Presidenti palestinez Mahmoud Abbas i bëri thirrje Hamasit të mërkurën që të dorëzojë armët dhe t’ia dorëzojë drejtimin e Gazës Autoritetit të tij Palestinez, pjesë e përpjekjeve për t’iu përgjigjur dyshimeve ndërkombëtare mbi rolin e autoritetit në një moment kyç për rajonin.

Abbas po fliste në një këshill drejtues ku pritet këtë javë të emërojë një pasardhës mes presionit nga fuqitë perëndimore dhe arabe, të shqetësuara për aftësinë e PA për të luajtur një rol afatgjatë të zbatueshëm në përpjekjet për paqe.

Ndërsa Abbas më parë i kishte bërë thirrje Hamasit që të vendoste forcat e tij nën kontrollin e PA, ai nuk e ka bërë këtë që nga fillimi i luftës në Gaza, kur personat e armatosur të grupit militant sulmuan Izraelin, duke shkaktuar hakmarrje të ashpër ushtarake nga Izraeli.

Hamasi vrau rreth 1200 njerëz dhe mori rreth 250 pengje në sulmin e tij të 7 tetorit 2023, sipas të dhënave izraelite. Fushata e Izraelit ka vrarë më shumë se 50,000 njerëz, thonë autoritetet lokale shëndetësore, dhe ka lënë pjesën më të madhe të Gazës në gërmadha.

Përpjekjet diplomatike për të hartuar një plan për të ardhmen e Gazës janë fokusuar në largimin e Hamasit, por Izraeli ka thënë gjithashtu se nuk do të pranojë asnjë rol për PA, e cila ushtron autonomi të kufizuar në Bregun Perëndimor.

“Hamasi duhet të dorëzojë përgjegjësitë e tij në Gaza dhe t’i dorëzojë armët përgjegjësisë së Autoritetit Palestinez dhe të shndërrohet në një parti politike”, tha Abbas.

Hamasi, i cili e përzuri PA-në nga Gaza gjatë një lufte të shkurtër civile më 2007, ka refuzuar thirrjet në muajt e fundit nga Izraeli dhe Shtetet e Bashkuara për të lënë armët.

PRESION PËR EMËRIMIN E NJË PASUESI

Abbas po fliste në Këshillin Qendror të Organizatës për Çlirimin e Palestinës (PLO), e cila mban statusin e vëzhguesit në Kombet e Bashkuara, si përfaqësuesi legjitim i popullit palestinez dhe dominon AP.

Abbas, 89 vjeç, mori udhëheqjen palestineze pas vdekjes së liderit veteran të PLO-së, Jaser Arafat, në vitin 2004. Ai ka rezistuar për vite me emërimin e një zëvendësi apo pasardhësi, por lufta në Gaza ka intensifikuar presionin që ai ta bëjë këtë.

Muajin e kaluar, shtetet arabe propozuan një plan të pasluftës që Gaza të drejtohej përkohësisht nga një komitet, përpara se të kthehej në kontrollin e AP. Shtetet e Bashkuara, Bashkimi Evropian dhe monarkitë e Gjirit që pritet të luajnë një rol në financimin e çdo rindërtimi të pasluftës së Gazës, kanë kërkuar në mënyrë të përsëritur reformën e AP.

Abbas ka kritikuar sulmin e udhëhequr nga Hamas ndaj Izraelit më 7 tetor 2023, për të cilin ai tha se i dha Izraelit një pretekst për të shkatërruar Gazën. Izraeli nisi fushatën e tij ushtarake kundër Hamasit në Gaza pas sulmit të udhëhequr nga Hamasi./ Reuters. sn