Mediet serbe në veri të Mitrovicës kanë zbuluar se të gjitha aktivitetet për vendosjen e shtatores së Knjaz Llazarit në sheshin “Shumadija” janë bërë në koordinim me Ministrinë për Administrim të Pushtetit Lokal të Republikës së Kosovës dhe me ministrin Lubomir Mariq

Të gjitha aktivitetet për vendosjen e shtatores së Car Llazarit në sheshin “Shumadija”, njeriu i cili ka komanduar forcat e një koalicioni në luftë kundër Perandorisë Osmane dhe ka humbur Betejën e Kosovës në vitin 1389, janë bërë në koordinim me Ministrinë për Administrim të Pushtetit Lokal të Republikës së Kosovës dhe me ministrin Lubomir Mariq, kanë zbuluar mediet lokale serbe në veri të Mitrovicës.

Portali “Kossev” ka përcjellë fjalët e kryetarit të Mitrovicës së Veriut, Goran Rakiq, i cili këtij mediumi ia ka sqaruar se koordinimi është bërë në bashkëpunim me ministritë relevante dhe të Doganës.

“Bashkëpunimi, gjegjësisht koordinimi lidhur me këtë çështje është zhvilluar në mes të pushtetit lokal, ministrive relevante dhe Doganës, pasi që përmendorja në këtë rast është punuar në Serbinë Qendrore. Procedura është shumë e qartë, donacioni i paraqitet Administratës së Pushtetit Lokal e pastaj Pushteti Lokal e diskuton dhe sjell vendimin në mbledhjen e Kuvendit. Administrata Komunale pas kësaj inicion çështjen tek institucionet tjera, Ministria e Administrimit të Pushtetit Lokal, e cila jep pëlqimin e pastaj informohet Dogana”, ka sqaruar Rakiq.

Drejtori i zyrës për Kosovën, Marko Gjuriçi ka arritur në sheshin ‘Shumadia’ ku ka nisur ceremonia e zbulimit të përmendores së Car Llazarit, transmeton kp.

Ai po shoqërohet nga anëtarët e kabinetit qeverisës të Isa Mustafës, Branimir Stojaneviçi dhe Lubomir Mariçi. Në sheshin ‘Shumadia’ janë mbledhur një numër i konsiderueshëm i qytetarëve.
Gjuriqi, është i shoqëruar nga kryetari i komunës së veriut të Mitrovicës Goran Rakiçi, zëvendëskryeministri i Kosovës Branimir Stojanoviçi, si dhe ministri i Pushtetit Lokal, Lubomir Mariçi.

Përmendorja e Car Llazarit është zbuluar në sheshin Shumadia, në pjesën veriore të Mitrovicës.

Historiani dhe albanologu kroat Milan Shuflaj, është përkujtuar sot në 85 vjetorin e vrasjes. Shuflaj njihet për historinë e Ballkanit e veçanërisht të shqiptarëve dhe serbëve.

Me këtë rast u shënua edhe 25 vjetori i pavarësisë së Kroacisë.

Drejtori i Institutit Albanologjik, Hysen Matoshi, tha se ndër veprat kryesore të tij Milan Shuflaj për historinë e shqiptarëve është ajo “Serbët dhe shqiptarët” e cila hedh dritë shkencore mbi këto relacione.

“Albanologjia në masë të madhe është formuar me ndihmën e pakursyer të dijetarëve në radhë të kombeve të tjera, interesimet e tyre shkencore kanë bërë që opinioni botëror të mësojë më shumë për shqiptarët, për gjuhën e kulturën e tyre në veçanti në kontekstin e kulturave evropiane dhe për të kaluarën e tyre të lashtë. Këta albanologë në mesin e të cilëve është pa dyshim edhe Milan Shuflaj që ka ndriçuar aspekte të historisë sonë si një komb me miqësi që nga lashtësia deri më sot”, tha Matoshi.

Kurse profesori Muhamet Malaj, tha se Shuflaj u vra tinëzisht, pikërisht për shkak se tentoi ta shkruajë historinë e drejtë shqiptare.

“Njohja brilante e së kaluarës ballkanike e në veçanti e shqiptarëve i shërbeu Shuflajt për të paraparë dhe për ti ndërtuar vizionet dhe urat e bashkëpunimit të Ballkanit dhe Evropës për ët ardhmen por puna e tij fatkeqësisht u ndërpre në mënyrë tragjike kur ai në rrugën ‘Dalmatinska’ në qendër të Zagrebit më 19 shkurt të viti 1931 duke hyrë në banesën e tij u godit në mënyrë tinëzare e një shufër metali prapa shpinës dhe u bë viktimë e atentatit të kryer nga dora e serbit Branko Cfergel i cili i takonte organizatës terroriste ‘Mlada Jugoslavia’(Jugosllavia e Re). Në mes tjerash arsyeja e vrasjes së tij tinëzare ishte ed he zotërimi i tij se do ta shkruante historinë e shqiptarëve”, citon kp të ketë thënë Malaj.

Presidenca e Kosovës e ka dekoruar Milan Shuflaj me titullin “Medalje presidenciale e meritave” e cila do të ndahet ditëve në vazhdim.

Institucionet kompetente të Kosovës kanë miratuar kërkesën e drejtorit të së ashtuquajturës zyrë për Kosovën në Qeverinë e Serbisë, Marko Gjuriçit, dhe delegacioneve të tjera të cilat do të vijnë nga Serbia në Kosovë për kremtimin e festës së “Vidovdan-it” në Gazimestan.

Jo zyrtarisht mësohet se Gjuriçi, në orën 13:00 do të marrë pjesë në kremtimin e “Vidovdan-it” në Gazimestan, për të vazhduar pastaj në orën 16:00, në sheshin “Shumadia” në Mitrovicë, ku në mënyrë solemne do të bëjë zbulimin e përmendores së Car Llazarit.

Burime të KosovaPress-it bëjnë të ditur se Gjuriçit nuk do t’i lejohet ndërrimi i agjendës së paraparë.

Ish- kryetari i Kuvendit të Kosovës, Jakup Krasniqi, në një shkrim të vetin autorial ka akuzuar kryeministrin dhe kryetarin e vendit, Isa Mustafa e Hashim Thaçi se me politikën e tyre të negociatave me Serbinë kanë mundësuar që në Mitrovicë serbët ta vendosin shtatoren e Car Llazarit.

Krasniqi ka shkruar:

Ardhja e përmendores se Car Llazarit në Kosovën e lirë, të pavarur, sovrane e demokratike është vepër e Kryeministrit dhe e Presidentit të Kosovës, është vepër e bisedimeve të zhvilluara në Bruksel në mes të Kosovës e të Serbisë. Këto bisedime, u tha shumë herë nga qeveritarët e djeshëm e të sotshëm po mbaheshin për normalizimin e marrëdhënieve me Serbinë, për forcimin e sovranitetit të shtetit, për integrimin e komunitetit serbë në jetën publike e institucionale, për zhbërjen e strukturave të shtetit serb në Kosovë, për anëtarësimin në mekanizmat ndërkombëtar etj.. Asnjëra nga këto nuk ndodhi dhe nuk do të ndodh!

Po çka ndodhi?

Ndodhi e po ndodh çdo ditë, ndarja e sovranitetit të shtetit më Serbinë, ndodhi e po ndodhë çdo ditë forcimi i Listës serbe në Institucionet e Kosovës. Zëri i kësaj liste është zëri i Vuçiqit në Qeverinë e Isa Mustafës. Kjo listë është duke punuar pa reshtur për Bashkësinë e komunave serbe në Kosovë, diçka e ngjashme me Republika Serbskën në Bosnje e e Hercegovinë. Madje këta qeveritar as një park mbi urën e Ibrit nuk arritën ta heqin.

Heshtja e Qeverisë dhe e koalicionit qeverisës, për vendosjen e Përmendores së Car Llazarit në Mitrovicë, është heshtje për shkak të marrëveshjeve të arritura në Bruksel. Kjo është një dëshmi tjetër, se këta njerëz që kanë lejuar e lejojnë gjëra të tilla kundër Kushtetutës e ligjeve, duhet të dorëhiqen.

Dorëheqjen këta njerëz duhet ta afronin po të kishin moral e përgjegjësi politike, sikur pozitat që i mbajnë, t’i mbanin për publikun e jo vetëm për veten e tyre.

Kjo praktikë qeverisëse duhet të ndërpritet! Pa ndërprerjen e kësaj qeverisje, rrënimi i institucioneve të shtetit nuk do të ketë ndalje!”. 

Shefi i Zyrës për Kosovën në Qeverinë e Serbisë Marko Gjuriç po qëndron në Moskë dhe atje bashkëbiseduesit i ka njoftuar me situatën në Kosovë

Shefi i Zyrës serbe për Kosovën dhe njëkohësisht nënkryetar i Partisë përparimtare të Serbisë Marko Gjuriç me nënkryetaren tjetër të kësaj partie Maria Obradoviç janë takuar sot në Moskë me kryetarin e Këshillit Suprem të Partisë unike të Rusisë Boris Grizlov i cili ka theksuar se marrëdhëniet ndërmjet Rusisë e Serbisë janë testuar me kohë dhe se në to nuk mund të ndikojnë kurrë ndikimet e jashtme.

Gjuriq e ka njoftuar Grizloin me situatën ë Kosovë, me rrjedhën e dialogut të Brukselit dhe me gjendjen e “popullit serb në krahinën jugore”, njofton tanjug, transmeton Koha.net.

Ai ka thënë se Qeveria serbe ka filluar procesin e kthimit të personave të shpërngulur në Kosovë, në radhë të parë e ka njoftuar për ndërtimin e vendbanimit “Lugina e Diellit”, në veri të Kosovës.

Gjuriçi e ka theksuar rëndësinë e ndihmës së Kishës ortodokse ruse e cila ka shfaqur gatishmërinë e saj për të ndërtuar kishë në këtë vendbanim.

Lugina e Diellit është projekt serb për siç thonë zyrtarët e Beogradit, kthimin e 1500 serbëve të shpërngulur në Mitrovicën Veriore.

Rrethanat e reja botërore kanë bërë që dy rrymat politike që popullitë shqiptarë i kanë sjellë të zezat më të mëdha gjatë gjithë historisë kohore, rryma politike pansllaviste dhe rryma politike panaziatiste, te rifillojnë ringjalljen e serishme në trojet shqiptare. Te parët shpresat i kanë mbeshtetur tek Kryetari i Rusisë Vlladimir Putin, ndërsa të dytët shpresat i kanë mbeshtetur tek Regjep Taip Erdogan, kryetar i Turqisë.Të parët ëndërrojnë ringjalljën e idesë komuniste bolshevike, dhe shtrirjen e Rusisë në Ballkan me theks të veçantë në trojet shqiptare, ndërsa të dytët ënderrojnë për një kalifatë turko- arab, në trojet shqiptare. Edhe Putini edhe Erdogani, ënderrojnë dominimin e tyre në trojet shqiptare. Dhe në faktë ne shqiptarët nuk mund të presim edhe ndryshe nga këta dy diktatorë të cilët nga shtetet e tyre ku ata sundojnë, shkilen për çdo ditë të lume të zotit të drejtat e shtetasve të shteteve ku ata sundojnë, dhe vritën kundërshtarët politik natën me pas i vajtojnë ditën. Këto dy rryma politike me shekuj e kanë dëmtuar edhe sot e kësaj dite po e dëmtojnë kombin shqiptarë. Të parët e qajnë periudhën komunisto -pansllaviste ,për faktin se etërit e tyre si dhe ata vetë kishin privilegje në pushtimet sllave që i bënë tokave shqiptare, ndërsa të dytët vajtojnë Perendorinë Osmane, perendori e cila shqiptarve nuk iu la asnjë shkollë shqipe, madje duke vrarë dhe masakruar ata që munden ta marrin guximin që t’i shkruajnë shkronjat shqipe. Edhe të parët edhe të dytët, vajtojnë për baballarët e tyre të kuq, si dhe për kalifatet turko – arabe në trojet shqiptare. Kush më shumë dhe kush më pak sa mundësi që kanë janë duke e brejtur trupin e shëndoshë të kombit shqiptarë. Por shtrohet pyetja pse po gjejnë mundësi depërtimi politikë këto dy rryma politike në trojet shqiptare sa që arrinë aq poshtë që Kryeheroin shqiptarë të të gjitha kohrave Gjergj Kastriotin, të mundohen ta nëpërkëmbin. A e dini more të mjerë që ju ka marrë koka erë ? – do të thoshte i madhi Atë Gjergj Fishta , se Trojet Shqiptare nuk do të shëndrrohen as në troje ku do të ndikon pansllavizmi në krye me Putinin, dhe as në troje turko – arabe ku do të dominonte Erdoganizmi. Një fakt duhet ta dimë se çdo durim e ka kufirin e tij. Këto dy rryma politike si uritha dhe ushujza nëpërmes tokës e nëntokës po e shkatrrojnë orjentimin Evropian të Shqiptarëve. Shqiptarët duhet të dinë njëherë e përgjithmon se dielli i shqiptarve lind në Evropë. Toka e shqiptarëve është tokë Evropiane edhe pse shumë herë në këto toka u ndeshen betejat e vijës kryqzore, që ndante lindjen me perëndimin. Bota e qytetruar ka kohë që na tregon rrugën e drejtë dhe ne futemi therrave e llugave. Ajo na thotë se as Putini dhe as Erdogani nuk janë  miqtë e kombit shqiptarë sepse të dy jetojnë me ëndrra për dominim në Trojet Shqiptare. Dhe çohet shqiptarët e shkretë, e bëjnë be në kokat e Putinit dhe Erdoganit, e shpejtë mbetshi pa te dytë. O Putinista, o Erdoganista kuptone more të mjerë se jeni shqiptarë. Kultura jonë nuk i përket as me kulturën pansllaviste as me kulturën panaziatiste. Ne jemi një komb që shikimin dhe pamjen e kemi të Kastriotizmit, humanizmin e kemi të Nënë Terezës, trimërinë e kemi trashëgim brez mbas brezi, ndërsa orjentimin shkencor, politik dhe kulturor e kemi me botën e qytetruar Evropiane. Botë e cila dy herë radhazi na bëri shtet, falë qëndresës shqiptare dhe përkrahjes së diplomacisë dhe politikes së botës perendimore. Dhe pikërisht është kjo Evropë dhe Amerikë që në një të ardhme të shpejtë do të na përkrahë edhe bashkimin e Trojeve shqiptare, por para se të ndodhë kjo duhet t ’iu themi stop politikave, Putiniste dhe Erdoganiste në Trojet shqiptare. Sa për ilustrim se si kanë filluar ringjalljën këto dy politika të shëmtuara që po e brejnë si krimba të zinj palcën Arbërore po i jap dy raste. Rasti i parë ka të bëj më tentim ringjalljen e pansllavizmit komunist përmes ngritjes se dy permendoreve të Pansllavistave më të mëdhenj shqiptar Enver Hoxha dhe Fadil Hoxha. Ferizaj merr iniciativën që të ringjallet serish Pansllavizmi në Trojet Shqiptare, duke ngrit permendore kriminelit më të madh shqiptar që punoj për Pansllavizmin rus Enver Hoxhës, ndërsa Gjakova merr iniciativë që vrasesit të shqiptarëve atdhetar dhe nacionalist, projugosllavit Fadil Hoxha t’i ngrisin  permendore në Gjakovë. Edhe njëri edhe tjetri ishin për rreth pesë dekada në shërbim të politikës pansllaviste ruso – jugosllave. Ndërsa rasti i dytë është panaziatizmi. Edhe Panaziatistët shqiptarë janë të ndarë në dy grupe. Në Panaziatistët Vehabistë të cilët po rekrutojnë të rinjë shqiptarë për të vdekur për tokat Arabe, dhe po iu prishin imazhin të rinjeve dhe të rejave shqiptare me mjekrra fantome pantollona të shkurt e veshje sorrzeza të vashave të bukura shqiptare. Kurse të dytët panaziatistat Erdoganist po kujdesen që Pushtimet Osmane në Trojet Shqiptare t’i shohin si clirim. Ata po kujdesen që të zhdukin Gjurmet e Historisë Shqiptare në pesë shekuj qëndresë kundër kësaj perendorie terroriste që e demtoj deri në gremin palcën Arberore të kombit shqiptar. Ata shkuan aq larg të cilët edhe hoqën edhe logon e Lidhjes Shqiptare të Prizrenit, i dhanë titullin qytetar nderi të Prizrenit, përkrahësist më të madhë të ISIS Erdoganit. A thua këto gjëra nuk po shifen nga miqtë tanë Evropian dhe Amerikanë.Këto dy grupe politike që po punojnë ta dëmtojnë Kombin shqiptarë kanë një emruës të përbashkët. Janë kundër politikës së miqve tanë tradicionalë Evropianë dhe Amerikan. Por orjentimi shpirteror i shqiptareve është orjentimi Evropian. Shqipërinë Etnike do ta bëjmë pa Putinista dhe pa Erdoganista por me shqiptarë atdhetar që brez pas brezi e djalë mbas djali kanë cenë dhe janë në shërbim të kombit shqiptarë.

Me rastin e Ditës Ndërkombëtare të Viktimave të Torturës, edhe një herë u kërkua që të mbijetuarave të dhunës seksuale gjatë luftës në Kosovë, t’i ofrohet përkrahje institucionale.

Dhuna seksuale gjatë luftës në Kosovë është një prej krimeve që janë kryer nga forcat ushtarake, policore dhe paramilitare serbe, që ende nuk është ndëshkuar.

Sebahate Pacolli-Krasniqi nga Qendra Kosovare për rehabilitimin e të mbijetuarve të Torturës ka kërkuar që institucionet e Kosovës t’i njohin personat e dhunuar seksualisht gjatë luftës, duke zbatuar ligjin dhe duke iu ofruar të mbijetuarve një benificion që do t’i mundësonte një mirëqenie të mirë.

“Ka raste edhe të meshkujve që janë lajmëruar në qendrën tonë dhe pres që këto raste të rriten sepse kanë informacione që ka pasur raste të dhunimit të meshkujve”, ka thënë ajo, raporton KP.

Ndryshe, synimi i Qeverise së Kosovës është që vendi ynë të bëhet anëtare e Organizatës së Kombeve të Bashkuara,nga e cila merr obligime të ratifikoj edhe Konventën ndërkombëtare për parandalimin e torturës, së bashku me protokollet shtesë, si dhe të realizoj obligimet për ndërtimin e mekanizmave të cilat parashihen të krijohen në nivel nacional siç është “Mekanizmi për Parandalimin e Torturës”.

Një rrahje mes shqiptarëve dhe serbëve ka ndodhur mbrëmë rreth orës 22:00 tek ura kryesore e Ibrit në Mitrovicë, që për pasojë ka lënë disa persona të lënduar.

Ndihmë mjekësore në spitalin e veriut të Mitrovicës, pas rrahjes kanë kërkuar Strahinja Barbullov (1993) nga qyteti i Kikindës të Serbisë dhe Dushan Ivkoviq (1993) nga Leskovci, po ashtu qytet në Serbi.

Nuk dihet motivi i kësaj rrahje, por mësohet se ka pasur edhe të lënduar tjerë nga të dyja palët, të cilët nuk janë paraqitur fare për trajtim mjekësor.

Zëdhënësi i policisë në jug të Mitrovicës, Avni Zahiti, ka thënë për kp se nuk është në dijeni për një incident të tillë, dhe se nuk është raportuar të ketë ndodhur diçka e tillë sa i përket pjesës jugore të qytetit.

Zona e përgjegjësisë së policisë në Mitrovicë ndahet me urë, përkatësisht mesi i urës përcakton jugun dhe veriun e këtij qyteti, ku vazhdimisht qëndrojnë patrulla policore në të dyja anët e urës.

Sulejman Osmani ose i quajtur si Komandant Sula është ekstraduar dje rreth mesditës nga Kosova në Shkup.

55 vjeçari ishte arrestuar në Kosovë në korrik 2015, pas një flet-arresti ndërkombëtar të lëshuar nga Maqedonia si i përfshirë në Grupin e Kumanovës, ku mbetën të vrarë tetë policë.

Osmani u bë i njohur për opinionin publik pas dorëzimit të të mbijetuarve të konfliktit, ku ai në mënyrë misterioze, me pranga në duar, arriti t’i ikë policisë maqedonase, shkruan zhurnal.

Osmani për disa mediume deklaroi se kishte arritur të arratiset, pasi ishte dërguar nga policia me helikopter për ta treguar vendin e fshehjes së armëve të grupit të armatosur afër fshatit Gushincë.

  Kjo klasë politike, është klasë që po manipulon më popullin, klasë që theu rregullat e demokracisë, klasë qe e pruni vendin në një kolaps politik dhe në  kolaps ekonomik, klasë politike që vrapon pa pra pas të mirave materjale , klasë politike që e varfëroi popullin…Kur shikon lajmet në televizion , apo kur lexon në gazeta e portale, apo pastime ne fb,   nuk të  lënë aspak  të qetë.Nuk është njeriu i qetë nga rrenat e tyre të mëdha e të vogla së në këtë muaj apo në atë muaj , në këtë vit apo në vitin vijues, Kosova do ta ketë liberalizimin e vizave, e shumë rrena të çdo ditshme së si gjoja do të bëhët mirë, së si situata politike dhe rrjedhat ekonomike janë në ngritje e sipër, e përplot rrena të tjera  irituese. Kjo aq më keq kur po  vien nga zyrtarët më të lartë të shtetit, nga ata që ishte dashur tu besojmë. Unë kërkojë falje nga lexuesit e ndëruar së po merrem edhe kësaj radhe më veprimet e pa mira  të këtij estabilishmenti politik, i cili më së paku ka lidhje më politikbërje. Këta mund të punojnë në ndonjë profesion tjeter , por jo edhe në profesionin e shejtë të politikanit .Opinioni i gjëre public gjithmonë po bombardohet më rrena   të pa fije turpi,  vëtem pse dojnë më çdo kusht të mbesin  në pushtet, për ti vazhduar hajnitë,  manipulimet ,  matrapazllëqet e ndryshme në kurriz të popullit. Këta janë bër aktorë të mirë në skenë , janë bërë mashtrues dhe shtrembërues të realitetit të hidhur më të cilin po përballemi tash e shumë kohë .Këta thua së kan harruar që ka Zot, ose nuk po e din Zotin për Zot! . Për këta nuk po vlen përgjegjësia politike. Nuk po vlen përgjegjësia morale , nuk vlen akti i dorëheqjës…  jo nuk vlen së këta kan instaluar një sistem despotik , krejtësisht përjashtues.  Këta janë shëndrruar ose kanë qenë njerëz të cilët kan ardhur më qëllime të caktuara, për të grumbulluar të gjitha të mirat materjale për vete dhe për njerëzit e caktuar të tyre. Kanë ardhur që rregullisht të manipulojnë më popullin i cili i ka votuar . Turpi nuk ka brirë dhe nuk qelë varrë askënd, thotë një fjalë e popullit. Këta dinë të shantazhojnë dhe kërcënojnë nese pushteti u vihet në rrezik nga kushdo qoftë ai. Për këto grupacione politike të tipit klientelist dhe despotik, nuk ka gazetarë të mirëfilltë , nuk ka intelektualë të  mirë  nese nuk mendojnë më kokat e tyre. Këta janë bërë njerëz të  foteleve , njerëz të cilët  nuk  kan fare taban politik. Janë shëndrruar ose kan qenë njerëz të pa vlerë, pa vetëdije për shtetndërtim dhe të pa vetëdije për vatan. Nese edhe dikush nga ta ka qenë meritor , këtë meritë e kan tretur si fluskë sapuni duke vrapuar pas pasurimit të paligjshem . Atdhetarizmi nuk ka lidhje  me zhvatje dhe më  abuzime karshi pronës shoqërore dhe karshi  shtetit .Duken të mirë për nga pamja e jashtme , por në mbrendi  janë si mollat e kalbura të futura në një  thes. Po paraqiten si do njerëz superior, si njerëz që duhet tu bëson populli, si njerëz   meritor , e nuk e kan asnjërën nga këto tipare .Paraqitjët  e çdo ditshme në mjetet e informacionit public, po ju behën dita- ditës më të zbehta , së pak kush është duke iu bësuar më. Edhe ato media të cilat i keni vu nën kontroll sigurisht së nuk po ju bëjnë më punë , sepse e keqja e ka mundur moti  të mirën . Mos na humbni më kohë , mos na zëni dritën e diellit ,mos na e ngushtoni hapësirën e veprimit…nuk i interesojnë më këtij populli të lodhur broqkullat e juve të pa kripëta…Do të ishte e ndërshme dhe e moralshme që më në fund të largoheni nga pozitat e larta shtetërore që i keni .Do të ishte e mirë që populli të marr më në fund frymë lirshëm, së mjaftë e keni ngulfatur jetën. Sigurisht së këtë edhe e meriton ky popull ,i cili  më ditë , më muaj dhe më  vite  i “duroj”  të gjitha këto të “rëna” nën brez…   

Para disa ditësh më erdhi për vizitë një nip nga fshati dhe, bisedë pas bisede, arritëm deri te listat e veteranëve. “M… u bë puna”, u shpreh nipi, kur e pyeta si ka vajtur procesi i listave të veteranëve në rrethin tonë. “E di rastin e N.N., i cili për të mos dhënë rojë gjatë luftës, se kishte frikë, i dha 500 DM? Tani i ka dhënë 2500 euro dhe ka hyrë në listën e veteranëve”! Po kështu kishte ndodhur edhe me mjekun, i cili gjatë kohës së bombardimeve ishte strehuar në fshatin tim, por që u kishte thënë të zotëve të shtëpisë ku ishte strehuar, të mos tregojnë që është aty, se pastaj i del problem t’i kontrollojë të sëmurët!!! Tani i kishin dhënë edhe atij certifikatën e veteranit luftëtar. Ndërsa sanitetit që kishte lidhur plagët e të plagosurve apo i kishte varrosur të vrarët, i kishin dhënë certifikatën e pjesëmarrësit.

“Në lista të veteranëve janë futur me të madhe dezertorët e luftës, njerëz që nuk kishin të bënin fare me luftën, po edhe të tillë të cilët gjatë luftës ishin 7-vjeçar!”, vazhdoi nipi të më thoshte.

Të them të drejtën, kur i dëgjova këto u nervozova jo pak.

Si është e mundur që një njeri, për të cilin të gjithë e dinë që ka paguar 500 DM për të mos u bërë ushtar i UÇK-së, tani të figurojë në listat e veteranëve?! Pastaj për mjekun e pafytyrë, i cili nuk u kishte ofruar ndihmë jo vetëm ushtarëve të UÇK-së, po as të sëmurëve, të jepej certifikata e veteranit luftëtar?!

Po, pas pak, filloi të më bjerë tensioni dhe, për të gjitha këto, mendova me gjakftohtësi. Fundi fundit, jo vetëm të nervozohem, po edhe nëse plas unë, punët do të shkojnë kështu, siç kanë shkuar deri më tani. Bile edhe me këtë shkrim që po e bëj, prapë vetëm sa humbas kohën time, se njerëzit në Kosovë janë bërë njësoj: s’e prish terezinë kush, pa marrë parasysh se çfarë ndodh këtu!

Me këtë rast duhet të cek se, siç jam i bindur që e kanë tepruar krijuesit e listave të veteranëve duke dyfishuar e trefishuar numrin, jam i bindur edhe se jo të gjithë ata që kanë hyrë në lista të veteranëve përfitojnë materialisht, por se një pjesë i kanë futur aty për t’i sajdisur njerëzit e vet, pra për t’iu dhënë rytbe jo të merituara.

Kujt iu dha mundësia, keqpërdori sa mundi

Mendoj që Kosova, në këtë dekadë e gjysmë pas shkëputjes nga Serbia, ka funksionuar jo sipas normave ligjore, po sipas vullnetit të njerëzve, të cilët kryesisht ishin të papërgjegjshëm. Dhe, në vendin ku vendosin njerëzit e papërgjegjshëm, aty ku nuk funksionon ligji, aty ku nuk ka mbetur asnjë shenjë e vogël e etikës, mund të ndodhin gjëra nga më të çuditshmet.

Pyetja e parë që i bëra vetes, pasi fillova të qetësohem, ishte: Cili komision, bord apo quaje si të duash, në këtë një dekadë e gjysmë në Kosovë, e kreu punën më me nder se Komisioni për verifikimin e listave të veteranëve?

P.sh. Në Trustin Pensional të Kosovës, ata që janë aty, i kanë ndarë dhe i ndajnë pagat për vete sipas vullnetit që kishin dhe kanë;

Në komuna, kanë ndarë dhe ndajnë banesa për të punësuarit aty, sikur komunat të jenë pronë private, po ashtu sipas vullnetit politik e klanor;

Në KEK, Postë-Telekom, Aeroport etj., i kanë punësuar njerëzit sipas vullnetit, po ashtu politik e klanor, që kishin;

Në Drejtësi, para disa vitesh, pothuaj të gjitha lëndët në të cilat punonjësit e Drejtësisë: avokatë, gjyqtarë, prokurorë, akuzoheshin për vepra nga më të ndryshmet, i hodhën në koshin e plehrave;

Keqpërdoruesit e tre përqindëshit nuk kanë dhënë as japin llogari për milionat e keqpërdorur;

Keqpërdoruesit e Fondit “Vendlindja thërret” nuk kanë dhënë as japin llogari për paratë që i morën (shtinë në xhepat e vet).

Kanë privatizuar pasurinë e Republikës së Kosovës siç ua ka dashur qejfi dhe interesi i vet!

Pra, gjithkund ku kanë pasur mundësi, komisionet, bordet, quaji si të duash, kanë vepruar sipas vullnetit të vet, pa u mbështetur në ndonjë ligj, ose i kanë vërtitur ligjet sipas vullnetit të vet. Ndaj, nëse duhet të jepet llogari për keqpërdorimet që i kanë bërë në punën e tyre, kur i hartuan këto lista veteranët, sipas radhës, ata duhet të jenë të fundit.

Po unë, me këtë rast, do të ndalem pak te “listat” në Akademinë e Shkencave dhe të Arteve të Kosovës, që konsiderohet institucioni më i lartë shkencor dhe kulturor i Republikës së Kosovës, si krijohen ato.

Si funksionojnë Seksionet dhe Kuvendi i Akademisë?

Për të kuptuar si funksionojnë Seksionet dhe Kuvendi i Akademisë, të shohim kush është futur në Akademinë e Shkencave dhe të Arteve të Kosovës viteve të fundit.

Në Akademinë e Shkencave dhe të Arteve të Kosovës, si shkencëtar i Historisë para disa vitesh është pranuar Jusuf Bajraktari.

Çfarë ka bërë Jusuf Bajraktari për shkencën e historisë?

Jusuf Bajraktari gjatë jetës së tij “historike” ka botuar një libër: “Gjakova me rrethinë në fund të shek. XIX dhe në fillim të shek. XX (1878-1912)” (mbrojtur si tezë disertacioni më 1985 dhe botuar më 1998, në kohën kur kishte filluar lufta në Kosovë).

Pasi ka shkruar këtë libër me 34 vjet “histori” të Gjakovës me rrethinë, Jusuf Bajraktari që gjysmë shekulli ka jetuar me të gjitha privilegjet që mund t’i ketë një njeri: të gjithë titujt e mundshëm akademikë që mund të marrë një njeri i ka marrë, pagën e rregullt e ka marrë, drejtor i Institutit të Historisë (ka qenë një kohë të gjatë) është bërë!

Banesë a ka marrë a jo, nuk e di.

Pra, vetëm për një libër që ka shkruar për Gjakovën me rrethinë ka marrë pagë dhe privilegje deri në pension, po për këtë libër ka marrë edhe honorarin nga Instituti i Historisë! Megjithatë, kjo ishte pak për të, ndaj Seksioni i Shkencave Shoqërore dhe, pastaj, Kuvendi i Akademisë për këtë histori të Gjakovës me rrethinë ka vlerësuar që Jusuf Bajraktari duhet të hyjë në Akademi të Shkencave dhe të Arteve të Kosovës, të paguhet në muaj rreth 1500 euro, po edhe pas vdekjes, sipas Rregullores, edhe gjashtë muaj familjes së tij t’i shkojnë në xhirollogari 6 paga të larta akademike!

Këto të gjitha pa bërë as edhe një vijë të zezë mbi të bardhë. Po nëse rastësisht i teket Jusuf Bajraktarit të bëjë një vijë të zezë në faqe të bardhë, ai merr honorar ekstra!

Për këtë, pas Seksionit të Shkencave Shoqërore, ka vendosur Kuvendi i Akademisë së Shkencave dhe të Arteve të Kosovës.

Rasti i dytë është ai i Mehmet Halimit.

Se është marrë me mbledhjen e ninananave, pastaj me mbledhjen e shprehjeve popullore dhe pak para se të dalë në pension ka doktoruar me monografinë “E folmja e Karadakut”, Mehmet Halimi gjatë gjithë jetës së tij ka marrë pagë të rregullt, po ashtu për veprat që ia ka botuar Instituti Albanologjik ka marrë edhe honorarin! Po organet përkatëse të Akademisë së Shkencave dhe të Arteve të Kosovës këto i ka parë të pamjaftueshme për Mehmet Halimin, prandaj ia vazhdoi privilegjet njësoj si të lartpërmendurit, Jusuf Bajraktarit, pra e pranoi akademik.

Rasti tjetër është ai i Zejnullah Rrahmanit.

Në vitin 1985 ka doktoruar me një monografi me një titull paksa të çuditshëm “Nga teoria e letërsisë shqipe” (botuar më 1986). Gjatë gjithë jetës së tij pagë ka marrë si ligjërues në Fakultetin e Filologjisë (dikur Fakulteti Filozofik), po ligjërimi i tij ishte leximi i vazhdueshëm i disa fletëve të nxirosura, ndërsa studentët duhej të mbanin shënime. Në vitet ’90, gjatë kohës sa ishte dekan i Fakultetit Filologjik, u shkrua në shtyp se mbi 100 000 DM kanë humbur pa shenjë dhe pa dokë, por ky kurrë nuk dha llogari për to! Në këtë kohë, vitet ’90, ka botuar një libër me titull “Teoria e letërsisë” (1986), po ky libër është shumë larg nga të qenët tekst mësimor, sepse  është përmbledhje e ligjëratave të tij të dobëta, të bazuara kryesisht në teorinë e letërsisë së Milivoj Solarit, të përkthyer (në fakt: të sakatosur) në shqip nga Ali Aliu, asgjë më shumë. Në vitet 2000 e këndej ka botuar rreth 10 libra “teorike letrare”, të cilat janë kryesisht kompilime prej librave në gjuhë të huaja, jo rrallë të përkthyera me Google Translate.

Se sa është shkencëtar ky, lexuesi më mirë e kupton po të lexojë librin e tij të vetëm për letërsinë shqipe (pas tezës së disertacionit), në të cilin e “studion” romanin “Malësorja” të vëllait të tij, Nazmi Rrahmanit. Përveç përflitjes së subjektit të romanit të Nazmi Rrahmanit dhe dhënies së mendimeve subjektive, pra shfryrjeve të herëpashershme ndaj popullit shqiptar, asgjë shkencore nuk ka në këtë libër!

Në Akademi është edhe Ali Aliu, bile në tri akademi (të Prishtinës, të Shkupit dhe të Tiranës)! Aq sa gjendet ar në një grumbull dhe, po aq gjendet shkencë në veprat e tij fund e krye eseistike. “Poezia e filan poeti është maja e poezisë shqipe”; “Poeti N.N. është maja e majave të poezisë shqipe etj.”, kjo është shkenca që ka bërë Ali Aliu në artikujt e tij për letërsinë shqipe, apo që të gjithë shkrimtarët shqiptarë i quan Don Kishotë! Kështu, majë pas maje, u gjend në Akademi!

Se gjatë gjithë jetës së tij është marrë me statistika, Hivzi Islami është në Akademi të Shkencave dhe të Arteve të Kosovës! Çfarë shkence përbëjnë statistikat, që i ka marrë nga institucionet përkatëse, për të cilat Hivzi Islami është bërë akademik, po edhe kryetar i Akademisë së Shkencave, madje në dy mandate?! Marrja me statistika, po për të cilat gjatë gjithë jetës së tij si profesor ka marrë pagë të rregullt, i ka dhënë argument Seksionit përkatës dhe pastaj Kuvendit të Akademisë ta pranojë si akademik!

Çfarë shkence ka bërë Isa Mustafa që është pranuar në Akademi të Shkencave dhe të Arteve të Kosovës? Librat mësimorë, edhe nëse janë universitarë, për të cilët gjatë gjithë jetës Isa Mustafa ka marrë pagë, po edhe honorarë, çfarë shkence përbëjnë?! Pasi u zgjodh anëtar korrespondent në vitin 2008, duke qenë Kryetar i Kuvendit Komunal të Prishtinës (kjo përbën konflikt të pastër interesi!), u avancua në anëtar të rregullt katër vjet më vonë, në kohën kur krahas postit të njeriut të parë të kryeqytetit, ishte edhe kryetar i partisë të cilën e drejton edhe sot, Lidhjes Demokratike të Kosovës.

Në këtë shkrim nuk i përmenda edhe disa “akademikë” të tjerë, si Sali Gashi, Luan Mulliqi etj., emrat e të cilëve nuk thonë gjë, sepse janë më tepër personifikime të qenieve anonime; pra nuk meritojnë as të përmenden fare!

Akademia e Shkencave dhe e Arteve e Kosovës i ka paraparë të gjitha privilegjet për anëtarët e saj, bile edhe pasi të vdesin, por nuk e ka paraparë plagjiaturën. Kjo Akademi që nuk i parasheh sanksionet, privilegjet po! Sa herë duhet të argumentohet plagjiatura e Sabri Hamitit?! Sabri Hamiti vazhdon të jetë anëtar i Akademisë, ndërsa për veprat në të cilat ka jo pak plagjiaturë, ka marrë honorar të majmë, si dhe çmime kombëtare në Shqipëri!

Nexhat Daci e Rexhep Ismajli, të dy akademikë, i kanë lënë pasardhësit në vendet ku kanë punuar, pra vajzat e tyre; i pari në Degën e fakultetit ku ka punuar, i dyti në Fakultetin ku ka punuar.

Në Fjalorin Enciklopedik, i cili është në përgatitje nga kjo Akademi, janë paraparë të jenë zëra të veçantë anëtarët e familjeve të të quajturve akademikë. Pasi i kanë siguruar vendin vetes si akademikë, tani në fjalorë i fusin anëtarët e tyre, po ndonjëri si Rexhep Ismajli, fut edhe mësuesin e shkollës së mesme, si dhe vajzën e tij!

Pasi në Ligj kanë “harruar” ta sanksionojnë plagjiaturën (hajninë intelektuale), nuk e kanë harruar një nen sipas të cilit seksionet e Akademisë mund të propozojnë individë për t’i pranuar në Akademi (këta edhe janë më të sigurtët që hyjnë në Akademi, sepse propozohen nga ata që janë aty!), ndërkaq në Projektligjin e fundit kanë futur një nen sipas të cilit personat mbi 65 vjet nuk kanë fare të drejtë të propozohen për anëtarë të Akademisë së Shkencave dhe të Arteve të Kosovës! Pra, pasi i kanë futur njerëzit e vet mbi këtë moshë, tani ua pamundësojnë “të tjerëve”, që kanë këtë moshë, edhe pse të padëshirueshmit e tyre edhe ashtu i kanë dyert e mbyllura nga kjo akademi, edhe po të jenë gjeni! Por, fodullëku i tyre grotesk, as që denjon të merret me lëndët e të padëshirueshmëve, në fund të fundit për t’i hedhur në koshin e plehrave!

Nuk ndodhin askund në botë

A ka dëgjuar dikush që ka një vend në botë, në të cilin njeriu që ka shkruar një libër për historinë e një qyteti (në fakt Gjakova në atë kohë ishte një qytezë) me rrethinë për një periudhë 34-vjeçare, të bëhet akademik?!

A ka dëgjuar dikush që ekziston një vend në botë në të cilin njeriu që ka shkruar libra për të folmen e rrethit të vet, i cili pak para pensionimit mezi arrin ta kryejë doktoratën, po për të folmet e rrethit të vet, si shpërblim t’i jepet titulli: akademik?!

A ka dëgjuar dikush që ka një vend në botë që njeriu i cili gjatë gjithë jetës së tij është marrë me statistika, edhe ato të marra të gatshme nga institucionet përkatëse, ta bëhet anëtar i Akademisë së Shkencave?!

A ka dëgjuar dikush që ekziston një vend në botë në të cilin njeriu i cili ka botuar libra “teorikë”, të gjitha kompilime të dobëta nga gjuhët e huaja, siç është rasti i Zejnullah Rrahmanit, pra kompilime nga njeriu i cili së pari nuk e njeh as gjuhën e vet, e i cili në krejt veprën e tij “teorike letrare”, origjinale i ka vetëm fyerjet që i bën popullit të vet, ndërsa të tjerat nga A-Zh kompilime, njeriu i cili në vitet ‘90 ishte kryefjalë e një skandali, për të cilin nuk ka dhënë llogari kurrë, i cili si vëlla i Nazmi Rrahmanit ka hyrë asistent në Fakultetin e Filologjisë, që ka doktoruar me një libër me titull absurd: “Nga teoritë e letërsisë shqipe”, po që gjatë gjithë jetës së vet si ligjërues, i hap disa fletë dhe u ligjëron studentëve duke lexuar, ndërsa në fund të shpërblehet me titullin: akademik?!

A ka dëgjuar dikush që një institucion i cili financohet nga shteti të ketë në Rregulloren e tij një nen me të cilin u jep të drejtë seksioneve të veta, të përzgjedhin për ta pranuar personin që duan vetë, siç e ka Akademia e Shkencave dhe e Arteve e Kosovës?!

Në fund

Të kthehemi edhe një herë te bashkëvendësi im i cili gjatë kohë së luftës i dha 500 DM që të mos hynte në radhët e UÇK-së, po që tani gjendet në listat e veteranëve luftëtarë të UÇK-së dhe te anëtarët e Akademisë së Shkencave dhe Arteve të Kosovës.

Më veteran është bashkëvendësi im që dha 500 DM për luftën apo këta akademikë me nga një libër për rrethin e tyre, për të folmet e rrethit të tyre, apo me statistika e kompilime librash të huaj?

Kush është më meritor: bashkëvendësi im që dha 500 DM për luftën e UÇK-së apo Jusuf Bajraktari për shkencën e Historisë me një libër për Gjakovën me rrethinë?

Nëse mund të jetë anëtar i akademisë së Shkencave dhe të Arteve të Kosovës Jusuf Bajraktari që ka shkruar një libër për Gjakovën me rrethinë, për të cilën gjatë gjithë jetës së tij është paguar, po në të cilën nuk ka aspak shkencë, pse të mos jetë në Listën e veteranëve luftëtarë bashkëvendësi im që i ka dhënë 500 DM UÇK-së, me të cilët UÇK-ja ka mundur të blejë së paku 500 plumba, me të cilët edhe nëse nuk e ka vrarë asnjë armik, së paku ka dhënë alarmin që këtu është një popull i cili padrejtësisht sundohet nga Serbia?! Në fund të kësaj, puna e UÇK-së, edhe me 500 DM-të e këtij bashkëvendësit tim, ka rezultuar me sukses, pra Serbia është larguar nga Kosova deri në Urë të Ibrit, por, të më thotë dikush, çfarë i solli Jusuf Bajraktari shkencës së historisë me librin për Gjakovën me rrethinë?

Bashkëvendësi im, përveç 500 DM-ve, asgjë po qe se nuk ka bërë, së paku ka ikur prej serbëve, po Jusuf Bajraktari jo që nuk është marrë me shkencë kurrë, por as ka pasur rastin të ikë nga ajo, sepse kurrë nuk është takuar me të!

Nëse Mehmet Halimi për librat me të folme dhe me ninanana ka të drejtë të jetë anëtar i Akademisë së Shkencave, përse nuk ka të drejtë të jetë veteran bashkëvendësi im?!

Nëse akademikët fusin në Akademinë e Shkencave dhe të Arteve të Kosovës pa asnjë kriter: shokë, miq, bashkëpartiakë, bashkëklanorë; futin në Fjalorin Enciklopedik familjarët e tyre, po edhe ish-mësuesit; e vërtitin ligjin sipas interesave të tyre të ngushta, përse u dashka që komandantë me gjysmëshkolla apo pa shkollë fare të mos fusin në listat e veteranëve shokë, miq, mikesha, vajza të tyre apo dhëndurë? Përse u dashka që Prokuroria të merret me Listat e veteranëve dhe jo edhe me Listat e akademikëve? Nëse akademikët kanë të drejtë që, në mes të kryeqytetit të Kosovës, ditën për diell, të fusin në Akademi një person që gjatë gjithë jetës së tij ka shkruar një libër për qytetin e tij me rrethinë, apo për të folmen e rrethit të tij, apo atë që ka bërë kompilime të shkallës më të ulët, apo edhe vjedhës të pronës intelektuale, pra plagjiatorë, pse në periferi të Kosovës, atje ku toka digjej flakë gjatë luftës, e ata aty ishin, të mos kenë të drejtë të futin ndonjë të vetin në lista, edhe atë që nuk ka qenë fare pjesëtar i luftës?

Nëse Hivzi Islami kishte të drejtë ta fusë në Akademi të Shkencave dhe të Arteve të Kosovës ish-mësuesin e tij të shkollës së mesme, Mehmet Halimin, përse i mohohet e drejta një ish-komandanti të Dukagjinit apo të Llapit, me një ngritje arsimore e kulturore modeste apo edhe pa ngritje fare, që t’i japë titullin veteran luftëtar një miku të tij, dhëndëri apo mbese?!

Më shumë ka kontribuar për luftën ai bashkëvendësi im që i dha 500 DM UÇK-së sesa të gjithë të përmendurit për shkencën. Dhe, nëse duhet kërkuar llogari, së pari duhet të kërkuar këtu në Prishtinë, të nisë llogaria nga fillimi, nga Akademia e Shkencave dhe e Arteve të Kosovës, jo nga bishti!

Jo vetëm bashkëvendësi im që dha 500 DM për luftën, po edhe dezertorët e UÇK-së më veteranë luftëtarë janë se që janë shkencëtarë anëtarët e Akademisë së Shkencave dhe të Arteve të Kosovës, si Ali Aliu, Nexhat Daci, Hivzi Islami, Sabri Hamiti, Jusuf Bajraktari, Mehmet Halimi, Zejnullah Rrahmani, Isa Mustafa, Sali Gashi, Luan Mulliqi etj., sepse të parët së paku e bartën pushkën dhe e çuan deri diku, ndërsa të lartpërmendurit kurrë nuk bënë shkencë!

Konkluzion: Veteranët e Kosovës nuk mund ta bartin mbi kurrizin e tyre atë faj, tepër të rëndë, siç është prishja e paradigmës të së keqes, e cila është krijuar me shumë mund dhe përpjekje në mëse një dekadë e gjysmë pas hyrjes së trupave të NATO-s në Kosovë!

Prandaj, këshilla ime është: Mos i ngucni veteranët, edhe ata Kosovë janë!

Ndërkaq, për mjekun i cili gjatë kohës së luftës nuk u ofroi ndihmë njerëzve në nevojë, e që tani është në listat e veteranëve luftëtarë, nuk kam koment. Të tillë, që kapen pas çdo pushteti që vjen, ka pasur gjithmonë, po do të ketë edhe në të ardhmen.

P.s. Tani, pasi ju mbrojta nga të tjerët, i kam edhe dy-tre fjalë me ju, vëllezër veteranë.

Të gjithë të tjerët në Kosovë e kanë bërë mut (ndjesë për fjalorin e pahijshëm, po vetëm ky fjalor e shpreh më së miri atë që e keni bërë), po kjo nuk ju jep të drejtë ta bëni mut edhe ju, se pastaj nuk na ngelet asgjë mbi këtë dhe! Të tjerët janë mësuar ta bëjnë mut; ata edhe në robëri jetonin me të gjitha privilegjet që ia jepnin vetes, po ishit ju që u zgjuat në këmbë, sakrifikuat dhe e përmbysët robërinë! pasi nuk arritët t’i përmbysnit ata, të keqen e shoqërisë, po kjo nuk do të thotë që t’i bashkëngjiteni kësaj të keqeje! Pasi sakrifikuat për ta nxjerrë Kosovën nga robëria serbe, do ta rrjepin tani atë për së gjalli?! Jo, kjo nuk guxon të ndodhë në asnjë moment. Ju duhet të jeni në mbrojtje të Kosovës e jo në shkatërrimin e saj! Veteranët e vërtetë, ka veteranë të vërtetë, duhet ta ngrenë zërin; ku janë ata, pse heshtin tani, jo vetëm për këtë po për çdo të keqe tjetër që i ndodh Kosovës dhe jo të bëhen pjesë e së keqes!

Futja e veteranëve të rremë në listat e veteranëve është thikë pas shpine që u bëhet veteranëve të vërtetë dhe luftës që bënë ata për liri të Kosovës! Pra, me bashkëngjitjen e dy-tre veteranëve të rremë një veterani të vërtetë është synuar të thuhet që të gjithë veteranët janë të rremë, po edhe e rreme është edhe lufta e tyre! Ju nuk duhej të binit në këtë kurth që ju ngritën, po ta kundërshtonit dhe, me këtë rast, ta mbronit Kosovën në mos me diç tjetër, me shembullin e juaj!

Si përfundim, sipas mendimit tim, procesi i verifikimit të veteranëve duhet të shpallet i dështuar. Keqpërdoruesit të vihen para përgjegjësisë dhe ky proces të nisë nga fillimi. Duhet të vijë një moment kur t’i themi Stop të keqes!

Nëse nuk ndodh kjo, pra shpallja e dështimit të procesit të verifikimit të veteranëve të Kosovës dhe vënia para përgjegjësisë e atyre që e keqpërdorën përgjegjësinë që u ishte dhënë për krijimin e këtyre listave, unë, Sali I. Bytyçi, publikisht heq dorë nga të qenët në listat e veteranëve të Kosovës.

Nekibe Kelmendit, In Memoriam Gruas dhe Nënës Heroinë

11.05.1944 – 19.06.2011

Voal – Ishte nata e parë e intervenimit të forcave të NATO-s,  24 mars 1999, veprim kaq i pritur. Serbia, ndërkaq, që herët i kishte sajuar planet shfarosëse të shqiptarëve, të cilat veç sa i intensifikon që me natën e parë, dhe vetëm disa orë pas rënies së bombës së parë. Në Prishtinë, cak i parë i sulmit mbi civilët do të jetë familja e avokatit të njohur kosovar, Bajram Kelmendi, me të bijtë. Forcat serbe, të sajuara nga tri formacione të armatosura, dramën, në atë errësirë nate, e zhvillojnë marramendshëm… Nekibe Kelmendi, grua dhe nanë, rrëfen për zhvillimin e ngjarjes, që do të lërë vuajtje të pafund në jetën e saj.

Zyra e avokatit Bajram Kelmendi ndodhet po aty, pranë shtëpisë, tashmë e riparuar nga plumbat e shumtë të bërë blozhdë, në natën kur u mor avokati me të bijtë. Veçse, tani boshllëkun e atij vendi e ka zënë e bija, Kosovarja, avokate, ndërsa Nekibja ushtron postin e Ministrit të Drejtësisë. Që të dyja, bashkë me nuse Vjollcën, e ruajnë të gjallë kujtimin për familjarët që nuk janë më. Ndërkaq, në shtëpi, në ballë të sallonit, qëndrojnë tri fotografi, që kanë zënë vend të përjetshëm: Bajrami në mes, me Kastriotin e Kushtrimin, anash.

Në muajt e vitet e para të ngjarjes tragjike, dukej se Nekiben e çlironin nga ankthi rirrëfimet e asaj ndodhie mizore të asaj nate tragjike në familjen Kelmendi. A është, a thua, edhe tani, pas kaq vitesh, ashtu për këtë grua të përvuajtur me qëndrim burrëror?

Ishte nata e parë e fillimit të intervenimit të NATO-s, të gjithë po e prisnim të ndodhte, më në fund, që të ndërpriteshin ato heqje aq të gjata të shqiptarëve, sidomos të atyre dhjetë vjetëve të okupimit. Ato dridhje të pritura, që u përjetuan pas orës tetë të asaj mbrëmjeje me bombardimin e parë, do të thellojnë akoma më shumë veprimet e forcave serbe të sjella nga Serbia. Çdo gjë e kishin planifikuar, jo vetëm gjatë Konferencës së Rambujesë e të Parisit.

Dritat elektrike ishin ndërprerë që me sirenat e para serbe, shenjë e fillimit të sulmeve. Jashtë qetësi e rëndë, ndërsa Kelmendët, si të gjithë shqiptarët, po përgjonin çfarë po ndodhte. Kastrioti, djali i madh, i entuziazmuar që filloi bombardimi dhe i disponuar, po bisedonte përmes mobilit me shokët e dalë në Shkup. Si natë e parë, askush nuk po imagjinonte se çfarë do të pasonte, ndonëse serbët gjithherë po vepronin dinakërisht. Për këtë natë tragjike dhe për pasojat e veprimeve serbe, rrëfen zonja Nekibe, tregim ky që të rrëqethë nga dialogët dhe nga veprimet e tyre:

“Shtëpia jonë ishte rrethuar nga forca të mëdha policore të kombinuara, që në orën dhjetë të mbrëmjes dhe në një hapësirë të gjerë, që nga Katër Llullat e këtej, ndërsa ne nuk po dinim gjë. Këtë do të na e tregojë, pas dy ditësh, një dëshmitar serb, në fqinjësi, (që nuk është më). Kur ora dëftoi kalimin e mesnatës, Bajrami e Kushtrimi, të lodhur, ranë në gjumë, ndërsa unë, Kastrioti e nuse Vjollca, po rrinim zgjuar. Saktë, në orën 12 e 50 minuta, rrëmbimthi u thyen dyert e shtëpisë dhe policia u fut brenda me shumë zhurmë e urdhra! Ishin pa maska, fytyrat u vëreheshin qartë, që edhe sot do t’i identifikoja. Urdhri i parë ishte – ta braktisnim shtëpinë brenda pesë sekondash! Dhe, dolën jashtë. Ndërkohë, ata kishin vënë nën shkallë dy bomba me siguresa të hequra, që, sipas planifikimit të tyre, sapo të dilnim, ta likuidonin gjithë familjen! Ne, edhe sikur të donim, nuk do të mund të dilnim aq shpejt. Pastaj u kthyen vrapthi dhe sërish me zhurmë, tashti urdhëruan që të shtriheshim barkas dhe me duart lidhur pas qafe, ndërsa po na i mbanin automatikët mbi kokë, një polic këndej, një andej. Ky në të djathtë ishte kryesori, udhëheqësi i grupit, biond, tjetri zeshkan. Të tjerët u ngjitën shkallëve me britma e me kërcënime që të futnin tmerrin: “E keni lypur Republikën, do ta keni! Edhe NATO-n e keni thirrur, ja, ajo po na bombardon!” Hynë në dhomën tek po flinte Bajrami, e nxorën dhe nisën ta godisnin fuqishëm me kondak në të dy anët e përmjetit, në të hollë, aq sa  mbeti pa frymë e pa zë, mbështetur për parmakët e shkallëve. E zgjuan edhe Kushtrimin, 16 vjeç, të cilin, sapo doli, e urdhëruan të shtrihej. Tashmë e gjithë familja ishim në korridor, nën kërcënimin e armëve dhe të të shtënave, derisa po bënin demolimin e shtëpisë, po thyenin kompjuterë e çfarë gjenin. Tashti, të parin e morën djalin e madh, Kastriotin, e futën në dhomën që është e lidhur me kthinën, ku ishim të shtrirë ne. Dëgjuam urdhrat e tmerrshme, që do të më tingëllojnë në vesh tërë jetën:

– Ndize cigaren e fundit! – (Heshtje e rëndë).

Pastaj e urdhëruan Kushtrimin të ngrihej,  aty e kam ngritur kokën e i kam lutur: Mosni, bre, se i ka vetëm 16 vjet! E morën, u dëgjua kur i thanë:

– Puthi për herë të fundit fëmijët e vëllait! Puthe edhe kunatën!

Mandej u kthyen nga Bajrami e Kastrioti, dhe i morën! Polici, që ishte pranë nesh, e pyeti kryesorin:

– A ta marrim edhe gruan? U mendua disa sekonda, e tha:

– Jo, gruan lëre ! – u dëgjua zëri i ashpër.

Kur i morën, Bajrami e Kastrioti ishin me pantofla, ndërsa Kushtrimi në kanotierë e brekë, zbathur. E kthyen që të vishej, ndërsa ai, nga habia, i vesh tutat e mia, po nuk e lënë edhe të mbathej. DOLËN. Nuk më lanë as të përshëndetesha me ta!

Atë natë, unë kam identifikuar 3 formacione forcash serbe: një formacion ka qenë ushtarak, i Shërbimit të Inteligjencës Ushtarake (KOS-i), formacioni tjetër ka qenë i Policisë së Serbisë, i kam parë emblemat e tyre në krah, dhe formacioni i tretë ka qenë i Sigurimit Shtetëror Federativ, policia speciale, me stemën e Jugosllavisë në krah. Të gjithë janë vënë në veprim kundër një familjeje civile, të paarmatosur!

Shfaqja e Bill Klintonit në TV

Ishin orët e para të natës së 25 marsit 1999, e enjte, 2  pa 15 minuta. (Një orë kishin zgjatur veprimet e tyre çnjerëzore nëpër shtëpi!)

Datë e fiksuar përjetësisht në kujtesën e Nekibes. Ajo natë e errët, e ai rrëmbim i egër i të shoqit me dy të bijtë, që nuk do t’i shohë më të gjallë, tek Nekibja mbetet plagë e përjetshme, që sajon historinë e kësaj toke. Në atë errësirë nate mbeten të shastisura, Nekibja, nusja e Kastriotit, Vjollca, dhe fëmijët, Sokoli 2 e Elena 6 vjeç, e cila nuk do të pushojë së qari deri në orët e mëngjesit, duke kërcyer nga kanapeja në kanape.

Nekibja menjëherë provon të bëjë telefonatë, formon numrin e Kushtrimit, vetëm 2-3 minuta pas rrëmbimit, që të kuptonte nga po i çonin, por dëgjon zërin: Numri që ju kërkoni është çlajmëruar! Këtë provë e bën edhe me telefonin personal, por merr të njëjtën përgjigje, që domethënë edhe linjat telefonike ishin të planifikuara për shkëputje.

“Menjëherë i kam telefonuar Skënder Hysenit, me lutjen që të bisedonte me Cristofer Hillin në Shkup, ambasadorin amerikan, nëse mund të intervenonte për t’i shpëtuar. Mirëpo, Hilli i thotë se nuk mund të bënte gjë, ngaqë askush nga ndërkombëtarët nuk ishte në Kosovë, qysh më 20 mars e kishin braktisur vendin. Atëherë, i kam telefonuar Natasha Kandiqit: E ke internetin, alarmo botën se ma morën Bajramin me fëmijët…!” Arrin, në atë siklet, të marrë në telefon edhe të bijën, Kosovaren, në Pejë, që të largohej nga shtëpia menjëherë, së paku ajo të shpëtonte! Policia arrin në shtëpi të Kosovares në mëngjes, kur ajo e kishte braktisur shtëpinë… Ende pa ditur gjë se çfarë u kishte ndodhur, akoma pa i gjetur kufomat, Bill Klinton, siç i tregojnë më pastaj, del në televizor: U vra avokati më i njohur në Kosovë me të bijtë! Këtë e thotë edhe Solana!

Dialogu para ekzekutimit

Nekibja rrëfen: “Ishte ora 1, 45 minuta kur i nxorën nga shtëpia. Vetëm për dhjetë minuta arrijnë te pompa e benzinës në rrugën për Fushë-Kosovë, te vendi ku do të ndodhë ekzekutimi. Tërë ngjarjen do ta vështrojë, rastësisht, djaloshi nga Prishtina (25 vjeç), i cili po kthehej nga axha i tij, që po punonte rojtar në fabrikë, në afërsi, për t’ia bërë me dije se situata ishte tepër e rëndë dhe se të mos kthehej në shtëpi, pa zbardhur dita! Djali, kur po i afrohej pompës ndonja 50 metra, heton dritat e forta të xhipave të Sigurimit Shtetëror. Në çast shtrihet përtokë, në disa barishta të thara, për të mos u hetuar, dhe që andej vështron gjithë dramën. Në vend të ngjarjes arrijnë: Mishko Llakoviq, i Sigurimit Shtetëror për Prishtinë, David Gajiq, i Sigurimit Shtetëror për Fushë-Kosovë, Sreten Llukiq, i Sigurimit Shtetëror për Serbi, si dhe tre ekzekutorë. I nxjerrin nga xhipat Bajramin, Kastriotin e Kushtrimin. I qesin përpara. Pastaj i thërrasin ekzekutorët, të cilët i mbajnë armët-kallashnikovë në gjendje gatishmërie. Të parin e urdhërojnë Kastriotin:

–                 – Merre armën dhe shkrep mbi babanë!

–                 -Jo, nuk mundem! – ua kthen. Atëherë i kthehen Kushtrimit:

–                 – Ja, kape armën dhe shkrep mbi babanë!

–                 -Nuk mundem, jo! – u thotë. I kthehen Bajramit me armën në dorë:

–         – Mëshoju djemve! Bajrami flet:

–                 – Nuk mund ta bëj!

-Eeee, i thonë, ta shohësh ti, se si ne mundemi! Ekzekutorët, sipas urdhrit, i ngrenë armët: Së pari e godasin Kastriotin me një plumb në zemër! Pastaj i kthehen Kushtrimit, veprojnë njësoj – me plumb në zemër! Të dy bien të vdekur. Në momentin kur të bijtë shtrihen përtokë, Bajrami i tmerruar e kap kokën me të dy duart, duke e ngritur lart, dhe nga dhimbja lëshon tingullin: Iiiiiiiiiih! – I kthehen: Zashto kukash, kukavico jedna! (Pse po kukat, mor qyqar!). Atëherë, i afrohen Bajramit, e qëllojnë me një plumb në mes të ballit dhe me një tjetër pak anash! E rrëzojnë. Tashti shtinë me rrebesh plumbash mbi të tre: Mbi trupin e njërit bien 18 plumba, mbi tjetrin 24 dhe mbi të tretin 32 plumba! Me 32 plumba më duket ka qenë i goditur Kastrioti, se plumbi ia kishte këputur edhe gishtin e dorës.

Ekzekutimi ndodh në orën 2 të natës, e tëra kryhet brenda 5 minutash. I lënë trupat shtrirë dhe largohen.

Djali që kishte përgjuar gjithë ngjarjen, dhe që e kishte njohur Bajramin, kthehet në shtëpi, i telefonon Degës së LDK-së në Zvicër, u thotë: E vranë axhën Bajram me të bijtë! Ata mandej e lajmërojnë LDK-në në Prishtinë, në mëngjes. Veçse, këta nuk marrin guximin të më tregojnë, po shkojnë në Këshillin për të Drejtat e Njeriut, të cilët vijnë të interesohen, që në fakt vijnë të më tregojnë për vrasjen, po edhe këta nuk munden…”

Trupat u gjetën pas dy ditësh

Që në mëngjes, në orën 7, Nekibja del nga shtëpia për t’i kërkuar, a thua ku mund t’i kenë shpënë?! Troket derë më derë në stacionet e policisë. “Ditën e parë, 5-6 orë pas rrëmbimit, kam shkuar te Sigurimi Shtetëror, kam pyetur: Ju lutem, kush është shef këtu? – Mishko Llakoviq, më thanë. – A bën t’i thoni të më pranojë? – u thashë. – Nuk është këtu, ma kthyen.    Atëherë, vëllai im ia gjen shtëpinë Llakoviqit, i shkon në derë. Del e shoqja, e cila i thotë se Mishko është në gjumë, sepse mbrëmë ka punuar deri në orën 2 të natës! Fakt që po ndërlidhej me këto dy momente. Dhe, derisa po qëndroja në lokalet e Sigurimit, ja po vjen Mishko Llakoviqi, që unë nuk e njihja, po portieri ma bëri me kokë. I dola përpara: Jeni ju Mishko Llakoviqi? – Po, më tha. – Shef i Sigurimit Shtetëror? – Po.  Vazhdova: Dua të më pranoni, se ma kanë marrë burrin, avokatin, me të dy djemtë! – Tha, prit pak, tash sa erdha prej shtëpisë, dhe u ngjit shkallëve. Nuk vonoi, kur pas 2-3 minutash, i thërriti ata të sportelit e u tha: Thoni asaj gruaje le të shkojë, se kam takim me personelin. Gënjeshtër! Prej aty kam shkuar nëpër polici, kudo më shtynin për palltoje, për gjoksi: Shko kërkoji te UÇK-ja, ajo t’i ka vrarë! Unë ua ktheja, jo, UÇK-ja nuk I ka vrarë, se, Bajrami i ka mbërojtur në procese të ndryshme gjyqësore! Të nesërmen, bashkë me vëllanë kemi shkuar te Danica Marinkoviq, që ishte kryesorja e Sigurimit Shtetëror për Kosovë. Unë kisha punuar me Danicën deri në vitin 1987. Hyra në zyrë të saj dhe i thashë: Danica, ti je e Sigurimit, ti e di, të më tregosh, gjallë o vdekur, ku janë? Ajo ma ktheu me zë të dridhur: “Majke mi, ja ne znam, ne znam…! (Pasha nënën, unë nuk e di, nuk e di). Po flitet se janë gjetur do kufoma te pompa e benzinës, po nuk e di a janë të tyre, unë s’di gjë…ndoshta i ka marrë UÇK-ja…” Atëherë jam ngjitur lart, te prokurori. Kur kam hyrë, e kam gjetur komplet kolegjiumin e gjykatësve të Gjykatës së Qarkut të Prishtinës, serbë, dhe prokurorët duke pirë raki, duke ngritur dolli, se – u vra Bajram Kelmendi me të bijtë! U kthyem në shtëpi, pa kurrfarë informatash, bashkë me vëllanë dhe me motrën, Zyrafeten. Unë hyra e para në derë, pas meje motra, vëllai mbeti i fundit. Mirëpo, matanë rrugës po qëndronte një njeri, me moshë mesatare, i cili i jep shenjë vëllait me dorë, ky i afrohet: O shkoni, bre, merrni, të tri kufomat janë në filan vend…, po frikohem mos po i hanë qentë!” Vëlla e motër të Nekibes, pa e ditur kjo, shkojnë e i gjejnë që të tre të shtrirë! Ishte data 27 mars. Kthehen: “Zoti të lashtë shëndoshë, se ata i kishin vrarë, i gjetëm në filan vend” – ishin ngushëllimet e tyre.” Kur vëllai gjen një kombi dhe shkon t’i marrë trupat, aty e gjen Danica Marinkoviqin (!), e cila nuk lejon t’i marrë, me pretekst se “duhej bërë obduksioni”.

Varrimi

“Më 28 mars, ishte Dita e Kurban Bajramit, kur m’i sollën në shtëpi trupat e tyre. Në xhaminë Alaudin i mora 3 arkivole, që kishin tepruar nga të vrarët e Kleçkës.

– Policia, vetëm 5 minuta m’i lanë trupat e tyre në shtëpi! I shikova mirë, që të tre, i preka një nga një, ua numërova plumbat… Kjo ishte përshëndetja ime me ta! (Qan). I bëmë dy autokombi, njërin e shtimë në njërin dhe dy në tjetrin. U bëra gati për varrim, i futa në gjoks flamujt kombëtar, të mos m’i shihte policia, e cila ndodhej në çdo 50 metra deri tek varrezat, ndërsa fotografitë i mbaja në dorë. Kur mbërrimë, i nxora flamujt dhe i mbulova arkivolet. Hoxha, Rexhep Boja, ua këndoi tallkinin. Në çastet kur po i varrosnim, nga një rrugë vizavi varrezave, erdhi një turmë njerëzish. Ishte Fehmi Agani i ndjerë, akademik Rexhep Ismajli, Vehap Shita, Fazli Balaj, Miftar Jasiqi…, nuk po i mbaj mend të gjithë. Adem Demaçi e mbajti një fjalim, policia nuk na pengoi. Profesor Aganin që po e mbanin për krahësh, e luta: Profesor, thojeni ndonjë fjalë, se Bajramin e keni pasur edhe nxënës, edhe shok. Nuk mundi të fliste fare, se në mjekër i bashkoheshin lotët! Atëherë kam folur vetë: U kam bërë apel nënave të tjera që të bëhen të qëndrueshme, se, luftë është kjo, këto janë sakrificat që po japim për Kosovën… Kam qëndruar shumë stoike, një lot nuk e kam derdhur!

NATO po vazhdonte intervenimet. Nekibja vazhdon jetën në një shtëpi, prej së cilës nuk del tre muaj. Lehtësohet pak kur kupton për Kosovaren, e cila, pas jetës së vështirë nëpër katunde të Pejës, deri më 9 maj ’99, arrin që me vajzën 5 vjeçe, me të shoqin dhe me të afërmit, pas itinerarit të rëndë, nën dirigjimin e forcave serbe, të dalë matanë kufirit.  Agjencitë e njohura televizive, CNN, BBC, Rojters… që po xhironin arritjen e të përndjekurve që në kufi, e ndalin Kosovaren, e cila në anglishte u tregon për vrasjen e babait dhe të vëllezërve si dhe për të gjitha ato që po ndodhnin në Kosovë… Pas kalimit në Tiranë, miqtë e shumtë provojnë ta qetësojnë Kosovaren… Ndërsa nuse Vjollca me fëmijët arrin të depërtojë në Strugë…

Kosovarja kthehet në Kosovë që me përfundimin e luftës, thuaja nëpër mina, e lënduar, e tmerruar nga goditja e rëndë familjare!

*  *  *

Viti 2009 shënon 10 vjet të përfundimit të luftës. Ndjenjat janë po ato, dhimbja po aq e fuqishme…- “Për mua, dhimbja është e freskët gjithmonë. Fotografitë e tyre i kam të vendosura në sallon të shtëpisë. Dhe, nuk ka ditë që unë nuk hyj të përshëndetem me ta, t’u them mirëmëngjesi dhe ditën e mirë! Edhe kur kthehem, i nderoj përsëri. Ua uroj festat, i përqafoj fotografitë… Dhe, ato fotografi nuk dua t’i heq sa të jem gjallë! (ligështim nëne, shoqëruar me lot). Mirëpo, kur e di pse kanë shkuar, unë gjej forcë për të vazhduar punën e Bajramit, po edhe punën time, e cila deri diku ka qenë e përbashkët, veçse ai ka punuar më shumë se unë. Prandaj dhe nuk ka qenë rastësi që në derën tonë të vijnë që në natën e parë!”

Zonja në të zeza, siç njihet tani Nekibja, te Elena 16 vjeçe dhe te Sokoli 12 vjeç, sheh të parakalojnë fëmijëria dhe rinia e Kastriotit dhe Kushtrimit… kujtim i hidhur, nga i cili shpërthejnë plagët e papërthara për përfundimin aq mizor.

Bajram Kelmendi, avokat, jurist nga më të shquarit, ishte autor ose bashkautor i disa iniciativave e kontesteve për  vlerësimin e kushtetutshmërisë së veprimeve të regjimit serb. Ishte autor i kallëzimit penal kundër Millosheviqit në Gjykatën e Hagës dhe i qindra kallëzimeve të tjera, që Këshilli për Mbrojtjen e të Drejtave dhe Lirive të Njeriut në Prishtinë ia dërgoi Trubunalit për krimet serbe mbi shqiptarët në Kosovë.

Pse zonja Kelmendi  nuk u ftua asnjëherë në Hagë?!

“Tri herë më kanë intervistuar hetuesit e Tribunalit të Hagës, u kam çuar mjaft material argumentues për aktivitetin e Bajramit, për kallëzimet penale, mirëpo Karla Del Ponte nuk e ka parë të arsyeshme të më thërrasë, as kur është gjykuar Millosheviqi, as kur janë gjykuar Millutinoviqi, Sreten Llukiqi e të tjerët!

Dialogu me Karla Del Ponten: Kam kontaktuar 3-4 herë me të dhe i kam thënë: Pse nuk më thërret dëshmitare?! Më thoshte – kur të vijë radha! – Jam konfrontuar me të me fjalë dhe i kam thënë: Ti u ke hyrë në hak shqiptarëve që nuk e ke akuzuar Millosheviqin për gjenocid! Më thoshte – nuk kam pasur prova! – Po si nuk ke pasur prova, kur atje e ke gjithë arkivin shtetëror dhe ushtarak! Ti je pushtet gjyqësor, ti ke mundur t’i marrësh, po s’ke treguar vullnet! Më tha: I ke të deponuara deklaratat e tua, do të merren parasysh. I thash: – E ke bërë përzgjedhjen e keqe të dëshmitarëve, ke marrë politikanë, çfarë të vyen ty politika e Kosovës, e nuk të vyen faktografia për krimet që janë bërë?! – Pas një ore debati shumë të ashpër (në Hagë), më tha: Qenke grua shumë e fuqishme! Gjatë qëndrimit në Hagë, unë e bëra publike se jam viktimë, dhe se atje kam shkuar si grua që e kam pësuar. Kam pritur se do të më ftonte, por nuk ndodhi! Ajo grua ka qenë e anshme!

Në fakt, Karla Del Ponten nuk e ka interesuar e vërteta për Kosovën. Atë grua e ka interesuar më tepër karriera e saj, e ka interesuar mbajtja e fjalimeve politike, shkuarja orë e çast në Beograd, kinse për t’ia dorëzuar kriminelët, ndërsa ka dashur të kishte kontakte të drejtpërdrejta. Është parë se ajo grua nuk ishte duke e luajtur rolin e mirëfilltë të prokurorit! Qëllimi i saj u pa me botimin e librit të fundit për ngjarjen. Kur doli libri, erdhën ata të agjencisë gazetareske Asoshietedpress dhe më pyetën çfarë mendoj unë. U thashë: Nuk u besoj fjalëve të saj, nuk e besoj çfarë përmban libri…!

(Nga libri “Histori të  tmerrit 1998-1999, Dosje krimesh të  luftës, rrëfime të grave”, i autores Sanije Gashi).

Stokholm, e mërkurë, 17 korrik 1996

Dhuna në institucionet e arsimit para-universitar në Kosovë, mbetet dukuri shqetësuese edhe pse rastet e tilla janë raste të izoluara, kanë bërë të ditur udhëheqës institucional të arsimit në vend.

Drejtoria e Arsimit në Prishtinë për trajtimin jo të mirë të fëmijëve në kopshte ka marrë ankesa nga ana e prindërve, për çka ka dhënë edhe vërejtje me shkrim apo me gojë për edukatoret e papërgjegjshme, transmeton kosovapress.

Drejtoresha e Arsimit në Komunën e Prishtinës, Arbërie Nagavci, ka thënë se vërejtja ndaj këtyre punëtoreve arsimore është pritur me çudi, pasi sipas saj, edukatoret nuk ishin mësuar asnjëherë të marrin vërejtje për punë e tyre.

“Për të qenë të saktë, kompetenca e vlerësimit të performancës është nga udhëheqësit e shkollës, qoftë nga drejtori i shkollës, qoftë nga drejtoresha e shkollës dhe është kompetencë e inspektorëve të MASHT-it, është e përcaktuar me legjislacionin në fuqi. Megjithatë, si komunë ne po bëjmë vizita të rregullta edhe në kopshte edhe në sh kolla, edhe pse nuk është decidivisht e përcaktuar me ligj, është kompetencë e ministrisë, me qëllim që të sigurohemi që procesi edukativ-arsimor është konform standardeve, ne i bëjmë këto vizita të rregullta. Tashmë kemi filluar edhe me trajtimin e raporteve individuale, edhe ne i kemi pranuar disa ankesa, qoftë nga ana e prindërve, qoftë nga edukatoret për koleget për raste të ndryshme, i kemi bërë këto vizita të rregullta dhe kemi filluar edhe me shqiptimin e masave ndëshkimore. Ka qenë pak të them e çuditshme dhe jo mirë e pranuar qoftë nga shkollat, qoftë nga kopshtet sepse asnjëherë më parë nuk kishin marrë vërejtje, por ne i kemi shqiptuar këto masa, qoftë vërejtje me gojë, qoftë vërejtje me shkrim dhe madje i kemi pas së paku dy raste kur i kemi dhënë vërejtjen e fundit me shkrim si masë e fundit para ndërprerjes së marrëdhënies së punës sepse jemi jashtëzakonisht të interesuar që të bashkëpunojmë me qëllim që të ofrohet një kujdes maksimal sipas standardeve për fëmijët tanë”, ka thënë Nagavci.

Ekzistencën e kësaj dukurie, siç e ka quajtur ai të “shëmtuar” e ka pranuar edhe vet ministri i Arsimit, Arsim Bajrami. Ai ka thënë se sado të pakta dhe të izoluara që mund të jenë këto raste, janë brengosëse dhe i japin imazh të keq gjithë sistemit arsimor.

“Fenomeni i dhunës në shkolla është një dukuri e shëmtuar, sado që është e izoluar ajo është brengosëse, brengosëse dhe është një problem që MASHT e ka marrë me shumë shqetësim, nuk është vetëm një problem arsimor por edhe social, edhe psikologjik edhe i mentalitetit tonë dhe ne kemi qenë shumë të dëshpëruar me disa storie të dhunës, sidomos nga ana e mësimdhënësve, të iu them të drejtën që ne do të marrim masa të vendosura përmes inspektoratit, jo vetë m masa ad-hoc nga rasti në rast, prej denoncimit në denoncim. Testin kombëtar për mësimdhënës do ta mbajmë në shtator apo në tetor, do të jetë një tregues i vërtetë që ndoshta një kategori e vogël e mësimdhënësve janë më shumë të dëmshëm se sa të dobishëm në shkolla dhe për ta duhet të gjejmë një zgjidhje shoqërore dhe edukative. Besoj se numri i mësimdhënësve të tillë nuk shkon përtej 100, nga 24 mijë mësimdhënës mund të kemi 100 mësimdhënës që ndoshta kanë edhe probleme psikike por mjaftojnë këta për të krijuar një imazh të keq sistemit arsimor”, ka deklaruar ministri Bajrami.

Mirëpo, për këtë shqetësim ai ka thënë se ka në plan disa veprime me të cilat mësimdhënësit e tillë mund të pensionohen para kohe.

“Jam duke e zhvilluar një projekt në dy faza, e para që këta të kalojnë ndoshta nga stafi edukativ në stafin profesional që të mos mbetet pa vend pune, e dyta që këta t’i trajnojmë nëse ka nevojë me trajnime shtesë që t’i vetëdijësojmë për respektimin e etikës, të heqin dorë nga arroganca dhe nga dhuna por nëse edhe kjo nuk bënë punë, atëherë duhet të gjejmë një model të pensionimit, pensionimit të parakohshëm që të Iu vlejë stazhi 4-5 vjet apo 5-6 vjet dhe t’i pensionojmë sepse këta reflektojmë jashtëzakonisht keq, sa do që është dukuria e izoluar, vetëm një storie ku një mësimdhënës apo edukatore përdorë dhunë është një mesazh i keq”, ka deklaruar ministri Bajrami.

Në kryeqytet kohëve të fundit kanë ndodhur disa raste të ankesave nga prindërit për keqtrajtimin e fëmijëve të tyre nga ana e edukatoreve, për të cilat DKA në Prishtinë i ka filluar vizitat më të shpeshta nëpër institucionet e arsimit parafillor.

Në internet kohëve të fundit kanë qarkulluar edhe video të ndryshme të dhunës në për shkolla, për të cilat ende nuk është marrë asnjë veprim ndëshkues.