Shpikësi është me origjinë nga Graubyndeni, Mario Scarpatetti: “Është diçka e veçantë, sepse është tërësisht mekanike. Ndërkohë që bota jonë po bëhet gjithnjë e më dixhitale dhe elektronike.”

VOAL- Dje ishte 29 shkurti, dita “ekstra” e vitit 2024, ajo që e gjejmë në kalendar çdo 4 vjet. Një mundësi për të folur për një orë shumë të veçantë që njeh – automatikisht – vitet e brishta. Dhe do ta bëjë këtë për katër shekujt e ardhshëm. Shpikja erdhi nga një orëpunues nga Graubynden. Një shpikje që është shpërblyer disa herë dhe që ai vetë donte ta patentonte. Modelja, për momentin, është ende unike, por së shpejti do të ketë shoqëri.

Të jesh orëndreqës është një punë që kërkon saktësi në të qindtën e milimetrit. Mario Scarpatetti e di mirë këtë, pasi të gjitha pjesët e tij i formëson me dorë, me ndihmën e makinerive të cilësisë së mirë. Duke ndërtuar gjithçka në mënyrë artizanale, i jepet një karakter i caktuar mekanizmit të orës. Është firma e orëndreqësit, sepse vetëm ai dallon dallimet e vogla, të dhëna pikërisht nga mjeshtëria.

Elementi i çelikut i përgatitur në atelienë në Parsonz është vetëm një nga mbi 500 pjesët e shpikjes së 32-vjeçares: i ashtuquajturi kalendar i përhershëm, pra një orë që mund të ndjekë në mënyrë të pavarur kalimin e muajve. Orët luksoze tashmë e bëjnë këtë. Por ajo që zhvilloi Mario Scarpatetti arrin të njohë vitet e brishtë për 4 shekujt e ardhshëm. “Tashmë gjatë stërvitjes sime isha magjepsur nga mekanika e kalendarëve të përhershëm, të cilët deri tani njohin vetëm vitet e brishta të një shekulli të caktuar. Kështu që pyesja veten nëse nuk do të ishte e mundur t’i përpunoja ato, në mënyrë që ata të njihnin vitet e brishtë të çdo shekulli dhe mijëvjeçari, “thotë Scarpatetti.

Ora e parë dhe deri tani e vetme e pajisur me këtë kalendar të përhershëm është ekspozuar në Buchs në kantonin St. Gallen. Mekanika drejtohet nga një kuarc rozë 21 kilogramësh nga Valposchiavo. Çdo 45 ditë rimbushet manualisht. Scarpatetti-t iu deshën 1000 orë për ta ndërtuar atë.

Sonte ora do të lëvizë automatikisht në 1 Mars. Goditja nxitet nga një rrotë e dhëmbëzuar, së cilës i duhen 400 vjet për të bërë një revolucion të plotë dhe vendos, çdo shkurt, nëse jemi në një vit të brishtë.

Ora shekullore e Mario Scarpatettit do të ketë gjithashtu nevojë për mirëmbajtje. Prandaj, në të ardhmen do të jetë e nevojshme që kjo njohuri të transmetohet. “Për katërqind vjet ora ime do të jetë diçka e veçantë, sepse është tërësisht mekanike. Ndërkohë që bota jonë po bëhet gjithnjë e më dixhitale dhe elektronike”, nënvizon Scarpatetti.

Shpikja artizanale e orëpunuesit do të vazhdojë të vëzhgojë ndryshimet e kësaj bote në shekujt e ardhshëm, duke shënuar çdo sekondë të vetme.rsi-eb