Një libër i rrallë me plotë trishtime

“”Unë Bija e Atdheut “e autores Amina Nuraj

Nën patron atin e Lidhjes Demokratike të Malit të Zi dhe Këshillit kombëtar të shqiptarëve ,në Galerinë e qendrës kulturore në Ulqin me mode rimin e shkëlqyer nga znj. Ardita Rama drejtoreshë e bibliotekës u përurua libri i shkrimtares nga Pazari i ri i zn. Amina Nuraj “Unë bija e atdheut”.

Moderatorja në fillim të këtij manifestimi kulturor përshëndeti të gjithë të pranishmit në këtë eveniment kulturor e në veçanti Kryetarin e Lidhjes Demokratike për Malin e Zi zt. Saubih Mehmetin, Kryetarin e Këshillit kombëtar të shqiptareve në Malin e Zi zt.Faik Nika, Konsullin e Republikës të Kosovës në Malin e Zi si dhe mysafirët tjerë të ardhur nga mërgata,Kosova ,Shqipëria, Kraja,Sanxhaku..!

Në vazhdim fjalën ja kaloi regeruesot të librit pishtarit të arsimit shkrimtarit dhe poetit zt. Ali Gjeçbritaj , i cili kishte bërë një analizë të thukët për këtë mbrëmje letrare duke theksuar se ky libër ngërthen në vehte ngjarje të vërteta tejët tronditese nga një shtypje e egër qe u behët shwiptarëve të pa mbrojtur në Ssnxhak dhe në Pazarine ri, ku znj. Nuraj me tërë forcën e shpirtit dhe britmat e zërit të saj vjen nga hapësira si zë i vetmuar por me një këmbëngulësi të pa parë titanike .

Kjo klithmë zëri vjen në ruajtjen e çenjës identitetit kombëtar shqiptar. Duke bërë një rezistencë stoike e cila venë në rrezik vëthen e saj rrethin e ngushte familjar dhe shumë shqiptar në Sanxhak e me rrethin qe mendojnë si kjo. Në Pazarin e ri dhe në Sanxhak ,qe një shekull e në vazhdimësi zhvillohet një gjenocid një aparteid i pa parë nga regjimi fashizoid i Serbisë. Te cilën nuk e dinë askush, me përjashtim të atyre shqiptarëve qe jetojnë stjr dhe qe nuk kanë guxim të deklarohen shqiptar e qe jetojnë si në Geto në Pazarin e ri e në Sanxhak me rrethinë. Referuesi Ali Gjeçbritaj,në vazhdim të rezymesë referimit mbi librin në fjalë tha ky libër nuk është i dobishëm vetëm të lexohet por të studiohet me përpi kmeri të mësohet më shumë për fatin e shqiptarëve atje të cilët sipas autores se librit bëjnë një rezistencë të heshtur ngërthyer nga ankthi e friga.Libri “Unë bija e atdheut “përmban gjithsejte 191 faqe i cili është edhe libër autobiografik por ka edhe një histori të dhimbshme familjare i ilustrua edhe me shumë fotografi përsonazhesh.

Autorja e librit është e lindur me 25 prill 1997 në Pazarin e ri dhe rrjedhë nga një familje me tradita të forta shqiptare. Nga libri siç pohon referuesi Ali Gjeçbritaj ,mësova se si ruhët më fanatizëm identiteti kombëtar me çka e përgëzoi autoren në fjalë për bujarin dhe trimërinë e saj. Dhe krejt në fund të fjalës se tij tha lus lexuesin e mirëfillte qe ta lexon me përkushtim në mënyrë qe të vjelë nga ky libër edhe shumë gjera interesante qe nuk i thashë unë.

Në vazhdim drejtoresha e bibliotekës së Ulqinit znj. Ardita Rama, pra të pranishmit lexojë një tregim nga shumë tregime qe përmbante libri me titull :Mësuesi me sy të shtrembër, i cili ishte shumë interesant dhe ngërthente ne vetvete një ngjarje rren qethëse të vet autores e cila tregon identitetin e vet dhe të Flamurit shqiptar. Gjatë këtij leximi rren qethës shumë pati emocioe çka nuk na munguan as lotët nëpër faqe.

Qe të ndyshohët sado kjo atmosferë e rendë rren qethëse u ftua poeti shkrimtari nga Kosova-Gjermania Neki Lulaj, me një Poezi, i cili në fillim të fjalës se tij tha :”Përgëzoj autoren e librit znj. Amina Nuraj një herët Kryetare e këshillit kombëtar në Sanxhak , duke u shprehur se ky libër po Përurohet në muajin nëntor, në Nëntorin e 117 -të te Kongresit të Manastirit në 113 vjetorin e Shpalljes se Mëvetësisë se Shqipërisë dhe pakë muaj më vonë në 18 vjetorin e Pavarësisë të Kosovës, andaj qëndro krenare dhe e pa thyeshme”. Pastaj lexoi Poezinë : Më shumë se një lutje ,e cila nga të pranishmit u mirëprit me duartrokitje fren etike.

Në vazhdim të përurimit u shfaq një Dokumentar autor Marin Mema ‘gjiruar në pjesët e banuara me shqiptar në Pazarin e ri dhe në Sanxhak me rrethinë me fjalime të ndryshme dhe intervista. Ku mes tjerash një shqiptar thot mos na harroni dhe çdo iniciativë a nismë qe mirët nga Kosova ose Shqipëria duhet përshëndet duhet bëjnë më shumë për ne Prishtina dhe Tirana, nëse na ka harruar Zoti këto dy qendra nuk është dashtë të na harrojnë.
E një qytetar tjetër shqiptar shprehët kështu:
“Ëj mos na harroni
Se ne jemi djegur
Për Shqipëri…

Pas këtij Dokumentari sa interesant aq edhe nostalgjik ,fjala ju dha autores së librit : Amina Nuraj, „Unë bija e atdheut“ , e cila më shumë emocione evokoj kujtimet dhe përjetimet e saja rrënqethese dhe të ndryshme e mes tjerash ajo tha ” Në moshën 11 vjeçare për herë të parë kur kam vizituar Mitrovicën dhe jam befasuar me mikpritjen qe kam përjetuar në atje ,sepse ne rrethin ku jetoja për shqiparët më kanë thënë krejt diçka tjetër „Duke i klasifituar si njerëz te egër qe jetojnë nëpër pemë“ dhe qe nga ai moment në botë time shpirtërore lindi një Diell i vonuar,nga ajo vizitë tek unë çdo gjë ka ndryshuar qe nga ai moment unë kam gjykuar dhe menduar dhe kënduar vetëm shqip këtë punë e bejë edhe sotë e gjithë jetën.”

Kur jam shprehë në shkollë Mësuasi na tha të gjithë nxënesit le ta prekin flamurin e tyre e une u përgjegja se Flamuri me Shqiponjë është i imi. Nga ai moment unë kam patur shumë probleme edhe më mësuesin në klasë edhe me bashkëmoshataret në shkollë, isha e përbuzur.

Mësuesi me tha ne e kemi flamurin e Serbisë kure unë i thash jo Unë jam shqiptare kam flamurin me shqiponjë!.Punët u thelluan aq shumë dhe kështu kjo ngjarje mori përmasa të mdha .Drejtor ati i shkollës me bëri verejtje mue dhe u bëri vërejtje edhe prindërve te mi. Familja fillimisht nuk me ka përkrahur. Në moshën 16 vjeçare jam arrestuar nga milicija serbe për një poezi qe ja kam kushtua Adem Jasharit ,të cilët më kërcënonin duke me thënë:“ Kush të paguan ty?“ Angazhimin tim nuk e kam ndalë në asnjë moment dhe atë nuk do ta ndalë kurrë !.Nëpër breza dhe faqet e historisë ne shqipttarët ne Sanxhak,kemi qenë familje e përndjekur te torturuar dhe persekutuar.

Rinia e Sanxhakut është e ndrydhur si Misri nën Mokrën e mullirit ,ose si  kokrrat e ullirit kur lëshojnë lëng.

Tani më rinia e Sanxhakut dhe Pazarit te ri është edhe duke u vetëdijesuar dhe të gjithë bashkë duhet dalë me çdo çmim nga kjo gjendje e rendë e këtij gjenocidi dhe ketyre ndrydhjeve shpirtërore. E besoni ne vuajmë më shumë se Çamët e çmerisë. Ju lutëm juve , mësoni për Historinë e Sanxhakut do të tmerroheni se, nëpër çfarë katrahurash kalon populli shqiptar. Ta dini edhe këtë ,se në Sanxhak janë asimiluar 380 mijë shqiptar. Dhimbja është e madhe e ne nuk do të ndalemi kurrë në kërkim të drejtave tona dhe te drejtat tona të vendosën aty ku e kane vendin. Pas 100 vitesh e kam hapur Këshillin kombëtar shqiptar në Sanxhak Kryetare e keti asosacioni jam unë,tha në fund të fjalës përmbyllëse znj. Amina Nuraj.

Ne foto ::Ardita Rama,Amina Nuraj dhe Ali Gjeçbritaj.

Ne foto Neki Lulaj dhe Amina Nuraj

Ne foto Neki Lulaj duke recituar,Ardita Rama Amina Nura dhe Ali Gjeçbritj

Shkrimtari Neki Lulaj dhe Kryetari i LD.për Mal të Zi zt.Saubih Mehmeti.

Gjakova ka shënuar një vit jubilar të rëndësishëm, duke festuar 430 vjetorin e ndërtimit të Xhamisë së Hadumit. Në këtë kontekst, Shoqata e Intelektualëve ‘Jakova’ organizoi promovimin e monografisë “Xhamia e Sylejman Hadum Agës”, një ngjarje që nënvizon rëndësinë historike dhe kulturore të këtij monumenti për qytetin dhe popullin shqiptar.

Xhamia e Hadumit, një shembull unik i arkitekturës osmane në Ballkan, ka shërbyer për shumë breza si qendër e dijes dhe arsimit dhe ka kontribuar në ruajtjen e traditave, gjuhës dhe fesë. Ky monument është një simbol i qëndresës së Gjakovës në kohë të vështira, duke u ringritur pas dëmtimit të rëndë gjatë luftës për liri në vitin 1999. Kështu është vlerësuar nga të pranishmit simboli Çarshisë së Vjetër të Gjakovës.

Organizimi i këtij eventi ishte në duar të Shoqatës së Intelektualëve ‘Jakova’, e cila në këtë rast promovoi jo vetëm monografinë, por edhe vlerat kulturore që përfaqëson Xhamia e Hadumit. Kryetari i Shoqatës, prof. dr. Ruzhdi Sefa, u shpreh se kjo ngjarje ndodhi në një datë simbolike, 28 Nëntorin, duke theksuar rëndësinë e Xhamisë si një stacion i rrëfimit kombëtar. “Xhamia e Hadumit nuk është vetëm objekt kulti; ajo është një stacion i rrëfimit të gjatë kombëtar,” tha Sefa, duke theksuar se ky monument është një trashëgimi e çmuar që duhet ruajtur dhe kultivuar.

Autori i monografisë, Agron Muqaku, shprehu mirënjohjen për inkurajimin e prof. Ruzhdi Sefës për realizimin e kësaj vepre. Muqaku theksoi rëndësinë e dokumenteve të reja që pasqyrojnë historinë dhe kontributin e Sylejman Hadum Agës në themelimin e qytetit të Gjakovës. Ai shtoi se Xhamia e Hadumit përfaqëson një pasuri në shumë dimensione: historike, arkitekturore, shkencore, shoqërore dhe kulturore.

“Monografia na kujton se ruajtja e Xhamisë së Hadumit do të thotë ruajtja e identitetit, rrënjëve dhe memories sonë kolektive,” tha Muqaku, duke shprehur shqetësimin për gjendjen e temeleve të saj, të rrezikuara nga lagështia, dhe duke apeluar për ndërhyrje urgjente.

Promovimi i librit, i mbajtur në Sallën Solemne të Pallatit të Kulturës, shërbeu si një përmbledhje e vlerave kulturore dhe historike që përfaqëson Xhamia e Hadumit dhe dëshmoi për angazhimin e Shoqatës së Intelektualëve në ruajtjen e këtij trashëgimie. Recensentët e kësaj vepre ishin inxhinier–arkitekt MSc. Xhelal Hoxha dhe historiani Dr. Alban Dobruna, të cilët kontribuan me profesionizmin e tyre në vlerësimin e përmbajtjes.

Me këtë rast, njohës të kulturës në Gjakovë theksuan se çdo qytet mbetet gjallë sa kohë që ruan kujtesën e tij. Promovimi i monografisë për Xhaminë e Hadumit është një hap i rëndësishëm në këtë drejtim, duke e bërë atë një pjesë të rëndësishme të identitetit dhe historisë së Kosovës.

29 nëntor 2025

Data 15 Nëntor 2025, në Kinema Millenium, u shënua lindja e një zhanri të ri në kinematografinë shqiptare

RIKTHIMI I SHPRESËS

Një film nga Elvis Peçi

Me skenar të Elvis Peçi dhe Edlira Stavre

Me regji, kolonë zanore, montazh, miksazh, orkestracion muzike, piano, sound engineering dhe produksion të Elvis Peçit

Një sallë e mbushur plot me miq, dashamirës, familjarë, aktorët simpatikë pjesëmarrës, artistë dhe kineastë i dhanë filmit impaktin e bukur që një premierë e një zhanri të ri di ta japë kaq hijshëm. Atmosfera jashtëzakonisht emocionale përfshiu publikun për më shumë se një orë e 30 minuta film.

Premierën e hapi autori dhe producenti i filmit, Elvis Peçi, i cili përshëndeti dhe falënderoi të pranishmit.

Së pari, zhanri Fantastiko-Planetar, me ide ëndërrimtaro–avatare që shohin nga e ardhmja, me një botë të pasur dëshirash dhe me një energji lucidente plot koloristikë të aktorëve 14-vjeçarë, i ka munguar kinemasë sonë.

Filmi është një udhëtim imagjinar në kohë — një prej parapëlqimeve personale të autorit — me dramaturgji të spikatur, plot ide dhe simbolika të dukshme e të padukshme në sfond.

Pa e ditur as vetë autori se kjo ditë do të vinte, filmi e ka indicien që kur gjyshi i tij, Petrika Koço, për t’i ushqyer imagjinatën dhe dëshirën për pikturë një 6-vjeçari, i pikturonte Elvisit një yll.

Dhe ai yll, i ngulitur në kujtesë, ka udhëtuar për afro 40 vite në imagjinatën e artistit, për të marrë më pas formën e festivalit Twinkle Twinkle Festival, e sot, të materializohet në një zhanër të ri filmik.

Së dyti, të gjithë profesionistët e njohin procesin Multitrack-Video në montazh, ashtu si dhe Multitrack-Audio në produksion zanor.

Por që do vinte një ditë një profesionist “MULTI-TRU”, me aftësi unike, që do të bashkonte brenda trurit të tij jo vetëm Multitrack-Video e Multitrack-Audio, por funksionimin perfekt të shumë profesioneve njëkohësisht në një film — as unë s’mund ta imagjinoja.

Autori i filmit “Rikthimi i Shpresës” është skenaristi, kompozitori, orkestruesi, pianisti, regjisori, montazhieri, sound inxhinieri, dirigjenti i orkestrës virtuale të Hollywood Orchestra, producenti, financieri — dhe një nga simbolikat më të bukura ku ai metaforizon veten është skena ku Ylli Twinkle i bie kitarës, dhe në kapakun e saj njerëzit hedhin para. Një skenë që i rri filmit si një tis dramaturgjik shumë i bukur.

Ëndrrat dhe dëshirat janë ideale të bukura, por realiteti është tjetër gjë. Ai shfaqet dhunshëm dhe dhimbshëm përmes simbolikës së gojës së shqyer të luanit në kopshtin zoologjik, gojë që duket sikur do të shqyejë gjithçka.

Hungërimat e tij të frikshme, dhëmbët e mprehtë, duken sikur kafshojnë pjesë të Detit, relievet e Mëmëdheut, troje të bëra mish-mash, shpate malesh të kafshuara, shpopullime.

Fëmijët që vrapojnë pas ëndrrave, dëshirave e idealeve në një botë ideale që goja e luanit nuk i lë t’i shijojnë… ku ta kërkojnë atë? Në një planet tjetër?

Këto skena, si në natyrë ashtu edhe në shkollën e muzikës, i japin filmit një temporytm shumë të bukur.

Çfarë kontrasti i mrekullueshëm skena nën errësirën e natës në muzeun zoologjik.

Urime të përzemërta për aktorin kryesor që luan rolin e yllit Twinkle.

Urime për kamerën dhe fotografinë cilësore, për pamjet fantastike me dron të bukurisë shqiptare — të cilat, megjithëse mahnitëse, risjellin në vëmendje gojën e luanit, gojën e korrupsionit dhe shpopullimit.

Urime për kastin e aktorëve fëmijë që luajnë kaq natyrshëm e bindshë, dhe këngëtarëve që i japin shumë oksigjen sonor filmit.

Urimet me te perzemerta stilistit te mirenjohur Arben Peçi per kostumet.

Dhe urimi kryesor shkon për autorin e filmit, Elvis Peçi, i cili solli lindjen e një

Zhanri te ri Fantastiko-Planetar me ide Ëndërrimtaro–Avatare në kinemanë tonë.

Dhe së dyti, autori solli funksionimin perfekt të shumë profesioneve njëherazi, që kohezionojnë në një film te permbledhura ne UNIKALITETIN “MULTI-TRU” me aftësi gjeniale te Autorit te filmit.

Ne nje shoqeri te perparuar a duhet te egzistoje kutia e instrumentit per te lypur para per ARTIN – ARIN E VLERAVE SHOQERISE, apo ky eshte ritual i shoqerive te prapambetura. Po patjeter qe keshtu eshte.

Problemi eshte se a kane veshe te dëgjojne ata qe duhet te Dëgjojnë.

Në Pallatin e Kongreseve u ndan çmimet e Panairit të 28-të të Librit. “Autori më i mirë i vitit” i është dhënë Artan Fugës për romanin “Ndëshkimi i dytë i Evës”, një strukturë romaneske, ku ndërthuren miti i zanafillës, dramat e jetës familjare e urbane dhe zhvillimet teknologjike të bashkëkohësisë.

Çmimi për “Përkthimin më të mirë” iu dha Virgjil Muçit për përkthimin e veprës Xhejmsi të Percival Everett, fitues i Çmimit Pulitzer 2025.
Për përkthimin më të mirë letrar nga frëngjishtja në shqip iu dha Urim Nergutit për përkthimin e romanit “Hyrija” të Kamel Daoud, fitues i çmimit Goncourt 2024.

Çmimin “Autori i librit më të mirë studimor”, e fitoi Ali Xhiku për veprën Faqeve të historiografisë shqiptare. Çmimi u mor nga botuesi i veprës Bujar Hudhri.
“Autori i librit më të mirë për fëmijë” i është dhënë Valbona Banka për romanin për fëmijë Aria.

Po ashtu u ndanë edhe dy diploma mirënjohjeje, e para nga ambasada e Bullgarisë për përkthyesen Janka Trifonova Selimi, e cila u mor nga e bija Melina Selimi. Ndërsa diploma e dytë e mirënjohjes u dha nga ambasada e Polonisë për profesorin Arqile Teta. bw

Helena Kadare rikthehet në panair si shkrimtare.

Nën titullin “Gruaja e lirë” ajo ka botuar një libër me tregime ku Parisi dhe Pogradeci, Tirana dhe Kinostudio shpalosen përmed syrit të personazheve të saj.

Gra e burra, të panjohur por edhe personazhe si Lasgush Poradeci vijnë para lexuesit me optikën e një shkrimtareje. Në një intervistë për News24, Helena Kadare rrëfen gruan e lirë brenda saj, në letërsinë e saj dhe po ashtu kohët përkrah Kadaresë.

Në intervistë e dhënë gjatë Panairit të Librit ajo rrëfen vitin pa Kadarenë.

“Po ju tregoj diçka krejt intime. Unë vetëm para 10 ditësh kam hyrë në dhomën e tij, dhe vetëm tani e kam pranuar se ai nuk është më. Më parë thosha ka dalë, do vijë, po punon në studion e tij. Tani që e kam pranuar, tani ka filluar vetmia”, tha ajo mes të tjerash

Me 12.Nëntor,2025, në mënyrë solemne, ”Shoqata e Intelektualëve “Jakova” në Gjakovë, shënoi 23 vjetorin e themelimit e saj. Për rrugëtimin e 23 vjeçar, punën dhe sukseset e arritura, sfidat në jetën e përditshme disavjeçare të veprimtarisë, foli Prof. Xhevat Koshi, më i vjetri anëtarë, njëri ndër themeluesit e kësaj Shoqate intelektualësh gjakovarë. Ai ceki disa nga emrat e personaliteteve të shquara të jetës kulturore e shoqërore të Gjakovës ,si të ndjerët, Prof. Dr. Besim Bokshi, Dr. Pajazit Nushi, Prof. Gexha etj. të cilët janë pjesë e historisë së kësaj shoqate intelektualësh gjakovarë. Foli edhe Mr, Muhamet Rogova, njëherit njëri nga më të vjetër të SHI.”Jakova” në Gjakovë.

Ceremonia e manifestimit të 23 vjetorit të themelimit të SH.I “ Jakova” u mbajt në Sallën e Konferencave, të hotel “ Çarshia e Jupave”, ku morën pjese një numër i konsiderueshëm aktivistësh të dëshmuar ndër vite, pjesë e aktiviteteve të përditshmërisë jetësore.

Kryetari i SHI “Jakova” Prof. Dr. Ruzhdi Sefa, foli për sukseset e përbashkëta të arritura në jetën kulturore e shoqërore të Gjakovës, si dhe, synimet që bashkërisht të vazhdohet me punën intezive në vitet në vazhdim për të dhënë kontribut në të gjitha fushat e jetës, në këto kohë të ngarkuara me shumë sfida. Vetëm të bashkuar e me guxim intelektual, mund të arrijmë suksese të dëshiruara dhe të dëshmuara

Në këtë solemnitet, si pikë referuese ishte Mbajtja e Ligjëratës promovuese të fituesit të Çmimit “Guximi intelektual” për vitin 2024,nga z. Bajram Kabashi, gazetarë dhe publicist i njohur. Z. Kabashi, në ligjëratën e tij, përmendi sfidat e kohës në të kaluarën dhe guximi për ta prezantuar realitetin jetësorë gjatë karrierës së tij mjaft të bujshme.

Ndër të tjera, Kryesia e SHI. “Jakova” dhe kryetari. Prof. Dr. Ruzhdi Sefa, si pjesë të programit patën edhe ndarje të Mirënjohjeve dhe kartelave të Falënderimit, si mirënjohje për arritjet të përbashkëta dhe angazhimin e vazhdueshëm në kuadër të SHI. ”Jakova”.

Në fund folën disa përfitues të Mirënjohjeve duke falënderuar SHI. “Jakova” për përkujdesjen ndaj anëtarësisë dha bashkëpunëtoreve të kësaj Shoqate.

Këtë radhë Falënderime dhe Mirënjohje morën: Prof. Agim Jaka, Mr. Mevlyde Mezini Saraçi, Sabahudin Vehapi, Prof.Ilir Hajdari, Prof. Iliriana Pylla.Prof. Teuta Lama Hoda, Dr. Agron Abrashi, Msc. Yll M. Ferizi, Fehmi Xharavina, Av. Minush Hoxha, Tahir Bezhani, Mr.inxh. Fehmi Soba, Prof Besim Këpuska, Mr.eco. Reshat Muhaxhiri, Prof. Endrit Temaj.

Ndërkaq, në ora 18 ,në Sallen “Teki Dervishi”,Biblioteka e qytetit “Ibrahim Rugova” Gjakovë, u përuruar monografia e Shoqatës “Vjetari 2023,pӕrgaditur nga prof. Agim Jaka.

Shoqata e Intelektualëve “Jakova”, është ndër më aktivja në Komunën e Gjakovës, dhe me punë të palodhur i gjithë stafi saj, ka bërë jehonë në mbarë Kosovën dhe trojet shqiptare. Me punën e tyre të palodhshme, pos botimit e përurimit të librave të ndryshëm letraro- artistik e historik, ka kontribuar duke shpalosur data e kohë të rëndësisë historike, ka ndriçuar biografi të disa personalitete të kaluarës, arsimit e shkencës, duke bashkëpunuar mirë edhe me intelektual të njohur nga Malësia e Gjakovës, Tropoja. Këto e shumë të arritura të tjera, SHI. “Jakova”, e bëjnë të jetë e nderuar dhe e respektuar maksimalisht, duke u ndier krenarë secili pjesëtarë kontributëdhënës në gjirin e intelektualëve të Gjakovës. Prof. Dr. Ruzhdi Sefa është njëri nga figurat madhore të SHI.”Jakova” i cili, me dije, urtësi e largpamësi, ka ngritur ura bashkëpunimit me secilin për secilin qytetarë të Gjakovës. Bashkëpunimi me këtë personalitet të bënë nderë.

Disa çaste të ndarjes së Mirënjohjeve nga Dr. Ruzhdi Sefa, kryetarë i SHI.”Jakova” Gjakovë

Fotot nga: Shklezen Rexha

Për masakrën e Reçakut gjatë luftës së Kosovës, pritet të xhirohet një film me aktorë të famshem të Hollywood-it. Rolin kryesor thuhet se e ka pranuar ta luajë legjenda e kinematografisë botërore, Robert De Niro, i cili publikisht disa here ka deklaruar se ka rrënjë shqiptaro-italiane.

Sipas televizionit Klan ai thuhet se do ta luajë rolin e të jatit të producentit të filmit Fitim Krasniqit, i cili që fillimisht plagoset, e më pas digjet i gjallë nga ushtria serbe.

Producenti i filmit, Fitim Krasniqi thotë se De Niro, pavarësisht famës që ka, nuk e pati edhe fort të vështirë që ta bindë për të marrë rolin. Në një prononcim dhënë për mediat ai tha se De Niro e pëlqeu skenarin sapo e lexoi. Tashmë sipas tij janë duke u koordinuar periudhat e xhirimeve për të përputhur agjendat edhe me aktorët e tjerë.

Masakra në fjalë ishte vrasja e 45 civilëve shqiptarë në fshatin Reçak të Kosovës, me 15 janar 1999. Masakra u organizua dhe u krye nga forcat policore, ushtarake dhe paraushtarake serbe. Edhe sot e kësaj dite Serbia refuzon të pranojë se e ka kryer këtë masakër.

Producenti ndau me emocion edhe rrëfimin e dhimbshëm për fatin e të atit, i cili gjatë luftës ishte plagosur dhe më pas djegur për së gjalli, një histori që tani do të shndërrohet në një film me mesazh të fuqishëm njerëzor.

Krasniqi pohoi se në këtë projekt do të marrin pjesë 71 aktorë nga Hollywood-i, ndër ta edhe Robert De Niro, dhe se të gjitha kontratat tashmë janë nënshkruar.

Ai konfirmoi gjithashtu se De Niro ka pranuar të portretizojë rolin e babait të tij.

Xhirimet për filmin pritet të nisin vitin e ardhshëm, pasi fillimisht ishin planifikuar të fillonin këtë vit, por janë shtyrë për arsye organizative.

Prishtinë, 9 nëntor 2025

Në një mbrëmje të mbushur me emocione, mirënjohje dhe dashuri për atdheun, shkrimtarja dhe aktivistja shqiptare nga Novi Pazari, Amina Nuraj, solli para publikut të Prishtinës veprën e saj më të re me titull “Unë, bija e atdheut”. Promovimi u shndërrua në një ngjarje të rrallë që bashkoi artin, shpirtin patriotik dhe fuqinë e fjalës shqipe.

E rrethuar nga familja, miqtë, kolegët, studiues të letërsisë dhe lexues të shumtë, Amina Nuraj e ndau me publikun jo vetëm librin e saj, por edhe një copëz të shpirtit të saj të ndërtuar mes dashurisë për atdheun dhe përpjekjes për të ruajtur identitetin kombëtar në trojet shqiptare të mbetura jashtë kufijve shtetërorë të Shqipërisë dhe Kosovës.

Një zë nga Novi Pazari që s’përkulet para presioneve

E lindur dhe rritur në Novi Pazar, në një mjedis ku shqiptarët shpesh përballen me sfida të mëdha për të ruajtur gjuhën, kulturën dhe identitetin e tyre kombëtar, Amina Nuraj është bërë tashmë një simbol i qëndresës dhe krenarisë shqiptare. Pavarësisht presioneve të vazhdueshme nga autoritetet serbe, ajo nuk ka ndalur aktivitetet e saj kulturore dhe patriotike. Përmes shkrimit, aktivizmit dhe përfshirjes në jetën publike, Nuraj po përpiqet të zgjojë ndërgjegjen e shqiptarëve të Sanxhakut, duke u kujtuar se gjuha dhe historia janë themeli i ekzistencës sonë kombëtare.

“Ky libër është për ju, për të gjithë ata që dashurinë ndaj atdheut e mbajnë gjallë në zemër,” u shpreh Nuraj me zë të dridhur nga emocionet, teksa lexuesit e duartrokitnin gjatë. “Për çdo nënë që u mëson fëmijëve shqipen në shtëpi, për çdo të ri që kërkon rrënjët e veta, për çdo zemër që nuk harron kush është.”

Një promovim që u kthye në ditë mirënjohjeje

Në këtë promovim të veçantë, recenzentët dhe lektorët e veprës, Januz Fetahu, Bajram Kabashi dhe Bashkim Pushkolli, folën me vlerësim të lartë për stilin, sinqeritetin dhe mesazhin e fuqishëm të librit. Ata e cilësuan Aminën si një zë të ri që e bashkon dashurinë për atdheun me pasionin për artin e fjalës.

“Amina është një zë që nuk njeh kufij. Ajo e sjell historinë dhe shpirtin shqiptar të Sanxhakut në zemër të Prishtinës, duke na kujtuar se kufijtë ndahen në harta, por jo në zemra,” u shprehën ata.

Në fjalën e saj, autorja falënderoi të gjithë ata që ishin pjesë e këtij udhëtimi të bukur letrar: “Çdo përqafim, çdo fjalë e ngrohtë dhe çdo buzëqeshje që mora sot, më dhanë forcë për të vazhduar. Ky libër është një thirrje për dashuri ndaj atdheut, por edhe për guximin për të qenë vetvetja, kudo që jemi.”

Dashuria për atdheun në çdo faqe

“Unë, bija e atdheut” është më shumë se një libër, është një rrëfim shpirtëror për përkatësinë, qëndresën dhe identitetin. Përmes vargjeve të ndjera dhe tregimeve të ngarkuara me emocione, Nuraj sjell figurën e një vajze që, mes përpjekjeve për të ruajtur traditat dhe gjuhën, nuk harron kurrë kush është dhe nga vjen.

Në fund të mbrëmjes, teksa librat nënshkruheshin me dedikime personale, shumë nga të pranishmit ndanin emocione të ngjashme, krenari për një vajzë që nga Novi Pazari po ngre zërin për të gjithë shqiptarët e asaj ane, duke dëshmuar se dashuria për atdheun nuk shuhet, pavarësisht kufijve apo vështirësive.

Me këtë vepër, Amina Nuraj jo vetëm që e afirmon veten si një autore premtuese e letërsisë shqiptare, por edhe si një zë i fuqishëm i identitetit kombëtar dhe i dinjitetit njerëzor.

Poeti Sami Mulaj ka vite që jeton larg Tropojës, vendlindjes së tij, vite të mbushura me mundime jete, shkulme gëzimi dhe shprese, trishtimi dhe dhimbje, por edhe me krenari që ka ditur dhe mundur ta ndërtojë atë në Amerikë në mënyrë dinjitoze, duke respektuar traditën dhe identitetin prej shqiptari të vertetë, pavarësisht kushteve të tjera nga vendi ku u lind dhe u rrit.

Letërsia në përgjithësi, por poezia në veçanti padyshim kanë qënë oazi më i madh i shpresës dhe mënyra më e mirë e përballimit të largësisë dhe mungesës së atdheut si dhe mjeti për të plotësuar boshllëqet shpirtërore dhe mallin e pafund për Shqipërinë dhe Tropojën.

E viziton atë çdo vit, shpesh edhe nga dy tre here dhe kthehet në kontinent ngarkuar me motive dhe ritme të shumta, të cilat më pas i kthen në studion e tij të punës në libra, që tashmë i kanë dhënë emrin dhe njohjen e duhur në mesin e krijuesve tropojanë dhe jo vetëm.

Ky libër i ri, me një titull sinjifikativ ‘’Vetëm zogjtë dëgjoj’’ ka brumë vendlindjeje, ka frymë alpesh, rrjedhë lumenjsh, cicërima zogjsh të etur, fluturime shqipesh ndër maja dhe vrapimin e çmendur të dhive të egra në shkrepa…

Por ajo çka e dallon shpesh nga poetët romantikë të vendlindjes është një qasje e hollë, shpesh ironike ndaj trendit social të zhvillimit në Shqipëri, sidomos në raportet tejet të çuditshme dhe delikate mes politikës dhe shtresave të vuajtura të komuniteteve të varfëra, duke potencuar nevojën e afrimit të saj ndaj halleve dhe identifikimit të rrugëve për të shkuar sa më pranë njeriut të zakonshëm të ditës:
Të vuajturit
i qaj jetën
Jo vdekjen

Të vuajturit,
mos i prishni varrimin
duke e qarë
Vetëm këtë ditë
ka gëzim
vdekja i solli shpëtim…

Brigadierë dhe bajraktarë, presidentë dhe sekretarë, deputetë dhe ministra të vendosur poetikisht përballë themeluesve dhe çlirimtarëve, punëtorëve të minierave dhe fshesarëve, por dhe bujqve dhe barinjve, disa me kollare dhe kostume të shtrenjta, të tjerë me rroba pune dhe djersën që ju bie ballit apo plagëve të pashëruara të luftës, ky është sfondi i dhimbjes sociale të poetit.

Ky sfond,sa intim dhe delikat po aq dhe i drejtëpërdrejtë, therës dhe polemizues, e bën poezinë e tij komplekse dhe shumë të angazhuar me fatin e njeriut në ritmet e shfrenuara të jetës së sotme teknologjike:
Sado e lavdishme
të jetë e djeshmja
me kryet pas nuk ecet
e të vraposh kurrsesi…

Vetëburgosja
me të djeshmen
të mban lidhë
me zinxhirë…

Në hartën e tij të ëndrrave poeti Mulaj shfaqet përmes pejsazhesh marrëmëndës thurur me figuracion tingëllues dhe joshës, me tematika të shumëllojta ku ai shndrrohet në zëdhënës dhe mbrojtës pa kufi ,së pari të njeriut të thjeshtë dhe atyre hallemëdhenj, shfaqet si dashnor i përjetshëm i natyrës dhe dashurisë dhe mbetet dukshëm pjesë e pandashme e vendlindjes së tij.
Ajo ka emblemën e bukur të emrit dhe frymën e saj në çdo varg dhe në çdo përjetim:
Te gurrat n’rudina
i kam stërpikë me ujë bore
e buzët e tyne all
kuq e kuq si mollë
i kam puthë
në ato gurra buzët
e sytë e tyne i kam vizatuar
më e mira pikturë
aty më ka mbetë…

Ai ka qënë dhe mbetet vazhdimisht i angazhuar në rrethet atdhetare të komunitetit shqiptaro-amerikan dhe një zë i nderuar dhe i dashur i tyre, që jeton e frymon me shqetësim për fatet e atdheut tonë e të trojeve shqiptare. Kësisoj dhe poezia e tij mban aromën e natyrshme të vendlindjes, pritet ngrohtë nga lexuesit dhe konsiderohet një zë i ëmbël, por dhe fort kumbues me rezonancë të pasur dhe hapësirë gjithnjë në rritje të mesazhit të tij poetik dhe social:
Trupit të Atdheut
shtrirë gjerë e gjatë në dhe’
as pas katërdhjetë ditësh
as pas katërdhjetë vitesh
as pas katërdhjetë shekujsh
nuk i është nda mishi prej eshtnave
aty është
as nuk ka vdekë
e as nuk ka me vdekë…

Ky libër vetëm sa e ka theksuar prirjen dhe shfaqjen e poetit kah besimi dhe brendia e këtij mesazhi organik dhe aktual që e përfshin atë në plejadën e artistëve të fjalës së fortë, të fjalës së ngrohtë, të dhembshur, plot lëng jete, dashuri dhe dritare të pafundme shprese…
Duhet mësue
si me vdekë
na e la amanet poeti
ose edhe atdheun
ta nxjerrim për shitje…

Lulzim Logu
Tetor 2025

Libri me tregime “Kalomira”

Titulli i kësaj eseje është paksa metaforik. Këtë metaforë e kam”vjedhur” nga MILAN KUNDERA. Milan Kundera ka thënë:”Çdo krjues nxjerrë ujë nga pusi i vet”. Dhe unë sapo përfundova librin me tregime “Kalomira” të KOZMA GJINIT, kam pirë plot 23 gota ujë nga”pusi” i tij. Natyrshëm,tek ndonjë tregim,siç do theksoj në vijim,gota nuk ka mjaftuar,duhej,domosdo,një kovë. Kur i shoh një nga një tregimet dhe,kur shoh që shkrimtari KOZMA GJINI ka botuar deri tani 17-libra,atëherë më lind e drejta që të them për të,atë që me kohë e ka thënë ERNESTO SABATO:”Mos rresht kurrë së shkruari, kjo është e vetmja gjë që ia vlen”. Këto tregime,njëri më shumë se sa tjetri,janë si një befasi e bukur,se,siç thotë GAO GINDOGAN:”Shkrimi është si një befasi që i lidh njerëzit mesvete”.
*
“Pusi” nga ka nxjerrë ujë KOZMA GJINI, ka cilësi të lartë. Nuk ia vlen që me”këtëujë” të shplash fytin,gjasme për të bërë”gargar”,por,përkundrazi,ka raste që nuk të del,një gotë,do një të dytë apo deri një kovë. Mos kujtoni se po hiperbolizoj? Nëse dyshoni në këtë që po shkruaj, ndiqni letërkëmbimin e autorit,me nga një mjeshtërit veteran,si GAQO VESHI alias HYSKË BOROBOJKA. Dhe nëse dhe me kaq,prapë dyshues tundni kokën,atëherë shijoni humorin taze të KOZMA GJINIT tek tregimi”Deputeti dhe invalidi”. Në gjykimin tim,është më i bukuri, me humor që ta çon buzën vesh më vesh dhe,veç humorit,ka një “dozë me tumor”.për qeverinë,për drejtësinë dhe,për”deputetët”(me lista të mbyllura”e të hapura.. Tek qëndroj ky tregim (pa menduar se bëj ndonjë blasfemi),për mua është më antologjiku. E ka vënë qeverinë dhe drejtësinë si një”trup anatomik” dhe i bën diseksionin. Kur lexoj këtë tregim dhe”Portali” jo vetëm i shoh si u skuqen veshët atyre që shpikin profka të tilla paradoksale dhe them:-Sa të drejtë ka patur shkrimtari i madh Amerikan MARK TWAIN(1835-1910) që ka thënë:” Burimi më i madh i humorit është hidhërimi”. Edhe KOZMA GJINi”qesh” se nuk “qan”dot,ndaj dhe përgjegjësit i kësaj “farse” i rreh si me”pambuk” duke i zhveshur lakuriq.
Nëse i sheh tregimet një nga një,aty gjen çaste sa të gëzueshme dhe,po aq të dhimbshme. GËTE kur ka folur për shkrimtarët ka thënë: “Çdo shkrimtar,në një farë mase, paraqit veten në veprën e tij”. Dhe pse jam i bindur nga kjo thënie GËTES,unë them dhe shkruaj:” KOZMA GJINI ëshë”Andromaka”,heroina omonime,e tregimit lirik aq sinjifikativ,që shkon në manastir,fshehur; është dhe ajo”burrnesha”që sharron me BACËN SADRI:është dhe ajo”nëna” tek”lëndimi i nënës” që ndjell”Sheganin” që i kanë vjedhur… dhe,për mos vazhduar më tjetër,do thoni:-Mos çfarë thuaj kështu?Je në vete apo jo? Jam i kthiellët si një qiell pa re dhe transparent si xham:-Mos kujtoni se ka vend për”lodra erotike” apo përversiteti homeseksualist. Pasqyrat janë për përpara, Ju nuk më besoni mua,se jam i vogël dhe nuk ua mbush synë,por kur e pyetën autorin e romanit “Madam Bovari”:- Mësje,kush është “Madam Bovari”? Ai u përgjigj?
-Unë jam. Kush mund të jetë tjetër?
Unë e di që KOZMA GJINI nuk rri si ujë i ndenjur.Ai lexon,shkruan dhe ka zërin e tij të veçantë në fushën e letrave. Ai.duke shkruar,sikur e ndanë jetën me ne, të tjerët dhe unë,në mbyllje, e përshëndes me një thënie të KONFUCIT:”Nuk ka rëndësi sa ngadalë ecën,mjafton që mos ndalosh”.
Tiranë,25 tetor 2025