Lufta në Ukrainë: për ekspertin, Stephen Herzog, e vetmja armë e vërtetë është diplomacia

VOAL- Një vit pas pushtimit rus të Ukrainës, kërcënimet dhe frika e një sulmi bërthamor po ndihen sërish dhe shqetësojnë të gjithë Evropën, e cila pyet veten se çfarë do të ndodhte nëse Rusia do të përdorte vërtet armë atomike. RSI pyeti Stephen Herzog, një amerikan, studiues bërthamor dhe ekspert në Politeknikun e Zyrihut.

Çfarë skenarësh mund të imagjinojmë në rast të përdorimit të armëve bërthamore?

Para së gjithash, duhet bërë një dallim midis armëve bërthamore strategjike dhe taktike. Të parat janë armë të mëdha me një fuqi shpërthyese qindra, ndoshta mijëra herë më të mëdha se bombat e hedhura në Hiroshima dhe Nagasaki. Këto të fundit, më të vogla dhe më pak të fuqishme, janë krijuar për t’u përdorur në luftime. Kështu, në situatën e Ukrainës shoh tre skenarë. E para është sulmi strategjik me armë të fuqishme atomike, që do të rezultonte me shkatërrim masiv, miliona të vdekur, si dhe lëshim radioaktiviteti edhe jashtë kufijve të Ukrainës. Megjithatë, më duket më e pamundura, pasi nëse Putini dëshiron të pushtojë të gjithë vendin, popullsinë dhe industritë e tij, kjo nuk do të kishte kuptim.

Skenari i dytë në vend të kësaj mund të jetë përdorimi i armëve taktike më të vogla në betejë, domethënë për të kthyer valën e konfliktit. Por edhe këtë, edhe pse më e besueshme, nuk e shoh të realizueshme sepse forcat ukrainase nuk janë të grumbulluara në batalione të mëdha, ato janë më të shpërndara pa qenë pra një objektiv real i Rusisë, e cila për më tepër, për të vepruar në këtë mënyrë, do të duhej të lëvizte trupat e saj në zona specifike, pa qenë këto të trajnuar dhe pajisur siç duhet.

Më në fund mund të ketë atë që ne e quajmë një “sulm demonstrimi” ose “shoku demonstrues”, me armë të vogla që shpërthejnë në atmosferë, ose mbi një pyll, për të treguar se Moska është gati të përdorë armët bërthamore. Paradoksalisht, megjithatë, është skenari më i keq, sepse do të thyente tabunë e përdorimit të armëve bërthamore në këtë luftë, edhe nëse nuk do t’i sillte asgjë Rusisë, e cila do të braktisej edhe nga shtetet mike si Kina dhe India.

Sa i rrezikshëm do të ishte skenari i fundit?

Unë mendoj se ka dy gjëra për të thënë. Nga njëra anë do të kishte pasoja për mjedisin, por fakti i përdorimit të këtyre armëve në zona më të pabanuara do të kufizonte dëmin por mendoj se është më i keqi, sepse nëse Putini do të përdorte armë atomike pa efektet katastrofike që jemi mësuar të imagjinojmë duke shikuar filma të Hollivudit, reagimi i qeverive dhe njerëzve do të ishte të besonin se pasojat nuk janë aq katastrofike dhe të inkurajonin përdorimin e këtyre armëve në konfliktet e ardhshme.

A mund të parandalohet një sulm bërthamor?

Ka disa mënyra. Njëra është mbrojtja raketore e cila mund të përgjojë raketat që vijnë, por nevojiten teknika të përsosura dhe shpesh kemi parë që sistemet antiraketë mund të dështojnë. Një mundësi tjetër është që të hidhet një bombë dhe në këtë rast një mbrojtje raketore nuk do të ishte në gjendje ta neutralizonte atë. Një metodë e mbrojtjes janë strehëzat e rrepta si ato që ekzistojnë këtu në Zvicër. Por fatkeqësisht e vetmja mënyrë për të parandaluar përdorimin e armëve bërthamore është diplomacia sepse në botë nuk kemi mjete për t’u mbrojtur nga sulme të tilla. Megjithatë, është e frikshme të mendosh se NATO dhe Rusia së bashku zotërojnë mbi 90% të armëve bërthamore në botë, ose gjithsej 12,700.

Dhe ajo që duket se është harruar që nga Lufta e Ftohtë është se çdo qytet i madh në Rusi, Evropë apo Shtetet e Bashkuara është vetëm gjysmë ore ose më pak larg nga ndikimi i një arme bërthamore. Pra, sa i përket parandalimit të përdorimit të armëve atomike, ne e gjejmë veten në një botë që: o gjithmonë mbështetet në parandalimin bërthamor – d.m.th. nëse më sulmoni, unë do t’ju shkatërroj në të njëjtën mënyrë – duke marrë qytetet peng dhe duke rritur rrezikun ose , në mënyrë alternative, duhet të lëvizë në drejtim të diplomacisë dhe çarmatimit.

Çfarë mendojnë studiuesit për kërcënimin aktual?

Unë mendoj se ekziston një besim në rritje se rreziku i përdorimit të vërtetë të armëve bërthamore është shumë i ulët. Në një takim të fundit të analistëve dhe ekspertëve, i pyeta se sa i mundshëm mendojnë se është kërcënimi nga Putini. Dhe zbulova se përqindja varionte nga më pak se 1% në mbi 30%. Kjo do të thotë se nuk ka konsensus unanim as mes ekspertëve, të cilët flasin për këtë çdo ditë. Dmth mund të spekulohet, por mendimi im personal mbetet ai që thashë.

Rreziku mbetet minimal sepse nuk do t’i sillte, besoj, avantazhe ushtarake Rusisë, pasi do të provokonte një hakmarrje nga NATO, si dhe izolim ndërkombëtar dhe ekonomik nga shumë vende. Si përfundim, sado e frikshme dhe shkatërruese të jetë ideja e një kërcënimi real, më ka goditur më së shumti vuajtja njerëzore që pëson çdo ditë nga i ftohti, mungesa e energjisë elektrike dhe e ujit, ndërkohë që përdorimi i armëve bërthamore nuk duhet të jetë në këtë moment shqetësimi kryesor i këtij konflikti. rsi-eb