XI

Nata si lumi po shkonte,
posi zogu fluturonte,
lëmsh i dheut rrotullohej
rreth diellit e s’ qetohej,
edhe si qerthulli kthehej,
me punët të-tij rrëmbehej,
nukë dremitte, as flinte,
në hapësirët shëndinte,
yjtë të-gjithë po ndrinin,
vinin rrotull e lëçinin;
Mari, yll i luftës plaku,
dukej i-kuq posi gjaku!
Yjtë e qiellit s’ rrinë,
dhe njerëzit ven e vinë;
i shkreti dhe s’ rri pa pemë,
po ne të-gjorëtë flemë!
munt të vinjë nonjë ditë,
të bjerë dh’ ajy në shkitë:
ndë dhe bije trup i-shkretë,
shpirti te zot i vërtetë!
vdekja vjen vallë t’ i çqitnjë,
apo rreth t’ i përsëritnjë?
Në t’ errër po thua jemi?
s’ dimë nga vim e ku vemi!
gjithë shokëtë, që shkuan,
një fjalëzë s’ na dërguan.
Nga ajy Zot i vërtetë
vemi e vimë në jetë!
ng’ ajy vimë atje vemi,
tjatër gjë s’ mundim të themi.
Po të themi dhe këjo jetë
nukë mbetet kurrë shkretë,
pshihetë vetë i-ati
tek i biri, jetë-gjati!
Hëna hahet e venitet,
pa nis prap’ e përsëritet;
luleja, që vdes ngaherë,
ngjalletë së rish në verë;
andaj të parëtë t’ anë
rreth i-përjetëshm i thanë.
Nata po nxitont’ e shkonte,
udhënë nuk’ e harronte,
hëna kishte ditë dhjetë,
ngdhihej e-premteja vetë!
edhe dita nuku flinte,
me vrap pas natësë vinte;
mëngjez i-bardh’ u rrëfye!
qielli u xbadhëllye!
Zot i math e i-vërtetë!
qysh qe kjo e thën’ e-shkretë?
në këtë jetë të-tërë
kaq e-keqe më s’ ish bërë!
Njeriu ç’ ësht i-gënjyer
zëmrënë e ka të thyer!
shumë herë le të-mirën,
dhe xgjedh e mer errësirën!
le më njanë Perëndinë,
rrëmben djall e djallëzinë,
heth dritën’ e të vërtetën!
mer të-rremënë të-shkretën,
pa le edhe njerëzinë,
mirësin e urtësinë,
i vete pas ligësisë,
le dritën e Perëndisë!
Rua-na, Zot i-vërtetë,
nga ç’ do pun q’ ësht e metë,
hiqu ligësi e ndyrë,
në zëmërë mos na hyrë!
se Zoti ja la në dorë
gjithë njeriut të gjorë,
po i dha mënt, që të njohë,
e të-drejtënë t’ a shohë.
Nukë ishte ngdhirë mirë,
armikët u ngrin e thirrë!
ishinë mijë tri dhjetë,
nëmë paçinë për jetë,
edhe drit e Perëndisë,
nder’ i gjithë njerëzisë,
Zoti ynë shum’ i-mirë
ishte ngriturë pa ngdhirë,
me gjithë shokët e-tjerë,
burrat’ e urt’ e të-ndjerë,
j’ u fal Zotit të-vërtetë
me zëmërëzë të-qetë.
Pa pasdaj vate me natë,
dhe pa foshnjazët e gratë!
Dot’ a lij këtë të-shkretë,
e nisej për atë jetë,
dotë ndahej nga fëmija,
e nga gjithë njerëzija!
gra e burra gjithë qanë,
një Zot e di si u ndanë!
ndahet njeriu për jetë,
më të keqe s’ munt të ketë.
Kaqe fuqi zëmrës s’ ënë
Zot’ i-math nuk i ka dhënë!
këtë s’ e duron as guri,
as pem as lisi as druri.
Duron njeriu i-gjorë!
ç’ të bënjë s’ e ka në dorë,
po kjo është fjal e-vërtetë,
njer s’ ka hequr në jetë,
aqë, sa hoqnë e sa panë
Zotërinjt e-mirë t’ anë,
po hoqnë për njerëzinë,
për të nderuar njerinë.
Shtatë-dhjet e dy shpirt qenë,
bashkë me Imam-Hysenë,
me shtatë-dhjet e dy vetë,
armikë mijë tridhjetë.
Pa uj u gdhin atë natë,
Zot i math, sa breng e gjatë.
Më parë po pakë pinin,
kështu fare n’ etje s’ rrinin.
Imami me shokët dolli,
e fëmija i përsolli,
dërgoj e thirri Ymerë
bashkë me shokët’ e tjerë,
u tha: Juve me ne ç’ kini?
besënë përse e lini?
ju gjithë më patë shkruar,
në Qofe më kishit ftuar,
kjo nuk’ është dora juaj?
sot pse m’ u bëtë të huaj?
vetë ju m’ i kini shkruar
kartërat, që kam nër duar,
pse e latë Perëndinë?
edhe Muhamet-Alinë?
pse zutë jezitëritë?
ligësin e djallëzitë?
Për të vdekurë kam unë,
po s’ shuhet kurrë kjo punë,
se bota nuk’ e harrojnë,
këtë gjak dot’ a kërkojnë,
pse merni nëmë për jetë
nga makutëri e-shkretë?
Le-më-ni të zë Meqenë,
Jemenë a Medinenë,
a në Sham gjithë të vemi,
pa atje kemi të themi,
a t’ u a le Arabinë,
dhe Egjyptën e Syrinë,
të mos mar asnjë gjilpërë,
t’ u a le vëndet e-gjërë,
edhe Jemen e Persinë,
e të-tërë mbretërinë,
të dal jashtë vëndit t’ uaj,
të vete në vënt të-huaj!
se unë gjakëra s’ dua,
dhe lufta s’ më pëlqen mua
s’ arç unë për të lëftuar,
po ju më kishit ftuar.
Kshu tha Imam’ i-vërtetë,
i qofshim falë për jetë!
Ata tjatrë fjalë s’ thanë,
po urdhërë kshu na dhanë!
a e njeh për mbret Jezitnë?
I thanë dhe shpejt u ngritnë.
Imami tha: s’ e njoh kurrë
dotë vdes këtu si burrë!
Ata në ushtërit vanë,
dhe me një herë u ranë!
Së pari Ymeri vetë
Imamit i hoth shigjetë!
Paçinë mijëra nëmë!
që prunë të-madhe gjëmë!
uzu lufta, luft’ e-shkretë!
që la një hidhërim për jetë!
bark-pas-barku, brez-pas-brezi
zëmëratë gjith i ndezi!
zotërinjtë t’ anë hoqnë,
pa zëmrënë na e doqnë.
Breng’ e-madh’ e shum e gjatë
turp edh’ e keqe mëkatë!
turp për gjithë njerëzinë!
nëmë mbi jezitërinë!
Luftënë posa e qyri,
Ymerit i thotë Hyrri:
Ne me kë dotë lëftojmë?
me Zotn’ e-madh, që besojmë.
Qysh të rrojmë ne në jetë?
para Zotit të vërtetë?
Këto fjalëzë tha Hyrri,
edhe ju mbush me lot syri,
i tha këto fjalë leri,
dhe më s’ i foli Ymeri.
Hyrr’ e shpëtoj Perëndija,
pa dolli nga ushtërija,
edhe la Jezitërinë,
zuri Muhammet-Alinë,
vet’ e i thotë Imamit,
e lashë Jezitn e Shamit,
mbi gjithë dëshmimëtarë
dotë dal unë m’ i parë.
Imami Hyrr e qafojti,
zëmërënë ja gëzojti,
pa i dha për luftë lejë,
dhe Hyrri hipi të-vejë!
Kjo pun e trembi Ymerë
se mos ven edhe të-tjerë,
pa tha: Hyrr! ç’ është kjo punë
ty të dinja të urt’ unë;
Ajy fjalën e mbarrojti,
Hyrri fare s’ e dëgjojti,
po nxitoj e u qas pranë,
Ymeri dërgoj Safvanë.
Safvani ju afërua,
duke thënë: Hyrr! ti ç’ thua
nga të shumëtë të kthehesh!
me të-pakët të përzjehesh!
ne t’ apim shumë të mira,
gjithë ç’ të kërkon dëshira.
Safvani tha këto fjalë;
Hyrr’ i tha, për mënt s’ kam dalë;
unë më s’ e dua jetën,
nuk’ e le dot të vërtetën;
po del në shesht, të lëftojmë
s’ duhetë të ligjërojmë.
Kshu tha, s’ e këtheu besën,
Safvani e preu shpresën,
pa i hodhi një shigjetë
me shumë vërtik të shkretë,
shigjeta fort vrëngëlliti,
po Hyrrë nuk’ e goditi;
pa Hyrri kordhënë hoqi,
e vu përpara dh’ e ndoqi,
dhe sa munt një her i bije,
dy copë për-dhe e shtije!
Pas ati i vëllaj dolli,
vdekj’ e zez aty e solli,
pas ati dolli i treti,
dhe ajy gjall nuku mbeti,
Hyrri me radhë i shturi,
e të tre në dhet i vuri.
Prap i erdh Imamit Hyrri,
si ish trembur fare syri,
ndënj pakëz e u qetua,
prapë me vrap u lëshua!
Në rrëmet të-shumë hyri,
pa tremburë fare syri,
gjithëve u hoqi shpatë,
edhe u dha dërm e datë;
po si Shqipeja kur bije,
mi shpesh e tëmerr u shtije,
edhe i bën gjithë vrulë,
pa s’ sheh më as zok as pulë.
Bij në mest të ushtërisë
si rrebesh i Perëndisë,
shpat e tij gjak i kullonte,
pa njeri nuk i qëndronte.
Po nj’ armik heth një shigjetë
i godit kalën e shkretë!
u vra edhe ra balashi,
Hyrri u ngrit si larashi,
mi armikët u lëshua,
tha më jetë nukë dua!
Imami nisi një djalë,
i dërgoj Hyrrit një kalë.
Pa hipi dhe u lëshua
mi armikët si dragua,
preu syresh aqe shumë,
sa rrodhi gjaku si lumë
gjith ushtërija po çqyhej,
e përpara soje thyhej!
Shimr i thërret ushtërisë,
armiku i Perëndisë.
Mbahuni, u tha, ku vini?
nga një njeri frikë kini?
ahere të-gjith u mblodhë,
e përmbi Hyrrë u hodhë!
më të gjith anët i vanë,
me shigjeta gjith i ranë,
Hyrri shumë plagë mori,
sa u mbyt në gjak i-gjori,
shigjetat në trup i hynë,
pa erdhi te Zoti ynë.
Imam Hyseni e priti,
vetë nga kali e zbriti.
Hyrri ndër duart e tija
u kthye te Perëndija!
Pas Hyrrit i vëllaj dolli,
Mustafa-vetullë-holli
pas ati dolli i biri,
armikëtë gjith i vdiri,
pas atyre shërbëtorei
armikët me shpat i korri.
Të katrë për Perëndinë
e për Muhamet-Alinë
ranë nga gjithë më parë
me gëzim dëshmimëtarë.
Imami dolli kaluar
drejt kombit të mallëkuar,
të parët e tyre pruri,
fjalën e-bukurë zuri.
S’ arç u tha për të lëftuar,
po ju më pattë kërkuar,
ju vetë këtu më prutë,
tani udhëtë m’ i zutë!
Udhënë të më lëshoni,
e të vete tek të doni,
sa pa ndezur luft e-shkretë
pa bërë gjaku kënetë.
Pse të vritet njerëzija?
të shuhetë ushtërija?
pse t’ a prishim miqësinë?
e të vëm armikërinë?
se dotë mbesë për jetë,
t’ a lerë njerinë shkretë!
mëmëdheu na shkretohet,
dhe kombi do të helmohet!
I-bir i kujt jam, e dini,
po gjer atje mos më shpini,
për luft unë s’ kam dëshirë
se vrasja nuk’ ësht e mirë!
pa le vrasja në mest t’ ënë
s’ është kurrë për të qënë!
Kshu tha fjalën e-vërtetë
Zot i mirë pa të metë.
Po nga ata të pa-besë
s’ i mbeti për paqë shpresë!
pa u tha, kshu në mos doni
ujëtë të na lëshoni.
Ata dhe këtë s’ e bënë,
s’ e nxuarrë fare zënë,
dhe nga kjo pa shpres e lanë
pikë ujë nuk i dhanë!
Prap u tha mirë mejtohi!
se pastaj dotë pendohi!
nuk ësht e-mirë kjo punë!
paçin nëm ata q’ e zunë!
lëshoni udhën të shkojmë,
tek të doni të qëndrojmë.
Kshu tha, ata gjë s’ i thanë,
fare përgjigje s’ i dhanë!
E pa që s’ bindej armiku,
pa i dha nëmën e iku.
Ng’ armikëtë dolli Sami,
nj’ i parë q’ ishte nga Shami,
u mbur e tha shumë fjalë,
kërkoj luftëtar t’ i dalë.
Ahere dolli Zehiri,
armikët gjith i vdiri;
i tha Samit të pabesë,
ç’ pattë? a mos paçi ndjesë!
që erthë në këtë ditë,
u bëtë gjithë Jezitë!
makutërija u dehu,
të-vërtetën ua pshehu,
pa e latë Perëndinë,
bëtë besë ligësinë!
Imam-Hysenit i bini?
i kujt bir është, s’ e dini?
le të bir’ e Fatimesë
për Jezitn’ e Mavijesë!
Unë besoj Perëndinë
edhe Muhammet-Alinë;
sonte vdekjen’ unë dua,
jeta më s’ është për mua,
do të shtije si më derrë,
t’ u dërgonj mun në skëterrë!
Kështu tha dhe j’ u lëshua,
j’ u derth me vrap si fajkua
edhe i hoqi një shpatë,
j’ a bëri kokën govatë!
Sami ra për dhe i-vrarë,
dhe më si del as një i-parë,
se vdekja i frikësonte,
Ymeri zu të qërtonte;
pa dolli Nasr’ i-pabesë
nga ushtëri e Qofesë;
u lëvdua dhe i thirri,
ju përgjiq dh’ ati Zehiri,
së-pari me fjal’ u zunë,
më pastaj me shpata shtunë
po Zehiri e goditi,
dhe atë mbi dhet e shtriti.
Dolli i vëllaj, Salihu,
po fati nukë i ndihu,
dhe ati i dha një shpatë,
e shtriti sa gjerë gjatë.
Kshu edhe shumë të-tjerë
i la në vënt kokë prerë,
njeri më nuku kuxonte
me atë trim të lëftonte.
Ymeri u zëmërua,
e Hazerit ju lëshua,
i tha: ç’ bëni ju të-parë?
të gjith i ka për të vrarë!
Si i tha kështu Ymeri,
tre-qint veta xgjedh Hazheri,
ata gjithë pritë zunë,
me dhelpëri bënë punë!
pa Hazheri dolli vetë,
j’ u qas posi qen i-qetë,
me Zehirë s’ u mbërthye,
po iku me vrap, u thye,
Zehiri shpatënë hoqi,
pa i ra pas edh’ e ndoqi;
ajy duke ikur djalli,
Zehirë ndë prit e kalli!
të-pshehuritë ja dhanë,
me shigjeta gjith i ranë;
Zehiri me shpatë nxjerrë,
i përhapi me një herë,
dhe syresh nja shtatë-dhetë
i dërgoj në atë jetë;
po të tjerët e rrethojnë,
plagët e shuma ja shtojnë.
E pa Imam i-vërtetë,
dhe i dërgoj dhjetë vetë;
armikëtë zunë vrapnë,
s’ ndënjnë dot, po u përhapnë
erdhi me shokët Zehiri,
po ish drobitur i-miri.
Kishte marrë nëntë-dhjetë
plag ajy trim’ i vërtetë!
Shokëtë Zehir e xbritnë,
afërë tendës e shtritnë.
Imam-Hysejni po qante,
edhe ndër duar e mbante,
ashtu e la këtë jetë,
vate te Zot i vërtetë.
Nga ushtëri e pabesë,
ng’ ajy komp’ i Mavijesë,
del Jesari dhe Salimi,
pa Habish-Muzahir-trimi
u nis edhe desh të vejë,
po Imami si dha lejë.
Abdullllahu lejë mori,
u derth po si gjahëtori,
kur vret derrë, q’ i prish arën
s’ i le të marë as farën.
Në mest të atyre hyri,
nukë j’ u tremp trimit syri,
vrau Salimnë më parë,
pastaj vrau dhe Jesarë.
Një rrëmet të math lëshojnë,
Abdullllahnë e rrethojnë,
ajy si rrufe u bije,
syresh shumë poshtë shtije,
sa e bën dhenë kënetë,
pasdaj bije edhe vetë.
Pas ati dolli Berjeri
shpirt miri e zëmrë gjeri,
ishte një plak shum i mirë,
kish emërë të pavdirë,
mjekrën e kishte dëborë,
armë s’ kish zënë me dorë,
po i falej Perëndisë,
dhe i ndihte njerëzisë,
s’ kish bërë të-keqe kurrë,
ish i-mir i qet e burrë.
Dolli me kordhë në dorë
plaku i-mir’ e i gjorë,
Zoti i pruri fuqinë,
i dha së rish djalërinë,
me fuqit të-re që mori,
armikëtë gjith i korri!
theshte: Unë nukë kthehem,
me të-rremë po s’ gënjehem,
të kursenj shpirtin e-shkretë,
jam nisur për atë jetë,
as gjëje nuk i kam mallë,
s’ kam shtëpi, as gjë të-gjallë,
as vashë, as djal as grua,
dhe rrojtjenë s’ e dua,
dotë vdes për Perëndinë,
për Hysejn’ e për Alinë!
Kështu thoshte edhe binte,
me një herë dy-tre shtinte;
si druvari, me sëpatë
kur shtije lisat e-gjatë;
po pshehtazi Bahteriu
e goditi faqe-ziu!
Kështu ra Berjer i mjerë,
plaku me emr’ e i-ndjerë.
O shpirt i-mir’ e me besë!
paç uratë shum e ndjesë.

–

XII

Dielli kish marë dhenë,
kish dalë disa hostenë,
të-vrarëtë ishin nderë,
vdekja donte dhe të-tjerë.
Vehepi lejënë mori,
dhe u nis për luft i-gjori,
ish i-ri e djal’ i-mirë,
shpirtin’ e kish të-pavdirë,
dhe s’ i kish dirsur mustaqja,
i-ndritte si hëna faqja.
E qafoj mëmëz e-tija
q’ i dha durim Perëndija,
ish një plakëzë me besë,
pastë nga Zot’ i-math ndjesë,
i tha: Hiq, biro, në luftë,
Zoti djathtazi t’ a pruftë,
për-këtë ditë të polla,
këtu për vdekje të solla,
se kush vritet për Hysenë,
ka ndimësë Fatimenë,
ka edhe Zotn’ e-vërtetë
afërë në atë jetë,
po të bësh sot trimërinë,
të mirët dotë t’ a dinë,
mirësit’ e ligësitë
i ndau këtu kjo ditë.
Kshu tha plakëz e-uruar!
Vehepi ish duke shkuar,
e shoqja, q’ ish nus’ e-rezë,
e pa jetënë të-zezë,
qau e-varfëra grua,
i vannë lottë si krua!
Vehepi n’ armikë hyri
pa tremburë syrësh syri,
shturi me fort si më derrë,
shumë dërgoj në skëterrë,
trim me fletë u rrëfye,
dhe prapë nër shok u kthye,
pa u derth së-rish me shpatë,
armikëvet u dha datë,
ushtërinë gjith’ e tundi
ra dhe vetë më së fundi;
gjithë njerëzitë vdesin,
të gjallët veç vdekjes s’ presin?
Armikëtë mi të rrodhë,
kokën j’ a pren edh’ e hodhë
s’ ëmësë kokën ja shpunë!
dhe së shoqes ja prunë.
Pas ati Ymer-Aliti
dolli e shumë goditi,
ca i dërgoj në skëterrë,
ca me plag i la të nderë;
një shigjet e-shkret e mori
në ballë dhe ra i-gjori!
Djali i-biri Haliti,
q’ ish djalë trim si hastriti,
dhe lëftoj bukur e mirë,
pa ra si kishte dëshirë!
Pasdaj Sad’ i Hanzalesë
doll i shoj djajt e-pabesë;
pasdaj Ymer-Abdullllahu,
si val e lumit i rrahu;
pas ati dolli Vekasi,
armikëtë gjith i plasi;
pasdaj dolli Sherih-trimi,
pas ati dolli Myslimi,
pas ati dolli i-biri,
e shumë armikë vdiri.
Këta shum armikë shtunë,
në skëterrët gjith i shpunë,
vetë në parajsët vanë,
emërë për jetë lanë.
Del Hilali, burr’ i-ndjerë
q’ ish trim mi trimat e-tjerë,
shum i erdhë luftëtarë,
po të gjith i shtu të-vrarë,
pasdaj njeri më s’ kuxonte,
që t’ i dil e të lëftonte;
po si Shqipja u lëshua,
dh’ e bëri gjaknë përrua,
dy-tre-qint ranë të-vrarë
posi duajtë në arë!
po hekuratë j’ u thyen,
dhe j’ u përhapn’ e j’ u çqyen,
aher’ e mori shigjeta
në sisët me nxit e shkreta,
dhe ra nga kali pa frymë,
fytyra j’ u bë si brymë!
Abdyrrrrahmani në hekur
ishte veshur si i tretur,
dhe dolli! pa kur e panë
armikët Abdyrrrrahmanë,
u trempn’ e u frikësuan,
u mahnitn’ e u tmerruan!
Një-nga-një burr i-vërtetë
vret njëzet e tetë vetë,
me trimëri i shkurtojti,
në skëterrët i dërgojti,
q’ ishin të tërë të-parë,
dhe trima e kordhëtarë.
Më pasdaj njeri s’ kuxonte,
kundrejt soje të qëndronte,
po shokë shum’ u bashkuan,
dhe gjithë tok e rrethuan!
Ky s’ vu re, po u lëshua,
nga armikëtë s’ u ndrua,
kal i tija fluturonte,
armikëtë i dërmonte!
vret shumë trim’ i vërtetë,
në funt u vra edhe vetë!
Pas ati Jahja-Myslimi,
p’ Abdyrrrrahman-Ymer trimi,
pasdaj Maliq i Enesit,
q’ ishte si yll i mëngjesit,
pasdaj Ymer-Meto-trimi,
q’ e kish zënë si gjëmimi,
këta shum armikë vranë,
pasdaj n’ atë jetë vanë.
Kur një tym e mbuloj dhenë!
u mahnitnë gjithë ç’ qenë,
vinte një burr’ i-vërtetë
kal i tij përpinte retë!
qëndroj kundrejt ushtërisë
ajy trim i Perëndisë,
dhe thirri: o të-pabesë;
q’ i vajttë pas Mavijesë.
Latë Muhammet-Alinë
harruatë Perëndinë,
ju lëftoni me Hysenë!
përpiqi për jezit-qenë!
tha dhe u hoth si hastriti
qiejtë mbë dhe i xbriti!
kal i-tija shkrefëtinte!
vet ajy si Ylli ndrinte!
Ky ish Hasim Atabeja,
q’ ish i-fortë si rrufeja,
këto pun kishte dëgjuar,
edhe më s’ kishte qëndruar,
po kish dalë nga Qofeja
me nxit shumë si rrufeja,
vdekjen në sy e kish marë,
nga të liqtë ishte ndarë.
Është turp për kombin t’ ënë,
tha, kësish punë të zënë!
e kish kushëri të-parë
këtë, q’ erdhi, kordhëtarë,
Ymer-Sadi i-pabesë,
që s’ pat njerëzije pjesë
e kish kushëri të-parë
këtë trimnë kordhëtarë,
se Sadi me Atabenë
të-bijt’ e Vekasit qenë.
Hasimit i del Selmani,
dhe Numani e Avdani,
rrahënë, që t’ a këthejnë,
po s’ mundinë t’ a gënjejnë.
Mi ta u derth Hashim burri,
dhe të dy në dhet i shturi,
pa dy mijë ushëtarë,
më të shumëtë të-parë,
e rrethuanë Hashimnë,
e muarrë në mest trimnë!
Imami nis të vëllanë,
Fadlin, që ngjante më t’ anë,
i dërgoj me nëntë vetë
ajy vetë vet’ i dhjetë.
Nis dhe tri mijë Ymeri
të-tjerë zëmërë derri.
Pa po këta njëmbëdhjetë
burra trima të vërtetë,
me pesë mijë lëftonin,
e fare nuk i peshonin!
pa le Fadli me Hashimnë,
si e gjeti trimi trimnë,
kursim atje nuku lanë,
të-paudhët gjith i vranë!
po ata gjithënjë shtohen,
edhe nukë pakësohen,
këta shumë syresh vranë,
pa ranë dh’ emërë lanë.
Popo! burrat e-vërtetë
e lan Imamnë për jetë!
Aherë një herë thiri
plaku, Habish-Myzahiri,
edhe, lejë duke marë,
dolli sa mundi më parë,
ishte plak e shum’ i-vjetrë,
në vërsët të tij s’ kish tjetrë
kur hipi plaku në kalë,
dukej i-ri posi djalë!
u fut në mest t’ ushtërisë,
dhe u thirri parësisë:
ku ësht’ Ymeri? le të dalë!
pse fshihet si dhi e-çalë?
mos rri e pshehur si grua
po të lëftonjë me mua.
Armikëtë gjith’ i ranë
shigjetat sipër i vanë
po s’ u trëmp fare Habipi
e përsipërë u hipi
ajy vdekjenë kërkonte
nukë donte më të ronte.
Vrau shumë nga rrëmeti
dhe vdekjen atje e gjeti,
ish nisur për atë jetë
plaku, q’ ishte i-vërtetë
ra si një valë pej deti,
se më fuqi nuk’ i mbeti.
Pasdaj Hamzaj i Harit,
pa i bir’ i Muhazhirit
pas ati dolli Enesi,
q’ ish i lehtë si këndesi,
pasdaj dolli Abas-Shithi,
Xhafiu e Sejf-Harrithi,
edhe Maliq-Atabeja,
Farisi dhe Hanzaleja,
pasdaj Sadi i Zijadit,
dhe Zibaveja pas Sadit,
pa Ymer’ i Zibavesë
vrau gjashtë-dhjet’ e pesë!
Pa pasaj pesë-mbë-dhjetë
shokë burra të-vërtetë
n’ ushtërit të armikut hynë
rrëmeti s’ u trembi synë,
po shumë armikë shtunë
dhe gjaknë më gju e shpunë,
ata sicili nëntë-dhjetë,
ra dëshmimëtar edhe vetë!
Më pasdaj Mehmet Mikdari
dhe Abdyllllah kordhëtari,
dy hynë për një herë,
i bën armikët lëvere
po armikët’ i rrethojnë,
pa këtej shok’ u dërgojnë,
vate Shithi, Kasji, Sadi,
Ymeri Myslim-Hamadi,
edhe tre shokë të-tjerë,
trim të-vler’ e të ndjerë,
për Imam-Hysejn u vranë
gjaku mbyti Qerbelanë!
nga këta trima, q’ u vranë,
e dëshmimëtarë janë,
pesë-dhjet’ edhe tre qenë
t’ ardhur me Imam-Hysenë
të tjerët gjashtë-mbë-dhjetë,
q’ ishin njerës të-vërtetë
ndihmës Imamit i erdhë!
për atë Zot gjaknë derdhë!
Lum ata njerës me besë!
q’ ua bëri Zoti pjesë,
ranë për një të-vërtetë,
lanë emërë për jetë.
O Shpirtërat e-uruar!
qofshi për jetë gëzuar.
Mez’ i ditës’ afërohej,
e të-nxehtitë po shtohej,
zjarr nga qiejtë buronte,
dielli flakë lëshonte,
të-vrarëtë ishin nderë
në shesht si lisat e prerë!
Zoti yn’ ahere mbeti
në mest të ati rrëmeti
me shokë nëntë-mbë-dhjetë!
i njëzetti ishte vetë!
ishin djemt e një fëmije!
njerëzit e një shtëpije!
po të-tërë shumë trima,
me vështim si vetëtima!
ishin veshurë në hekur,
qenë nisur për të vdekur.
Kush vinte më s’ kthehej prapë,
dhe pa uj’ e n’ atë vapë!
Fëmijëz e Fatimesë,
q’ i fali njeriut shpresë,
të heqë këto mundime,
kaqe shumë hidhërime!
opopo! Zot’ i-vërtetë
pse gjithë kjo breng’ e-shkretë,
t’ u vinj’ atyre mi kokë?
që s’ patn’ edhe s’ kanë shokë.
Mos paç kurrë ndjes e pjesë,
ore komp i Mavijesë.
Zoti nëm’ e mallëkime
të dhënt e shumë mundime.
Kët’ armikëri e çpiku
Mavije-derri, armiku,
pa e shtoj dh’ e përsëriti
i bir’ i tija Jeziti,
e zu së-pari Syfjani,
e ndezi pasdaj Mervani;
Po bota pas pse u vanë?
të-drejtënë pse e lanë?
o lule, moj e vërtetë,
të mundi gënjeshtr’ e shkretë
mundi djalli Perëndinë,
ligësija mirësinë,
Jeziti Imam-Hysenë,
Hindu-shtriga Fatimenë.
Po jo, s’ mundet Perëndija
s’ dobësohet mirësija,
gënjeshtëra s’ bën përpjetë,
e-vërteta ësht’ e vërtetë.
Imam-Hysejni dhe sonte
rron si ahere kur rronte,
na ep në shpirtit mëshirë
dhe dëshirë për të mirë.
Të ngjarët e Qerbelasë
mundim i Ali-Abasë
zëmrën na e ëmbëlsojnë
vetijën e xbukurojnë,
se një zëmrë, që s’ ka qarë
dhe hidhërime s’ ka parë
s’ e njeh fare njerëzinë,
nuk e beson Perëndinë.
Kush e mba mënt Qerbelanë
edhe Zotërinjtë t’ anë,
kush i do me të-vërtetë,
zëmrën e ka të qetë,
e nuk është egërsirë,
po i leshtëth e i-mirë,
është mbletëz e uruar,
s’ është grer’ e-mallëkuar.
Pse Jezitn’ e mallëkojmë?
përse nëmën’ i këndojmë?
se ka bërë ligësinë,
e lëftoj me Perëndinë,
hodhi poshtë të vërtetën,
zu të rremenë, të shkretën,
pa atë dhe sot e shajmë,
e Imam Hysejn’ e qajmë,
vështo, e-mira qysh njihet,
e-liga si nukë pshihet.
Kushdo, që bën keq në jetë
ajy është Jeziti vetë;
ajy që bën ligësinë,
nuk është mik me Alinë;
njeriu, q’ ësht i-pabesë,
ka besën e Mavijesë.
Zoti ynë në ç’ helm ishte!
po zëmrënë nuk e prishte,
shokët’ e shumë j’ u vranë,
me të pakëtë e lanë!
edhe ata, që po rronin,
ishinë gati të shkonin!
edhe grat e foshnjërija
liheshin te Perëndija.
Në mest të ati rrëmeti!
njeri me Perëndinë s’ gjeti!
Se jeziti i pabesë,
i biri i Mavijesë,
e pat prishur njerëzinë,
besë kishin ligësinë;
për të mundur djallëzitë,
për me prurë mirësitë,
për shpëtimt të njerëzisë,
për udhët të Perëndisë,
për fjalëzët të-vërtetë,
për ne, që rrojmë në jetë
Imam Hysejni është vrarë,
se kjo luft andaj ka ngjarë!
U vra për ndert të njeriut
gjithë fëmij e Aliut.
O njerëzit e-vërtetë!
u qofsha falë për jetë!
Derthni lot, ju Shqipëtarë,
q’ e njohtë udhën e mbarë,
ju që besoni Alinë,
dh’ e dini, ç’ është, njerinë,
që doni Imam Hysenë,
edhe mëmë Fatimenë.
Imamëtë dy-mbë-dhjetë
ç’ hoqnë për neve në jetë!
aqe shumë të këqija
s’ i dha rrobi Perëndija!
Pa kujtoni atë ditë,
sillni nër mënt gjithë zitë;
qysh i psholl e i rrethuan,
si i vran e i munduan!
një pik ujë nuk u dhanë,
po buzë-pjekur i lanë!
nuk u mbet në jetë shpresë
nga ajy komb’ i-pabesë!
që u dogji mushkëritë,
pa mejtohi atë ditë,
bini nër mënt Qerbelanë,
ç’ hoqnë Zotërinjtë t’ anë,
këjo e-madhe myxyrë
në të-këtillë menyrë
as më pasdaj as më parë,
s’ ka e nukë kishte ngjarë.
Po ato gra me sy ç’ panë!
pa kujtoni Qerbelanë,
punënë si është bërë
sill-e-ni ndër mënt të-tërë,
për të vdekur djallëzitë
për të ngjallur mirësitë,
ran ata dëshmimëtarë,
gjithë ç’ qenë fis e farë.
Ju, q’ Imam-Hisejn e doni,
mirësitë të kërkoni
të drejtën e të-vërtetën,
jo mëkatën e të-metën,
të-ligat më nj’ an’ i lini,
e faqenë mos e nxini,
se ne zotërinjtë t’ anë
fort bukurë na e ndanë.
Kush të bënjë ligësitë,
s’ ka në shpirtit të tij dritë,
papo i ngjan Mavijesë
ajy, që ësht i-pabesë,
edhe ka jezitërinë
ajo që bën ligësinë.
Atë mos e bëj në jetë,
që s’ do t’ a pësonç ti vetë.
Po që doni Perëndinë
edhe Muhamet-Alinë
të jini njerës të mirë,
të mos bëhi egërsirë,
se ajy që do Alinë,
dotë dojë njerëzinë,
ajy, që do Fatimenë,
edhe Hasan e Hysenë,
kush e njeh Zotn e vërtetë,
s’ bën të këqija në jetë,
kush do Zotërinjtë t’ anë,
qëndron n’ udhët, që na lanë
kush ka pjesë Perëndije,
heq dorë ç’ do ligësije,
në do Hysen e Alinë,
e lerë jezitërinë.

–

XIII

Abdullllahu i-Myslimit,
trim’ i-mir i-bir’ i-trimit,
dolli nga gjithë më parë,
nga shokëtë duke ndarë!
kal i tija tundi dhenë,
dhe armikët gjithë ç’ qenë.
Abdullllahu u afrua
u tha: A më njihni mua?
jam i-biri i-Myslimit,
jam i-bir’ i-ati trimit,
q’ e vratë me të pabesë,
ju njerëzit’ e Qofesë!
dhe ne ju këtu na prutë,
pa udhëtë na i zutë!
s’ pattë turp nga Perëndija,
se u mbuloj ligësija!
latë fen’ e Perëndinë
edhe Muhammet-Alinë,
dhe Fatimen’ e Hysenë,
u bëtë me Mavijenë,
të-vërtetën nuk’ e njihni,
sot Jezitit po i ndihni,
që përmbysi mëmëdhenë,
prishi dhe besën e fenë,
dhe njerëzin’ e mahniti,
edhe jetën’ e mërziti,
me djallëzi e me mitë
u bëtë gjithë jezitë!
e di që s’ dëgjoni fjalë,
po kush është trim të dalë!
Kshu tha trim’ i zotëruar,
dhe po rrij kundrejt kaluar.
Ymer’ i tha ushtërisë,
armiku i Perëndisë:
Dëgjoni këtu, o shokë!
mblithni mëndjenë më kokë
këta janë trima shumë,
do të na bëjnë për lumë,
ujët të mos u ish prerë,
gjithë ne na kishin nderë,
etja u’ a pret fuqinë,
pa ndryshe gjith’ ushtërinë
këta do t’ a kishin shuar,
dot’ ishimë turpëruar.
Kshu tha dhe çoj Kudamenë,
q’ ish’ më trim nga gjithë ç’ qenë.
Kudameja u lëshua,
Abdullahut j’ u afrua,
pa një ushtë i vërviti,
sa mundi, po s’ e goditi,
Abdullahu hoqi shpatën,
Kudamesë i dha datën,
pa ajy dyke gënjyer
me të kthyer, me të thyer,
një copë herë u mburua,
p’ Abdullllahu j’ u lëshua,
me shpatët i ra dh’ e preu,
të-vdekur mbi dhet e ndeu!
Punën ati j’ a mbarojti,
tjatrë luftëtar kërkojti,
po ng’ armikët njeri s’ vinte,
e lan e vetëm po rrinte,
dielli e përvëlonte,
etj’ e-shkretë e mundonte!
papo j’ u derth ushtërisë
si rrebesh’ i-Perëndisë,
preu, ndeu, çqeu, vrau,
u shtritnë gjithë si kau,
pa s’ ra i gjallë nër duar
n’ ushtërit të mallëkuar,
po kish marrë plagë shumë,
gjaku i vinte si lumë,
prapë shumë luftëtarë,
vrau, pa ra vet i-vrarë!
Dolli i-ungji, Xhaferi,
dh’ ajy shum’ armikë therri,
pa vate në atë jetë
tek ajy Zot i-vërtetë!
Pasdaj si u vra Xhaferi,
dolli i vëllaj i-mjeri,
shum armikë në dhet shtije,
pa dhe vetë atje bije.
Shpirt’ i njerëzet t’ uruar
nga trupi duke shpëtuar,
ëngjëlli shpejt e rrëmbente
nër duar edh’ e dëfrente,
përpara Zotit e shpinte,
edhe në parajs e linte,
nd’ atë jetë posa delte,
Zot’ i math e përkëdhelte,
po shpirtin e-mallëkuar
djalli e merte nër duar,
si ujku kur rrëmben qenë,
edhe ikën e mer dhenë,
ashtu djall i shëmëtuar
e merte duke munduar,
edh’ e hithte në skëterrët,
pa e lij atje në t’ errët!
në një sterrë errësirë
ndë natë, që s’ ka të-gdhirë,
në të-keq e në mundime,
në të-mbëdhenj idhërime!
Mirësija del në dritë,
në t’ errëtë ligësitë!
Zot i math e i vërtetë!
fal-na dritënë në jetë!
mos na lerë n’ errësirë,
rrëfe-na udhën e-mirë,
mos na lerë në skëterrë,
në arrati mos na lerë.
Pas fëmijës së Myslimit
i erth radha Mehmet trimit,
të nipt të Xhafer-Tajarit,
t’ ati burrë kordhëtarit,
q’ e kishte vëlla Alinë,
e pat gjithë trimërinë.
Ajy në kohët të-parë
me Vizandinj ish vrarë,
krahn e djatht i patnë prerë,
fjamurinë s’ e la të bjerë,
me të mëngjërin e mori,
luftënë prap e përdori,
të-mëngjërinë ja prenë,
edhe duar më si mbenë,
në dhëmb e rrëmben e iku,
pa s’ ja mori dot armiku!
Shëmbëllente gjyshn e tija
Mehmeti nga trimërija,
armikëvet u dha datë,
u hoqi si duhej shpatë.
Pas ati i vëllaj dolli,
armikëvet dëm u solli,
pas ati i vëllaj tjatrë,
q’ ishin rritur me një vatrë,
pa të-tre në luft’ u vranë,
shokëtë të pak’ i lanë!
Djemthit e Imam-Hasanit
ju, që ëngjëjvet u ngjanit!
për vdekje u erdhi radha!
trupat t’ i lini gërmadha!
armikëtë, qysh kuxuan?
zemrënë u përvëluan!
Abdullllahu del më parë,
e le gratë duke qarë,
ish si yll i-gjori djalë!
hipi dhe dolli me kalë,
pa kali kur hingëlliti,
dheu i-tër’ oshëtiti!
nga ajy komp i-pabesë
i Shamit e i Qofesë,
plot një qint’ e tetë-dhjetë
vret ajy trim i-vërtetë!
edhe gjithë kordhëtarë
me emërë e të-parë,
një pas njëji i goditi,
të gjithë mbi dhet i shtriti!
Pasdaj njeri më s’ kuxonte,
t’ i dil kundrejt të lëftonte,
po vetëm në shesh e lanë,
dhe në mest të tyre thanë:
Lereni atje të mbesë,
se nga etja dotë vdesë.
Abdullllahu qëndroj pakë,
pa u derth me vrap si flakë,
me usht’ e me shpatë shturi,
trima shumë në dhet vuri,
hyri në mest t’ ushtërisë
e armikut të Perëndisë,
si shkurtoj shumë të tjerë,
u lëshua mi Ymerë,
q’ ishte krej i ushtërisë,
dhe i-par i ligësisë,
Ymeri e pa dhe iku,
u thy’ e s’ qëndroj armiku
se shumë u frikësua,
u psheh e u turpërua!
Prap u kthye Abdullllahu,
se ju loth së shtëni krahu.
Pa Bahteriu Ymerit
i tha, kjo s’ qe udh’ e nderit,
ligësi të-madhe tfaqe,
më s’ na le as sy, as faqe,
ti, që të bënë të parë
përmbi kaqe ushtëtarë,
të ikësh e të març malë,
të tmerrohesh nga një djalë,
urdhëro, i tha Ymeri,
ja ku është hiq dhe bjeri.
Armiku u turpërua,
me pesë qint u lëshua.
Këtej nisnë Furuzanë,
edhe Mehmetn’ e Esanë,
q’ ishin të tre shërbëtorë,
dalën me kordhë në dorë,
këta të katër u ranë,
të-pesë qintt’ i përndanë,
edhe pesë-qint të-tjerë
u lëshuan me një herë,
ata katrë dhen’ e tundë
dhe të-një-mijët’ i muntnë.
Furuzani vrau shumë,
gjakn e bëri posi lumë,
si e panë Furuzanë,
q’ e bëri pellk Qerbelanë,
shum armikë u lëshuan,
me shigjeta e mbuluan,
ju vra kali, mbet më këmbë
shpatën e mori në dhëmbë.
Esati, që më s’ e shite,
u derth e vate t’ i ndihte,
u lëshua Bahtëriu,
së pshehtazi faqe ziu,
bashkë me Ezrak-Hashimnë,
e vran atje Esat-trimnë,
ushtërija erth e-tërë,
s’ kish ku të hithnje gjilpërë,
pasdaj vran edhe Mehmenë
edhe Furuzan e prenë.
Në mest të ati rrëmeti,
q’ u bë gjaku posi deti,
Abdullahu po përpiqej,
dhe zemra për uj’ i digjej,
Shith’ i Rabias i shtije,
prapa krahëvet i bije,
i ep plagë shtat’ a tetë
ati trimit të vërtetë,
edhe kalënë, ja vranë,
më këmb atë Zotn e lanë,
Ashni i-Aliut dolli,
me vrap një kalë i solli.
Abdullllahu s’ desh të dinte
armikëtë po i shtinte.
Ymeri Isuf-Hizharë
e dërgoj për kordhëtarë,
po Abdullahu një herë
i shturi dh’ e la të nderë,
pasdaj vrau dhe Tariknë,
e bëri copë armiknë,
pas ati edhe të-tjerë
shumë dërgoj në Skëterrë.
Pasdaj njeri s’ desh të dalë,
se panë gjaknë si valë.
Armikët i bëri trokë
Abdullahu dhe erth nër shokë,
zëmrënë e kishte flakë!
tha: të kisha ujë pakë!
oh! nj’ ujë si kur të pinja!
dhe dy kaqë do të ngrinja!
Me gjak ish mbytur i tërë,
veç etja keq i kish bërë!
Nukë muntte të qëndronte,
më nukë duhej të rronte!
pa u nis e dolli prapë
me etje shum e me vapë!
Pesë mijë nxjerr Ymeri
dhe u tha në mest t’ a merri.
Ajy u hoth si fajkua,
mi të gjithë u lëshua,
armikët për mes i çau,
gjith i ndeu e i ndau,
po nga plagët, që kish marë
dhe më pasdaj dhe më parë
i vate gjaku si lumë,
u loth e u këput shumë!
pa vate Abas-Aliu,
edhe Ashni vetull-ziu,
të dy të ungjit i vanë
ndihmës, e vetëm s’ e lanë.
Ahere Mehal-Zehiri
edhe Hamzaj, q’ ish i-biri,
bashk Abdullllahut i ranë,
shpirtin nga trupi ja ndanë.
T’ ungjitë Mehal-Zhehirë,
edhe Hamzanë, të-birë,
i vran e në vënt i lanë
muarr Abdullllahn e vanë.
Pa-zë po me psherëtime,
me zëmr’ e pa ulërime
gratë Abdullan’ e qanë
plagëtë me lot ja lanë!
idhërim e ati loti
mos pandeh q’ e harroj zoti!
Kasëmi i vate pranë,
edh’ e qau të vëllanë.
Nga Imam-Hysejni lejë
kërkoj në luftë të vejë,
u nis e donte të vinte,
Imam-Hysejni s’ e linte,
i tha: kur të kam ty pranë,
si kur kam Imam-Hasanë!
Kasëmi i tha: Im atë
m’ i pat thënë gjer e gjatë,
të gjitha këto, që ngjanë,
m’ i kish thënë an e mb’ anë,
këto gjitha mi ka thënë,
edhe fjalë më ka lënë,
më tha: Për Imam-Hysenë
të mos e kursesh vehtehnë.
Imami tha: Mirë thua,
po im vëlla edhe mua
një fjalëzë më ka thënë,
e më qafë ma ka lënë.
Kshu tha pa Kasëmn e mori
dhe vashën e vet e nxorri,
për dore të dy i zuri,
edhe afërë i pruri,
u tha: Të dy u bashkova,
se fjalënë s’ e harrova,
q’ im vëlla më porositi.
Kshu u tha dhe psherëtiti,
e i zu dorë-për-dorë
të-dy engjëllit e-gjorë!
kjo qe vles, e kjo martesë
fjala fjal e besa besë.
Kasëmi nuses i thotë:
Më s’ më gjen këtu në botë,
po më kërko nd’ atë jetë,
pranë Zotit të-vërtetë.
Kshu tha edhe me të ndarë
nga fëmija dyke qarë,
u lëshua si hastriti,
kordh’ e larë vetëtiti.
Gjithë sa gjeti përpara,
i përhapi punë-mbara,
në mest vate si fajkua,
Ymerit j’ u afërua,
njeri udhënë s’ ja thuri,
pa thirri me zë pe burri
u tha: O komb’ i-pabesë!
q’ i ratë pas Mavijesë,
vallë edhe s’ u pendohtë?
të vërtetënë s’ e njohtë?
s’ ish i-at’ i Fatimesë
ajy zot q’ u vu ju besë?
Ç’ është kjo që punoni?
nuk u nginjtë? pa më thoni.
Kërkoni nga Zoti ndjesë,
o njerëzit e-pabesë,
hiqni dorë dhe pendohi,
dhe rrini pak e mejtohi.
Kshu u the të qofsha falë!
fjala plak e t’ ishe djalë.
Po ata ishin shurdhuar,
lakëmim’ i kish verbuar,
as dëgjoninë, as shihnin,
pa të-mirën s’ e njihnin.
Ymeri u turpërua,
dhe u psheh e u qetua,
dhe tha: Ky është trim djalë
pa njeri të mos i dalë,
se të gjithë dot’ i vrasë,
e ndë dhet dot’ i këllasë,
po ushtërija e-tërë
ta pshjellë mir’ e ta zërë
ky-djalë ngjan më Alinë,
pa ka gjithë trimërinë.
Kshu tha Ymer i-pabesë
se njerëzije s’ kish pjesë.
Si tha bënë ushtëtarët
bashkë dhe gjithë të-parët;
pa Kasëmnë e rrethojnë,
edhe udhë s’ i lëshojnë,
Kasëmi sa munt u bije,
shum armikë në dhet shtije
pa sicili mori frikë,
shokut të tij i thosh ikë!
I-tha Ezrakut Ymeri
me zemërim posi derri:
Ti që je trim i dëgjuar,
i parë dhe i-lëvduar
pse s’ i dhe po rri i-qetë,
s’ qënke trim me të vërtetë!
Ezraku dërgoj të-birë,
q’ e pandehte trim të-mirë,
po Kasëmi me një herë,
at’ e dërgoj në skëterrë,
pas ati i-dyti vate
po nukë shpëtoj pej shpate,
pas ati vajti i-treti,
dhe ajy vdekjenë gjeti,
në funt i-katërti dolli,
e-thëna atje e solli,
të katrë djemtë j’ u vranë,
Ezraknë vetëm e lanë,
pa dolli dhe ajy vetë,
ishte trim me të-vërtetë,
me Kasëmnë shum u zunë,
me zëmërim të math shtunë,
Kasëmit i ndihu Zoti,
fuqi-madhi, vertik ploti.
Kur panë q’ u vra Ezraku,
mbenë, se u ngriu gjaku!
Vrau Ezraknë nga Shami
Kasëmi dhe erth te Imami
me mushkërizë të djegur,
me buzë shumë të pjekur!
për ujë i përvëluar,
e për miqt i dëshëruar!
Pa e la prapë për jetë
fëmijënë si të shkretë,
në mest t’ armikëvet hyri
pa tremburë fare syri,
se u nis për atë jetë,
vinte te Zot’ i vërtetë
me zëmërim të-math shtinte,
armiku s’ dij nga të vinte;
gjithë ç’ ishin u mahnitnë
pej një trimi u habitnë!
Tek i vij përpara burri,
Shithi së-prapi i shturi,
plagë kish njëzet e tetë,
gjaku i rrith si rrëketë,
u këput e ra nga kali,
si lisi pej majë-mali,
Imami vet’ u lëshua
mbi armikët si dragua,
me shokët Kasëmn’ e mori,
jasht’ armikëvet e nxorri,
e prunë ashtu të prerë,
hapi sytë dhe një herë,
edhe i mbylli për jetë,
opopo, Zot i-vërtetë.
Ah! o moj ti vdekj’ e-shkretë,
ç’ le një hidhërim për jetë!
Njeriu me kaqë shpresë,
qysh të bjerë e të vdesë?
vallë si ti bëhetë fundi?
kemi tjatrë vënt gjëkundi?
a këtu kthehemi prapë
përgjigje kush munt të m’ apë?
Mbahu ti, o zëmra ime,
që shkel tek do e je trime,
thuaj si thoshin qëmoti,
nga Zoti prapë te Zoti,
në prehje, te Perëndija
dotë vejë mirësija
ligësija në skëterrë
do të vej e do të bjerë.
Trëndafilëtë q’ u thanë,
thua se më nukë janë,
i sjell me lulet e tjera,
gjithënjë vin edhe venë,
janë prap ato që qenë.
Zot i-math e i-vërtetë!
gjithësija je ti vetë!
më ç’ do anë, që vërejmë,
fytyrënë t’ ënde gjejmë.
Mirësi e ligësija,
djalli edhe Perëndija,
dhe parajsa e skëterra,
e gjithë ç’ janë të tjera,
te njeriu gjithë janë,
ata që dinë, kshu thanë,
i gjen ndaj teje të-tërë
kë të duash atë zërë.
Do zërë Imam-Hysenë,
do Jezitn’ e Mavijenë,
njëri të nxjerr te shpëtimi
e tjatëri ne mundimi.

–

XIV

Imam-Hysejni po rrinte,
derthte lot e psherëtinte,
sa më tepër mejtohej,
zëmëra aq i lëndohej,
tha: e shkreta e thënë!
ti njeriu s’ ja ke dhënë
këtë, që më dhe sot mua!
Oh! njerëzija mu shua,
një-nga-një i nisa vetë,
i dërgova n’ atë jetë,
vallë kaqë kush ka hequr
nga ata që kanë vdekur,
njeri s’ ka hequr sa unë,
më s’ është bërë kjo punë.
Zot i-math pse më harrove
vallë teje më mërgove?
Kshu me zëmërë të-qetë
i tha Zotit të-vërtetë.
Po ëngjëll’ i-urtësisë
erdhi ng’ an e Perëndisë
i pru ndë zëmrë durime,
j’ a bëri nga ç’ ish më trime!
Pa jetëzën e vërtetë,
e-rremja j’ u duk e-shkretë,
dheu edhe pun’ e tija
edh’ e tërë gjithësija,
i erdhë fort të-pështira,
se j’ u tfaq ajo m’ e mira,
se po rrojtja gjumë quhet;
e vdekja xgjuarje thuhet,
atje kishte Perëndinë,
kishte Muhamet Alinë
kish Hasan e Fatimenë,
se po gjithë atje venë.
Ku ngjan jet e Perëndisë
me jetët të njerëzisë!
ajo jet’ ësht’ e vërtetë,
ësht e rremë kjo e shkretë!
Parasja, kopsht’ i-ndrejtuar
për të-mirët është shtruar,
s’ ta pret mëndja, si të thuash
me nonj’ emrë s’ munt t’ a quash,
kur të shohç një vënt të-gjerë
një mirësi të-paprerë,
një fat-bardhësi për jetë,
atje dhe Zotth i-vërtetë,
edhe gjith ata që vanë,
të-dashurit që na lanë,
dhe ata, që dotë lemë
në mos qofshinë të-rremë.
Lum të-mirëtë ku venë!
sa çpërblim nga Zoti gjenë!
M’ anët tjatërë skëterra,
mbushurë gjëmba e ferra,
një rripë, një shkretëtirë,
një natë që s’ ka të gdhirë
mjerë të-liqt’ atë ditë!
djallë gjen’ e ligësitë,
një të-madhe errësirë,
për ata po s’ ka mëshirë,
mundonjësit i përpshijnë,
edhe në zjart i vërvijnë!
një e-drejt e nj’ e-vërtetë
na nderon në atë jetë.
Për këto të paka ditë
pse të bëjmë ligësitë?
Zotnë atje kur t’ a gjejmë,
nukë mundim t’ a gënjejmë;
njeriu kur të gjykohet,
atje shumë turpërohet,
ne na gjykon vetëdija
më para nga Perëndija.
Dëshmimëtarët, që ranë,
dh’ e nderuan Qerbelanë,
gjith’ u kthyenë te Zoti,
s’ u munduanë së-koti.
Ata të- mjerët të-tjerë
vinin gjithë në skëterrë!
Tani pa shih, kush fitonte,
edhe cili dëshëronte.
Imam-Hysejni i shihte
me sy punët’ e i njihte,
në zëmërët të atija
ishte vetë Perëndija.
Nga djemt e Aliut pesë,
të-bukurë posi shpeshë,
Beqiri, Avni, Ymeri,
Abdullllahu, zëmrë-gjeri,
dhe Osmani, tok i vanë,
Imam-Hysejnit i thanë:
Fal-na lejë dhe uratë,
se të kemi mëm’ e atë,
u nismë për atë jetë,
për te Zotthi i-vërtetë.
Dotë derdhemi të-pesë
mi atë komp të-pabesë,
që s’ pat frikë Perëndije,
edhe turp pej njerëzije!
As po sido që të jetë,
mbarohet kjo jet e shkretë,
neve paskëtaj ç’ të presim
sonte këtu do të vdesim.
Të vëllezërit kshu thanë,
dhe në krahruar i ranë.
Imami u mallëngjye,
edhe zëmëra j’ u ç’ qye.
Ku t’ u dërgonj un’ i-mjeri,
tha Zot’ i math zëmrë-gjeri,
gjithë shokëtë, që vanë,
s’ u kthyenë, po u vranë.
Kshu tha dh’ i puthi në ballë,
u ndanë që më të gjallë,
më nuk ishin për të pjekur
se vininë për të vdekur,
me shumë një mijë herë
nga ç’ mban njeriu i-mjerë!
O! ti që bëre njerinë,
ç’ e mundove ditë-zinë,
pa s’ i dhe gjë besa besë!
veç një durim e një shpresë,
nuk’ e mar dot vesh si kove,
e të gjorit j’ a ngarkove!
t’ ja epnje drurit, e thante!
gur e drasënë e çante!
Heq njeriu e ka shpresë
që kur lint e gjer të vdesë,
të pes ata si dragonjtë
ecënin nd’ erë mbi thonjtë,
këmb e krye ishin hekur,
po vininë për të vdekur;
shokë në jet ata s’ kishin
nuk e di të kujt bij ishin!
Kur vrenjtet e nxihet moti,
dhe ep shin e shumë Zoti,
pa gëzon bujkun e-mjerë,
q’ e pret pa durim të bjerë,
nis gjëmim e vetëtimë,
er’ e keq’ e kërcëllimë,
dita me natën bashkohet,
papo rrufeja lëshohet,
edh’ e përpin lisn e-gjatë,
e xhvesh a e bën govatë!
me fuqi të shum i bije,
më s’ e le të bënjë hije,
të ç’ lodhetë udhëtari,
a bariu, a pendari,
se pshihetë i-paudhi!
qetohetë si kukudhi,
ndaj s’ i le deg e gujatë
e shtije mbi dhet të-thatë!
Ashtu edhe ata trima
u dhanë si vetëtima,
posi rrufeja u ranë,
të-tër ushtërin e vranë!
Se n’ at’ ushtëri të-shkretë
kish qëndruar djalli vetë!
nën’ atë të keqe hije
rrinje ti djall o Mavije!
Pa ata të-pesë hynë,
terënë në gjak e mbynë!
Armikëtë gjith’ i thyen,
në mijëra cop i çqyen,
vranë syresh aqe shumë,
sa rrodhi gjaku si lumë;
u lumtë! se ç’ u përpoqtë,
ç’ kordhë armikut i hoqtë!
u bë Qerbela e shkretë
tej-për-tej posi kënetë!
Po djalli ishte i-gjallë!
e kush munt t’ a vrasë djallë!
Mijëtë, q’ ishin tri-dhjetë,
mbenë vetëm shtat a tetë,
gjithë në skëterrët vanë,
në mundim e në zjar ranë.
Djemtë të pes u përzjenë,
vranë sa muntnë e prenë,
pa në qiej fluturuan,
te Zot’ i-vërtetë shkuan.
Ëngjëll i vdekjes së-shkretë,
që vjen posi qen i-qetë
dhe ësht i-ftohtë si dëborë,
po vij rreth me qeft në dorrë
tek rrotullohej së-qeti,
Abas-Alinë e gjeti
e dërgoj Zot i-vërtetë,
p’ ajy s’ munt të vinte vetë.
Abas-Aliu i-ndjerë
u lëshua me një herë,
dh’ e qafoj Imam-Hysenë,
vëllezrë të dashur qenë,
të dy ishin mallëngjyer,
zëmrën e kishin të-thyer,
të mbëdha myxyra ngjanë,
pa me gashërime qanë,
njëri tjatërin qafuan,
të dy me fort u pushtuan,
oh! sa ishinë helmuar,
njeri kaqë s’ ka pësuar
se ka qën e dotë jetë
këjo jet e-zez e-shkretë,
kaqe shumë të-këqija
s’ ka dhën’ e s’ ep Perëndija!
p’ andaj dhe kaqe keq nderë
s’ e ka dhënë më të tjerë;
sa nder në njerëzi kanë
këta Zotërinjtë t’ anë
Zoti me shum idhërime
u a dha këto fitime,
Abas-Aliu shpejt hipi
si Ali-Ebutalipi,
edhe po rrinte kaluar
si dragoj i-egërsuar,
gratë gjithë me lot qanë,
dh’ e ndaluan’ e s’ e lanë,
dhe foshnjatë bashkë qanin
ngashërimën dot s’ e mbanin.
Oh të-zezatë gra ç’ panë
të gjith atë dit e qanë!
ç’ helmë kish zëmër e tyre
q’ i duroj kësaj myxyre.
Popo! myxyrat i dehnin!
pa ëndërra i pandehnin!
fare ishinë helmuar,
dhe djegur e përvëluar!
Abazi n’ atë rrëmujë
pa q’ ishin tharë pa ujë,
me vrap rrëmben një pafillë
derdhetë me shumë sillë,
pa u fut në ushtëresë
në armikët e pabesë!
Zotërinj! tha, pa dëgjoni,
me ne burratë lëftoni,
po me fëmijënë ç’ kini?
të pin ujë pse s’ i lini?
nuk ishinë myslimanë
prindit e të-parët tanë,
po gratë kurrë s’ i ngisnin,
me gojë fare s’ u flisnin,
në mos kini besën t’ uaj
në e njihni për të huaj,
bëni s’ i prindit, që pattë,
dorënë kshu pse e zgjattë?
Kjo fëmijë, që mundoni,
ësht’ e ati, që besoni,
ç’ do gjë për faqe e kini,
se ju njerës nuku jini,
Muhametnë t’ a besonit,
fëmijënë s’ ja mundonit,
juve i fali Syfjanit,
dhe Jezitit e Mervanit,
jini njerës të pabesë,
gjithë djajt e Mavijesë.
Kshu u tha atyre trimi
me zë të-math si gjëmimi.
Ata s’ apëm uj i thanë,
dhe me shigjeta i ranë.
Ajy më nuk u mejtua,
po drejt lumit u lëshua,
armikëtë gjith e pshollë,
sa s’ kish ku të hithnje mollë.
Pa kur erth u zëmërua,
e u bë posi dragua,
kordh e larë, kur e qiti,
posi moti vetëtiti,
një herë ajy Zot shtinte,
një zet në vëndit i linte,
nja dy a tre qint i shtriti,
n’ anët të lumit arriti,
lumi ikënte me valë,
duke thënë shumë fjalë,
ish i kulluarë shumë
ç’ vij bukur’ i shkreti lumë,
zajetë dukeshin brënda,
syrit j’ a kishte shum ënda,
ajy vij te mëm’ e-tija,
s’ dij se ç’ bëjnë njerëzija.
Abas-Aliu në lumë
hyn me at’ etje të shumë,
desh t’ i ip kalit të-shkretë
ujë, të pinte dhe vetë,
miqt e tij nër mënt i ranë,
edhe lottë çurk i vanë,
pafillën mbushi dhe iku,
udhënë ja pret armiku,
shigjetatë, që i hodhë,
si breshëri sipr’ i rrodhë,
posi qentë gjithë lihnin,
njëri tjatërit i ndihnin,
e kë të vriste më parë?
ishin shum ushtëtarë,
vrau e preu sa mundi,
po u plagos më së-fundi,
pasdaj të lodhur e gjenë,
së-prapi krahët ja prenë,
pafillënë e mer nër dhëmbë,
dhe kalën e nget me këmbë,
e bëri posi m’ i-pari,
i ungji Xhafer-Tajari,
një shigjet e-mallëkuar
pafillenë duke çpuar,
uji rrodhi, pikë s’ mbeti,
mirë që shtrohu dhe deti.
Ah, o shtrig o moj e thënë,
pa nuk’ ishte për të qënë.
Abas-Aliu pa shpresë
mbet në armikët të-pabesë,
uji si lott’ e si gjaku
rrodhi, pafillën e flaku,
mi atë dhe shpirt i-tija
vate drejt te Perëndija,
posi dielli i vate,
kur po perëndon ndaj nate;
retë ndaj deti po ngrihen,
lumënjtë prap’ atje shtrihen.
Tanithi me mënt e gjeni,
si gjëndej Imam-Hyseni,
për ata sa keq i vinte,
veç zëmër e tij e dinte,
dhe një zëmrë mund ta dijë,
që ka ng’ ajy zjar shkëndijë
pa me gojë nukë thuhet,
e në kartë s’ munt të shkruhet.
Tek po qaninë fëmija,
gravet u bij vallanija,
një foshnj ishte duke vdekur,
rrij i-prerëth e i mekur,
e kisht’ e ëma më sisë
ëngjëllin e Perëndisë,
Imami, q’ e kishte djalë,
duke mar’ e duke dalë,
atëth e mbajti nër duar,
e vuri mbi krahruar,
nër armik’ u afërua,
pa u tha: Mirë me mua,
po me këtë foshnjë ç’ kini?
pa ujë përse e lini?
Ky për ujë kur të vdesë,
Zoti juve u fal ndjesë?
dhe këtu dhe nd’ atë jetë
na gjykon Zot’ i-vërtetë.
Tek u thoshte këto fjalë,
po hiqte i gjori djalë,
një armik heth një shigjetë,
kundrejt Zotit të-vërtetë
e çpoj në gryk Abdullllahnë
dhe Imamit i çpoj krahnë,
Imami i hoq shigjetën,
djalëthi e mbaroj jetën.
Të-mirëtë gjith u vranë,
Imam-Hysenë e lanë,
me të dy djemthit e tija
që j’ a fali Perëndija,
më të-math kishte Alinë,
pasdaj Zejnel Abidinë
njër’ ish vjetsh dhjetë dhe
tjatëri ish dy-mbë-dhjetë.
Imami përdëllen gratë
me fjalë t’ ëmbël’ e të gjatë
Zoti që ep mallëngimnë
na dërgon edhe durimnë.

–

XV

Qiej, yj, edhe ti hënë,
ti flamëmadhe e-thënë.
Yll i-Marrë luftë dhënës,
gjak-derdhës e brengë-shtënës,
që je i-kuq posi gjaku,
dhe ti, dhe ti, vetë plaku!
e ti, që vjen duke kthyer,
e del me të xbardhëllyer,
Afërditëza bardhushe,
trup bukura sy-larushe,
ti dhe bar-e-gjethë-shumë,
lumë-math e punë-lumë
që, sikur t’ a kesh në dorë,
e të hapç dot krahrorë,
dot’ a shoç zëmrënë t’ ënde,
që s’ ka tjatrë farë lënde,
po veç gjakthin edhe vrerë,
dh’ ahn e njeriut të mjerë,
munt dhe ti ta mbanç mënt mirë
çë ke ngrën e ç’ ke përpirë!
dhe ti njeriu i-mjerë,
që vjen për një copëherë.
Ju fusha, male e drurë,
ti lumë, që s’ lodhesh kurrë,
rrini, rrini, pa pushoni!
mos lëvrini po dëgjoni,
se sot u them qysh ka ngjarë
pa dëgjoni duke qarë:
Kur bije breshër i-shumë,
dhe rrëketë bënen lumë,
pa me vërtik të-math vinë,
e rrëmbejnë bagëtinë,
bariu sheh me sy vetë,
pa mbetetë fare shkretë,
i kujtonetë kopeja,
lott i venë si rrëkeja,
mejton deshtë pa këmborë,
dhe rri me krabë në dorë!
psherëtin dhe qan e rrihet,
jeta të gjorit i nxihet,
më nuk i mbetetë shpresë,
pa do të bjer’ e të vdesë!
Bariu qan bagëtinë,
po Ajy Zot njerëzinë!
q’ i dërgoj një-nga-një vetë
në atë luftët të shkretë.
Imam-Hyseni mejtohej,
rrij më këmb e nukë shtrohej,
ish psheturë mbi një ushtë,
q’ isht’ e-shëndoshë dh’ e-bushtë
Aliu pa ashtu t’ anë,
edhe e la të vëllanë,
dolli djali si fajkua,
q’ ishte trim posi dragua,
u nis në luftë të vejë,
pa u derth të mirte lejë.
Imami e puthi djalën,
dhe i mbajti vetë kalën,
e nisi për n’ atë jetë,
për te Zoti i-vërtetë,
gratë gjithë me lot qanë,
vdekjenë me sy e panë.
Ajy ah pse s’ u bë rezë,
re e-madh’ e shum e-zezë,
dhe lottë shi pse s’ u bënë,
përmbi dhet të kishte rënë,
një pikëz ujë të pinin,
buzë-pjekur të mos rrinin.
Aliu ngjante më Alinë,
kishte gjithë trimërinë,
ishte vetë ushtërija,
edhe vetë bukurija.
Kur dolli në shesht kaluar,
ishte si pëllump i shkruar,
sa ishte e madhe gjëmë
për atë të-zezë mëmë.
Armikëtë kur e panë,
mbenë më vënt e s’ i ranë.
Aliu tha: luftëtarë,
dërgomëni një të parë.
Po njeri s’ kuxoj të dalë,
s’ ju përgjiqnë as me fjalë.
Pa ja mbushi frenë kalit,
u derth si dragoj i-malit,
u fut në mest t’ ushtërisë
s’ armikut të Perëndisë,
u ra si shqipja mi krye,
nj’ ushtëri e-tër’ u thye!
djali ish trim i-vërtetë,
ishte si Aliu vetë.
Po hekuri që kish veshur,
dhe armëtë, që kish ngjeshur,
vapa edhe etj’ e-shkretë
e lodhë trimn’ e vërtetë!
papo më nukë e xgjati,
prap u kthye tek i ati,
i pa me sy dhe një herë
atën e mëmën e-mjerë,
edhe prapë u lëshua
djal’ i-bukur si fajkua,
përpara i del Tariku,
po e pa keq edhe iku,
pa Aliu i arriti,
mbi dhet më një her e shtriti;
dolli i-biri, Ymeri,
ra dhe ay posi derri,
pas ati ugrit e hipi,
e dolli Mezra-Galipi,
dh’ at e shturi me një herë,
e shtriti sa gjatë gjerë.
U tremp gjithë ushtërija
nga trimëri e atija,
më s’ delte njeri nga frika,
të gjithëve u ra pika.
Me dy mijë luftëtarë
Ymeri dërgoj të-parë
Myhqemnë që të lëftonjë,
kundrejt soje të qëndronjë.
Të dy mijët e rrethuan,
po u ra e më s’ qëndruan,
shumë vrau, preu, therri,
ushtritnë në shesht si berri,
dhe prapë ndaj t’ et u kthye,
se u loth e u xbërthye!
si t’ ja bënj, tha, un’ i-mjeri,
vapa dhe etja më therri,
i-ati e puthi djalën,
ajy prap e lëshoj kalën,
se më s’ mund të rronj ndë jetë,
u nis për Zotn’ e vërtetë,
se rrojtja ishte mundime,
edhe helm e hidhërime,
vdekj’ e-shkret’ ishte shpëtimi,
pa u derth përsëri trimi,
gratë dhe një her e panë,
pasdaj për jetë u ndanë,
për vdekje djali po vinte!
vdekjenë nër duar shpinte,
pa thirri: Zot i-vërtetë!
mos më mundo më në jetë,
se u doqç’ u përvëluash,
po teje nuk u mërguash.
Kshu tha dhe nd’ ushtërit hyri
pa trëmburë fare syri!
Me buzë të përvëluar,
si zok duke fluturuar,
armikëtë gjith i ndau,
dhe i çqeu e i çau!
mori plagë mijë shumë
gjaku i vate si lumë
pa e la jetën e-shkretë
vate te Zot i vërtetë.
Popo! o myxyr e shkretë,
të shoftë Zot i vërtetë,
dhe ti e-shkret o e-thënë,
njeri pa brengë s’ ke lënë,
në kohët të djalërisë
bukurosh i Perëndisë
me zemërë të-përvëluar
e me shpirt të-dëshëruar
la jetën e njerëzinë!
qani, qani, shok Alinë.
Ju vajttë te Perëndija,
po e varfëra fëmija!
që panë gjëmë mi gjëmë
nga armikët, paçin nëmë
paçin nëm e mallëkime,
dhe mundim e hidhërime,
që bën aqë të këqija,
s’ patnë turp nga Perëndija
të-mirët t’ an u munduan,
ne nga zjari na shpëtuan;
ata s’ vdiqnë, nër ne mbenë
edhe sot janë si qenë,
bota ata s’ i harrojnë,
nër shpirtëra mbretërojnë.
Më s’ duruanë dot gratë,
se ditën e panë natë,
Zejnet-Abidin’ ish shtritur,
ishte verdhur’ e venitur,
ish i-sëmur e i-prerë,
nd’ eth’ e në lëngim i-nderë.
Pa u ngrit dhe duke qarë,
e armëtë duke marë,
dolli si trim e si burrë,
më nuk’ ishte i sëmurë,
derdhi lot për të vëllanë,
pasdaj vat’ e gjeti t’ anë,
pa i puthi këmb e dorë,
e ju lut djalëth’ i gjorë,
po i ati s’ i dha lejë,
e mbajti, s’ e la të vejë,
pa i tha: falm edhe mua
lejë, se jetë më s’ dua,
s’ dua të mbes pas atyre,
të rronj pas kësaj myxyre,
dotë vdes, s’ ronj dot as pakë
se kam në zemrë një flakë,
si t’ ja bënj i-mjeri unë
në jetë më s’ më mbet punë
shokëtë gjithë u vranë,
e mua vetëm më lanë!
Imam-Hysejn’ i tha: Trimi
nukë mundet nga mundimi
ata vanë n’ atë jetë,
te Zot i-math i-vërtetë,
u poqnë me Perëndinë,
dhe me Muhamet-Alinë
edhe mëmë Fatimenë
dhe Hasan atje e gjenë,
dielli s’ duket pa gdhirë,
natënë, në errësirë;
këjo jetë gjumë quhet,
shpirti pas vdekjesë xgjuhet;
njeriu, q’ ësh i-vërtetë,
s’ vdes kurrë në këtë jetë,
më sa humbet trëndafili,
er’ e tij edhe bilbili,
aqë edhe njerëzija,
ashtu edhe gjithësija.
Po për ty sot s’ është shkruar
nga Zot’ i-math i-lëvduar,
pas nesh vjen edhe ti vetë
dhe na gjen në atë jetë,
po sot vdekja s’ t’ është thënë
për tjatrë koh është lënë.
Nukë shuhet dera jonë,
kemi ndihmës vetë Zonë,
tani të le urtësinë,
dhe durimn e trimërinë,
udhëzën e Perëndisë
dhe shpëtimn’ e njerëzisë,
pa të rrish në këmbët t’ ime,
me zëmërë plot durime,
besënë dhe Perëndinë
e të-tërë njerëzinë
mi qafët t’ ënde t’ i lashë
që t’ i shikosh si i pashë.
Kshu tha dhe i dha uratë
djalit t’ urt e jetë gjatë;
i tha ç’ i kishinë thënë,
e i la ç’ i patnë lënë;
e puthi me mallëngjime,
me zëmrë plot hidhërime!
Djalënë kshu e mësojti,
edhe grat i përqafojti,
pa u tha: Të mos thërrisni
kuje kurrë të mos nisni,
se ësht e madhe mëkatë
edhe turp të qajnë gratë
ësht’ e-mira të duroni,
kështu desh Zoti, të thoni,
po me lot pakëzë qani,
hidhërimnë mos e mbani,
se Zot i-math i-vërtetë
na fali lottë për jetë,
që të qajm’ e të dëfrejmë,
zëmërënë t’ a gënjejmë,
se nga gjithë ç’ na ka dhënë,
as një pa ndihmë s’ ka lënë.
Mos pandehni q’ u le shkretë,
se u le Zotn e vërtetë,
u le vetë Perëndinë,
edhe Zejnet-Abidinë.
Shtyll’ e-gjithë njerëzisë
dhe miku i-Perëndisë,
e i Muhamet Aliut
shpëtim e shpres e njeriut
ky pas këtaj dotë mbesë,
ky është Imam e besë.
Nukë shuhet dera jonë,
që ka pushtuarë Zonë,
nga neve Zot i vërtetë
s’ e le shkretë këtë jetë,
bres pas brezi dotë vinë
të shpëtojmë njerëzinë!
dhe ju pas dotë vini,
se për jetë këtu s’ jini
po sa gjall me nder të rroni
udhënë mos e harroni,
me ne kushdo të lëftonjë,
Zot’ i-math dota mundonjë,
njeriu s’ munt t’ a gënjenjë,
gjithë sa bën do t’ i gjenjë,
po ju njerëzit ti ndjeni,
dhe mirësi t’ u rrëfeni,
ç’ do të hiqni të mos pshoni
zëmërënë t’ a xgjeroni,
të-parëtë kshu na thanë,
e këtë besë na lanë.
Kshu tha me zëmrë të-qetë
Zoti trim, burr i-vërtetë,
dhe u ngrit me vrap e dolli
fëmija gjith e përsolli!
e përsolli duke qarë,
popo! për jetë të ndarë!
qysh të ndahen më të gjallë
e si ta mundinë mallë!
o popo! kulm’ i shtëpisë!
mbret i gjithë njerëzisë!
po ajy Zot s’ doj të dinte,
thoshnje se më dasmë vinte!
Kur i hipi kalit trimi,
grat i mbyti mallëngjimi,
kal’ i math posi hastriti,
këmbët e para i ngriti,
pa erdh e u ashpërua,
posi dragoj u harbua,
nga goja flakë po nxirte,
frenë nër dhëmbë e mirte,
shkrefëtint’ e hingëllinte,
dhen’ e qiejt’ i trëndintte!