Ish-sekretari amerikan i shtetit në kujtim të Ennio Caretto, mes anekdotave, sukseseve dhe përgjegjësive

“E kam takuar Henry Kissinger disa herë. Kam udhëtuar me të, kam mbajtur kontakte me të pas largimit nga politika aktive dhe duhet të them se ishte një njeri me kulturë të jashtëzakonshme dhe inteligjencë të jashtëzakonshme nga njëra anë, por edhe me realizëm të jashtëzakonshëm, me prakticitet të jashtëzakonshëm nga ana tjetër”. Kujtimi është i Ennio Caretto, historiani bashkëpunëtor i RSI nga Uashingtoni. Kissinger, pohon Caretto, “ishte një njeri që kishte një koncept global të politikës së jashtme dhe që kishte meritën e ndryshimit të kursit në të cilin kishin nisur Shtetet e Bashkuara, si ndaj Rusisë, ashtu edhe ndaj Kinës në vitet më të vështira se Lufta e Ftohtë. “

Sukseset e diplomacisë së tij ishin edhe për shkak të vëmendjes ndaj detajeve dhe njohurive të njerëzve, si në rastin e liderit sovjetik Leonid Brezhnev…

“Në vitin 1973 Brezhnev erdhi në Shtetet e Bashkuara për një samit me Nixon. Kissinger e dinte se Brezhnev ishte një fanatik, fjalë për fjalë, i perëndimorëve. Ai e bëri atë të takonte aktorin që luajti në shfaqjen televizive “He Rifleman” Chuck Connors ishte një gjigant. Brezhnjevi mbërriti në heliport, ku ishim të gjithë bashkë me Kisingerin, Niksonin etj. Ai doli nga helikopteri, pa Chuck Connors dhe vrapoi drejt Connors i pari. Ai e përqafoi. Chuck Connors e ngriti atë në ajër dhe e rrotulloi nën duartrokitjet dhe të qeshurat e të gjithë publikut. Dhe cila ishte arsyeja? Ishte se Kissingeri donte që Brezhnev të ishte i qetë dhe i gatshëm për të udhëhequr proceset me Nixonin duke filluar nga ajo kohë.”

Aftësitë e Kisingerit u njohën edhe pas lamtumirës së tij në jetën politike. Ai ka qenë një këshilltar praktik i çdo presidenti amerikan nga vitet 1970 e deri sot. Vitin e kaluar ai u prit me nderime të mëdha në Kinë.

“Kissinger pati një ndikim të dukshëm në politikën e jashtme amerikane për pjesën tjetër të jetës së tij të gjatë dhe nuk kam dyshim se ai kontribuoi në suksesin, megjithëse të moderuar, të samitit midis Biden dhe Xi. Kohët e fundit, besoj se ai ka hedhur themelet e një zgjidhjeje të konfliktit ukrainas jo afatshkurtër por afatgjatë, sigurisht duke mbështetur tezën që më pas i përgjigjet realizmit dhe cinizmit të tij themelor, se vija ndarëse duhet të jetë Krimea tek rusët me një pjesë shumë të vogël të Donbasit. Një nga direktivat themelore të Kisingerit ishte “shkëputja”, domethënë ndarja e Rusisë prej Kinës. Kissinger kaloi pjesën më të madhe të jetës së tij duke menduar se si t’i mbante të ndarë këta dy gjigantë komunistë gjatë Luftës së Ftohtë dhe më tej, për të lejuar Shtetet e Bashkuara të vazhdojnë të dominojnë politikën e jashtme botërore. I ashtuquajturi trekëndësh”.

Kissinger sigurisht që shënoi shekullin e 20-të me sukseset e tij diplomatike, por politika amerikane e atyre viteve karakterizohej gjithashtu nga një qasje “e paskrupullt”. Realizmi dhe pragmatizmi i tij u shfaqën, për shembull, në mbështetjen e tij për diktaturat ushtarake në Amerikën Latine, Kili dhe Argjentinë para së gjithash.

“Kissinger, i cili u nderua me Çmimin Nobel për Paqe pas Luftës së Vietnamit, në fakt mbante një përgjegjësi të rëndë për atë që ndodhi, veçanërisht në Kili. Kissinger ishte një konservator, ai nuk donte që komunizmi të arrinte vërtet në oborrin e shtëpisë së Shteteve të Bashkuara.”

Roli i tij në zgjidhjen e konfliktit arabo-izraelit të vitit 1973 të Luftës së Yom Kipur ishte gjithashtu vendimtar. Në dritën e asaj që po ndodh në Gaza? Sa e dobishme do të ishte një figurë si e tija.

“Nëse do të kishte një diplomat tjetër të pozitës dhe autoritetit të tij, luftimet ndoshta do të pezulloheshin dhe dialogu që filloi në Oslo në fillim të viteve 1990 do të rifillonte. Kissinger ishte një hebre gjerman i cili iku, shpëtoi nga Shoah në moshën 15-vjeçare duke shkuar në Shtetet e Bashkuara dhe më vonë u bë profesor në Harvard. Dhe ai gjithmonë ka rrëfyer se e ka gjetur veten në vështirësi në përpjekjen për të zgjidhur problemin palestinez pikërisht për shkak të kësaj historie të tij personale. Por ai është gjithashtu në thelb njeriu që tregoi se bashkëjetesa paqësore mes dy shteteve është e vetmja rrugëdalje”. rsi-Elida Buçpapaj