Më 24 gusht, ukrainasit festojnë Ditën e Pavarësisë – një festë e madhe kombëtare që shënon shpalljen e pavarësisë nga Bashkimi Sovjetik, më 1991. Këtë vit, festa vjen saktësisht gjashtë muaj pasi Rusia ka nisur pushtimin në shkallë të gjerë të Ukrainës.
Fundjavën e kaluar, automjete të dëmtuara ushtarake të Rusisë janë shfaqur në rrugën kryesore të Kievit “Khreshchatyk”.
Në të njëjtën kohë, autoritetet ukrainase kanë ndërmarrë masa më të ashpra të sigurisë dhe kanë paralajmëruar për sulme të shtuara ajrore në kryeqytet dhe qytete të tjera.
Në një intervistë për Radion Evropa e Lirë, më 22 gusht, historiani i shquar ukrainas, Yaroslav Hrytsak, njëherësh profesor në Universitetin Katolik të Ukrainës në Lviv, ka folur për reflektimin e Ditës së Pavarësisë në luftën e Rusisë në Ukrainë dhe për gjërat që pritet të ndodhin.
Radio Evropa e Lirë: Në fillim të marsit, ju keni shkruar në gazetën e përditshme “Ukrainskaya Pravda” se ukrainasit po përjetojnë luftë të madhe kombëtare kundër Rusisë. Çfarë keni menduar?
Yaroslav Hrytsak: Dy javë pas fillimit të pushtimit, më 24 shkurt, ka qenë e qartë se do të jetë një luftë e gjatë dhe se ekzistenca e ukrainasve si komb është në rrezik të vërtetë. [Presidenti rus, Vladimir] Putin dëshiron të na privojë nga e drejta për të pasur shtetin tonë kombëtar të pavarur dhe kulturën tonë kombëtare.
Është një luftë kombëtare, sepse askush nuk mund t’i shpëtojë. Në një mënyrë ose në tjetrën, të gjithë ne do të ndikohemi prej saj dhe, kështu, të gjithë ndajmë përgjegjësinë për t’u rezistuar pushtuesve.
Radio Evropa e Lirë: Publiku i gjerë perëndimor ka “zbuluar” edhe një herë Ukrainën në shkurt, edhe pse lufta e Ukrainës për pavarësi ka histori shumë më të gjatë. Përse Perëndimi e ka aq të vështirë t’i kuptojë ukrainasit – një komb prej 40 milionë banorësh, që jetojnë në vendin më të madh territorial në Evropë?
Yaroslav Hrytsak: Arsyeja e parë është orientalizmi i vjetër klasik. Për shumë njerëz në Perëndim, Evropa Lindore është një vend i egër, ekzotik dhe konflikti atje është një gjë normale.
Arsyeja e dytë është se shumica e elitave perëndimore e shohin Ukrainën përmes prizmit të historisë perandorake ruse. Narrativa kryesore historike e Perëndimit, që e përshkruan Evropën Lindore, është formuluar kryesisht nga emigrantët rusë të vitit 1920, të cilët e kanë përvetësuar Ukrainën. Siç ka thënë historiani britanik, Norman Davies, ukrainasit janë portretizuar si rusë kur kanë bërë diçka të mirë dhe si ukrainas ose nacionalistë kur kanë bërë diçka të keqe.
Shkëputja e historisë së Ukrainës nga ajo e Rusisë ka nisur me kthimin e Vladimir Putinit [në presidencë] më 2012, kur shpresat për liberalizim nën Dmitry Medvedevin kanë rezultuar të kota. Dështimi i modernizimit rus i ka inkurajuar liderët perëndimorë që ta shohin Ukrainën si një alternativë demokratike ndaj Rusisë.
Radio Evropa e Lirë: Cili është ai thelbi i dallimeve midis Ukrainës dhe Rusisë që ka çuar në këtë luftë?
Yaroslav Hrytsak: Tri dekadat pas rënies së Bashkimit Sovjetik kanë treguar se Ukraina dhe Rusia dallojnë jo për shkak të gjuhës, madje as për shkak të kulturës, por për shkak të traditave politike – domethënë, perceptimit të marrëdhënieve midis shtetit dhe shoqërisë. Thënë troç, vështirë se mund ta imagjinoni fitoren e një lideri si Putini në Ukrainë dhe fitoren e një revolucioni si Revolucioni i Portokalltë [2004-05] ose Euromaidani [2013-14] në Rusi.
Shumë njerëz nuk i kuptojnë ndryshimet që kanë sjellë dy revolucionet e njëpasnjëshme të Ukrainës. Pa fitoren e shoqërisë civile në rrugët e Kievit më 2004 dhe më 2014, ne do të mund të ishim në një vend të ngjashëm si Rusia dhe Bjellorusia, ku protestat në Sheshin “Bolotnaya” në Moskë më 2012 dhe në Minsk më 2020 nuk kanë sjellë ndryshime politike.
Radio Evropa e Lirë: Në të kaluarën, shumë analistë dhe komentues kanë folur për “dy Ukraina” – Perëndimin pro-evropian dhe Lindjen pro-ruse. Ju keni qenë kritik i këtij nocioni në veprat tuaja.
Yaroslav Hrytsak: Është një ndarje jashtëzakonisht sipërfaqësore dhe stereotipike. Në fakt, Ukraina ka qenë thellësisht e ndarë historikisht, por këto ndarje janë më komplekse dhe gjuha nuk është faktor kyç. Pa hyrë në historinë e shekullit 19 dhe fillimit të shekullit 20, mjafton të thuhet se kur është krijuar Ukraina e pavarur në vitin 1991, nuk ka pasur shumë solidaritet midis rajoneve të ndryshme.
Radio Evropa e Lirë: A mund ta shpjegoni më shumë këtë?
Yaroslav Hrytsak: Pavarësia e Ukrainës ka ardhur si rezultat i një kompromisi midis tre aktorëve, aleatë të pamundur: komunistët në Kiev që kanë përfaqësuar traditën e Ukrainës sovjetike, elitat ukrainase perëndimore me prirje nacionaliste dhe lëvizja e grevës së minatorëve të Donbasit – shpesh e harruar – e cila ka qenë një nga lëvizjet më të forta shoqërore në Bashkimin e vonshëm Sovjetik.
Të parët kanë dashur të mbeten në pushtet, të dytët kanë dashur shtet kombëtar si Polonia apo Republika Çeke, ndërsa të tretët kanë dashur që kërkesat e tyre ekonomike të plotësohen. [Minatorët e Donbasit] fillimisht i janë drejtuar Rusisë, por kur kanë kuptuar se Kremlini i injoron, janë kthyer kah Kievi.
Menjëherë pas shpalljes së pavarësisë së Ukrainës, kjo aleancë e pamundur është ndarë dhe këta aktorë janë bërë konkurrentë. Pra, ka qenë vështirë të flitet për një Ukrainë të bashkuar në atë kohë.
Më kujtohet ende që në rininë time në Lviv, ne e kemi menduar Kievin pothuajse si një qytet të huaj.
Ndryshimi ka ardhur me Maidanin e parë dhe të dytë [Revolucioni i Portokalltë dhe protestat e Euromaidanit], që e kanë shndërruar Kievin në kryeqytet të vërtetë të Ukrainës.
Lufta në Ukrainë dhe evoluimi i Euromaidanit
Euromaidan — emër që iu dha protestuesve pro-evropianë në kryeqytetin e Ukrainës, Kiev — filloi më 21 nëntor 2013, kur më shumë 2 mijë protestues u mblodhën në qendër të “Maidan Nezalezhnosti” (Sheshin e Pavarësisë). Lëvizja, e nxitur nga vendimi i presidentit Viktor Yanukovych për të mos nënshkruar një pakt për marrëdhënie më të afërta me Bashkimin Evropian, filloi si lëvizje paqësore, por nuk përfundoi në atë mënyrë. Dhuna filloi më 30 nëntor, kur policia u përlesh me protestuesit. Disa muaj më vonë, Yanukovych u largua nga shteti, dhe rreth 100 protestues mbetën të vrarë.
Radio Evropa e Lirë: Si e ka ndryshuar situatën pushtimi i shkurtit?
Yaroslav Hrytsak: Para kësaj lufte, Odesa dhe Harkivi janë konsideruar si jo plotësisht të besueshme. Lufta e tanishme i ka kthyer ata pro Ukrainës, kryetarët e bashkive të tyre kanë marrë pozicione të fuqishme anti-ruse dhe, pjesërisht, kanë kaluar në gjuhën ukrainase në paraqitjet e tyre publike.
Në të njëjtën kohë, në mbarë vendin, nuk shoh ndonjë ndryshim revolucionar në nivelin e opinionit publik, edhe pse pajtohem se ukrainasit janë më të bashkuar se kurrë më parë. Të gjitha gjërat që shohim tani, kanë qenë edhe më parë; ajo që ka ndryshuar është intensiteti.
Në kundërshtim me atë që Putin ka thënë në prag të pushtimit, kombi ukrainas ekziston dhe është politikisht i qëndrueshëm. Në 30 vjetët e fundit, shumica e ukrainasve e kanë mbështetur pavarësinë nga Rusia dhe kurdo që përballen me një kërcënim nga Moska, real apo të shpikur, kjo tendencë vetëm rritet.
Radio Evropa e Lirë: Çfarë lloj i Ukrainës do të dalë nga ky konflikt?
Yaroslav Hrytsak: Nuk e di se si do të duket e ardhmja e Ukrainës, por shoh dy tendenca…
E para është etnizimi i Ukrainës – si në rastin e Izraelit pas Luftës së Yom Kipurit të vitit 1973 – domethënë, shfaqja e një identiteti shumë të fuqishëm kombëtar, i ndërtuar mbi vija etnike, fetare e ndoshta edhe gjuhësore. Kjo do të vinte me një formë të re të autoritarizmit të butë – ‘autoritarizëm me fytyrë njerëzore’. [Presidenti i Ukrainës, Volodymyr] Zelensky dhe ekipi i tij tashmë po konsolidojnë fuqinë e tyre. Lufta, gati gjithmonë, e krijon këtë mundësi.
Tendenca e dytë është që Ukraina të hyjë në rrugën e anëtarësimit në BE dhe të marrë mbështetje ekonomike për t’u rikuperuar nga shkatërrimi që ka shkaktuar lufta. Në këtë mënyrë, shpresat për ndërtimin e një demokracie të fortë mund të përmbushen dhe, në aspektin ekonomik, Ukraina mund të shndërrohet edhe në një lloj tigri të Evropës Lindore.
Faktori kryesor është se sa do të zgjasë lufta. Sa më gjatë, aq më i mundshëm do të jetë skenari i parë. Ne nuk e dimë se çfarë do të ndodhë nëse zgjat, për shembull, edhe pesë vjet të tjerë. Dhe, kohëzgjatja e luftës varet shumë nga mbështetja perëndimore.
Radio Evropa e Lirë: Para luftës, ju keni botuar një libër që diskuton vendin historik dhe aktual të Ukrainës në botën globale. Çfarë roli luan kjo luftë për Perëndimin?
Yaroslav Hrytsak: Vetë Putin ka thënë se nuk po bën luftë kundër Ukrainës, por luftë kundër Perëndimit në territorin e Ukrainës. Tani, ai po përpiqet të pozicionohet si lider i ish-botës së dytë dhe ish-botës së tretë në një konkurrencë të re globale.
Prandaj, Ukraina është një terren testimi për stabilitetin e dy modeleve politike konkurruese të epokës sonë: demokracisë liberale dhe autoritarizmit.
Radio Evropa e Lirë: Nuk është hera e parë në histori që Ukraina po lufton për pavarësi dhe po negocion kufijtë e saj. Si dhe kur mund të përfundojë kjo luftë?
Yaroslav Hrytsak: Pozicion mbizotërues i shoqërisë ukrainase është se ajo nuk do të pranojë asnjë lëshim territorial dhe dëshiron të kthehet në kufijtë e vitit 1991. Zelensky e kupton se nëse bën lëshime, mund të humbasë pushtetin, andaj shpreh të njëjtin pozicion.
Sidoqoftë, nuk mendoj se ky skenar është i mundur në afat të shkurtër. Mendoj se rimarrja e kontrollit mbi territoret e të ashtuquajturave DNR dhe LNR [pjesë të Donbasit të kontrolluara nga Rusia] dhe Krimesë, do të jetë e mundur vetëm pas rënies së regjimit të Putinit. Do të ndodhë herët ose vonë, por, ndërkohë, ne duhet ta ndalojmë disi luftën.
Tani për tani, ajo që unë e shoh si një skenar pozitiv dhe realist, është një lloj i “opsionit finlandez”. Me këtë nuk dua të them shpalljen e neutralitetit, por humbjen e përkohshme të disa territoreve dhe, në të njëjtën kohë, kthimin e Ukrainës në një shtet të fortë, me një agjendë reformash vendimtare.
Kjo është një luftë shkatërrimi. Rezultati varet shumë nga rezistenca e shoqërisë ukrainase. Deri më tani, perspektivat janë të qëndrueshme dhe pozitive. Si shumica e ukrainasve, unë besoj në fitore.
Radio Evropa e Lirë: Si është për ju Dita e Pavarësisë së Ukrainës këtë vit?
Yaroslav Hrytsak: Do të jetë një ditë solidariteti… Nuk ka asnjë ndjenjë të thellë fitoreje mes ukrainasve. Gjithnjë e më shumë njerëz që njoh, po vdesin për shkak të luftës.Është një periudhë tragjike për Ukrainën, por, në të njëjtën kohë, ne po përjetojmë një nivel të ri ndjeshmërie dhe e kuptojmë më mirë se sa i bukur është vendi ynë.
Presidentja e Kosovës, Vjosa Osmani është takuar me Këshilltarin për Siguri Kombëtare të Presidentit Joe Biden, Jake Sullivan dhe Ambasadorin Michael Carpenter- Drejtor i Lartë për Evropë në Këshillin për Siguri të Shtëpisë së Bardhë. Presidentja Osmani e ka cilësuar takim të rëndësishëm mbi rolin jetik të Shteteve të Bashkuara për paqe dhe siguri të qëndrueshme si dhe për rëndësinë e rritjes së bashkëpunimit tonë.
“Një takim i rëndësishëm me Këshilltarin për Siguri Kombëtare të Presidentit Biden, z. Jake Sullivan, dhe Ambasadorin Michael Carpenter- Drejtor i Lartë për Evropë në Këshillin për Siguri të Shtëpisë së Bardhë, mbi rolin jetik të Shteteve të Bashkuara për paqe dhe siguri të qëndrueshme si dhe për rëndësinë e rritjes së bashkëpunimit tonë,” shkruan Osmani. sn
Le t’i urojmë Kombëtares tonë me djemtë e Diasporës fitore me Italinë.
E gjithë Kombëtarja e Shqipërisë është e formuar me djem nga Diaspora.
Kapiteni Berat Gjimshiti
-Portierët
Me eksperiencë Etrit Berisha do të jetë portieri i parë për Shqipërinë në Euro 2024. Për këtë pozicion pritet të konkurrojë edhe Thomas Strakosha i Brentfordit, me Alen Sherrin dhe Elhan Kastratin që do të jenë zgjedhje rezervë. Edhe këtu braziliani vështirë se do ia lejojë vetes katër emra, duke larguar njërin prej tyre.
Etrit Berisha – Empoli
Thomas Strakosha – Brentford
Elhan Kastrati – Cittadella
Alen Sherri – Egnatia
-Mbrojtësit
Elseid Hysaj
Ardian Ismajli, Mario Mitaj, Ivan Balliu, Berat Gjimshiti dhe Elseid Hysaj pritet të formojnë murin e preferuar të mbrojtjes në pjesën e pasme të skuadrës. Nëse nuk ka ndryshime të detyruara nga dëmtimet, këta katër lojtarë janë të garantuar të përfshihen në skuadër për Euro 2024.
Ivan Balliu – Rayo Vallecano
Mario Mitaj – Lokomotiv Moskë
Elseid Hysaj – Lazio
Frederic Veseli – Fatih Karagümrük
Berat Gjimshiti – Atalanta
Enea Mihaj – Famalicão
Jon Mersinaj – Lokomotiva Zagreb
Marash Kumbulla – Sassuolo (Roma)
Naser Aliji – Voluntari
Ardian Ismajli – Empoli
-Mesfushorë
Kristjan Asllani
Ylber Ramadani, Kristjan Asllani dhe Nedim Bajrami janë favoritët për të zënë vendet e mesfushës në kombëtaren e Shqipërisë kur të shkojnë në Euro. Pjesë e skuadrës finale pritet të jenë edhe Qazim Laci dhe Keidi Bare.
Keidi Bare – Espanyol
Nedim Bajrami – Sassuolo
Qazim Laçi – Sparta Prague
Ylber Ramadani – Leçe
Kristjan Asllani – Inter Milan
-Sulmuesit
Sokol Cikalleshi i Konyasporit është lojtari më me përvojë i disponueshëm për t’u përzgjedhur në sulmin e Shqipërisë dhe ai është një zgjedhje e garantuar në ekipin kombëtar. Jasir Asani dhe Seferi shihen në sulm.
Rey Manaj, Armando Broja, Myrto Uzuni dhe Mirlind Daku do të garojnë për një vend në formacionin titullar dhe pritet të jenë gjithashtu pjesë e skuadrës, me Brojën që do luftojë për fanellën e parë.
Rey Manaj – Sivasspor
Jasir Asani – Guangju FC
Taulant Seferi – Baniyas
Sokol Cikalleshi – Konyaspor
Ernest Muçi – Beşiktaş
Arbnor Muçolli – IFK Göteborg
Armando Broja – Fulham (Chelsea)
Arbër Hoxha – Dinamo e Zagrebit
Myrto Uzuni – Granada
Mirlind Daku – Rubin Kazan
* Në listë janë 29 emra, teksa trajneri do duhet që maksimumi të marrë me vete në Gjermani 26 futbollistë, ndërsa kjo është një listë paraprake nga forma e lojtarëve dhe grumbullimet e fundit.
Në Grupin B të Euro 2024, tanët kanë rivalë emra si Italia, Spanja dhe Kroacia.
Ndeshjet e Euro 2024 të Shqipërisë në Grupin B:
15.06.2024 Itali vs Shqipëri, “ BVB Stadion Dortmund”, ora: 21:00
19.06.2024 – Kroaci vs Shqipëri, “Volksparkstadion Hamburg”, ora: 15:00
24.06.2024- Shqipëri vs Spanjë, “Düsseldorf Arena”, ora: 21:00
Emergjenca 5-6 orëshe e zjarrit gjatë pasdites të së Premtes 14 Qershor në Shkodër zbuloi një dobësi të pafalshme e pushtetit qendror. Vonesa e autoriteteve, siguria publike dhe shëndeti i njerëzve ishin në rrezik.
Sa turp?
Sa tragjike ngjarja mes skamjes së një popullsie të varfër që mbijeton dhe mbathet me punën që del nga tregu i veshjeve të përdorura.
Sa turp dhe sa keq kur jeta mund të humbasë nga sa ndihma nuk vjen sepse mjetet nuk mundet të qarkullojnë mes rrugëve të ngushta.
Në cilat vendngjarje ndodheshin të paktën Ministrat e Brendëshëm dhe të Mbrojtjes (Balla e Peleshi), dhe sa shpresë sigurie dhe humanizmi këta ministra uniformash të rendit dhe të mbrojtjes dhe po kështu kjo qeveri i dhanë dje ndihmë qytetarëve të Shkodrës?
Kësaj i thonë me t’rujt Zoti, se shtet nuk ka!
Të gjithë qeveritarët dhe elita sot punët e shtetit i kanë të deleguara tek vartësit dhe sigurisht edhe përgjegjësitë e fajit apo të gabimeve që rrjedhin prej tyre. Duke i qendruar besnik monitorimit të lajmeve, një zjarr me përmasa të mëdha si ai i Lagjes “Perash” kthehet shpejtë në “breaking news” tek çdo kanal radio-tv që përpiqet të japë të rejat, por pas atij kapet fort propaganda zyrtare duke hedhur tym se gjoja po i përgjigjet nga të katërta anët emergjencës, por jo aty në vend ngjarje.
Në këtë rast propaganda e gadishmërisë së shtetit mungoi plotësisht. Ajo mungoi sepse pas disa orësh përballje me flakët dhe tymin në treg lëndimet njerëzore ishin të pakëta dhe fatmirësisht asnjë jetë e humbur, por dëmet materiale, pronat dhe rreth 25 shtëpi u dëmtuan nga zjarri prej disa orësh deri sa u arrit të vihej nën kontrroll në orët e vona të natës. Hetime po zhvillohen për të zbuluar shkaqet e zjarrit, por të shohësh si herë të tjera ministrat dhe shtetin pranë fatkeqësive të tilla sikurse herët e tjera kjo të lë për të dëshiruar dhe do të kuptosh se zjarrëfikset e Shkodrës dhe qyteteve për rreth deri e fqinjve të Malit të Zi mbërritën më shpejtë se policia dhe helikopterët e ministrisë së mbrojtjes.
Përse duhen përmendur këto mund të lindë pyetja?
Këto duhen përmendur fort sepse jeta dhe prona e qytetarëve janë në rrezik. Kryetari i Bashkisë Benet Beci dhe Prefektja Majlinda Angoni ishin drejtuesit e vetëm vendorë për disa orë pa asnjë përgjigjje nga gatishmëria e qeverisë.
Sa orë duhet që një thirrje telefoni të mbërrijë në veshin e shtetarit të duhur që të autorizojë operacionin e duhur?
Po kjo zgjati me orë të tëra.
E përsa dita e re vjen mes shkrumit dhe hirit në një lagje të Shkodrës, qytetarët duhet të kuptojnë se propaganda e qeverisjes së Rilindjes Socialiste nuk do reklamë të keqe për sezonin turistik dhe për futbollin evropian që do të rrëmbejë vemendjen e ditëve dhe muajve që do të vijnë. Kjo çoroditje i duhet ushqyer popullit që qeveria të vazhdojë performancën e paaftësisë dhe korrupsionit në të tjera nivele rekord.
Mjafton që t’ua tregojmë këtë përmes një shembulli të propagandës zyrtare që kryen ATSH në ditë të njëpasnjëshme. Në ditën e zjarrit mes Shkodrës, ballina e propagandës nuk ka ndonjë lajm. Nuk ka sepse burokratët i kanë mbyllur zyrat dhe sulmojnë larg drejt pushimeve të fundjavës. Më shpejtë të mbërrin një zjarrfikse nga Ulqini e fqinjit malazez se sa e një bashkie më në jug të Lezhës.
Është ATSH-ja që në këtë mënyrë dokumenton autoritetet vendore pas zjarrit rreth orës 18:55; “Vetë qytetarët, kanë ndërhyrë mes flakëve dhe shtëllungave të mëdha të tymit, për të shpëtuar njëri-tjetrin nga zjarri shkatërrimtar, ndërsa forcat zjarrfikëse, që mbërritën menjëherë në vendngjarje po punojnë për neutralizimin e flakëve”.
Dielli ende nuk kishte perënduar dhe kësaj emergjence ministrat e brendëshëm dhe të mbrojtjes i përgjigjen me shërndarjen e lajmit të marrjes së situatës nën kontrroll përmes postimeve në Facebook.
A ka njeri njohurinë dhe dijen që të na shpjegojë se çfarë përmbajnë këto fraza zëdhënësish dhe video të xhiruara për të na treguar se dy ministra të rëndësishëm në postet për sigurinë kombëtare janë kthyer në personazhe virtuale. Ata ndajnë pamje nga operacioni.
Ministri i Brendëshëm Balla:“Aktualisht janë 25 mjete zjarrfikëse nga Shkodra, Malësia e Madhe, Vau i Dejës, Puka, Lezha, Ulqini, Tivari. Gjithashtu edhe 110 forca zjarrfikëse; 30 ushtarë të Regjimentit Vau Dejës; 160 forca të Policisë së Shtetit; 3 ambulanca të urgjencës mjekësore me personel mjekësor dhe 1 helikopter Cugar i Ministrisë së Mbrojtjes vijojnë operacionin për fikjen e plotë të zjarrit”
Ministri i Mbrojtjes Peleshi: “…forcat në terren po punojnë për normalizimin e situatës për të izoluar edhe vatrën e fundit. Gjithmonë në gatishmëri për të siguruar mbrojtjen e jetës dhe pronës së qytetarëve” .
Të postosh në rrjetet sociale është njëra anë dhe të jesh në vendngjarje për mbrojtjen civile është ana tjetër që quhet përgjegjshmëri dhe shërbim me ndërgjegje për shtetasit që ju kanë zgjedhur “ministra të nderuar”.
Kur propaganda mbulon, mashtron dhe gënjen sy për sy dhe qeveritarët janë kthyer prej kohësh të kudondodhur prej realitetit virtual nga turizmi në peizazhet e natyrës, sa në evropianin e futbbollit apo diku tjetër veç jashtë Shqipërie, qytetarët kanë arritur mirë të kuptojnë se përse bie zjarr. Përse digjen plehërat dhe ndoten uji dhe ajri. Përse dikujt nga elita i dalin paratë të fluturojë dhe të shijojë botën pa punuar dhe përse qytetarëve të skamur dhe varfër si të Shkodrës u mjaftojnë të punojnë dhe të mbathen nga tregu i rrobave të përdorura, një cilësi jete që prej zjarrit e kanë humbur edhe atë tashmë.
Ky ishte realiteti i emergjencës së Lagjes “Perash”.
E ndërsa qytetarët dhe zjarrfiksit i përballuan flakët dhe pak media mundën të përcillnin lajm të parë dhe kryesor fatkeqësinë, media zyrtare dhe ato pranë qeverisë prej shumë orësh nuk e ndien emergjencën dhe “breaking news”.
Një lajm i tillë dhe me kaq tym është reklama më e keqe për qeverinë.
15 Qershor, 2024
Unioni i Gazetarëve Shqiptarë Profesionistë të Diasporës (UGSHPD)
Verband Albanischer Berufsjournalisten der Diaspora (VABD)
Union of Professional Albanian Journalists of Diaspora (UPAJD)
L’Union des journalistes professionnels albanais de la diaspora (UJPAD)
Unione dei Giornalisti Professionisti Albanesi della Diaspora (UGPAD)
Presidenti i Shteteve të Bashkuara, Joe Biden, e ka zgjatur për edhe një vit urdhrin ekzekutiv për gjendje të jashtëzakonshme në Ballkan, duke vlerësuar se situata në Ballkan vazhdon të përbëjë kërcënim për sigurinë kombëtare dhe politikën e jashtme të SHBA-së.
“Veprimet e personave që kërcënojnë paqen dhe përpjekjet ndërkombëtare për stabilizim në Ballkan, duke përfshirë aktet e dhunës ekstremiste dhe aktivitetet përçarëse, dhe situata në Ballkan, e cila pengon përparimin drejt qeverisjes efektive dhe demokratike dhe integrimit të plotë në institucionet transatlantike, vazhdojnë të paraqesin një kërcënim të pazakontë dhe të madh për sigurinë kombëtare dhe politikën e jashtme të SHBA-së, thuhet në urdhrin e nënshkruar Biden.
Për këtë arsyeje, sipas njoftimit, gjendja e jashtëzakonshme për Ballkanin duhet të mbetet në fuqi edhe pas datës 26 qershor 2024.
Urdhri ekzekutiv u miratua për herë të parë më 26 qershor 2001, nga ish-presidenti George W. Bush, pas luftërave në Ballkan.
Tutje thuhet se janë zbatuar dispozitat e Ligjit për Kompetencat Ndërkombëtare të Emergjencave Ekonomike, për t’i trajtuar “kërcënimet e pazakonta dhe të jashtëzakonshme për sigurinë e vendit dhe politikën e jashtme të SHBA-së”.
Thuhet se këto masa i referohen Maqedonisë së Veriut, shkeljes së Marrëveshjeve së Dejtonit në Bosnje e Hercegovinë apo Rezolutës 1244 të Kombeve të Bashkuar për Kosovën.
Presidenti i SHBA më pas e ndryshoi atë urdhër me “Urdhrin Ekzekutiv 13304” më 28 maj 2003, për të ndërmarrë hapa shtesë në lidhje me veprime të caktuara që pengojnë zbatimin, ndër të tjera, të Marrëveshjes Kornizë të Ohrit të vitit 2001 në lidhje me Maqedoninë e Veriut.
Gjithashtu, më 8 qershor 2021, u miratua “Urdhri Ekzekutiv 14033”, i cili zgjeroi shtrirjen e gjendjes së jashtëzakonshme në nivel kombëtar.
Në këtë urdhër thuhet se situata në territorin e ish-Jugosllavisë dhe në Shqipëri gjatë dy dekadave të fundit – duke përfshirë cenimin e marrëveshjeve dhe institucioneve të pasluftës pas rënies së Jugosllavisë, si dhe korrupsionin e përhapur në qeveri dhe institucione të ndryshme në Ballkani – pengon përparimin drejt qeverisjes efektive dhe demokratike dhe integrimit të plotë në institucionet transatlantike.
“Për këtë arsye paraqet një kërcënim të pazakontë dhe të jashtëzakonshëm për sigurinë kombëtare dhe politikën e jashtme të SHBA-së”, thuhet në faqen zyrtare të Shtëpisë së Bardhë. REL
Komunikatë për shtyp e Këshillit Federal të Konfederatës Helvetike
Bernë, 14.06.2024 – Të shtunën më 15 qershor 2024, Presidentja e Konfederatës Viola Amherd do të hapë konferencën e nivelit të lartë për paqen në Ukrainë. 100 delegacione do të marrin pjesë në konferencë, duke përfshirë 57 krerë shtetesh dhe qeverish nga të gjitha rajonet e botës. Objektivi i konferencës është të nisë një proces paqeje, të krijojë një klimë besimi dhe të përvijojë një perspektivë për hapat e mëtejshëm që do të ndërmerren. Qëllimi është të sigurohet që të gjitha shtetet e pranishme të mund të paraqesin propozimet e tyre për një paqe të drejtë dhe të qëndrueshme në Ukrainë.
Delegacioni zviceran do të përbëhet nga Presidentja e Konfederatës Viola Amherd që është edhe kreu i Departamentit Federal të Mbrojtjes, Mbrojtjes Civile dhe Sportit (DDPS) dhe Këshilltari Federal Ignazio Cassis, kreu i Departamentit Federal të Punëve të Jashtme (FDFA). Para konferencës, Presidentja e Konfederatës do të takohet me Presidentin ukrainas Volodymyr Zelensky për bisedime dypalëshe të shtunën në mesditë. Konferenca aktuale do të fillojë në orët e para të pasdites së së shtunës me ardhjen e të ftuarve shtetërorë dhe do të përfundojë të dielën pasdite.
Qëllimi i konferencës është fillimi i një procesi paqeje. Për këtë, nevojiten elementë të ndryshëm: pjesëmarrje sa më e gjerë dhe e rëndësishme, në mënyrë që të veprojë si një sinjal mbështetjeje, zhvillimi i një mirëkuptimi të përbashkët për tre tema që synojnë ndërtimin e besimit – përkatësisht sigurinë bërthamore, sigurinë ushqimore dhe dimensioni humanitar – dhe miratimi i një perspektive për një fazë pasuese që përfshin pjesëmarrjen e Rusisë. Me organizimin e kësaj konference, Zvicra ofron një platformë për diskutim ku të gjitha shtetet pjesëmarrëse do të kenë mundësinë të kontribuojnë me propozimet e tyre për një paqe të drejtë dhe të qëndrueshme në Ukrainë.
Pjesëmarrja e 100 shteteve dhe organizatave nga të gjitha rajonet e botës përbën një parakusht të mirë për fillimin e këtij procesi. Programi përfshin si: shkëmbime në sesione plenare ashtu edhe diskutime të zhvilluara në grupe pune për tre temat e përmendura. Do të trajtohen çështjet me interes global që kanë të bëjnë drejtpërdrejt me një numër të madh shtetesh dhe që tashmë janë propozuar në disa plane paqeje për Ukrainën. Vendet që kanë përjetuar tashmë një konflikt do të mund të kontribuojnë me përvojën e tyre në thellimin e temave të ndryshme të mbuluara: si në fushën humanitare, në çështjet që kanë të bëjnë me shkëmbimin e robërve të luftës, lirimin e civilëve dhe riatdhesimin e fëmijëve, dhe në sektorët e sigurisë bërthamore ose të sigurisë ushqimore.
Konferenca do të ofrojë gjithashtu mundësinë për të diskutuar për herë të parë në nivelet më të larta se si dhe kur Rusia mund të përfshihet në këtë proces. Për Këshillin Federal, zhvillimi i një zgjidhjeje të qëndrueshme kërkon përfundimisht pjesëmarrjen e të dyja palëve. Me organizimin e kësaj konference, Zvicra po siguron që të hidhet një hap i parë drejt një procesi që mund të çojë në një paqe të drejtë dhe të qëndrueshme në Ukrainë. Kështu, Zvicra i mbetet besnike traditës së saj të gjatë të promovimit të dialogut.
Gazetari i njohur i BILD, Peter Tiede, ka komentuar skandalin e radhës të Edi Ramës.
Pak ditë pasi vetë Tiede shkroi në gazetën BILD se Shqipëria e Edi Ramës është një narkoshtet, vjen një tjetër goditje nga mediat rumune.
Sipas tyre, një gjeneral i shërbimit sekret është rekrutuar nga Sinaloa meksikane me ndihmën e Dorian Duçkës, Edi Ramës dhe Taulant Ballës.
Në këtë mënyrë, droga e Sinaloas meksikane vinte fillimisht në Shqipëri dhe më pas drejt Bukureshtit.
Por takimi në fjalë mes Duçkës dhe Fabian Coldeo, ish-shefit të shërbimeve sekrete rumune dhe të dashurës së këtij të fundit, është realizuar në Berlin të Gjermanisë.
Fotoja e takimit është publikuar ekskluzivisht nga mediat rumune.
“A tërhiqen fijet për kartelin Sinaloa nga Berlini? Duket se është kështu,” shkruan gazetari.
Në një përgjigje ekskluzive për Gazetën Express, Departamenti Amerikan i Shtetit ka thënë se qëndrimi i Uashingtonit zyrtar sa i përket procesit të normalizimit në mes të Kosovës dhe Serbisë s’ka ndryshuar dhe se synimi afatgjatë i politikës amerikane është që në fund të dy shtetet ta njohin njëra-tjetrën.
Në pyetjet e Gazetës Express rreth deklarimeve të fundit të ambasadorëve amerikanë në Prishtinë dhe Beograd rreth çështjes së njohjes reciproke mes Kosovës dhe Serbisë, një zëdhënës i DASH ka thënë se qëndrimi i SHBA s’ka ndryshuar dhe se Uashingtoni e përkrah dialogun e lehtësuar nga BE si e vetmja rrugë për të arritur normalizim, paqe e raport produktiv mes dy vendeve.
“Qëndrimi i Shteteve të Bashkuara për dialogun ndërmjet Kosovës dhe Serbisë nuk ka ndryshuar.Ne vazhdojmë të mbështesim fuqishëm Dialogun e lehtësuar nga BE-ja ndërmjet Kosovës dhe Serbisë, si rrugë për të arritur një marrëdhënie të normalizuar, paqësore dhe produktive ndërmjet dy vendeve”, ka thënë ky zëdhënës për Gazetën Express.
Ai ka shtuar se e ardhmja e të dy vendeve është në institucionet evropiane dhe se normalizimi i marrëdhënieve mes dy shteteve përmes procesit të lehtësuar nga BE-ja është e vetmja rrugë përpara.
Nga DASH kanë deklaruar se presin që Kosova dhe Serbia t’i respektojnë dhe zbatojnë marrëveshjet e arritura pa vonesa dhe parakushte.
“Ne presim që Kosova dhe Serbia të respektojnë dhe zbatojnë të gjitha angazhimet e tyre të Dialogut plotësisht dhe pa vonesa apo parakushte.Synimi afatgjatë i politikës së Shteteve të Bashkuara është një përfundim me njohje të ndërsjellë ndërmjet Kosovës dhe Serbisë”, ka përfunduar për Gazetën Express ky zëdhënës i DASH.
Ambasadori i SHBA në Prishtinë, Jeffrey Hovenier, në një aktivitet të Economist Impact ka thënë se finalja mes Kosovës dhe Serbisë duhet të mbyllet me njohje reciproke dhe asgjë më pak. Ndërsa ambasadori në Beograd, Christopher Hill, i pyetur nëse mendon që Serbisë duhet t’i kushtëzohet hyrja në BE me njohjen e Kosovës, ka thënë se s’është i një mendimi të tillë dhe se mes dy shteteve do të ketë normalizim, siç po kërkon Bashkimi Evropian.
Pas më shumë se një orë e gjysëm, me sulme të policisë ndaj protestuesve, djegie gomash para bashkisë, është mbyllur dhe protesta e sotme e Aleancës për Mbrojtjen e Teatrit dhe opozitës.
Në fund të fjalës së saj, aktivistja Adriana Kalaja, bëri të ditur se, protesta tjetër do të zhvillohet pas një jave, ditën e premte në orën 11:00 tek bashkia e Tiranës. sn
Ambasadori gjerman në Prishtinë, Jorn Rohde, e ritheksoi qëndrimin e Gjermanisë se normalizimi i marrëdhënieve mes Kosovës dhe Serbisë duhet të përmbyllet me njohje të ndërsjellë.
“Sa për ta rikujtuar: Lexojeni deklaratën e qartë të kancelarit Olaf Scholz gjatë vizitës së tij në Kosovë dhe në Serbi në qershor 2022, për normalizimin, përfshirë njohjen dypalëshe”, shkroi Rohde në rrjetin social X të enjten vonë.
Ai tha se “kjo vlen ende”, duke shtuar se rruga është tashmë e hapur për Kosovën dhe Serbinë përmes zbatimit “të menjëhershëm” të marrëveshjeve të arritura më 2023 për normalizimin e marrëdhënieve fqinjësore.
Deklarata e tij erdhi pak pasi ambasadori amerikan në Beograd, Christopher Hill, në një intervistë për edicionin e 13 qershorit të së përjavshmes NIN nga Beogradi, tha se njohja formale e Kosovës nuk do të jetë kusht për hyrjen e Serbisë në Bashkimin Evropian (BE).
Të enjten më herët, zëdhënësi i BE-së, Peter Stano, tha për Radion Evropa e Lirë se Serbia nuk mund të bëhet anëtare e Bashkimit Evropian pa normalizimin e raporteve të saj me Kosovën.
“Marrëveshja e Ohrit aktualisht e bën këtë shumë të qartë: Nëse nuk ka progres në normalizim, nuk do të ketë progres në negociatat e anëtarësimit”, tha ai.
Nën ndërmjetësimin e BE-së, Kosova dhe Serbia më 2023 arritën Marrëveshjen drejt normalizimit të marrëdhënieve. Më vonë ajo u bë e njohur si Marrëveshja e Ohrit, por edhe kjo ka mbetur kryesisht e pazbatuar.
Bashkimi Evropian, megjithatë, nuk është shprehur qartë nëse njohja formale e Kosovës do të jetë kusht për Serbinë për t’u anëtarësuar në Bashkimin Evropian, dhe Stano përsëriti se “qëndrimi i bllokut rreth kësaj çështjeje mbetet i pandryshuar”.
Prej se Kosova e shpalli pavarësinë, 15 vjet më parë, Bashkimi Evropian është shprehur vazhdimisht se çështja e njohjes së Kosovës është një çështje në kompetencë të vendeve anëtare të BE-së dhe, si bllok evropian, ka mbajtur një qëndrim neutral ndaj statusit të Kosovës.
Por, në anën tjetër, Kosova ka raporte të veçanta kontraktuale me Bashkimin Evropian, përmes Marrëveshjes së Stabilizim Asocimit, ndërsa në procesin e negociatave të anëtarësimit të Serbisë në BE nuk përfshihet territori i Kosovës.
Në BE gjithmonë kanë ngulur këmbë që të përdorin normalizimin e plotë të marrëdhënieve me Kosovën si kusht për Serbinë. Interpretimin se a nënkupton “normalizimi i plotë” edhe njohjen formale të Kosovës nga Serbia, në BE ua kanë lënë palëve ta interpretojnë vetë.
Një zyrtar i BE-së, duke rikujtuar edhe ndryshimet në kornizën e negociatave të anëtarësimit të Serbisë në BE, ku në kapitullin 35 është përfshirë si kusht edhe normalizimi i raporteve me Kosovën, ka thënë se pa këtë normalizim, Serbia nuk mund të bëhet anëtare e BE-së. REL
Partia Demokratike dhe Aleanca për Mbrojtjen e Teatrit kanë njoftuar për këtë të premte zhvillimin e një tjetër protestë kundër skandaleve të korrupsionit që shkaktoi dosja e drejtorëve hajdutë të Bashkisë së Tiranës, të cilët përmes kompanisë famëkeqe “5D” vidhnin paratë publike përmes tenderave abuzivë.
Opozita pritet të mblidhet në orën 11.00 para Bashkisë së Tiranës dhe kjo është protesta e dytë brenda javës, pas asaj të ditës së hënë ku u shënuan edhe përplasje mes policisë dhe protestuesve.
THIRRJA E NËNKRYETARIT TË KËSHILLIT BASHKIAK TIRANË
Pak orë para protestës së radhës, një thirrje për bashkim të shtuar të qytetarëve në shesh do të vinte nga nënkryetari i Këshillit Bashkiak Tiranë, Dorjan Teliti, për të kërkuar dorëheqjen e Kryebashkiakut, që sipas tij, fshihet nga përballja me të vërtetën, qytetarët dhe opozitën.
“Të bashkuar në flamur, të gjithë bashkë në protestë”!, shkruan ai.
Në 11.00 të protestojmë të bashkuar në një flamur bashkë me qytetarët, të protestojmë deri në dorëheqjen e Kryebashkiakut që fshihet nga përballja me të vërtetën, qytetarët dhe opozitën”, apeloi Dorjan Teliti. sn
Presidenti i Shteteve të Bashkuara Joe Biden dhe ai i Ukrainës Volodymyr Zelenskiy nënshkruan të enjten një marrëveshje dypalëshe sigurie 10-vjeçare që synon të forcojë mbrojtjen e Ukrainës përballë sulmeve nga Rusia.
Marrëveshja, e nënshkruar kuadër të takimit të Grupit të Shtatë vendeve më të industralizuara të botës, G7 që po zhvillohet në Itali, synon të angazhojë administratat e ardhshme amerikane që të mbështesin Ukrainën, edhe nëse ish-presidenti Donald Trump fiton zgjedhjet e nëntorit, thanë zyrtarët.
Do të jetë një kornizë për një përpjekje afatgjatë nga ana e Shteteve të Bashkuara për të ndihmuar në zhvillimin e forcave të armatosura të Ukrainës dhe një hap drejt anëtarësimit përfundimtar të Ukrainës në NATO, siç thuhet në tekstin e marrëveshjes.
“Qëllimi ynë është të forcojmë aftësitë mbrojtëse dhe parandaluese të Ukrainës për një periudhë afat-gjatë”, tha Presidenti Biden.
Presidenti Zelenskiy e cilësoi marrëveshjen si historike për vendin e tij.
Zoti Zelenskiy ka kërkuar prej kohësh anëtarësimin në NATO, por aleatët nuk e kanë ndërmarrë një hap të tillë. Aleanca perëndimore e konsideron çdo sulm të nisur ndaj një prej 32 anëtarëve të saj si një sulm ndaj të gjithëve, sipas nenit 5 të Traktatit të NATO-s që i referohet mbrojtjes kolektive.
“Palët e njohin këtë marrëveshje si urë mbështetëse për anëtarësimin përfundimtar të Ukrainës në aleancën e NATO-s”, thuhet në tekst.
Në rast të një sulmi të armatosur ose kërcënimi të tillë kundër Ukrainës, zyrtarët e lartë të Shteteve të Bashkuara dhe Ukrainës do të takohen brenda 24 orëve për t’u konsultuar mbi reagimin dhe për të përcaktuar se cilat janë nevojat shtesë të Ukrainës për mbrojtjen, thuhet në marrëveshje.
Në bazë të marrëveshjes, Shtetet e Bashkuara ritheksojnë mbështetjen e tyre mbi të drejtën e Ukrainës për të mbrojtur sovranitetin dhe integritetin e saj territorial, në mesin një sulmi të ripërtërirë nga Rusia në frontin lindor të Ukrainës.
“Për të garantuar sigurinë e Ukrainës, të dyja palët pranojnë se Ukraina ka nevojë për forca ushtarake të konsiderueshme, forcim të kapaciteteve dhe investime të qëndrueshme në bazën industriale të mbrojtjes, që janë në përputhje me standardet e Organizatës së Traktatit të Atlantikut të Veriut (NATO)”, thuhet mes të tjerash në tekstin e marrëveshjes.
Mbetet e paqartë e ardhmja e kësaj marrëveshjeje në rast se zgjedhjet presidenciale të nëntorit fitohen nga ish-presidenti Donald Trump.
Ai ka shprehur spekticizëm mbi luftën në Ukrainë duke u shprehur në një rast se ai do t’i jepte fund konfliktit që ditën e parë të detyrës.
Vendet e NATO-s e kanë “tejkaluar me lehtësi” objektivin e vendosjes së 300.000 trupave në gatishmëri të lartë derisa aleanca përballet me kërcënimin nga Rusia, tha të enjten një zyrtar i lartë i aleancës.
Udhëheqësit e NATO-s u pajtuan në vazhdën e pushtimit të Ukrainës nga Moska që ka nisur në vitin 2022, për të rritur masivisht numrin e forcave që komandantët e aleancës mund të vendosin brenda 30 ditësh.
“Ofertat në tryezë nga aleatët tejkalojnë 300.000 që kemi vendosur”, tha zyrtari në kushte anonimiteti.
“Këto janë forca që aleatët na kanë thënë: Ata janë në dispozicion për ju që tani në atë nivel gatishmërie”, shtoi ai.
Shtytja për të pasur më shumë trupa në gatishmëri për t’u përgjigjur shpejt, është pjesë e një rishikimi më të gjerë të planeve të NATO-s për të shmangur çdo sulm të mundshëm rus, që u nënshkrua në një samit vitin e kaluar.
Këto plane paraqiten për herë të parë që nga fundi i Luftës së Ftohtë se çfarë do të pritej të bënte secili anëtar i aleancës së udhëhequr nga Shtetet e Bashkuara, në rast të një pushtimi nga Moska.
Komandantët e NATO-s aktualisht po përpiqen të sigurohen që kanë aftësitë për të ekzekutuar ato plane nëse është e nevojshme.
Por aleanca përballet me mangësi në armatimet kryesore, si mbrojtja ajrore dhe raketat me rreze më të gjatë.
“Ka gjëra që ne nuk na mjaftojnë si aleancë për momentin dhe duhet t’i trajtojmë,” tha zyrtari. REL
Komentet