Kryeministri i Kosovës, Albin Kurti, tha se institucionet e Kosovës kanë identifikuar 45 persona, që sipas tij, kanë marrë pjesë në sulmet në veriun e Kosovës, të banuar me shumicë serbe.
“Deri sot janë identifikuar gjithsej 45 persona – identifikim i saktë – që kanë marrë pjesë në sulme, në dhunë kundër ushtarëve të KFOR-it, Policisë së Kosovës dhe gazetarëve. Por, njëkohësisht kanë shkaktuar rrezik të përgjithshëm duke përdorur armatim të ndryshëm, prej granatave të dorës te shok bombat, por edhe të plumbave qofshin ata të automatikëve ose revolverëve”, tha Kurti gjatë një prononcimi për gazetarë.
Deri më tani, Policia e Kosovës ka arrestuar disa persona për sulmet ndaj gazetarëve, por edhe për ngjarjet e dhunshme të 29 majit në Zveçan. Atë ditë, protestuesit serbë u përleshën me ushtarët e misionit të NATO-s në Kosovë, KFOR, duke lënë të lënduar dhjetëra persona nga të dyja palët.
Kurti tha se as “as çereku” i të dyshuarve për sulmet në veri nuk janë arrestuar, “prandaj e kemi këtë situatë”.
Në veriun e Kosovës, së fundi janë shpeshtuar edhe sulmet me shok-bomba dhe granata dore. Shpërthimi i fundit në këtë zonë u regjistrua në orët e para të 3 korrikut në Mitrovicë të Veriut. Shpërthimi dyshohet të jetë shkaktuar nga një shok-bombë.
Më 29 qershor, Qeveria e Kosovës shpalli “Mbrojtjen Civile” dhe “Brigadën e Veriut” – organizata që besohet se veprojnë në veri të Kosovës – organizata terroriste.
Shtetet e Bashkuara thanë se Qeveria e Kosovës nuk u koordinua me ta dhe partnerët e tjerë ndërkombëtarë për këtë vendim. Kur u pyet për reagimin e Uashingtonit, Kurti tha se Kosova ka “fakte dhe dëshmi të panumërta se bëhet fjalë për organizata terroriste”.
“I interesuar për shtensionim”
Kryeministri Kurti tha se për situatën e tensionuar në veri të Kosovës është në kontakt me zyrtarët evropianë. Ai tha se dje ka zhvilluar një bisedë telefonike me përfaqësuesin e lartë të BE-së për politikë të jashtme dhe siguri, Josep Borrell.
“Jam i interesuar edhe për shtensionim të situatës dhe për normalizim. Shtensionimi nënkupton sundim të ligjit që i zmbrapsë këta kriminelë, duke i detyruar të ballafaqohen me drejtësi ose edhe të shkojnë në Serbi”, tha Kurti.
“Për normalizim na duhet menjëherë zbatimi i marrëveshjes. Mos të harrojmë ne kemi marrëveshje me Serbinë – kjo është një arritje e madhe – më 27 shkurt në Bruksel dhe 18 mars në Ohër. Kjo marrëveshje është njëkohësisht pjesë e konkluzioneve të Këshillit Evropian, që në mënyrë unanime e ka bërë pjesë të veten Marrëveshjen Bazike. Kjo marrëveshje duhet zbatuar. Sot nuk kemi zgjidhje, nuk kemi normalizim, jo pse s’kemi marrëveshje, por sepse nuk kemi zbatim”, shtoi ai.
Kurti iu referua Marrëveshjes drejt normalizimit që palët arritën më herët gjatë këtij viti, me ndërmjetësimin e BE-së, dhe mbështetjen e Shteteve të Bashkuara.
Vuçiq “është bërë pishman” për Marrëveshjen drejt normalizimit
Marrëveshja, prej 11 nenesh, nuk përfshin njohjen reciproke për të cilën insiston Kosova, por kërkon nga Kosova dhe Serbia që t’i pranojnë dokumentet dhe simbolet e njëra-tjetrës, përfshirë: pasaportat, diplomat dhe targat.
Dokumenti kërkon nga palët që t’i zbatojnë të gjitha marrëveshjet e arritura deri më tash në dialogun për normalizimin e marrëdhënieve, përfshirë edhe atë për formimin e Asociacionit të komunave me shumicë serbe në Kosovë, të cilin Qeveria në Prishtinë e ka refuzuar deri më tash, me arsyetimin se mund të rrezikojë funksionalitetin e shtetit.
Kjo marrëveshje nuk u nënshkrua nga Kurti dhe presidenti serb, Aleksandar Vuçiq. Megjithatë, ajo nga BE-ja konsiderohet si dokument ligjërisht i obligueshëm.
“Është bindja ime e fuqishme që presidenti i Serbisë i ka rënë pishman që i ka thënë ‘po’ Marrëveshjes Bazike, ndonëse ka thënë ‘po’ që të mos nënshkruajë, e tash i ka rënë pishman edhe që ka thënë ‘po’. Thelbi i çështjes është që kemi një marrëveshje që nuk po zbatohet. Nervozizmi në Beograd që bëhet dhunë në veri të Kosovës nga mospajtimi me atë për të cilën tashmë kanë thënë ‘po’”, tha Kurti.
Tensionet nisën në fund të majit, kur kryetarët e rinj shqiptarë të Zveçanit, Leposaviqit dhe Zubin Potokut – nën asistimin e policisë – hynë në ndërtesat komunale, pavarësisht kundërshtimit të serbëve lokalë.
Bashkësia ndërkombëtare ka kërkuar nga Kosova dhe Serbia që të ulin tensionet dhe të organizohen zgjedhje të reja në katër komunat në veri.
