Nga Laura Gozzi

Tre raunde bisedimesh midis Rusisë dhe Ukrainës të mbajtura me urdhër të Trump nuk kanë arritur t’i sjellin të dyja palët më afër paqes.

Lufta në Ukrainë, e shkaktuar nga pushtimi në shkallë të plotë i Rusisë në shkurt të vitit 2022, nuk tregon shenja zbutjeje.

Në lindje të Ukrainës, Rusia vazhdon një avancim të ashpër dhe të përgjakshëm. Sulmet ajrore vdekjeprurëse janë një ngjarje çdo natë në të gjithë vendin, ndërsa rafineritë dhe objektet energjetike të Rusisë sulmohen rregullisht nga dronët e Kievit.

Është në këtë sfond që Kremlini konfirmoi se një takim midis Donald Trump dhe Vladimir Putin ishte planifikuar dhe do të zhvillohej së shpejti. “Jam këtu për t’i dhënë fund [luftës]”, tha udhëheqësi amerikan të mërkurën.

Tre raunde bisedimesh midis Rusisë dhe Ukrainës, të mbajtura me kërkesën e tij midis majit dhe korrikut, nuk kanë arritur t’i sjellin të dyja palët më afër paqes, dhe Trump mund të shpresojë se marrja e situatës në duart e tij më në fund mund të rezultojë në një armëpushim.

Por hendeku midis Kievit dhe Moskës është aq i madh saqë edhe bisedimet e ndërmjetësuara nga Trump mund ta bëjnë të vështirë kapërcimin e tij.

Në një memorandum të paraqitur ukrainasve nga Rusia në qershor, Moska përshkroi kërkesat e saj maksimaliste për një “zgjidhje përfundimtare” të konfliktit. Ato përfshijnë njohjen e sovranitetit rus mbi rajonet ukrainase të Krimesë, Donetskut, Luhanskut, Zaporizhzhisë dhe Khersonit, si dhe Ukrainën që pranon demilitarizimin, neutralitetin, mospërfshirjen e ushtrisë së huaj dhe zgjedhje të reja.

Zjarrfikësit dhe ekipet e shpëtimit kërkojnë nëpër rrënoja pas një sulmi me raketa ruse ndaj një ndërtese banimi në Kiev javën e kaluar.

“Pala ruse mund ta paraqesë këtë në një duzinë mënyrash të ndryshme, duke krijuar përshtypjen se Moska është e hapur për lëshime dhe negociata serioze”, shkroi analistja politike ruse Tatiana Stanovaya. “Por qëndrimi thelbësor mbetet i pandryshuar: Rusia dëshiron që Kievi të dorëzohet.”

Pse e pushtoi Ukrainën Rusia e Putinit?

Pas një takimi midis Putinit dhe të dërguarit të SHBA-së, Steve Witkoff, Sekretari i Shtetit i SHBA-së, Marco Rubio, tha të mërkurën se Uashingtoni kishte një kuptim më të mirë të kushteve në të cilat Rusia do të ishte e përgatitur për t’i dhënë fund luftës.

Nuk e dimë nëse këto kushte kanë ndryshuar. Megjithatë, vetëm javën e kaluar Putini – me shumë mundësi duke iu referuar memorandumit – tha se Rusia i kishte bërë të njohura qëllimet e saj në qershor dhe se këto qëllime kishin mbetur të njëjta.

Prandaj, pavarësisht se Kremlini pranoi një takim Trump-Putin, nuk ka arsye të besohet se Moska është e gatshme të heqë dorë nga parakushtet e saj të vështira.

Pse pra Putini do të pranonte bisedime në këtë fazë?

Një mundësi është që shpreson që angazhimi në dialog mund të shmangë sanksionet dytësore, që Trump ka kërcënuar t’u vendosë partnerëve tregtarë të Moskës që të premten. Kremlini gjithashtu mund të ndiejë se mund ta bindë Trumpin për meritat e kushteve të tij për t’i dhënë fund luftës.

Komentet e Trump pas takimit të tij me Putinin në Helsinki në vitin 2018 lanë shumë të habitur

Në fillim të mandatit të tij të dytë në detyrë, Trump dukej se ishte më i lidhur me Rusinë sesa me Ukrainën, duke e etiketuar Zelenskyn një “diktator” dhe duke sugjeruar se ai ishte fajtor për luftën me Rusinë.

Edhe pse që atëherë ai ka sinjalizuar padurimin e tij me Putinin – “ai thjesht po më përtyp”, tha ai në prill – Trump gjithashtu ka refuzuar të thotë nëse mendonte se udhëheqësi rus e kishte gënjyer në lidhje me gatishmërinë e tij për të ecur drejt një armëpushimi.

Qoftë për shkak të afinitetit personal apo një pikëpamjeje të njëjtë për botën, Trump ka ngurruar ta dënojë plotësisht Putinin për veprimet e tij.

Kur të dy u takuan në Helsinki në vitin 2018 – gjatë mandatit të parë të Trump si president – shumë mbetën të habitur kur panë Trumpin të mbante anë e Kremlinit, lidhur me akuzat për ndërhyrje ruse në zgjedhjet e vitit 2016 në SHBA dhe të merrte përgjegjësinë për gjendjen e tensionuar të marrëdhënieve SHBA-Rusi.

Ndoshta është pjesërisht për të shmangur mundësinë e ndikimit të Trump nga Putini, që Kievi dëshiron të përfshihet në çdo bisedime për armëpushim.

Përmes të dërguarit të tij, Steve Witkoff, Trump ka sugjeruar gjithashtu mbajtjen e një takimi trepalësh me Putinin dhe Zelenskyn. Por presidenti rus i ka hedhur poshtë këto sugjerime, duke thënë se kushtet për një takim janë ende larg.

Tani disa në Ukrainë janë të shqetësuar se një takim Trump-Putin mund të rezultojë në dorëzimin e presidentit amerikan ndaj kërkesave të Putinit.

Deputetja ukrainase Iryna Herashchenko tha se po bëhej e qartë se do të bëheshin kërkesa për lëshime territoriale nga Ukraina dhe shtoi se mungesa në tryezën e negociatave do të ishte “shumë e rrezikshme” për Kievin.

“Ukraina nuk ka frikë nga takimet dhe pret të njëjtën qasje të guximshme nga pala ruse”, tha Zelensky të enjten.

Por hendeku midis Rusisë dhe Ukrainës mbetet.

Dhe nëse Kremlini përfundimisht bie dakord për një takim trepalësh, kërkesat e Moskës për armëpushim kanë rezultuar aq të vështira për t’u zgjidhur, saqë është e paqartë se çfarë mund të arrijë takimi ballë për ballë i Zelensky-t dhe Putin-it./ BBC.

sn