Në bazë të raportit të autopsisë të Institutit të Mjekësisë Ligjore në Prishtinë (me numër reference IML: MA16-286, të datës 7 nëntor 2016), “vdekja e Astrit Deharit ka ardhur si pasojë e asfiksisë mekanike nga bllokimi i rrugëve të sipërme të frymëmarrjes nga një mjet me konsistencë solide (i fortë) dhe se shkaktimi i vdekjes mund të shpjegohet me ndaljen e menjëhershme të punës së zemrës” (në tekstin e autopsisë: ndaljen “reflektore të punës së zemrës”).

Krahas diagnozave, që përkufizohen si shkaktarë të vdekjes, ekipi mjeko-ligjor që kreu autopsinë në Kosovë interpreton lëndimet që ka pasur Astrit Dehari. Në pjesën e titulluar: “Shkaqet dhe mekanizmi i vdekjes”, ky ekip përmend vetëm lëndimet që ishin përshkruar në pikën 1 dhe 2 të raportit të autopsisë dhe i përkufizon si dëmtime, që me “besueshmëri janë dëmtime të vetëshkaktuara”.

Në pikat 1 dhe 2 të raportit të lartpërmendur të autopsisë përshkruhen vetëm lëndimet në anën e djathtë të qafës dhe në pjesën e poshtme të brendshme të parakrahut  të dorës së  majtë dhe përkufizohen si “dëmtime (gërvishtje) sipërfaqësore të lëkurës”.

Duke u mbështetur në këtë raport, kryeprokurori i Prokurorisë Themelore në Prizren, Sylë Hoxha, më 18 nëntor 2016, në një konferencë të jashtëzakonshme deklaroi: “Nga dëshmitë e siguruara deri më tani, nuk është dhënë asnjë dyshim i mundshëm për ndonjë përleshje fizike apo probleme në mes të paraburgosurve dhe oficerëve me tani të ndjerin Dehari. Nuk është gjetur asnjë provë apo dëshmi e mundshme se ka ndonjë ndërhyrje me faktor të jashtëm që rezulton në lëndimin apo dëmtimin fizik të të ndjerit Astrit Deharit. Të gjitha provat dhe ekzaminimet demonstrojnë se ky rast ishte vetëvrasje”. Për t’u dukur bindës në punën “profesionale” që kanë bërë, Sylë Hoxha saktëson se “gjatë procesit hetimor janë marrë në pyetje 17 persona, nga të cilët janë ri-marrë në pyetje katër prej tyre dhe janë ekzaminuar të gjitha dëshmitë e sekuestruara nga vendi i ngjarjes”.

Ekspertët mjeko-ligjorë zviceranë analizuan procesverbalet e hetuesisë, raportin e lartpërmendur të autopsisë, rezultatet e punës së Agjencisë së Kosovës për Forenzikë dhe të dhënat për aspektet fizike, psikologjike dhe sociale, që kanë të bëjnë me vdekjen e Astrit Deharit.

Në pjesën e mësipërme, që u publikua si pjesa e parë e këtij shkrimi, u përmendën pasaktësi të shumta që përmban raporti i autopsisë së lartpërmendur lidhur me lëndimet që shihen në ekzaminimin e jashtëm, por edhe një numër lëndimesh që nuk përmenden fare në këtë raport.

Sa u përket plagëve sipërfaqësore, për të cilën ekspertët mjeko-ligjorë të Kosovës deklarojnë me “besueshmëri” se “janë dëmtime të vetëshkaktuara”, ekspertët zviceranë kanë dyshimet e tyre dhe vijnë në këtë përfundim: “Plagët sipërfaqësore, të vërejtura në pjesën anësore të qafës, në anën e djathtë, si dhe në kyçin e majtë, janë pasoja të shkaktuara nga goditjet me një mjet të mprehtë dhe, sipas vendit ku ndodhen, fillimisht mund të mendohet se kemi të bëjmë me lëndime të kryera kundër vetvetes. Duke u nisur nga fakti i karakterit sipërfaqësor i këtyre plagëve dhe nga fakti se z. Astrit Dehari kishte njohuri mjekësore, vështirë se mund të besohet që këto lëndime të jenë shkaktuar nga autori, me qëllim që të shkaktojë vetëvrasjen”.

Në këtë kontekst, ekspertët zviceranë jo vetëm që nuk përjashtojnë ndërhyrjen e “faktorit të jashtëm” në shkaktimin e lëndimeve të tilla, por, përkundrazi, ata mbështesin domosdoshmërinë e ndriçimit të “hipotezës nëse këto lëndime janë shkaktuar nga një person tjetër, me qëllim të maskimit të krimit”. Përjashtimi i hipotezës për përfshirjen e personave të tjerë në këtë krim nuk mund të bëhet në mënyrën siç është vepruar, pa asnjë fakt, nga kryeprokurori i Prokurorisë Themelore në Prizren, Sylë Hoxha. Një hipotezë e tillë duhet të përjashtohet vetëm nëse me fakte të pakontestueshme dëshmohet që persona të tjerë nuk kanë qenë të përfshirë në procesin fatal.

Sa u përket mënyrës se si është vepruar gjatë hetuesisë, gjatë autopsisë dhe gjatë punës së Agjencisë së Kosovës për Forenzikë me rastin “Astrit Dehari”,ekspertët zviceranë bëjnë vërejtje të shumta.

Vërejtje thelbësore bëhet rreth pretendimeve të Prokurorisë së Prizrenit, për gjoja profesionalizmin që kanë treguar “gjatë procesit hetimor, kur janë marrë në pyetje 17 persona”.

Duke u mbështetur në materialet që u janë dorëzuar nga autoritetet e Kosovës, ekspertët zviceranë tërheqin vëmendjen në faktin se 12 ditë pas vdekjes së Astrit Deharit, “më 17 nëntor 2016, njësia forenzike e Kosovës ka bërë fotografimin e Naser Makollit, të Frrok Berishës dhe të Adonis Gashit, tre të burgosurve që ishin në të njëjtën dhomë me Astrit Deharin. Ata janë fotografuar lakuriqë dhe nuk janë vërejtur lëndime, gjurmë apo shenja që mund të ngjallin dyshime”. Lidhur me konstatimet e policisë, se “të burgosurit e lartpërmendur nuk kishin lëndime në datën e fotografimit”, ekspertët zviceranë theksojnë: “Megjithatë, duhet të vihet re se ky afat është shumë i gjatë dhe se gjurmët eventuale ose lëndimet ndërkohë kanë mundur të zhduken”.

Vërejtja e dytë bëhet lidhur me shenjat e gishtërinjve që janë gjetur në shishen plastike, në një enë për vlimin e ujit dhe një orë dore.

Në bazë të raportit daktiloskopik të Agjencisë së Kosovës për  Forenzikë, në shishen plastike, në një enën për vlimin e ujit dhe në orën e Astrit Deharit janë gjetur gjurmë jo të plota të gishtërinjve, të cilat ishin të pamjaftueshme për t’i përdorur në procesin e identifikimin të personave, të cilëve u përkitnin këto gjurmë.

Shishja plastike (“bouteille en plastique” në frëngjisht), me të cilën pretendohet se është mbytur Astrit Dehari, përmendet me dhjetëra herë dhe është e përkthyer saktë. Në paragrafin, ku ekspertët zviceranë vënë në pah çështjen e gjurmëve jo të plota të gishtërinjve,  “bouteille en plastique”, është përkthyer “kuti prej plastike”!!! Është e pabesueshme që “bouteille en plastique” (“shishja plastike”), e përkthyer saktësisht me dhjetëra herë, rastësisht të jetë përkthyer gabimisht, pikërisht në kontekstin kur flitet për gjurmë gishtërinjsh në shishen plastike, që dëshmitarët e kishin parë në gojën e Astrit Deharit. Kam bindjen e plotë se heqja e fjalës “shishe” dhe zëvendësimi i saj me fjalën “kuti” nuk është e rastësishëm. Përkundrazi, kemi të bëjmë me ndryshim të qëllimshëm, për të fshehur në “kuti” shishen bashkë me gjurmët e saj.

Ndërsa sa i përket faktit, që Agjencia e Kosovës për  Forenzikë “nuk ka identifikuar asnjë përzierje gjurmësh gjenetike gjatë analizave të sendeve të ndryshme dhe të rrobave të Astrit Deharit”, ekspertët zviceranë e cilësojnë si “të habitshme”, sepse nuk është e besueshme të arrihet tek ato rezultate “në rastet kur kemi 4 individë në një dhomë”. Prandaj, ata shprehin gatishmërinë e tyre “për analiza gjenetike shtesë”.

Vërejtja e mësipërme është një goditje e rëndë për procesin e hetimeve në rastin “Astrit Dehari”. Sidomos kur kemi të bëjmë me zbatimin e metodave shkencore për ndriçimin e krimit.

Përkthimi në gjuhën shqipe i kësaj vërejtjeje ia zvogëlon rëndësinë që i japin ekspertë zviceranë. Në vend të “përzierje gjurmësh gjenetike” (“mélange de traces génétiques” në frëngjisht), që nënkupton përzierje të dy apo më shumë ADN-ve, analizimi i së cilave mundëson identifikimin e personave që kanë qenë pranë njëri-tjetrit, në tekstin shqip është përkthyer si “përzierje e gjurmëve digjitale”. Nuk besoj të jetë i rastësishëm as përkthimi i kësaj vërejtjeje, për vetë faktin se paragrafi paraprak në raportin e ekspertizës zvicerane lidhet pikërisht me gjurmët e gishtërinjve (“Des empreintes digjitales”, në frëngjisht). Edhe ata që nuk e njohin gjuhën frënge, mund ta vërejnë se nuk janë të njëjtat gjëra “mélange de traces génétiques” dhe “des empreintes digjitales”. Lënia e gjurmëve gjenetike është rezultat i vendosjes së qelizave në një send, gjatë kontaktit të individit me atë send, kurse përzierja gjenetike është kur me këtë send kanë pasur kontakte edhe individë të tjerë. Për këtë arsye, për ekspertët zviceranë është e habitshme si ka mundur të ndodhë, që në sendet e lartpërmendura të mos ketë gjurmë gjenetike të personave të tjerë, që kanë qenë në të njëjtën dhomë me Astrit Deharin. Një gjë e tillë nuk është e mundur, pos nëse dikush i ka fshirë qëllimisht!

Në raportin shtesë të datës 9 shtator 2019 (me numër reference: EI190001 TF/SG/jb, V/ref. PPN/I nr. 461/16), Njësia Romande e Mjekësisë Forenzike të Qendrës Universitare Romande të mjekësisë ligjore në Lozanë trajton analizën gjenetike që është bërë në Kosovë.

Ekspertiza zvicerane bën një numër të madh vërejtjesh lidhur me mënyrën se si është vepruar gjatë analizës gjenetike të sendeve “të skenës së krimit”.

Vërejtja kryesore bëhet për shkak të faktit, se nuk janë analizuar të gjitha sendet që duhej të analizoheshin e që janë thelbësore për ndriçimin e rastit. Pse u kufizuan analizat gjenetike në Kosovë, kryesisht në sendet që kanë pasur gjurmë gjaku dhe nuk është analizuar trikoja e Astrit Deharit apo fletorja ku Astrit Dehari mbante ditarin e vet, e cila u gjet në dysheme afër krevatit të Naser Makollit? Për çfarë arsyeje ekspertët e Kosovës nuk e saktësojnë vendin nga ku janë marrë mostrat e analizave? Nuk është e parëndësishme të dihet nëse mostra është marrë nga fundi i shishes, që ka qenë e futur në gojën e Astrit Deharit, nga ku rezultati i analizave domosdoshmërish do të rezultojë pozitivisht me ADN të Astrit Deharit, apo në pjesën e sipërme të shishes, ku ka mundur të ketë gjurmë gjenetike të ndonjë personi tjetër…

Për çfarë arsyeje janë hequr një numër mostrash nga lista e mostrave të analizuara në Kosovë? Ku humbi mostra me numër 20 dhe pse u hoq nga lista e mostrave që mbajnë numrat nga 1-21? E njëjta gjë vlen edhe për serinë e mostrave 14.1-14.4, ku mungojnë mostrat 14.2 dhe 14.3, pa u dhënë asnjë shpjegim. Cilat ishin rezultatet e tyre? Kush i hoqi thonjtë e duarve të Astrit Deharit nga zarfet? Edhe nëse pranohet hipoteza, se thonjtë janë shfrytëzuar gjatë analizave të bëra nga Agjencia Kosovare e Forenzikës, prapëseprapë një çështje mbetet e dyshimtë: pse zarfet u dërguan bosh në Zvicër?

Nga mungesat e shumta që e përshkojnë punën e ekspertëve të Kosovë në rastin konkret, ekspertiza zvicerane përmend vetëm një shembull për ilustrim: “Agjencia e Kosovës për Forenzikë nuk i ka analizuar mostrat që janë marrë nga ora e Astrit Deharit, që, sipas tyre, përmbanin shumë pak ADN. Nga mostra që kemi marrë prej të njëjtës orë, ne kemi mundur të nxjerrim profilin e ADN-së së një burri të panjohur,i emëruar H1. Ky rezultat lë të nënkuptohet se, sigurisht mund të nxirren profile të ADN-së edhe nga gjurmët e tjera që nuk janë analizuar nga Agjencia e Kosovës për Forenzikë. Analiza të tilla mund të bëhen edhe nga ADN-ja, që tanimë janë nxjerrë nga Agjencia e Kosovës për Forenzikë ose nga mostrat që ka realizuar Qendra Universitare Romande e Mjekësisë Ligjore në Lozanë, për aq kohë sa ruhet materiali”.

Ekspertët zviceranë hedhin poshtë interpretimin e plagëve sipërfaqësore, të shkaktuara nga goditjet me një mjet të mprehtë në pjesën anësore të qafës, në anën e djathtë dhe të kyçit të majtë, si “dëmtime të vetëshkaktuara”, që i kanë paraprirë “vetëvrasjes me zënie fryme”. Ata theksojnë se në literaturën shkencore, që ka të bëjë me vetëvrasjet, “asnjëherë nuk është përshkruar vetëvrasja komplekse, që implikon një zënie fryme të llojit “smothering”, të cilit t’i ketë paraprirë përdorimi i një objekti të mprehtë”.

Duke u mbështetur në analizat e veta, ekipi mjeko-ligjor zviceran erdhi në përfundimet, se “një numër lëndimesh të konstatuara mbi trupin e z. Astrit Dehari nuk janë përshkruar nga mjekët ligjorë të Kosovës, që kanë kryer autopsinë apo edhe nga të tjerë, dhe nuk janë marrë parasysh në konkluzionet përfundimtare të raportit të autopsisë:

Lëndimet e shkaktuara me mjete jo të mprehta janë gjetur në nivelin e pjesës anësore të fytyrës, në anën e djathtë, dhe në pjesën anësore të qafës, në anën e djathtë, në parakrahun e djathtë dhe të shuplakës së djathtë, të cilat mund të jenë shkaktuar nga goditjet me mjete të forta, nga shtrëngime të qafës ose nga mbërthime të dorës. Duke pasur parasysh vendin ku ndodhen këto lëndime, ekipi mjeko-ligjor zviceran nuk beson që kanë ndodhur aksidentalisht. Ndërkaq, përpjekjet e ekspertëve të Kosovës i shpjegojnë si lëndime të shkaktuara gjatë bartjes së trupit të Astrit Deharit, veprimeve mjekësore për ta kthyer në jetë apo “konvulsioneve” që shoqërojnë bllokimin e rrugëve të frymëmarrjes, por që nuk duken bindëse. Prandaj, ekspertiza zvicerane nxjerr konkluzionin, se rrethanat e vdekjes së z. Astrit Dehari janë shumë të dyshimta, për shkak të ndërhyrjes së një personi tjetër në procesin fatal.

Në cilat fakte mbështet ekipi mjeko-ligjor zviceran për të hedhur poshtë diagnozat e Institutit të Mjekësisë Ligjore në Prishtinë dhe të  kryeprokurorit të Prokurorisë Themelore në Prizren, Sylë Hoxha? Pse Astrit Dehari nuk ka bërë vetëvrasje? Ku janë kundërthëniet e diagnozave të ekipit mjeko-ligjor të Kosovës dhe të prokurorit Sylë Hoxha? Të gjitha këto çështje do të trajtohen në pjesën që vijon

Publicisti Bardhyl Mahmuti ka prezantuar disa dëshmi nëpërmjet të cilave thekson se një pjesë e ekspertizës për rastin e Astrit Deharit është përcjellë në Kosovë, më datë 14 qershor, ndërkohë që dokumentit të përkthyer në gjuhën shqipe i është vënë data 14 shtator. Për këtë ai i është drejtuar me një letër publike edhe kryeprokurorit të shtetit, Aleksandër Lumezi, duke thënë se raporti është mbajtur fshehtë 4 muaj. Mirëpo, Prokuroria Speciale nuk ka treguar nëse do të zhvillojë hetime në këtë pjesë. Një përgjigje për këtë ka pasur edhe Prokuroria e Prizrenit, shkruan Gazeta Express.

GazetaEXPRESS

Veprimtari i njohur shqiptar, dikur përfaqësues politik i Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës, Bardhyl Mahmuti, ka hedhur disa dyshime mbi rastin e hetimeve për mënyrën e vdekjes së ish-aktivistit të Vetëvendosjes, Astrit Dehari, që ndërroi jetë në rrethana të dyshimta tre vjet më parë në Qendrën e Paraburgimit në Prizren.

Pas ardhjes së ekspertizës nga Lozana e Zvicrës ku kërkoheshin hetime të reja, për të zbardhur vdekjen e Deharit, Mahmuti ka publikuar disa reagime, përfshirë këtu edhe një letër drejtuar kryeprokurorit të shtetit, Aleksandër Lumezi.

Ai pretendon se raporti i ekspertizës zvicerane për rastin e Astrit Deharit u mbajt fshehtë për katër muaj nga organet e Kosovës.

Mahmuti thotë se në bazë të ekspertizës që u është bërë materialeve të dorëzuara nga Prokuroria Themelore, një pjesë e raportit u dorëzua në Kosovë me datë 14 qershor, e shton se për katër muaj i njëjti u mbajt i fshehur në Prokurorinë Themelore të Prizrenit.

“Raporti i ekspertizës i datës 19 qershor u fsheh 4 muaj nga dikush në prokurorinë themelore të Prizrenit. As familja, as avokati i palës civile dhe as opinioni publik që ka ndjekur me shqetësim zhvillimet lidhur më këtë çështje nuk u vu në dijeni të përmbajtjes së këtij raporti. Rreth 3 muaj më vonë, më 9 SHTATOR 2019, instituti i lartpërmendur i qendrës universitare të Zvicrës dorëzoi ekspertizën shtesë prej 14 faqesh, me numër reference: EI190001 TF/SG/jb, V/ref. PPN/I nr. 461/16”, shton ai, derisa bën të ditur se sipas tij është ndryshuar edhe data e këtij raporti nga 14 qershor më 14 shtator.

“Ftoj publikisht Prokurorin e Shtetit, z. Aleksandër Lumezi dhe Ushtruesin e Detyrës së Kryeprokurorit të Prokurorisë Speciale të Kosovës, z. Afrim Shefkiu që në përputhje me kompetencat dhe autorizimet kushtetuese dhe ligjore të fillojnë hetimet e menjëhershme dhe të merren masat e parapara me ligj për autorët e këtij falsifikimi”, ka thënë i njëjti.

Për pretendimet e Mahmutit, Gazeta Express ka kontaktuar kryeprokurorin e Prokurorisë Themelore të Prizrenit, Admir Shala. Shala ka deklaruar se për pranimin e raportit tashmë janë deklaruar e se duhet t’u referohemi komunikatës së lëshuar për këtë temë.

Më 17 tetor kryeprokurori Shala pati dalë me një konferencë për media ku kishte bërë të ditur se ka arritur në Kosovë ekspertiza për rastin Dehari.

“Sot kemi pranuar raportin përfundimtar të ekspertizës së rastit të Astrit Deharit nga Instituti në Lozanë të Zvicrës. Nuk e dimë çka ka përbrenda, sot është dorëzuar në Prokurorinë e Shtetit. Ne këtë do t’ia dorëzojmë prokurorit të rastit që do ta hapë dhe do të dorëzohet për përkthim”, kishte thënë ai.

Për datën e arritjes së kësaj ekspertiza nga prokuroria ishin arsyetuar duke përcjellë për media një fotografi të zarfit që brenda kishte raportin e dërguar nga Lozana.

Për të njëjtën vonesë të publikimit të ekspertizës institucionet i kishin akuzuar publikisht edhe prindërit e Astrit Deharit.

Në Prokurorinë Speciale nuk kanë pranuar që të komentojnë pretendimet e Mahmutit. Të njëjtët deklarojnë se nuk kanë dalë ende me aktvendim për nisje të hetimeve, pasi që fillimisht duhet të analizohen mirë të gjitha të dhënat që i kanë.

Avokati i familjes Dehari, Tomë Gashi, në anën tjetër ka thënë për Express se i përkrahin qëndrimet e Bardhyl Mahmutit.

“Sa i përket qëndrimeve të z.Bardhyl Mahmuti të cilat kanë të bëjnë me dallimet në gjuhën frënge dhe gjuhën shqipe, ndër të tjera edhe në datat e përpilimit të ekspertizës në rastin e vrasjes së Astrit Deharit unë si avokat i familjes Dehari në tërësi e përkrahi letrën publike të dërguar nga ana e tij te prokurori i shtetit Aleksandër Lumezi dhe te prokurori i rastit Afrim Shefkiu”, thotë Gashi.

I njëjti shton se shtyllat më të rëndësishme të shtetit të Kosovës do të duhej që të hetojnë pretendimet e Bardhyl Mahmutit. Familja Dehari për punën e vonesës së ekspertizës janë drejtuar edhe te prokurori i shtetit dhe në Ministri të Drejtësisë.

“Normalisht që prokuroria duhet të dalë me një qëndrim të saj për këto dallime që lehtësisht vërehen në gjuhën bazike që është përpiluar raporti, atë frënge dhe në gjuhën shqipe”, thotë ai.

Gazeta Express ka raportuar me 21 tetor se ekspertiza e plotë për rastin e Astrit Deharit ka arritur në Kosovë para datës 20 shtator, por, që e njëjta u publikua vetëm pasi që në vend përfunduan zgjedhjet e jashtëzakonshme.

Hetimet për rastin Deharit me vendim të kryeprokurorit të shtetit, Aleksandër Lumezit do të zhvillohen në Prokurorinë Speciale të Kosovës.

Me 14 Frytor(Shtator) 2019 Shoqata Kulturore Shqiptare „Bashkimi“ në bashkin Ostermundigen të Bernës kryeqendrës së Zvicrës, organizoi shënimin e dhjetëvjetorit të themelimit , me paraqitjen para të pranishmëve pjesëmarrës me një program të organizuar mirë, historikun dhjetvjeçarë të ecajakeve në Zvicër.

Zvicëra ka mundësuar të gjitha Shoqatat Kulturo Artistike në tërë Zvicrën, të themelohen, ushtrojnë dhe paraqesin vlerat kulturo-artistike nga thesari i pasur i folklorit në veçanti dhe artit muzikor në përgjithësi si trashëgimi kulturore nga vendi i origjines.

Në këtë drejtim, me programet e tyre të pasura, kanë luajtur edhe rolin e përfaqësimit të vendit të tyre të origjines në shumë drejtime e në veçanti në vëlerat me rëndësi të trashëgimis kulturore por edhe të diplomacisë.

Hapja e programit me një pjesë instrumentale nga anëtarët e Shoqatës

Kur thuhet të diplomacisë, Shoqatat s’jua kanë marrur detyrat dhe përgjegjësit përfaqësive diplomatike me detyra të caktuara në ambasadave dhe konsulata, por i kanë ndihmuar ato më shumë organizime e manifestime, nga se me programet e tyre të pasura kulturo-artistike të paraqitura nëpër të gjith festat në tërë hapësirat e Kantonet e Zvicrës, kanë depërtuar tek miljona shikues që përfaqësuesit diplomatik asnjëhere skanë mundur e as që munden ta bëjnë e të paraqesin ato vëlera të trashëgimis kuturore nga vendi i origjines ashtu siç e bëjnë SHKA..
Prandaj ndikimi i tyre me programet kulturo-artistike në masë në kohë dhe hapësirë në të gjitha drejtimet është më i madh dhe shumë më i thellë se i përfaqësive diplomatike..

Një detyrë të kësaj natyre në ruajtjen me paraqitjen e trashëgimisë kulturore të vendit të origjines me shumë sukses e ka paraqitur për 10 vjetë rrjesht edhe SHKA“BASHKIMI“ në bashkinë e Ostermundigenit ku është mirë e bashkuar dhe në kryeqendrën e Zvicrës Bernin dhe në tërë hapësirat e kantonet Zvicërane në bashkëveprim e bashkëpunim edhe me shoqatat simotra dhe me Shkollën shqipe të mësimit plotësues në Ostermundigen ku anëtarë të rregulltë të shoqatës janë nxënësit dhe shumica e prindërve të tyre.

Rjedhën e programit në këtë përvjetor e udhëheqi me shumë përgjegjësi e profesionalizem Znj. Brikela Ndue, folëse ku mes tjerash në vijim po i bashkangjesim atë që e lexoj para pjesëmarrësve, që bëri gërshetimin herë herë edhe me pika të caktuara muzikore si nga thesari i pasur i folklorit, pjesë instrumental dhe programi i përgatitur nga nxënësit e mësimit plotësues të shkollës shqipe në bashinë e Ostermundoigenit me mësuesen tani më të mirënjohur Znj. Ida Jasharin në bashkëpunim të vazhdueshëm me kryetarin e SHKSH“BASHKIMI“ Z. Ajet Cervadiku.

Znj. Brikela Ndue, folëse

„Nuk është hera e parë që takohemi dhe mblidhemi në një vend si ky që jemi sot, rrethuar me shqiptarë nga vende të ndryshme, por edhe me zvicëranë që na përkrahin dhe mbështesin gjithmonë.
Sot jemi së bashku për të festuar këtë mbrëmje, për nder të 10 viteve pune të palodhshme si dhe suksesin n rrugen e pandalshme që bëri ajo për kultivimin dhe ruajtjen e kutlurës dhe traditës Shqiptare. Eshte pra Shoqata Kulturore Shqiptare Bashkimi këtu ne Ostermundigen.

Duke u nisur nga situata e atëhershme e mërgates këtu në Ostermundigen në -Bern dhe rrethinat e saj, ku vetëm në Ostermundigen ishin mbi 100 familje Shqiptare nga te gjitha viset tona, ideja ishte të formohej një Shoqatë që të bashkonte keto Familje. Qellimi i formimit të Shoqatës nga disa veprimtarë, ishte që të gjendej një model i përshtashëm që ti bashkonte shqiptarët, gjithmone duke menduar për të ecur në të ardhmen me hapa të ngadalshëm por të sigurt.

Kështu dhe ndodhi, u bë bashkimi rreth Kulturës, muzikës e Sportit, u ndihmuan të rinj dhe te reja në Arsim duke ditur që kjo do të kishte rëndesi të veçantë për integrimin me të mirë të Shqiptarëve këtu në Ostermundigen dhe rrethina. Duke u nisur nga thenia se për të mesuar një gjuhë të huaj, se pari duhet të njohësh gjuhën tënde, Shoqatai përkrahu dhe bashkepunoi ngushte me Shkollen Shqipe për mësimim plotësues. Ky bashkëpunim vazhdon edhe sot si në ditët e para.

Kryetari i SHKSH“Bashkimi“ Z. Ajet Cervadiku ndan Mirënjohje mësuese Ida Jasharit

Kuvendi i parë zgjedhor u mbajt me 12.shtator.2009. Nga ky kuvend dolen strukturat udhëheqëse të Shoqatës. Kryetari i parë u zgjodh Aasan Jashari, sekretar Hajdar Sadrija dhe Arkatar Refik Memeti.

Kurse tashë janë : Ajet Cërvadiku Kryetar, Ibrahim Bajraktaraj ,Arkatar Daut Aliu ,ndërsa Udhëheqse e komisionit të gruas është Besa Krasniqi

Shoqata mënjëhere filloi punën për afrimin e Familjeve Shqiptare në Shoqatë dhe dërgimi i Fëmijeve në mësimin plotësues të gjuhës shqipe, dhe ky ishte suksesi pare.

Me fillimin e aktivitetve të ndryshme ,u angazhuan edhe persona të tjerë në shoqatë si Ramiz Cizmolli, LamiI Istogu dhe Ajet Cervadiku duke filluar me mesimin në Instrumente, vallezim dhe këndim për te rinj dhë të reja.
Brenda një kohe të shkurtër, paralel me të gjitha këto aktivitete, filloi edhe perkrahja e Femijeve në detyrat dhe ushtrimet e shtëpisë për shkollen normale. Shumë Fëmijë u ndihmuan nga Aasan Jashari në Matematikë.

Shoqata ka qenë pjesmarrse disa her n Tregun Vjeshtor (herbsmärit) në Ostermundigen,
Feston rregullisht Festën e Flamurit, festen 28.Nëntorit dhe Pavarësinë e Kosovës, 7 marsin diten e Mësuesve dhe 8 Marsin diten e Gruas. Rendesi te vecantë i eshte kushtuar Rinis dhe sportit. duke u organizuar 3 mini turne të futbollit.

Në 2014 shoqata ishte pjesmarrëse në Ekspoziten BESA me temë “shpëtimi i Hebrenjeve nga shqiptarët”. ku komisioni i gruas përgatiti një Apero ku ishin me shumë se 100 Pjesmarrës të pranishëm.
Po ashtu ,çdo Dhjetor vjen babagjyshi që flet shqip, dhe sjell dhurata për të gjithë femijët.

Ne Qershor se bashku me shkollen Shqipe u festua Festa e Abetarës, duke qenë kështu në cdo aktivitet së bashku.
Shoqata ishte e pranishme në organizimin nga Ministria e Diasporës në Zürich dhe Gjenevë . Televizioni Zviceran SRF 2 si edhe ai SRF kanë qenë mysafiret tanë.

Shoqata ka një bashkëpunim të mirë edhe me tre Ambasadat tona në Bern, vlen të përmendet se në qdo Aktivitet kemi të pranishem Zyrtar nga Ambasadat.

Eksiston një bashkëpunim i ngushte me RTV SYRI BLUE duke qenë Pjesmarrës disa herë në Emisionet e tyre.
Po ashtu kemi bashkëpunim edhe me Altin Markun dhe Emisionin e tij “Fol Shqip” Nga rtsh emsisioni URA me Artur Bejzade

Ne fund lind pyetja?
A do te ishte e mundur që të beheshin të gjitha këto vetëm pa ndihmën e të tjereve?
Sigurisht qe jo.
Përkrahja dhe mbështetja e Anëtaresisë dhe e Komunës së Ostermundigenit, bënë që të realizohen qëllimet për të cilat shoqata është zotuar në ditët e para të themelmimit te saj.

SHKSH/AKV BASHKIMI www.bashkimibern.ch
Postfach 1057 info@bashkimi-bern.ch
CH – 3072 Ostermundigen „

Në vijim lidhur me ecajaket e SHKSH“BASHKIMI“ për 10 vite, kryetari saj Z. Ajet Cervadiku paraqiti një vështrim në vijim.

SHOQATA KULTURORE SHQIPTARE BASHKIMI
ALBANISCHER KULTURVEREIN BASHKIMI

„ 14 shtator 2019 Ostermundigen

Në një pritje me dashamirësi me një pamje gazmore dhe festive bashkësia shqiptarë në Ostermundigen në kryeqendrën e Zvicrës në Bern, shënoi dhjetëvjetorin e themelimit të Shoqatës kulturore shqiptare „Bashkimi“.

Kjo festë ishte shumë emocionues, sepse ishte një rikthim dhe takim me themeluesit, ish udhëheqëset dhe udhëheqësit e Shoqatës. Një rrezatim i pandalshëm pune për dhjetë vite me rradhë, pa dyshim të shumëmbushur me shumë punë, me shumë djersë por edhe me shumë këmbëngulësi dhe dashuri .

Para të pranishmëve kryetari i Shoqatës z. Ajet Cevadiku foli për punën dhe aktivitetin e Shoqatës ku ndër të tjera tha se në mesin e bashkësisë tonë në Zvicër ka pasur gjithmonë, ka dhe do të ketë shumë veprimtarë në drejtimin e ruajtjes së trashëgimisë kulturore në kurbet. Aktivistët e Shoqatës „Bashkimi“ gjatë kësaj kohe, me punën e tyre në vazhdimsi, kanë arritë të shpalosin shpirtin e vendit të prejardhjes tue i dhënë një pamje krenare sikurse i kanë dhënë pamje e krenari të denjë edhe vetë bashkësisë tonë në Zvicër, tue dhtuar në vazhdimsi peshën dhe rëndësin si bashkësi që me veprimtarin e tyre kulturore, janë shëndrruar në një qëndresë dhe në një zë të kulturës dhe artit që kudo që qfaqet me programin kulturo artistik ngjallë kënaqësi dhe freski te secili shiques.

Jubiletë si ky dhjetëvjetor kanë një rëndësi të veçantë, pasi që vetvetiu bëjnë që njeriu të këthehet në prapa me kujtime dhe të hecë përpara me veprime , për të kujtuar se kush jemi e nga vijmë dhe tue kujtua e nderuar vendin e prejardhjes tue marr forcë për të vazhduar tutje. Vetëm tue ditur prej nga vijmë dhe në çfarë tradite e kulture mbështetemi, atëherë edhe vazhdimi i më tejm i së ardhmes tonë, s’ka se si të jetë ndryshe përveç se e sukseshme.

Një jubile si ky, është një mundësi e mirë për të parë të ardhmen me besim të plotë, për të zhvilluar die, për të bërë plane dhe për të mbledhur energji të reja për qëllime të reja. Veprimtaria në vazhdimsi e organizuar mirë e si duhet e kurbetçarëve jashtë atdheut, është vazhdimësi e qartë e asaj tradite që e mësuam nga librat dhe gojëdhënat dhe më të cilën shqiptarët u frymzuam ndër breza.

Njejtë sikurse edhe në të kaluarën edhe sot vazhdojnë me traditën shembullore që kurbetçarët shqiptarë qoft këtu në Zvicër, qoft gjithandej ku shtrijnë veprimtarinë e tyre, nuk përkufizohen thjeshtë vetëm në organizimin e veprimtarive të njëtrajtëshme . Një numër i madh i organizimeve të Shoqatës „Bashkimi“ në Ostermundigen kanë karakter kulturo-edukativ dhe i shërbejn organizimit të bashkësisë shqiptare në përgjithësi në ruajtjen e gjuhës ,traditës, kulturës, historisë dhe atdhedashurisë.
Një veçori tjetër që duhet përmendur dhe të përsëritet në vazhdimsi është qëndrimi i përhershëm i drejtë që me zë dhe krenari e pranojnë përkatësinë europiane të shqiptarëve kudo që paraqiten ata.

Me guxim të pa lëkundur kjo bashkësi me shumë sukses paraqet para publikut kudo që qfaq programet e tyre kulturo-artistike si trashëgimi me vëlera dhe tradita të vjetra të populli shqiptarë me porosi se kultuara është një urë që lidhë kombet. Rrugë të cilën asnjëhere bashkësia shqiptare nuk është larguar, por ka vazhduar gjithnjë tue përparuar në saje të veprimtarisë së veprimtarëve të bashkësisë shqiptare në shoqërin Zvicërane, pa e humbur asnjëhere përkatësin e tyre kombëtare.

Shoqata „Bashkimi“ përuron në vazhdimsi mirëkuptim të ndërsjelltë në të gjitha fushat e jetës duke nxitur bashkëjetesën në paqe dhe harmoni në mjedisin ku punojnë e jetojnë pavarësisht nga përkatësia etnike, fetare, politike dhe me vendosmëri qëndrojnë kundër çdo përpjekje që rrezikon këto vëlera të mirëfillta.

Jubeltë duhet festuar për të përgëzuar të gjithë ata që veprojnë me ndershmëri për të mirën e përbashkët dhe për të motivuar gjeneratat e reja që të vazhdojnë këtë rrugë. Në festën e dhjetëvjetorit të punës dhe veprimtarive organizative kulturore të Shoqatës „Bashkimi“ pat edhe mysafirë të shumtë të cilët përshëndetën dhe shprehën urimet e tyre për punën e Shoqatës .

Me fjalët më të mira u falënderuan të gjitha ato familje që ndihmuan Shoqatën“Bashkimi“ sepse këtë Shoqatë ata që nga themelimi e panë si shtëpinë e tyre. Veçanërisht u theksua bashkëpunimi me shkollën e mësimit plotësues të gjuhës shqipe në Ostermundigen, nxënësit e së cilës janë pjesë e pandashme e festave të Shoqatës.

Nxënësit me vallet e tyre para pjesëmarrësve u mirëpriten dhe u duartrokiten. Që janë edhe anëtarë të Shoqatës

Mysafir special ishte kryetari i komunës së Ostermundigenit z. Thomas Iten i cili para të pranishmëve foli për rëndëesinë e organizimit dhe për përshtatjen dhe bashkimin e shkëlqyeshëm të shqiptarëve në këtë komunë.

Ajet Cervadiku kryetar i SHKSH“Bashkimi“ dhuratë ëe veçant për kryetarin e bashkisë së Ostermundigenit në shenj falënderimi për përkrahje të vazhdueshme.

Në fund të programit familjet e shumta anëtare të shoqatës kishin përgatitur sjellur pije të mjaftueshme freskuese dhe zier e gatuar mjaftë ushqime të shishme tradicionale për të gjithë pjesëmarrësit pas përfundimit të programit të paraqitur.“

Pamje e një pjese të ushqimeve tradicionale të përgatitura për pjesëmarrësit nga anëtarët e shoqatës dhe prindërit e nxënësve.

“Çfarë do të bënte Kosova pa diasporën?”, ky është titulli i mediumit zviceran “Swissinfo.ch”, në të cilin paraqitet rëndësia e bashkatdhetarëve që jetojnë në Zvicër për Kosovën dhe ekonominë e shtetit, shkruan Gazeta Express.

Në këtë reportazh thuhet se brezat e vjetër që punojnë e veprojnë në Zvicër kanë mbështetur të afërmit e tyre në Kosovë për dekada të tëra, megjithatë shtrohet një dilemë nëse një gjë të tillë do ta vazhdojnë edhe brezat e rinj.

Tutje përmendet fakti që Kosova është vendi i dytë më i varfër në Evropë, një papunësi të lartë dhe mungesë të investimeve. Ndërkohë specifikohet se qeveria zvicerane ka ndihmuar me një total prej 80 milionë frangave në një periudhë prej 2017 deri në vitin 2020.

Problemi me ruajtjen e identitetit dhe harresa e gjuhës shqipe është një çështje mbi të cilën është vënë theksi në këtë reportazh të mediumit zviceran.

Sipas tyre, shumë të rinj që lindin në Zvicër e që kanë prejardhje nga Kosova nuk flasin shqip dhe ndihen të huaj në Kosovë.

“Për gjenerata me radhë kosovarët kanë lënë vendin e tyre për të gjetur punë në perëndim. Megjithatë shumë nga ta kanë hasur në vështirësi që të mbajnë të gjallë kulturën e tyre në vende të huaja. Shumë kosovarë të rinj të cilët kanë lindur në Zvicër apo janë zhvendosur shumë të ri nuk flasin shqip. Ndërkohë ndjehen si të huaj në shtëpinë e stërgjyshërve”, shkruan “swissinfo.ch”, transmeton Gazeta Express.

Reportazhi gjithashtu tregon detaje edhe nga pushimet që diaspora nga Zvicra bënë në Kosovë, dhe efektin ekonomik që ka.

“Kosovarët që jetojnë në Zvicër kthehen në verë për t’u bashkuar me familjet e tyre, dhe me dashuri quhen “Schatzi”. Ata kanë një lidhje të fortë emocionale me atdheun e tyre”, vazhdon tutje shkrimi.

“Vizitat e tyre gjallërojnë ekonominë lokale në çdo vit për disa muaj, në restorante, qendra tregtare të qyteteve të mëdha që janë të shumta si në Prizren, Prishtinë e Pejë. Me frangat e tyre, ata mund të shkojnë nëpër hotele të shtrenjta”, thuhet tutje.

Përveç kësaj në këtë shkrim thuhet se kosovarët që jetojnë në Zvicër ndihmojnë ekonominë e Kosovës, meqenëse gjatë kohës sa qëndrojnë në vendlindje udhëtojnë shumë për të parë gjitha atraksionet turistike e përmendoret e heronjve të luftës.

“Meqenëse shumë kosovarë udhëtojnë me makinë, pompat e benzinës kanë përfitime të mëdha, pasi që ‘Schatzit”, udhëtojnë nëpër të gjithë vendin për të parë atraksionet turistike, përfshirë edhe përmendoret e heronjve të luftës. Disa blejnë apartamente dhe ndërtojnë edhe vila luksoze”, përfundon shkrimi.

voal.ch është e hapur të botojë reagime

Pandeli Majkos i bëj ftesë që mos të shkelë në Zvicër se është non grata! Nga Elida Buçpapaj

Lidhja e Arsimtarëve dhe Prindërve Shqiptarë “Naim Frashëri” në Zvicër filloi vitin e ri shkollor (2019- 2020), vazhdon përpjekjet e saj dhe mundohet të mbajë gjallë dëshirën e fëmijëve për të mësuar gjuhën shqipe.

Si çdo vit tashmë, nxënës, mësues, prindër, miq e dashamirës, mblidhemi tok dhe me ambicie për fryte të mëtejshme nxitim pjesëmarrjen e fëmijëve në këtë cikël të përvitshëm mësimor për të mësuar shqip.
Mësimi shqip filloi diku më 15 gusht (Basel), e diku më 2 shtator, në kantonet: Arau, Bern, Basel, Cyrih, Friburg, Glarus, Jura, Gjenevë, Neoshatel, St. Galen, Thurgau, Vaud etj. Me stafin e mësueseve mjaft të përkushtuara: Afërdita Canaj, Lumnije Emini, Hyrije Kurteshi, Idaije Jashari, Elfete Hasi, Merita Azemi, Fitnete Balaj, Florije Xhema, Afërdita Veliu, Remzije Shabani, Halime Vishi, Elfete Hyseni, Anita Asani, Mirela Xoxi e shumë të tjera.

Urojmë që nxënësit dhe mësuesit tanë të kalojnë një vit sa më të suksesshëm, të ndihemi sa më pranë atdheut tonë të dashur Shqipërisë duke folur dhe duke shkruar në gjuhën e të parëve tanë, duke shkruar me alfabetin tonë të pasur, saktë e bukur gjuhën e nënës.

Për zhvillimin e mësimit shqip do ta ndjekim shembullin e atdhetarëve të mëdhenj të Rilindjes kombëtare, dhe nuk do të lodhemi duke punuar për vendin tonë, për gjuhën tonë, për shkollën shqipe dhe kulturën shqiptare, për ta zhvilluar edhe më tej dhe për ta ruajtur si një pasuri e jona kombëtare.

Glarusi është qyteti ku ka filluar për herë të parë shkolla shqipe e pavarur në Zvicër (shtator 1990) me mësuesen largpamëse Drita Krasniqi dhe këtë shtator fillimi i vitit shkollor përkon me 29 vjetorin e këtij misioni fisnik. Kështu dalëngadalë po duken themelet e ndërtuara nga mësuesit e gjuhës shqipe për kaq vite jo rrallë herë pa shumë mund, por me më shumë dashuri.

Një nga synimet kryesore të programit dhe statusit të Shkollës shqipe është zhvillimi dhe ruajtja e gjuhës, traditës dhe kulturës të komunitetit shqiptar në Zvicër.

Qëllimi parësor i mësimit shqip është që fëmijët të kenë rastin të kultivojnë dhe të zhvillojnë më tej gjuhën shqipe, të përmirësojnë atë në të folur dhe në të shkruar si dhe të zgjerojnë njohuritë mbi atdheun dhe kulturën shqiptare.

Nga pikëpamja shkencore gjuha amtare luan rol qendror në procesin e përvetësimit të gjuhës te çdo njeri. Çdo fëmijë sa më mirë e di gjuhën e vet amtare aq më shpejt e mëson të dytën. Përveç kësaj fëmijët që ndjekin mësimin shqip e krijojnë një dygjuhësi të lehtë, gjithashtu një potencial i rëndësishëm shoqëror që duhet vlerësuar.

Një shqetësim është që numri i nxënësve që dëshirojnë të mësojnë gjuhën shqipe kohëve të fundit është zvogëluar. Shumë prindër shqiptarë nuk e vlerësojnë gjuhën shqipe dhe nuk i dërgojnë fëmijët në mësimin shqip. Arsyeja e parë është “ne në shtëpi flasim shqip, fëmija im di të flas shqip.” Një mendim plotësisht i gabuar, nuk mësohet gjuha pa shkollë. Të lexuarit dhe të shkruarit nuk mësohet në familje. Sikur të ishte i drejtë ky mendim zviceranët nuk do të hapnin fare shkolla për mësimin e gjuhës gjermane apo frënge.

E shoh të udhës ta zgjeroj kronikën, të ndalim në shkollën shqipe në Jura, ku punoj. Sivjet u regjistruan16 fëmijë të rinj, 11 me prindër shqiptarë dhe 5 me njërin nga prindërit shqiptarë. Dita e parë ishte shumë e gëzueshme, një ditë e cila shpalosi aq bukur mbresat që fëmijëve iu lanë pushimet në Atdhe, shëtitjet në vendet e tyre të dashura, njohjet e reja që kishin bërë, lojërat e reja që kishin mësuar.

Në fytyrat e fëmijëve shihej gëzimi sidomos tek ata që vinin për herë të parë. Ata duken të qetë e të urtë ngaqë mjedisi është i panjohur, por në sytë e tyre rrezaton një dritë lumturie se së shpejti do të fillojnë të mësojnë si lexohet dhe shkruhet në gjuhën amtare.

Më të druajtur ndiheshin fëmijët dygjuhësh me njërin prind shqiptar. Shumë nga ata ëndërrojnë kur do të flasin lirshëm e sa më parë shqip me të dashurit që jetojnë në Shqipëri, Kosovë apo gjetiu.

Më të buzëqeshur ishin fëmijët e klasave që kishin bërë mësim më parë në gjuhën amtare dhe sivjet do të zhvillojnë mësime në nivel më të përparuar. Si të tillë ata e ndjejnë veten më të sigurt dhe shumë të interesuar për të filluar sa më shpejt mësime nga historia dhe gjeografia e vendit tonë të dashur. Të gjithë së bashku shoqëruam Eliesën duke recituar.

Shqipëri o nëna ime

Ndonëse jam i mërguar

Dashurinë tende,

Zemra kurrë s’e ka harruar…

Delemont, 14.09. 2019 Nexhmije Mehmetaj

Nga  Abas Fejzullahi

Sipas të dhënave nga Z.Nue Oroshi, kryetar i Shoqatës “Trojet e Arbrit” këtë vit, nëse shkon çdo gjë sipas planifikimit dhe përkrahjes që do ta jap komuna e Prizrenit dhe në veçanti, ndihmat e mbledhura në kurbet nga kurbetçarët, do të bëhen dy përurime me rëndësi të veçantë për Prizrenin e bukur dhe historik.

• Ngritja e shtatorës së Gjergj Kastriotit – Skënderbeut dhe
• Libri enciklopedik prej 550 faqe : ”Gjergj Kastrioti-Skënderbeu, heroi kombëtar i shqiptarëve” kushtuar 550 vjetorit të kalimit të tij në amshim.

Të nderuar bashkëbisedues që përmes të shkruarit në Faqe të Librit-Facebook të datës 2019-09-05, keni shprehur urime, përgëzime, fjalë miradije dhe lavdrata, lidhur me publikim e lajmit pa dyshim shumë të mirë e të gëzueshëm për dashamirët e librit nga Z.Nue Oroshi që mes tjerash shkruan se: Sot e përmbyllëm përgatitjen e librit enciklopedik: “Gjergj Kastrioti –Skënderbeu, heroi kombëtar i shqiptarëve“

Pra siç shkruan Z.Nue Oroshi, ky është libri i tetëmbëdhjetë me radhë që Shoqata e Intelektualëve gjithëshqiptarë “Trojet e Arbrit“ po i jep lexuesëve anë e këndë trojeve shqiptare dhe kurbetçarëve kudo e kahdo që gjinden ata.

Siç po dëshmohet më sipër se vërtetë është punuar në mënyrë ekipore, ku janë organizuar dhe jetësuar deri tani 15 mbledhje (sesione) shkencore të rregullta, me pjesëmarrjen e mbi 60 pjesëmarrësve me punimet e tyre, nga të gjitha trojet shqiptare dhe kurbeti, sipas temave të përcaktuara për secilen mbledhje (sesion) me punimet e tyre shkencore nga tematika e përcaktuar nga kryesia e Shoqatës dhe poashtu, janë mbajtur 4 mbledhje (sesione) të veçanta shkencore kushtuar figurave të rëndësishme kombëtare që do të thot se janë publikuar deri tani 19 vëllime, ndërsa në këtë vit do të mbahet mbledhja e (sesioni) i 5-të shkencor në Zym të Hasit-Prizren kushtuar Atë Shtjefën Gjeçovit, që  do të thot gjithsejtë 20 mbledhje (sesione) shkencore me 20 vëllime librash.

Është me rëndësi me u thënë  haptas por edhe me u shkruar  e publikuar se:

Për të shkruar, shtypur, publikuar e shpërnda libra me rëndësi të veçantë për histori në përgjithësi dhe për çështjen kombëtare në veçanti në kohë dhe hapësirë, duhet bërë punë me përgjegjësi hulumtuese dhe shkencore qoft në mënyrë vetanake apo ekipore, gjithnjë tue u shërbyer me të dhëna e dëshmi të mbledhura në terren dhe hulumtime e gjurmime arkivore, në kohë dhe hapësirë, që për ta jetësuar këtë punë si duhet, patjetër se nevoitet  baza materiale.

Në shtetet e formuara me traditë shtetformimi me arsim, kulturë, shkencë, dhe me ekonomi të formuar e zhvilluar, ku baza materiale për këtë qëllim është e suguruar dhe me përparësi të veçantë.

Në Kosovë e kudo që qeverisinë vendorët për fatin e keq shqiptarë, kjo përparsi mungon, apo është e përzgjedhur vetem për përkrahsit e pushtave e pushtshtetetarëve vendor, për ata politikuaj që kanë zënë vende dhe pozita në pushtet, që i shërbejnë politikës ditore, kanë krijuar sistemin e keq përdorimeve tue zhvilluar e përdorur ate përmes sitemit kriminal, në emër të demokracisë e kanë zhvilluar e përkryer krimin e organizuar ekonomik e politik në tërë vendin në të gjitha drejtimet  dhe hapësirat e synuara..!

Prandaj sa u përket urimeve, falënderimeve apo lavdratave të bëra në hapsirat e Faqe Librit-Facebook, janë të mirëseardhura dhe një lloj freskije apo flladitje shpirtrore për autorin e shkrimit Z.Nue Oroshi që është normale dhe njerëzore.

E vërteta është se ka munguar e po mungon në vazhdimsi përkrahja materiale institucionale, që do të thot mungon kushti themelor për të plotësuar e jetësuar nevojatë për punën që don e planifikon të bëjë Shoqata“Trojet e Arbrit”.

Prandaj, për t’u pasurar vendi me dije e kulturë, duhen libra për lexues, muze, përmendore, shtatore dhe monumente të ndryshme nga trashëgimia kulturore, për t‘ i ngitur dhe zhvilluar, mirëmbajtur e kujdesur për to, si për vizitorët vendor dhe të ardhur, për të krijuar e për të pasur e paraqitur, vëlera të artit e kulturës, në shumë drejtime, duhen mjete materiale – LEKË.

Sa për dëshmi në vijim po japim shkurtimisht disa të dhëna lidhur me  aksionin e shpallur në Zvicër që nga data 2019-02-10 nga takimi i parë me kurbetçarët në Aarau të Zvicrës, për të mbledhur ndihma për ngritjen e shtatorës së GJERGJ KASTRIOTIT- SKËNDERBEUT në Prizrenin e bukur historik.

Rezultati i deri tashëm është larg nevojës dhe parashikimeve, se janë tubuar afër 20 mijë Franga, kurse shuma e nevojshme që kërkohet për tu plotësuar dhe mbuluar shpenzimet për shtatore është 70 mijë Euro.

Në shkrimin e tij Z. Nue Oroshi mes tjerash shkruan:

”Ky libër do të shpërndahet në menyrë ekskluzive në akademinë solemne që do ta mbajmë në Prizren pas vendosjës së monumentit të Gjergj Kastriotit- Skënderbeut në Prizren.Gëzon fakti se ideja e dhënë nga shoqata “Trojet e Arbrit“ në Lezhë për vendosjën e monumentit të Gjergj Kastriotit -Skënderbeut po vjen ngadalë drejtë fundit.Prandaj ju bëjmë thirrje të gjithë atyre që ende nuk kanë dhënë kontributin e tyre për këtë monument kombëtar të na përkrahin që ta shpejtojmë vëndosjen e monumentit të Gjergj Kastriotit Skënderbeut në Prizren.”

            Prandaj, Thirrja e kryetarit të Shoqatës “Trojet e Arbrit” për të ndihmuar projektin në fjalë, rrjedh si pasoj e mungesës së mjeteve dhe ngecja e grumbullimit të mjeteve në terren nga kurbetçarët, ndoshta si pasoj e pushimeve verore dhe arsyenave tjera që janë të shumta.

Por, sido qoft siç thuhet se shpresa vdes e fundit, shpresojm se me të lexuar këtë lexuesit do të përkrahin thirrjen dhe do të ndihmojnë sipas thirrjes dhe si pas të dhënave në këtë shkrim të publikuar.

          E për ta jetësuar këtë kërkesë duhet ndihma konkrete në mjete materiale:

Në vijim po japim llogarinë rrjedhëse të bankës ku mund të bëjnë pagesën kush dëshiron ta përkrah këtë kërkesë lidhur me ngritjen e shtatorës  së Gjergj Kastriotit – Skënderbeut në Prizren.

• Ka mundësi për veprimtarët në Zvicër që mbledhjen e mjeteve nga kurbetçarët vullnetar ta bëjnë përmes Fletëdëshmive dhe formularit që mund ta marrin përmes postës elektronike–Emailit në këtë adresë abas_fejzullahi@hotmail.ch  nga komisioni për këtë qëllim në nivel të Zvicrës si dhe të gjitha të dhënat që u intereson lidhur me mënyrën e pagesës apo rrjedhen e aksionit për ndihmë.

1.Pagesa përmes llogarisë bankare është në fund të kësaj fotografije.

Nga Abas  Fejzullahi

Kurbetçarët me vetëdijed po veprojnë pikërisht sipas porosive të rilindasit mendjendritur Sami Frashërit i cili mes shumë porosive dhe këshillave që ka lënë të shkruara për bashkatdhetarët e tij kudo që janë në atdhe apo kurbet, ka edhe këtë porosi që kurbetçarët sipas mundësive dhe nevojave po mundohen ta jetësojnë me ndihmat e tyre konkretisht tue përkrahur porosinë:

Sipas Ftesës së veprimtarit Saim Tahiraj, ish-bashkëluftëtar i heroit të kombit Sali Çekaj, në klubin “Dardania“, në Zofingen të Zvicrës më datën 2019-08-24 u mbajt takimi i parë me bashkëatdhetarët kurbetçarë, ku u zhvillua një bashkëbisedim përmbajtësor lidhur me kërkesën e parashtruar, për të mbledhur ndihma për botimin e librit me të dhëna e dëshmi për masakrën e Gjakovës dhe burgun e Dubravës, nga autori Afrim Shefqet Caka me titull: „ATA U VRANË-LAN PAS VETES HISTORINË“.

Nga të pranishmit u përkrh kërkesa e parashtruar nga Z.Saim Tahiraj, dhe u formua Këshilli organizativ për ato kantone që ishin të pranishëm pjesëmarrësit dhe u formua Këshilli mbikqyrës për pranimdorëzimin e mjeteve dhe u caktua afati për tubimin e dytë më datën 2019-09-28 në të njejtën adresë dhe kohë, për të shqyrtuar të dhënat rreth grumbullimit të ndihmave sipas kërkesës.

Këshilli organizativ përbëhet nga këta pjesëmarrës:

 Saim Tahiraj, Abas Fejzullahi, Zymer,Tahiraj, Daut Hakaj, Jusuf Demaj, Daniel Rosaj, Mahmut Gashi, Hamdi Rrustemaj, Shyqri Azemi,  Xhemajl Haxhiu,  Ekrem Maloku, Skënder  Tolaj, Xhevat Kashtanjeva, Fehmi Gagica, Bislim Hoxha, Mustafë Ramosaj, Sabedin Bajrami, Din Gashi , Qamil Çekaj,  Ismat Krasniqi,  Salih Sopi,  Haki Latifi, Lush Mula dhe Shaban Morina,  ku sipas rrethanave bëhet zgjërimi dhe plotësimi i Këshillit organizativ.

Pamje nga një pjesë e Këshillit organizativ

Ndërsa Komisioni mbikqyrës prej tre anëtarësh për pranim dorëzimin e mjeteve të mbledhura e përbëjn: Saim Tahiraj, Xhemajl Haxhiu dhe Mahmut Gashi.

Kurbetçarët në Zvicër po e dëshmojnë në vazhdimsi pjekurin e tyre intelektuale për të ndihmuar arsimin e kulturën në atdheun e tyre me halle shumë, si pasoj e qeverisjesë së keqe të pushtshtetarëve vendor..!

Kurbetçarët si në të kaluarën që kanë ndihmuar në të gjitha drejtimet për lirinë dhe pavarësinë e atdheut edhe tani po u bie hise të ndihmojnë në fushën e kulturës nga se, institucionet përgjegjëse për çështjen e kulturës, arsimit dhe drejtimeve tjera, janë tue mrizu, ose bëjnë veprime të përzgjedhura financimi sipas posteve e pozitave apo lidhjeve farefisnore dhe të interesave të ndryshme.

Histori e dhimbshme, e pa pranueshme, megjithëse e besueshme. E shohim përditë tjetërsimin e ngadaltë të shqiptarëve në Kosovë, me forma nga më të ndryshmet, por të bjerë vet shqiptari në këtë gjendje, është për të ardhur keq. Dhe për të ulërirë është kur shohim për këto 10-15 vite pas lufte janë ndërtuar qindra xhami, një fqinji im më tha për gjatë rrugës Prishtinë – Mitrovicë mund të numërohen deri 28 xhami. Do të isha e lumtur sikur të ishin ndërtuar shkolla, fabrika apo shtëpi shëndeti në vend të tyre.

Në Prishtinë nuk ka lagje që s’ka xhami dhe të shurdhojnë me zërin e altoparlantit, në vend që të dëgjosh këngë fëmijësh në kopshte apo çerdhe të reja. Vjen fjala kush u jep leje për të gjitha këto ndërtime të xhamive vend e pa vend.  A ka sy dhe vesh kryetari i komunës së Prishtinës?

Në këtë muaj të verës, për pushime isha në Prishtinë qëllova kur ishte festa fetare e myslimanëve ( bajrami i vogël), paradite dola me bashkëshortin tim tek sheshi para teatrit të pimë kafe dhe në qytetin tonë lindi vështirësia të gjitha restorantet ishin mbyllur (me përjashtim një hapur).

Kryeqyteti ynë në vetvete dukej i shëmtuar, s’kishte bukuri po e themi hapur pa njerëz të çiltër, tërheqës dhe punëtorë që kanë ngjallur gjithnjë respekt tek vizitorët vendor dhe të huaj. Me të vërtetë një histori shumë e hidhur!

Një dukuri tjetër po aq shqetësuese është se si numri i grave e vajzave që fshehin bukurinë shqiptare nën vellon e zezë turke – arabe mjerisht çdo ditë është më i dukshëm. Një studente më tha “kjo dukuri është shqetësuese por nuk janë shumë që pëlqejnë kulturën e huaj, “vëreni janë të njëjta gra që mblidhen dhe parakalojnë disa herë në orë në këtë rrugë sepse marrin nga 100 euro për ketë veprim”. Vetvetiu lind pyetja kush e paguan këtë lëvizje që mbjell farën e keqe antikombëtare dhe pse shteti hesht para këtyre dukurive? A shkohet kështu në Evropë? “Zgjohuni shqiptarë prej gjumit zgjohuni, mjaft punuat për të tjerët o fat keq “….Këto dukuri nuk do  të mbesin në heshtje.

Ky grup shqiptar që ka përqafuar sektin islam kërkon mënyrë tjetër veprimi në shoqëri. Një stomatologe më rrëfej “burrat e grave të mbuluar na telefonojnë për gratë e tyre për vizita mjekësore dhe kërkojnë që gjatë asaj kohe nuk duhet të ketë asnjë njeri të gjinisë mashkullore në ordinancë, gjithashtu edhe gruaja e mbuluar me ferexhe kur vjen kërkon të lëshojë roletat e dritareve sepse ajo do të zhvesh fytyrën dhe unë humb kohë duke ia plotësuar asaj kërkesat”.

Është për të ardhur keq që ekzistojnë njerëz të tillë në shoqërinë shqiptare, sa nuk i vjen turp që mohojnë vetveten, identitetin dhe kulturën e lashtë shqiptare.

Për mendimin tim këta njerëz janë shtresa më e ulët dhe injorante e popullit shqiptar.

Zvicër, 26.08.2019                                     Nexhmije Mehmetaj

Misioni Katolik Shqiptar në Aarau na fton të marrim pjesë në festën e Shën Nënë Terezës dhe përvjetorin e tretë të shenjtërimit të saj.

Me këtë rast

Misioni Katolik Shqiptar në Aarau mban:

Festivalin e këngëve liturgjike shqiptare

me pjesmarrjen e pianistes Ermira Lefort dhe këngëtareve Gentjana Tafili, Elona Mathieu, Maria Cristina Imbrogno

si dhe

Kori Aarau, Kori Bern, Kori Bratices – Mali i Zi, Kori Derendigenit

dhe

Meshën solemne

Në Aarau, 8 shtator 2019, ora 13:00

Laurenzenvorstadt 80, 5000 Aarau

Paqja dhe bekimi i Hyjit mbretëroftë në Familjet tona përmes ndërmjetësisë të saj!

Mirë se të vini!