Sapo doli në gjuhën italisht libri i Zyra Ahmetaj “Castello nella Valle” nga shtëpia botuese Kimerik, përgatitur, përkthyer dhe me një parathënie nga shkrimtari dhe gazetari i njohur Ndue Lazri që jeton si pjesë e komunitetit shqiptaro-italian në Itali. Ndue Lazri tregon se si u njoh me poezinë e Zyra Ahmetajt tek e cila zbuloi thjeshtësinë por edhe gjithmonë mesazhin që ajo përcjell për jetën.
Po jua sjellim të plotë parathënien e Ndue Lazrit bashkë me një cikël poezi nga libri në shqip dhe italisht.
Zyra Ahmetaj i urojmë suksese të tjera!
PARATHËNIE E LIBRIT
Nga Ndue Lazri
Shikoja në Facebook poezitë e kësaj gruaje. Poezi të thjeshta, por shpesh herë me një mesazh të fortë. Më impresioninin ndjenjat e saj patriotike,të shprehura në shumë poezi.Jo vetëm për Shqipërinë, por edhe për Kosovën. Zyra Ahmetaj jeton në një zonë pranë kufirit midis Shqipërisë e Kosovës e ndoshta kjo është arsyeja e kësaj ndjeshmërie të lartë për dramën e historinë e Kosovës,për heronjtë e saj përgjatë historisë e veçanërisht në luftën e fundit për lirinë dhe pavarësinë e Kosovës. Një ditë fola me të në telefon. Dhe qe ky moment,në të cilin unë njoha jetën e saj e më goditi thellësisht fakti që ajo kishte patur një aksident të rëndë automobilistik. Dhe ishte e shtrënguar të lëvizte për gjithë jetën mbi një karrocë për invalidë. Nga poezitë e saj,nga forca dhe energjia që transmetonin,nuk mund të nënkuptohej brishtësia e saj fizike. Përkundrazi shihej një grua e fortë,plot me kurajo e entuziazëm,që kishte dëshirë ta jetonte e ta gëzonte jetën. Shkonte nga krahinë në tjetrën në takime e konkurse letrare, ku edhe nderohej me çmime për poezitë e saj, organizonte grupe folklorike dhe merte pjesë bashkë me to në festivale folklorike, drejtonte shoqatën e paraplegjikëve dhe bënte edhe shumë gjëra të tjera. Pastaj, duke lexuar një poezi të sajën kushtuar shoqes së saj më besnike,karrocës së vogël, kuptova që herë pas here ndihej e brishtë, e ndjeshme, nostalgjike për kohët në të cilat lëvizte, vraponte e luante me shoqet dhe moshatarët e saj. Por asnjëherë e dobët dhe me ankesa. Fliste me karrocën e saj e gjente forca për t’u ringritur, për të shikuar përpara me optimizëm, për të organizuar aktivitete të ndryshme, për të marrë pjesë në promovimin e librave të saj e veprave të miqve të vet. Ajo nuk flet kurrë për gjendjen e saj fizike, nuk ankohet, e ka pranuar fatin e saj dhe e sfidon çdo ditë me vendosmërinë e saj, me shkpirtin e saj krijues, me dashurinë e saj për jetën. Një ditë më tha që do t’i pëlqente që poezitë e saj të ishin të përkthyera në italisht e të botuara në Itali, ku jetojnë e punojnë mbi gjysmëmilioni bashkëatdhetarë të saj. Kështu vendosa t’i prezantoj këtë libër shtëpisë botuese “Kimerik”. Poezitë e saj janë një himn për jetën. Flasin për dashurinë, për historinë, për ndjenjat e një gruaje që nuk dorëzohet kurrë, por u buzëqesh njerëzve dhe së ardhmes.
PREFAZIONE
Ndue Lazri
Vedevo su Facebook le poesie di questa donna. Poesie semplici, ma a volte con un messaggio forte. Mi impressionavano i suoi sentimenti patriotici, espressi in tante poesie. Non solo per l’Albania, ma anche per il Kosovo. Zyra Ahmetaj vive in una zona confinante fra l’Albania e Kosovo e forse questo è il motivo di tanta sensibilità per il dramma e la storia di Kosovo, per i suoi eroi durante la storia e specialmente in ultima guerra per la libertà e l’indipendenza del Kosovo. Un giorno parlai con lei al telefono. E fu quel momento in cui io conobbi la sua vita e mi colpì profondamente il fatto che lei aveva avuto un incidente gravissimo automobilistico. Ed era costretta di stare per tutta la vita su una sedia a rotelle.
Dalle sue poesie, dalla forca e dalle energie che trasmettevano i suoi versi non si poteva intuire una tale fragilità fisica. All’incontrario, si vedeva una donna forte, piena di coraggio e entusiasmo, che aveva voglia do vivere e godere la vita. Si spostava da una regione all’altra nei convegni e concorsi letterari, dove veniva anche premiata per le sue poesie, organizzava il gruppo folk e partecipava nelle gare e nei festival folklorici, dirigeva l’associazione dei paraplegici e tante altre cose. Poi leggendo una sua poesia dedicata alla sua compagna più fedele, alla sedia a rotelle, capii che a volte si sentiva fragile,sentimentale, nostalgica ai tempi in cui camminava, correva e giocava con le sue amiche e con i suoi coetanei. Ma mai debole e lagnante. Parlava con la sua sedia e trovava forza per rialzarsi, per guardare avanti con ottimismo, per organizzare varie attività, per partecipare nelle promozioni dei suoi libri e delle opere dei suoi amici. Sempre in movimento, sempre con il sorriso sulle labbra, sempre con la luce negli occhi e un grande amore per la gente.
Lei non parla mai della sua situazione fisica, non si lamenta mai, ha accettato il suo destino e lo sfida ogni giorno con la sua determinazione, con lo suo spirito creativo, con il suo amore per la vita.
Un giorno mi disse che le piacerebbe che le sue poesie fossero tradotte in italiano e pubblicate in Italia, dove vivono e lavorano più di mezzo milione dei suoi connazionali. Cosi decisi di presentare questo libro alla casa editrice Kimerik.
Le sue poesie sono un inno alla vita. Parlano d’amore, di storia, di sentimenti di una donna che non si arrende mai, ma sorride alla gente e al futuro.
– Ndue Lazri
———————
Cikël me poezi nga libri “Kështjella në Lëndinë” – “Il Castello nella Valle” përkthyer nga Ndue Lazri
ZGJUAR
Me dritën e syve tu
bija të flija.
Nuk bëja gjumë.
Më bëhesh, se ishte ditë
dhe nuk kisha kohë për të humbur.
SVEGLIO
Con la luce dei tuoi occhi,
andavo a dormire.
Non dormivo,
mi sembrava fosse giorno
e non avevo tempo da perdere.
ZËRI YT
Zëri yt i butë
më mbështjell; mëndafsh;
shpirtin ma këputë,
seç më ndjell një afsh!
Zëri yt i ngrohtë
më këndell zemrën
si fllad pranverorë,
më përkëdhel ëndrrën.
Zëri yt i i dashur
më hyn në damarë;
një impuls gjaku ,
i fortë; i paparë.
Zëri yti ëmbëll
-simfoni jete;
notat e një kënge;
në pentagram zemre.
Ahh,
Vdeksha në vënd
për atë zërin tënd!
LA TUA VOCE
La tua voce tenera
mi avvolge; seta;
mi spezza l’anima,
mi chiama in un afrore!
La tua voce calda
mi vivifica il cuore,
come brezza primaverile
mi accarezza il sogno.
La tua voce amorevole
mi entra nelle vene;
un flusso di sangue
forte, mai visto.
La tua voce dolce,
sinfonia di vita,
le note di una canzone,
un pentagramma di cuore.
Ah,
che io muoia
per quella tua voce!
“DASHURI BIO
I zemruar, një mik
më tha:
-E ke dashnimin e egër.
Sa kompliment i bukur mu duk!
I bie, të kem dashuri bio
pa asnjë përpunim apo truk.”
AMORE BIO
Un amico, arrabbiato
mi disse:
-Hai un innamoramento selvaggio!
Che bel complimento…
Vuol dire, il mio è un amore bio,
senza elaborazioni e trucchi.
DUA TË T’I THITH BUZËT
Dua ti thith buzët
si bleta nektarin,
në lulen e trumzës;
petalbardhë të mjaltit!
Dua ti thith buzët
si qumshtin e gjirit;
buzve ua heq shkrumin;
etjen i shuaj shpirti.
Dua ti thith buzët
si gotat me verë;
me mushtin e rrushit
të ëmbël; sheqer!
Dua ti thith buzët
e të dehem-tapë!
Duke na u dridh gjunjët;
t’fundosemi në shtrat!
VOGLIO SUCCHIARTI LE LABBRA
Voglio succhiarti le labbra
come l’ape succhia il nettare
sul fiore di lavanda
per darci il miele.
Voglio succhiarti le labbra
come il latte dal seno,
cosi tolgo il bruciaticcio alle labbra
e disseto l’anima.
Voglio succhiarti le labbra
come fossero bicchieri di vino,
con il mosto d’uva
che sa di zucchero e di miele.
Voglio succhiarti le labbra
per ubriacarmi fradice
e con le gambe che tremano
tuffarci nel letto.
ASGJË PËR TY
Librin tim e gjen.
E di.
Gërmon emocinet e mia
me sytë e mëdhenj,, të bukur;
të zi.
Mos u habit!
Asgjë nuk shkruajta për ty.!
Kërkova ca fjalë,
gjeta gjethe të rëna; të përbaltura;
të kalbura.
U thirra kujtimeve të mia.
S’më than adgjë;
mu dukën të pajeta;
të vdekura
nga vetmia.
Kërkova ëndrrat
si yje në gjithësi;
gjeta rë të zeza
ngarkuar me shi.
U gjënda pranë stuhisë
në një humnerë.
Mendova:
– Këtu
mos të kthehm
tjetër herë!
NIENTE DI TE
Hai trovato il mio libro.
Lo so.
Stai scavando nelle mie emozioni
con gli occhi grandi, belli,
neri.
Non rimanere sorpreso,
non ho scritto niente di te.
Cercai alcune parole,
ma trovai foglie cadute, infangate,
marcite.
Feci appello ai miei ricordi,
non mi dissero niente
sembrarono senza vita,
morte
dalla solitudine.
Cercai i sogni
come le stelle nello spazio,
trovai nuvole nere
cariche di pioggia.
Mi trovai vicino alla tempesta,
all’orlo di un precipizio.
Pensai:
Qui non tornarmi
mai più.
SHKURTI
Ah, ky muaj i veçantë,
i bie shkurt dhe hiçs’e zgjatë.
E hap portën e dashurisë,
sorollatje, s’begenisë.
FEBBRAIO
Ah, sto mese e speciale,
taglia corte e non allunga,
apre le porte dell’amore,
perdere tempo non li piace.
PARAPLEGJIKËVE
Vjershat e mia i lexoni ju
Qe trupin e keni të rëndë,
gjysmë të vdekur.
Ëndrrat të vrara, të ngatërruara
si nervat e këputura
në trup.
Dëshirat të ndalura
Si dhitë e ngujuara në shkëmbej.
Përfundojnë në greminë
po të lëvizin më tej.
Ju
Qe vetëm në gjumë
Vallëzoni dhe këndoni
Me endje.
Ju,
Që jetën e keni të rëndë
si gurë varri
plot dhimbje.
Vjershat e mia
I lexoni ju
Që fatkeqësisht,
Mendjen e keni top
Dhe mirësisht,
Zemrën të ngrohtë!
AI PARAPLEGICI
Leggete le mie poesie
voi che avete un corpo pesante
mezzo morto.
I sogni uccisi,
i nervi spezzati.
Desideri proibiti
come le capre sulle rocce
che finiscono nel precipizio
se fanno un passo in più.
Voi,
solo nel sogno
ballate e cantate
a piacere.
Voi
che avete una vita pesante
come una pietra sulla tomba,
pieno di dolori.
Le mie poesie
leggete voi,
che avete una mente serena
e per fortuna
un cuore caldo.
Ju falenderoj nga zemra mike e nderuar Elida Buçpapa për këtë publikim të njoftimit për botimin e librit tim si dhe hedhjen e këtij statusi me ciklin e poezive të mia, të marrura nga libri në italisht dhe të shoqëruara në shqip me poezitë referenciale!
Falenderoj nga zemra mikun tim poet, prozator, gazetar, përkthyes dhe redaktor profesionist Ndue Lazri për përkthimin e saktë, për bahskpunimin korrekt dhe të frytshëm dhe përkushtimin gjer në botimin e librit tim!
Falenderoj shtëpinë botuese “KIMERIK” në Itali për botimin e librit tim tëtitulluar “KËSHTJELLË NË LËNDINË”!
Falenderoj dhe Tropojën Poetike me administruese poeten Xhane Imeraj për publikimin fillestar të këtij statusi!
Zoti ju bekoftë!
Duke ju falenderuar përsëri për gjithçka me vlerë kulturore dhe historike që ju botoni në “VOAL”, ju uroj suksese të mëtejshme!
E dashur Zyra Ahmetaj, botuesit e voal.ch të dërgojnë urimet më të mira për botimin e librit në italisht nën kujdesin e shkrimtarit dhe gazetarit të njohur Ndue Lazri.
Në Itali jeton sikur thotë edhe zoti Lazri një komunitet të paktën gjysëm milionësh shqiptarët, tashmë të integruar që kanë ngritur jetën e tyre në gadishullin italik.
Edhe një herë rrugëtim të mbarë librit dhe suksese të tjera!
Respekte
Elida Buçpapaj