VOAL – Iva Zanicchi (Iva Xaniki ) lindi në Vaglie di Ligonchio në provincën e Reggio Emilia më 18 janar 1940. Milva, “pantera” e ardhshme të cilën Iva do ta gjejë kur debuton në Festivalin e Sanremos në 1965, e preferon atë për një audicion të parë në fund të viteve 1950. Mësimet e kantos, pjesëmarrja e saj si konkurruese në transmetimin televiziv “Sera Campanile”, realizuar nga Mike Bongiorno, një turne në sallat e vallëzimit Romagna. Të gjitha në pak vite.
Në vitin 1963 ajo interpretoi si konkurrente në Festivalin Castrocaro me këngën “6 ore”. Arrin të hyjë në finale. Por një laringjit i shëmtuar nuk i lejon asaj të nxjerrë zërin e shkëlqyeshëm “të zi”: fiton vendin e tretë.
Falë vendosmërisë së saj të jashtëzakonshme interpretuese, Iva Zanicchi pushton kompanitë e regjistrimit të etiketës së re të Ri-fi Records në Milano që e bëjnë atë të nënshkruajë një kontratë. Albumi i saj i parë u botua në maj 1963 dhe përmban këngët “Zero in amore” dhe “Come un tramonto”, shkruar për të dhe orekstruar nga Maestro Gorni Kramer.
Suksesi i parë i madh erdhi me këngën “Come ti vorrei”, versioni italian i “Cry to me” (“Qaj me mua” – nga Bert Russel). Falë kësaj kënge ai bëri debutimin e saj në Sanremo në vitin 1965 me “Non pensare a me” “Vitet tuaja më të bukura”. Por dy vjet më vonë, në vitin 1967, Iva Zanicchi arrin fitoren e saj të parë në Festivalin e Sanremo me këngën “Non pensare a me”- “Mos mendo për mua”.
Falë zërit të saj të bukur, me një ton të pakuptueshëm, në vitin 1969 ajo fitoi qartë Festivalin me një këngë që ende konsiderohet simbol i saj, “Zingara” e famshme, të cilin Iva prezanton së bashku me Bobby Solo.
Pas pjesëmarrjes së saj në Eurofestival në Madrid në Mars të po këtij viti, me këngën “Due grosse lacrime bianche” – “Dy lot të mëdhenj të bardhë”, në Paris ajo është protagoniste e një shfaqje në Olimpiadë, e cila pasohet nga një turne intensiv i cili e sheh Iva Zanicchin në shumë koncerte midis Amerikës së Jugut, Rusisë dhe Shteteve të Bashkuara. Në Hotelin Plaza në New York ajo u takua me Frank Sinatran.
Midis viteve 1970 dhe 1971, pika e kthesës: ajo vendosi t’iu kushtohej këngëve të kompozitorit Grek Mikis Theodorakis. Gdhendja e një prej rekordeve të tij më të bukura “Caro Theodorakis … Iva”, e cila shet më shumë se një milion e gjysmë kopje. Por viti 1970 është gjithashtu viti i pjesëmarrjes së tij të tretë në një nga konkurset më të rëndësishme të këndimit italian, “Canzonissima”. Rrathët e saj të mëdhenj të qafës (para, mbrapa dhe anët) shkaktojnë një ndjesi. Një nga këngët e prezantuara prej saj është “Un fiume amaro” – “Një lum i hidhur” (kënga e lartë e LP “I dashur Theodorakis … Iva”). Suksesi është i pashembullt.
Sidoqoftë, gjërat nuk do të shkojnë ashtu siç duhet. Në Torino, gjatë një ekspozite në vendin e quajtur “Le Roi”, një admirues fillon ta ngacmojë atë, deri në atë pikë sa të dalë në skenë dhe të shqyejë cepin e veshjes së saj. Shërbimi i sigurisë ndërhyn duke e bërë njeriun të padëmshëm, të armatosur me një thikë të gjatë dhe në një gjendje të dukshme të konfuzionit mendor.
Midis 1972 dhe 1973 dy hite të tjera të mëdha, “Coraggio e paura” – “Guximi dhe frika” dhe “Mi ha stregato il viso tuo”- “Unë u mahnita nga fytyra jote”. Ai rikthehet të interpretojë në “Un disco per l’estate” – “Një disk për verën”, por, gjatë provave të mbrëmjes finale, ajo dëgjon se nuk ka më kohë për të provuar këngën e saj “I mulini della mente- “Mullarët e mendjes”. Nga tensioni i tepëruar, Iva vuan nga një sëmundje dhe është dërguar në hotel. Provimet shtyhen për pasdite por ajo prapë vendos të heqë dorë nga finalja e televizionit.
Më 1974, falë fitores së saj të tretë me këngën “Ciao cara Come stai?”, Iva pushton një rekord të jashtëzakonshëm në panoramën e muzikës italiane: ajo është gruaja e vetme që ka fituar tri herë Festivalin e Sanremos. Menjëherë pas kësaj, një tjetër sukses i madh: kënga “Testarda io” është futur nga regjisori Luchino Visconti në filmin e tij “Gruppo di famiglia in un interno” – “Grupi i familjes në një të brendshme”.
Më 1976 ajo u nda nga burri i saj Tonino Ansoldi (djali i Giobatta Ansoldi, pronar i kompanisë së regjistrimeve Ri-fi). Iva do të deklarojë “Kam pasur një mosmarrëveshje në fund të martesës sime dhe kam trdhtuar burrin tim. Unë ende uroj veten time. Ishte hera e parë që u dashurova”.
Në vitin 1983 ajo u paraqit në Mostra del Canzone në Riva del Garda me “Aria di luna” dhe vitin tjetër u kthye në skenën e Sanremo me këngën “Chi (mi darà)” – “Kush (do të më jap)”. Nga ky moment, Iva Zanicchi do të ndërmarrë një aventurë të re profesionale: në vitin 1985 ajo bëri debutimin e saj televiziv si prezantuese me programin “Facciamo un affare” – “Le të bëjmë një marrëveshje”. Vetëm një vit më vonë ajo fitoi drejtimin e një prej programeve televizive më me fat dhe jetëgjatë në historinë e televizionit italian, “Ok, il prezzo è giusto!” – “Ok, çmimi është i saktë!”.
Pas viteve të pasivitetit në vitin 2001, doli singoli “Ho bisogno di te” “Unë kam nevojë për ty”, botuar nga Sugar. Në të njëjtin vit ajo botoi edhe një libër; quhet “Polenta di castagne” – “Miell gështenje” në të cilën ai tregon historinë e familjes së tij në një çelës ironik.
Në 2002 MBO publikoi koleksionin “Testardo io… e altri successi” – “Unë kryeneçja… dhe suksese të tjera” i cili përmban të gjitha pjesët historike.
2003 shënon kthimin e Iva Zanicchit në dashurinë e saj të madhe, muzikën. Ajo rishfaqet me Sugar në edicionin e 53-të të Festivalit Sanremo me me këngën e sofistikuar “Fossi un tango”, prodhuar nga Mario Lavezzi. Iva deklaron “Dikush në të kaluarën kishte provuar të më bindte të kthehesha në Sanremo, por ishin të gjitha përpjekjet për hir të vetes së tyre. Këtë herë është ndryshe, sepse ka një projekt rreth kësaj pjesëmarrjeje: një album dhe një turne teatri. Unë jam shumë e lumtur për këtë dhe më pas, siç thotë Lavezzi, gjëja e rëndësishme është që ne po argëtohemi ”.
Në zgjedhjet e vitit 2004, ajo u paraqit si kandidate për Parlamentin Evropian në listat e Forza Italia, por përvoja dhe rezultatet nuk janë më të lumturat.
Në fillim të vitit 2005 Iva Zanicchi kthehet në TV në Canale 5 me programin “Il Piattoforte”.
Në të njëjtin vit ajo ishte në mesin e konkurrentëve, protagonistë të shkëlqyeshëm të shfaqjes së realitetit televiziv RaiDue “Music Farm”.
Pas rezultateve zhgënjyese të zgjedhjeve të zgjedhjeve evropiane të vitit 2014, ajo vendosi të braktisë përfundimisht veprimtarinë politike.
Projektet e ardhshme do ta shohin atë të angazhuar në disa fusha: teatër, muzikë dhe letërsi.. /Elida Buçpapaj
Komentet