Ushtria izraelite tha se filloi sulme “precize ” ndaj objektivave në Iran, si hakmarrje për sulmet iraniane ndaj Izraelit, të kryera në fillim të këij muaji.

“Në përgjigje të sulmeve të vazhdueshme të regjimit në Iran kundër shtetit të Izraelit, tani Forca e Mbrojtjes e Izraelit (IDF) po kryen sulme precize ndaj objektivave ushtarake në Iran”, tha një zëdhënës i IDF-së përmes një video-deklarate.

“Regjimi në Iran dhe përfaqësuesit e tij në rajon kanë sulmuar pamëshirshëm Izraelin që nga 7 tetori në disa fronte, duke përfshirë edhe sulmet e drejtpërdrejta nga toka iraniane”, shtoi ai.

Njoftimi erdhi pas raporteve për disa shpërthime në kryeqytetin e Iranit, Teheran, dhe qytetin e afërt, Karaj.

Televizioni shtetëror i Iranit dhe agjencia e lajmeve Fars, e cila është e lidhur me Korpusin e Gardës Revolucionare Islamike (IRGC) të Iranit, ashtu si edhe CNN, raportuan për shpërthimet.

Pas sulmit që kreu javë më parë në Izrael, Teherani tha se ishte hakmarrje për një sulm paraprak nga Izraeli.

Zëdhënësi i IDF-së shtoi se, “si çdo vend tjetër sovran në botë, shteti i Izraelit ka të drejtë dhe detyrë të përgjigjet”.

Presidenti i Shteteve të Bashkuara, Joe Biden, “është informuar dhe po ndjek nga afër zhvillimet”, raportoi televizioni CBS.

Sulmet izraelite raportohet se nuk kishin në shënjestër objektet energjetike apo bërthamore.

Disa media raportuan për një valë të dytë të sulmesh në qytetin iranian të Shirazit, por televizioni shtetëror iranian tha se nuk kishte sulme diku tjetër, ndërsa Izraeli nuk komentoi.

Zëdhënësi i Këshillit të Sigurisë Kombëtare të Shtëpisë së Bardhë, Sean Savett, tha se Uashingtoni është këshilluar për sulmet paraprakisht.

Sipas tij, sulmet janë “ushtrim i vetëmbrojtjes dhe në përgjigje të sulmit me raketa balistike të Iranit kundër Izraelit, që u krye më 1 tetor”.

Rreth së njëjtës kohë, agjencia shtetërore siriane e lajmeve SANA raportoi se një sulm ajror i Izraelit shënjestroi disa lokacione ushtarake në pjesët qendrore dhe jugore të Sirisë.

Shqetësimet janë rritur se Irani dhe Shtetet e Bashkuara mund të tërhiqen në një luftë rajonale, derisa Izraeli i intensifikon sulmet në Liban kundër Hezbollahut – grup militant dhe parti politike që kontrollon pjesën më të madhe të Libanit jugor.

Sulmet ajrore që kanë goditur Bejrutin dhe Libanin jugor, janë shoqëruar edhe me operacion tokësor.

Hezbollahu – i cilësuar organizatë terroriste nga Shtetet e Bashkuara – mbështet Hamasin, i cili ka qenë shënjestër e Izraelit gjatë gjithë vitit të kaluar.

Kjo, pasi Hamasi – grup i shpallur terrorist nga SHBA-ja dhe fuqi të tjera – sulmoi Izraelin më 7 tetor të vitit të kaluar, duke vrarë rreth 1.200 njerëz dhe duke marrë peng qindra të tjerë.

Presidenti rus Vladimir Putin, tha të premten se është punë për Rusinë nëse vendos të përdorë apo jo trupat e Koresë së Veriut, ndërsa theksoi se nëse Ukraina dëshiron të anëtarësohet në NATO, atëherë Moska mund të bëjë çfarëdo që dëshiron për të garantuar sigurinë e saj.

Shtetet e Bashkuara thanë të mërkurën se kishin parë prova se Koreja e Veriut ka dërguar 3,000 trupa në Rusi për përfshirje të mundshme në Ukrainë, një lëvizje që Perëndimi po e konsideron si një përshkallëzim të mundshëm të luftës në Ukrainë.

Shërbimi i zbulimit ushtarak të Ukrainës tha se njësitë e para të Koresë së Veriut të trajnuara në Rusi ishin vendosur në rajonin Kursk, një zonë kufitare ruse pjesë të së cilës u morën nga forcat ukrainase në muajin gusht.

“Kur duhet të vendosim diçka, ne do të vendosim… por është vendimi ynë sovran nëse do ta zbatojmë, nëse jo, nëse na duhet”, tha Presidenti Putin për televizionin shtetëror rus. “Kjo është puna për ne”, shtoi ai.

Ai tha se Perëndimi vazhdimisht thotë se është punë e Ukrainës së si do të vendos për sigurinë e saj, “me ose pa NATO-n”.

“Sa më shpejt ta kuptojnë kotësinë e një qasjeje të tillë në marrëdhëniet me Rusinë, aq më mirë do të jetë për të gjithë dhe ndoshta, mbi të gjitha, për veten e tyre”, tha Presidenti Putin.

Udhëheqësi rus Putin dhe udhëheqësi i Koresë së Veriut Kim Jong Un, nënshkruan një marrëveshje gjithëpërfshirëse të partneritetit strategjik gjatë vizitës së Putinit në Phenian në muajin qershor.

Neni 4 i marrëveshjes thotë që “nëse njëra nga palët i nënshtrohet një sulmi të armatosur nga një shtet ose disa shtete dhe ndodhet në gjendje lufte, pala tjetër do të ofrojë menjëherë ndihmë ushtarake dhe ndihmë tjetër me të gjitha mjetet e saj”.

Putini të enjten nuk i mohoi pretendimet e SHBA-së se Koreja e Veriut kishte dërguar trupa në Rusi, por tha se i takon Moskës se si ta zbatojë marrëveshjen e mbrojtjes së ndërsjellë me Phenianin, ndërsa akuzoi Perëndimin për përshkallëzim të luftës në Ukrainë.

Sirenat paralajmëruese për sulme ajrore jehuan mbi Tel Aviv të mërkurën ndërsa Sekretari i Shtetit Antony Blinken ishte para përfundimit të vizitës në Izrael. Tymi nga një prej raketave që u rrëzua nga Izraeli shihej mbi hotelin ku qëndroi Sekretari Blinken, para se të udhëtonte drejt Arabisë Saudite.

Disa zyrtarë të lartë të Departamentit të Shtetit dhe ekipet e mediave që po e mbulojnë vizitën e tij u detyruan të largohen nga restoranti i hotelit drejt një vendstrehimi së bashku me personelin e hotelit, ndërsa dëgjoheshin sirenat.

Gjatë qëndrimit në Tel Aviv Sekretari Blinken i kërkoi Izraelit të përfitojë nga mundësia e krijuar nga fitoret taktike kundër grupit militant palestinez Hamas që të kërkojë një marrëveshje për lirimin e pengjeve. Kjo është vizita e 11-të e shefit të diplomacisë amerikane në rajon që kur filloi lufta Izrael – Hamas.

Kryeministri izraelit Benjamin Netanyahu është zotuar se do ta shkatërrojë grupin Hamas dhe të lirojë dhjetëra pengje që mbahen nga grupi militant palestinez. Grupi palestinez thotë se do të lironte pengjet në këmbim të një marrëveshjeje armëpushimi, tërheqjen e plotë të forcave izraelite nga Rripi i Gazës dhe lirimin nga Izraeli të të burgosurve palestinezë.

Lufta filloi pasi Hamasi kreu sulmin e befasishëm më 7 tetor të vitit të kaluar gjatë të cilit u vranë 1200 njerëz. Hamasi mori 250 njerëz peng, një pjesë të të cilëve i ka liruar në këmbim të një mori palestinezësh që mbaheshin në burgjet e Izraelit.

Kundërpërgjigja ushtarake izraelite në Gazë, sipas autoriteteve shëndetësore palestineze të kontrolluara nga Hamasi, ka çuar në vrasjen e mbi 42 mijë njerëzve.

Ndërkaq Izraeli ka dërguar trupa edhe në Liban për të shkatërruar fuqinë ushtarake të grupit militant Hezbollah, që ashtu si Hamasi ka mbështetjen e Iranit.

Izraeli ka vazhduar edhe sulmet ajrore brenda Libanit. 28 vetë janë vrarë gjatë 24 orëve të fundit sipas Ministrisë libaneze të Shëndetësisë ndërsa 139 të tjerë janë plagosur. Numri total i viktimave në Liban ka arritur në mbi 2500 të vrarë dhe mbi 12 mijë të plagosur.

Ekipet libaneze të shpëtimit kanë reaguar ndaj 74 sulmeve ajrore izraelite gjatë 24 orëve të fundit, kryesisht në Libanin jugor dhe provincën Nabatiyeh.

Luftimet në Liban kanë detyruar zhvendosjen e 1.2 milionë njerëzve nga shtëpitë e tyre, përfshirë edhe 400 mijë fëmijë, sipas të dhënave të Agjencisë së OKB-së për fëmijët.

Ushtria izraelite tha të martën se një nga sulmet ajrore të saj pranë Bejrutit në fillim të këtij muaji vrau një zyrtar të lartë të Hezbollahut, i cili pritej gjerësisht të ishte udhëheqësi i ardhshëm i grupit.

Grupi militant nuk e ka konfirmuar njoftimin për fatin e Hashem Safieddines. Safieddine, një klerik i fuqishëm brenda radhëve të grupit, pritej të pasonte Hassan Nasrallahun, një nga themeluesit e grupit, i cili u vra në një sulm ajror izraelit në shtator.

Izraeli tha se Safieddine u vra nga një sulm ajror në fillim të tetorit në një periferi në jug të Bejrutit. Rreth 25 udhëheqës të tjerë të Hezbollahut u vranë gjatë sulmit, tha Izraeli.

Sulmet izraelite në muajt e fundit kanë vrarë shumë pjesëtarë të udhëheqjes më të lartë të Hezbollahut, duke e lënë grupin në kaos.

Periferia e Bejrutit ku u vra Safieddine u godit nga një sërë sulmesh të reja ajrore të martën. Ushtria izraelite shkatërroi një ndërtesë në Dahiyeh pranë Bejrutit, ku sipas saj strehoheshin objekte të Hezbollahut.

Sulmi ajror ndodhi 40 minuta pasi Izraeli bëri një paralajmërim evakuimi për dy ndërtesa në atë zonë që sipas tij përdoreshin nga Hezbollahu. Nuk pati njoftime të menjëhershme për viktima.

Ndërkohë zëdhënësi kryesor i Hezbollahut, Mohammed Afif, tha se ky grupi ishte pas sulmit me dron të shtunën ndaj shtëpisë së Kryeministrit Benjamin Netanyahu në qytetin bregdetar të Cezaresë. Ai la të kuptohet se mund të ndërmerren sulme të ardhshme në shtëpinë e Kryeministrit Netanyahu. Izraeli ka thënë se as kryeministri dhe as gruaja e tij nuk ishin në shtëpi në momentin e sulmit.

Sekretari amerikan i Shtetit Antony Blinken u takua të martën me zotin Netanyahu si pjesë e vizitës së tij të 11-të në rajon që nga shpërthimi i luftës Izrael-Hamas. Pas vrasjes nga Izraeli javën e kaluar të udhëheqësit të Hamasit, Yahya Sinwar, zoti Blinken po përpiqet të ringjallë përpjekjet për të siguruar një armëpushim në Gaza. Deri tani, Izraeli dhe Hamasi nuk duken të hapur për një gjë të tillë.

Zoti Blinken theksoi nevojën që Izraeli të bëjë më shumë për të ndihmuar në rritjen e fluksit të ndihmës humanitare për palestinezët dhe tha se Izraeli duhet të “përfitojë” nga kushtet e krijuara nga vdekja e Sinwarit si një mundësi për t’i dhënë fund luftës në Gazë dhe për të siguruar lirimin e pengjeve.

Zyra e zotit Netanyahu e quajti takimin e tij me zotin Blinken, i cili zgjati më shumë se dy orë, “miqësor dhe produktiv”.

Deri në 1 000 gra dhe fëmijë që kanë nevojë për kujdes mjekësor do të evakuohen së shpejti nga Gaza në Evropë, tha kreu i degës evropiane të Organizatës Botërore të Shëndetësisë (OBSH) në komentet e publikuara të hënën.

Izraeli, i cili po rrethon territorin palestinez të shkatërruar nga lufta, “është i përkushtuar për 1000 evakuime të tjera mjekësore në Bashkimin Evropian brenda muajve të ardhshëm”, tha Hans Kluge në një intervistë me AFP.

Ai tha se evakuimet do të lehtësohen nga OBSH – agjencia shëndetësore e Kombeve të Bashkuara – dhe vendet evropiane të përfshira.

Hetuesit e OKB-së kanë thënë se Izraeli po synonte qëllimisht objektet shëndetësore në Gaza, po vriste dhe torturonte personelin mjekësor atje, duke e akuzuar vendin për “krime kundër njerëzimit”.

Rik Peeperkorn, përfaqësues i OBSH-së në territoret e pushtuara palestineze, tha në maj se rreth 10,000 njerëz kishin nevojë të evakuoheshin nga Gaza për kujdes urgjent mjekësor.

OBSH Evropa ka lehtësuar tashmë 600 evakuime mjekësore nga Gaza në shtatë vende evropiane, që nga fillimi i luftës së fundit atje në tetor 2023.

“Kjo nuk do të kishte ndodhur kurrë, nëse nuk do ta mbanim dialogun [të hapur]”, tha Kluge.

“E njëjta gjë [është e vërtetë] për Ukrainën”, shtoi ai. “Unë e mbaj dialogun [të hapur me të gjithë partnerët.

“Ilaçi më i rëndësishëm është paqja,” tha ai, duke vënë në dukje se punonjësit e kujdesit shëndetësor duhej të lejoheshin të bënin punën e tyre në zonat e konfliktit.

‘I indinjuar çdo herë’
Rreth 2,000 sulme janë regjistruar në qendrat shëndetësore në Ukrainë që nga pushtimi i Rusisë në shkurt 2022, sipas OBSH-së.

“Mund të ketë pothuajse një lloj pranimi, por kjo duhet të shkaktojë zemërim çdo herë,” tha ai.

“Ne gjithmonë do të vazhdojmë ta dënojmë këtë në termat më të ashpër të mundshëm.”

Kluge shprehu shqetësimin, përpara dimrit të tretë të luftës në Ukrainë.

“Tetëdhjetë për qind e rrjetit të energjisë civile është dëmtuar ose shkatërruar. E pamë në spitale, kirurgët operonin me një llambë në kokë”, tha ai.

“Do të jetë një dimër shumë, shumë i vështirë”.

Megjithë tendosjet në sistemet e kujdesit shëndetësor të Evropës, ai tha se 53 vendet që përbëjnë rajonin evropian të OBSH-së, i cili përfshin vendet e Azisë Qendrore, ishin në gjendje të bashkoheshin për t’u përgatitur për pandemitë e ardhshme.

“Në Evropë, ne i bëmë detyrat tona,” tha ai.

“Ajo që na nevojitet është një traktat pandemik globalisht, sepse edhe nëse bëjmë pjesën tonë, ne kurrë nuk do të ndalojmë insektet që hyjnë në kontinentin tonë.”

Një strategji evropiane për pandemitë do të prezantohet më 31 tetor.

Në të njëjtën kohë, OBSH-ja po u kërkon anëtarëve të saj që të “menaxhojnë dhe përgatiten për krizën e ardhshme, duke siguruar njëkohësisht vazhdimin e shërbimeve bazë shëndetësore thelbësore” për të shmangur një tjetër “ këputje” si ajo që ndodhi gjatë pandemisë COVID-19.

Garantimi i sigurisë së sistemeve kombëtare të kujdesit shëndetësor është thelbësor dhe duhet të jetë një prioritet, tha ai.

“Një minimum prej 25 nga 53 vende gjatë pesë viteve të fundit kanë pasur të paktën një ngjarje të madhe të urgjencës shëndetësore mjaft të madhe për të testuar sigurinë e vendit,” tha ai.

Pandemia ka lënë gjurmë te evropianët, të cilën Kluge shpreson ta fshijë gjatë mandatit të tij të ardhshëm.

“Pandemia e COVID-19 na ktheu dy vjet mbrapa për sëmundjet jo të transmetueshme,” tha ai, duke u kërkuar vendeve të dyfishojnë diagnostikimin dhe trajtimin e tuberkulozit rezistent ndaj shumë ilaçeve, testimin për kancerin e mitrës dhe qafës së mitrës dhe vaksinat.

Përveç kësaj, Kluge tha se ai gjithashtu dëshironte të trajtonte tendencat shqetësuese, të tilla si shëndeti i të rinjve dhe pabarazitë në rritje midis burrave dhe grave.

“Është shumë e qartë. Ne shohim që bllokimet gjatë COVID-19 çuan në një rritje prej 25 për qind të urdhrave të ankthit dhe depresionit,” u ankua ai.

“Njëzet e gjashtë përqind e grave midis 15 dhe 49 vjeç në rajonin tim raportojnë, të paktën një herë në jetën e tyre, kanë përjetuar dhunë nga partneri intim ose dhunë seksuale nga jopartneri,” tha ai.

Kluge ka drejtuar OBSH-në Evropë që nga shkurti i vitit 2020 dhe pritet të rizgjedhur në fund të tetorit./ Al Arabiya.

Shtetet e Bashkuara po hetojnë për të idektifikuar mënyrën se si janë marrë e publikuar në mënyrë të paautorizuar dy dokumente shumë sekrete, që bëjnë një vlerësim të planeve të Izraelit për të sulmuar Iranin. Lajmi u bë i ditur për agjencinë ‘Associated Presst’ nga tre zyrtarë amerikanë që folën në kushte anonimiteti.

Dokumentet duket se i përkasin Agjencisë amerikane të Inteligjencës Gjeohapësinore dhe Agjencisë së Sigurisë Kombëtare. Aty thuhej se Izraeli po lëvizte mjete ushtarake për të kryer një sulm si përgjigje ndaj sulmit me raketa balistike të Iranit më 1 tetor.

Dokumentet duhet se ishin ndarë me të ashtuquajturit “Five Eyes”, “Pesë Sytë”, ku përfshihen Shtetet e Bashkuara, Britania e Madhe, Kanadaja, Zelanda e Re dhe Australia.

Dokumentet, të shënuara si tejet sekrete, u postuan në aplikacionin e mesazheve Telegram dhe lajmi rreth tyre u njoftua fillimisht nga rrjeti televiziv CNN dhe agjencia e lajmeve Axios.

Hetimet janë përqëndruar tek mënyra se si janë marrë dokumentet – përfshirë nëse kjo ishte një rrjedhje e qëllimshme nga një anëtar i komunitetit të inteligjencës amerikane apo ishin siguruar falë një metode tjetër, si hakerimi. Po kështu po hetohet nëse ishte kompromentuar edhe ndonjë informacion tjetër i inteligjencës tha një nga zyrtarët.

Ai shtoi se po punohet për të përcaktuar se kush kishte qasje tek dokumentet para se ato të postoheshin.

Uashingtoni i ka kërkuar Izraelit të përfitojë nga eliminimi i udhëheqësit të Hamasit, Jahya Sinwar dhe të bëjë presion për një armëpushim në Gazë. Po kështu i ka kërkuar Izraelit që të mos zgjerojë më tej operacionet ushtarake në veri në Libanit duke rrezikuar një luftë më të gjerë rajonale. Megjithatë, udhëheqësit izraelit kanë theksuar vazhdimisht se nuk do ta lënë pa përgjigje sulmin me raketa të Iranit.

Në një deklaratë, Pentagoni tha se ishte në dijeni të njoftimeve rreth rrjedhjes së dokumenteve, por zyrtarët nuk bënë komente të mëtejshme.

Ushtria izraelite nuk iu përgjigj menjëherë një kërkese për koment lidhur me këtë çështje.

Dokumentet u shfaqën fillimisht në internet të premten përmes një kanali në Telegram. Në postim pretendohej se ato ishin ofruar nga dikush brenda komunitetit amerikan të inteligjencës dhe më pas nga Departamenti amerikan i Mbrojtjes. Kanali Telegram i përfshirë në rrjedhjen e dokumenteve vetëidentifikohet si me qendër në Teheran, kryeqyteti i Iranit.

Njëri nga dy dokumentet ngjan për nga stili me një material të Agjencisë Kombëtare amerikane të Inteligjencës Gjeohapësinore, që u mor dhe publikua në mënyrë të paligjshme nga Jack Teixeira, një ish-anëtar i Gardës Kombëtare. Ai u deklarua fajtor në mars për nxjerrjen e dokumenteve ushtarake shumë sekrete në lidhje me luftën e Rusisë kundër Ukrainës si dhe dokumenteve të tjera sekrete që lidhen me sigurinë kombëtare.