VOAL- Claude-Achille Debussy lindi më 22 gusht 1862, në Saint-Germain-en-Laye, Francë. Duke ardhur nga një familje e pasur shitësish porcelani, ai hyri në Konservatorin e Parisit vetëm dhjetë vjeç (ai qëndroi atje deri në vitin 1884) për të studiuar kompozim me Giraud dhe piano me Marmontel. Në moshën tetëmbëdhjetë vjeç, ai filloi një lidhje të fshehtë me Blanche Vesnier, gruan e një avokati parizien. Kjo lidhje zgjati tetë vjet, duke përfunduar me zhvendosjen e muzikantit në Romë.

Pasi fitoi Çmimin e Romës me performancën e tij operistike të “Fëmija i Mrekullueshëm”, ai qëndroi në kryeqytetin italian deri në vitin 1887. Gjatë kësaj periudhe, stili i tij kompozitor u ndikua nga dëgjimi i gamelanit javanez. Kantata “La damoiselle elue”, që daton nga viti 1888, dhe “Pesë poezitë e Baudelaire”, të kompozuara vitin pasardhës, pasqyrojnë jehona të Wagnerit, ndërsa vepra të tjera nga e njëjta periudhë (sidomos ariet e bazuara në poezitë e mikut të tij Verlaine, të tilla si “Fetes galantes”, “Trois melodies” dhe “Ariettes oubliees”) shfaqin një stil kapriçioz.

Ndërkohë, në vitin 1889, Debussy filloi një lidhje me Gabrielle Dupont, vajzën e një rrobaqepësi që jetonte me të në arondissementin e 17-të. Lidhja e tyre do të përfundonte nëntë vjet më vonë, kur muzikanti u përfshi me Rosalie Texier, një mikeshë të Gabrielle, me të cilën u martua në vitin 1899. Ndarja do ta çonte ish-partneren e Claude drejt tentativës së vetëvrasjes.

Ndër veprat më të rëndësishme orkestrale të Debussy-t nga kjo periudhë janë tre “Nokturnat” e krijuara në vitin 1899: këto janë studime me një strukturë të mbuluar, lëvizje të plota dhe shkurtesa të ekzagjeruara, që shfaqin kreativitetin e artistit francez. Një formë më simfonike, megjithatë, mund të shihet në “La mer”, krijuar në fillim të shekullit të njëzetë, me një seksion qendror të quajtur “Jeux de vagues”, i cili përparon përmes një larmie të gjerë nuancash dhe një menjëhershmërie modeste.

Ndërkohë, artisti po përjetonte një krizë me gruan e tij Rosalie, pavarësisht se ajo ishte shumë e pëlqyer nga miqtë dhe kolegët e tij. Ajo që Debussy kritikoi te gruaja e tij ishte mungesa e arsimimit të saj dhe mungesa totale e ndjeshmërisë muzikore. Në vitin 1904, Claude takoi Emma-n, gruan e bankierit Sigismond Bardac, djali i të cilit ishte një student i muzikantit. Një grua brilante dhe elegante, një këngëtare e rafinuar dhe e vlerësuar, Emma u bë objekt i dëshirës së Debussy-t, dhe ai shkroi “L’isle joyeuse” për të, duke e lënë gruan e tij.

Ajo, ashtu si Dupont, u përpoq të bënte vetëvrasje: shkoi në Place de la Concorde dhe qëlloi veten, por mbijetoi, megjithëse do të jetonte pjesën tjetër të jetës së saj me plumbin e ngulur në rruazën e saj. Ngjarja, megjithatë, shkaktoi një skandal në Paris në atë kohë, aq sa Debussy dhe Emma, ​​e cila ndërkohë kishte mbetur shtatzënë me të, ikën fshehurazi në Angli në vitin 1905. Duke qëndruar në Grand Hotel në Eastbourne, ata kaluan ditë të lumtura, me Debussy që arriti të përfundonte “La Mer”. Në vjeshtë, ata u kthyen në Paris për të lindur vajzën e tyre, Claude-Emm.

Në vitin 1904, u botua “Images pour piano”, vëllimi i tij i parë, i cili evokoi tone të reja për kohën: mendoni vetëm për ndikimin e Jean-Philippe Rameau ose pjesën “Reflets dans l’eau”. Ndërkohë, Debussy filloi ta shoqëronte muzikën e pjesëve të tij orkestrale me përshtypjet vizuale nga Spanja dhe Orienti. Kjo është e dukshme në vëllimin “Estampes”, për shembull, të kompozuar në vitin 1903, i cili përmban pjesë si “Pagodes”, të cilat padyshim evokojnë aroma lindore. Megjithatë, në “La soirée dans Grenade”, atmosfera spanjolle është e gjallë dhe magjepsëse.

Dhe të mos harrojmë një nga kompozimet e tij më të famshme, “Children’s Corner Suit” për piano, të shkruar nga Debussy për Chou-chou, siç quhej vajza e tij e dashur: edhe këtu, ndikimet orientale janë të dukshme. Në “Golliwogg’s Cake-walk”, nga ana tjetër, është i dukshëm një ndikim i rëndësishëm i xhazit.

Në vitin 1912, u publikuan “Images”, të lidhura lirshëm me “Iberia”, vepra më e madhe, e cila vetë përfaqëson një triptik, me aludime të ndikuara nga spanjishtja. Në vitin 1913, u publikua baleti “Jeux”, duke paraqitur komplote dhe harmoni të çuditshme në forma që shkëputen nga konteksti muzikor. Në të njëjtat vite pasuan vepra të shumta teatrale: nga tregimi detektiv “Le martyre de St. Sebastien” – shkruar mbi një tekst nga Gabriele D’Annunzio – te baletet “La boite à joujoux” dhe “Khamma”. Megjithatë, këto nuk u orkestruan tërësisht nga Debussy, i cili, edhe në “Martyre”, propozoi një atmosferë modale që rrallë shihet në pjesë të tjera.
Muzikanti më pas iu përkushtua shumë veprave për piano. Vëllimi i fundit i “Etudeve” daton nga viti 1915 dhe interpreton tekstura dhe stile të ndryshme si ushtrime për piano, duke përfshirë forma të parregullta dhe vepra të ndikuara nga vepra e Igor Stravinsky-t. “Trois poemes de Mallarmé” përbëjnë grupin e fundit të veprave, ndërsa “Sonata për flaut, violë dhe harpë” zbulon një klasicizëm verlainian.

Debussy vdiq nga kanceri i rektumit më 25 mars 1918, në Paris, gjatë Luftës së Parë Botërore, pikërisht kur ushtria gjermane po bombardonte qytetin. Pikërisht për shkak të situatës së jashtëzakonshme në Francë, Debussy-t nuk iu dha një funeral shtetëror: procesioni i arkivolit të tij ecte nëpër rrugët e shkreta të shkatërruara nga lufta. I varrosur në varrezat e Passy-t, artisti vdiq në fund të Belle Époque: një vdekje më simbolike nuk mund të kishte qenë e mundur.

I konsideruar si në Francë ashtu edhe në mbarë botën midis kompozitorëve kryesorë francezë, Claude Debussy (Klod Debysi)  ishte një protagonist i impresionizmit muzikor (së bashku me Maurice Ravel); megjithatë, ai gjithmonë e refuzoi këtë përkufizim për veprat e tij. Stilistikisht, muzika e Debussy-t karakterizohet nga ndikime ndërkombëtare (Musorgsky, veçanërisht për anti-akademizmin e tij, dhe Chopin, për fantazinë e tij për piano) dhe ndikime kombëtare, nga Fauré te Franck, nga Gounod te Massenet.

Anti-vagnerian si pothuajse të gjithë bashkatdhetarët e tij, ai në fakt i afrohet shumë veprës së kompozitorit gjerman, veçanërisht në konceptin e tij të hapjes së diskursit muzikor: te Wagner, kjo mishërohet në melodinë e pafundme të lidhur me harmoninë tonale; te Debussy, megjithatë, përkthehet në imazhe të vogla që rinovohen vazhdimisht, dhe në çdo rast të pavarura nga njëra-tjetra në sajë të një gjuhe harmonike autonome, të përbërë nga mjete jashtë-tonale, siç është shkalla e plotë e tonit. Në të, alternimi i gjysmëtoneve dhe i të gjithave parandalon praninë e marrëdhënieve tension-zgjerim.

Me fjalë të tjera, stili i kompozitorit francez luhatet në mënyrë eklektike midis Romantizmit dhe Neoklasicizmit, siç demonstrohet, për shembull, nga përdorimi i tij i formave baroke si “Suita Bergamaske”. Neoklasicizmi, nga ana tjetër, arrin një sintezë midis modernizmit dhe estetikës klasike përmes kundërpikës inovative dhe dinamikës së rafinuar, duke rezultuar në një muzikë që nuk është pompoze, koncize dhe që përpiqet për shkurtësi aforistike si simbolistët dhe impresionistët. Nuk duhet nënvlerësuar, pra, ndjekja e Debussy-t për inovacion në ekzotizëm dhe preferenca e tij për një ngjyrë toni melodike, me tinguj të ndritshëm dhe shkrim ritmik shumë kompleks, progresioni rrjedhës i të cilit, në çdo rast, duket se rishpik mënyrën e qasjes ndaj pianos.

Ndër kompozimet më të famshme orkestrale të Claude Debussy-t, përveç atyre të përmendura tashmë, janë “Première rhapsodie pour clarinette et orchestre” dhe “Marche éscossaise sur un thème populaire”. Ndër veprat e tij të muzikës së dhomës, më të njohurat janë “Syrinx për flaut solo” dhe “Rhapsodie për saksofon dhe piano”./Elida Buçpapaj