Nga Katie Bo Lillis dhe Evan Perez, CNN/

Bota e mbyllur e agjentëve të kundërzbulimit të FBI-së u tund fort muajin e kaluar kur njëri prej tyre, Charles F. McGonigal, ish-shefi i zyrës së kundërzbulimit në New York, u akuzua për shitje aksesi zyrtarëve rusë e shqiptarë në shkëmbim të qindra mijëra dollarëve.

Pas tërheqjes nga FBI më 2018, akuzohet se ka punuar në mënyrë të paligjshme për një nga oligarkët më të njohur të Rusisë, Oleg Deripaska, i cili ka qenë në dosjen e hetimit të FBI-së për ndërhyrjen ruse në zgjedhjet presidenciale amerikane më 2016, për shkak të lidhjeve me Paul Manafort, ish-shefi i fushatës së Donald Trump.

Ish-zyrtarë të FBI-së që kanë punuar me McGonigal thanë për CNN se ishin shtangur, zhgënjyer e inatosur kur mësuan lajmin. Njëri prej tyre i quajti akuzat “të tmerrshme”.

“Ky person ishte jashtëzakonisht i respektuar dhe shihej vërtet si një ekspert karriere i kundërzbulimit”, sipas një ish-zyrtari të lartë të kundërzbulimit në FBI që ka punuar me McGonigal. “Ai ishte një nga këta yjet (e kundërzbulimit) që, kur dilnin përpara punë të vështira, detyra tepër të ndeshje, ai ishte në listën me pak emra të personave që do të shihje e do t’i pyesje ‘ku është Charlie, a ka ndonjë punë në dorë për gjashtë muajt e ardhshëm?’”.

Po bëhen spekulime për dëmit të mundshëm të shkaktuar nga McGonigal, përfshirë edhe nëse ai ka ekspozuar informacion sensitiv që mund të dëmtojë sigurinë kombëtare të SHBA. Si oficer i lartë i kundërzbulimit, McGonigal kishte akses në informacionet më delikate të FBI, si dhe të CIA-s e të agjencive të tjera.

Ai ka qenë edhe në dijeni të teknikave të grumbullimit të informacionit nga FBI, të operacioneve kundër diplomatëve rusë në SHBA, e për shumë gjëra të tjera, thonë ish-zyrtarë që janë në dijeni të natyrës së punës së tij.

Janë ngritur pyetje edhe për afërsinë e McGonigal për disa hetime të profilit të lartë, përfshirë ato për Hillary Clinton dhe bashkëpunëtorët e Donald Trump. McGonigal ndihmoi në mbikëqyrjen e të dy hetimeve.

E gjitha kjo ka ngjallur interesim të madh te McGonigal, përfshirë edhe nga Kongresi amerikan së fundmi.

Senatori Dick Durbin nga Illinois, kryedemokrati në komisionin e drejtësisë në Senat, kërkon një seancë pyetjesh për të zbuluar “shkallën e vërtetë të ndikimit të akteve të McGonigal mbi çështje me ndjeshmëri të lartë, përfshirë edhe nëse ai ka kompromentuar burime sensitive, metoda e analiza” dhe “nëse aktet për të cilat akuzohet kanë ndikuar në materialisht në rezultatet e hetimeve apo kanë kompromentuar më tej sigurinë tonë kombëtare”.

Republikanët në Komitetin e Drejtësisë në Dhomën e Ulët të Kongresit thanë të enjten se kanë nisur hetimin e tyre.

Peter Lapp, një ish-agjent i kundërzbulimit në FBI, që ka punuar dikur me McGonigal, tha për CNN se rasti McGonigal është një “siklet absolut” për FBI.

Rast korrupsioni, jo spiunazhi për FBI

Burime të informuara me çështjen thanë për CNN se, të paktën për momentin, zyrtarët e FBI e shohin McGonigal jo si spiuni por si një ish-zyrtar i korruptuar që synonte fitime para se të largohej nga Byroja. Zyrtarë të lartë të FBI refuzojnë ta shohin çështjen si të sikletshme, përkundrazi e paraqesin si tregues se Byroja është e gatshme të përndjekë edhe njerëzit e saj që akuzohen se kanë shkelur ligjin.

Drejtori i FBI-së, Christopher Wray, i cili mori drejtimin pak para largimit të McGonigal, u nxeh me një pyetje për këtë çështje në një konferencë për shtyp me tjetër temë javën e kaluar.

“Ka disa gjëra të rëndësishme në lidhje me këtë rast që po lihen jashtë vëmendjes”, tha Wray. “Ishte FBI që e nisi këtë hetim, është FBI dhe agjentët tanë që po punojnë pa u lodhur për të ngritur çështjen kundër tij, dhe ishte FBI që e arrestoi… Mendoj se ajo që tregojnë akuzat në këtë rast është gatishmëria e FBI-së si organizatë për të drejtuar projektorët mbi sjellje që janë totalisht të papranueshme, përfshirë edhe kur ndodhin nga njerëzit tanë, si dhe gatishmëria për t’i vënë këta njerëz para përgjegjësisë”.

Pas vlerësimit të dëmit të mundshëm bërë informacionit të inteligjencës, si dhe burimet e metodat në zotërim të McGonigal, FBI e sheh çështjen si një rast të pastër korrupsioni. Byroja nuk e sheh McGonigal si rast spiunazhi të tipit Robert Hanssen, spiuni që ka shkaktuar më tepër dëme në historinë e FBI-së.

Hanssen spiunoi për Rusinë për shumë vjet ndërsa mbante poste të larta në kundërzbulim, duke i dhënë Rusisë informacione që ndihmuan në identifikimin e spiunëve amerikanë dhe teknikat e spiunazhit.

As në aktakuzën publike nuk ka tregues se McGonigal ka kryer spiunazh. Zyrtarë të djeshëm e të sotëm të FBI-së familjarë me McGonigal dhe punën e tij thonë se besojnë që McGonigal – ish-llogaritar – thjesht u bë lakmitar.

Ish-zyrtarët hedhin poshtë edhe seritë e teorive që kanë dalë në median sociale për rolin e McGonigal në hetimin e FBI-së për Rusinë, në veçanti ato të lidhura me punën e tij për Deripaskën.

McGonigal drejtonte seksionin kibernetik të kundërzbulimit në FBI më 2016 kur Byroja ndiqte me vëmendje përpjekjet  e inteligjencës ruse për të ndikuar në zgjedhjet presidenciale. Por ish-zyrartë thonë se McGonigal nuk kishte autoritet për marrje vendimesh përfundimtare në hetimin më të gjerë, i cili përfshinte aktivitete shumë më tej aktiviteteve kibernetike ruse.

Kontakti shqiptar

McGonigal u ngrit në detyrë për t’u marrë me disa nga rastet më sensitive të kundërzbulimit në FBI, përfshirë një investigim tepër të rëndësishëm për agjentë të CIA-s të vrarë apo të zhdukur në Kinë. Ai shihej si kompetent, shumë i zgjuar dhe punëtor i madh.

Por më 2017, plot një vit pasi ishte emëruar shef i divizionit të kundërzbulimit në New York, McGonigal u pa në një makinë të parkuar pranë një restoranti në qytet dhe mori 80 mijë dollarë nga një person që më parë kishte punuar me zbulimin shqiptar.

Është një nga dy detajet kryesore të dy aktakuzave kundër McGonigal në New York e Washington, të cilat përfshijnë akuza për pastrim parash, konspiracion për shkelje të sanksioneve amerikane kundër një oligarku rus, dhe deklarime të rreme për FBI.

Për thuajse dy vjet para tërheqjes më 2018, Departamenti i Drejtësisë pretendon se McGonigal efektivisht shiti akses te zyrtarë amerikanë, duke u përpjekur të organizonte takime për individë nga

Bosnjë Hercegovina në emër të personit dikur të lidhur me zbulimin shqiptar.

McGonigal akuzohet se pranoi të paktën 225,000 për shërbimin e tij, gjithçka teksa e gënjente FBI-në për aktivitet e tij, përfshirë udhëtime të shumta në Evropë të paguara nga kontakti shqiptar dhe të bëra pa informuar FBI-në, si dhe për marrëdhënien sekrete që pati me kryeministrin e Shqipërisë.

Pasi u tërhoq më 2018, sipas aktakuzës në New York, McGonigal shkeli sanksionet amerikane duke marrë pagesa ilegale për të ndihmuar përpjekjet e Deripaskës për të hequr sanksionet mbi të, si dhe për të hetuar një rival politik në Rusi.

Për disa oficerë dhe ish-oficerë, sjellja e McGonigal teksa punonte ende në FBI është shumë më e tmerrshme se sa akuzat në lidhje me Deripaskën pas tërheqjes.

Veçanërisht shqetësuese janë dyshimet se McGonigal bëri që FBI të hapte një hetim penal për një qytetar amerikan në të cilin personi i lidhur me zbulimin shqiptar do të shërbente si burim njerëzor – por pa ia zbuluar Byrosë marrëdhënien e vet financiare me atë person.

“Kjo është jashtëzakonisht e rëndë, kaq shumë e gabuar – nëse i ka bërë këtë gjëra që dyshohet, nuk është si një zonë gri”, tha ish-zyrtari i lartë i FBI-së.

Tip nevrik

Nuk dihet me saktësi se si u informua FBI që një nga yjet e saj të kundërzbulimit mund të kishte kapërcyer vijën e kuqe.

Në prapaskenë, FBI e ka hetuar McGonigal për vite, thanë njerëzit e informuar për këtë çështje, përfshirë monitorimin për muaj të tërë.

Disa që kanë punuar nga afër me McGonigal thonë se në atë kohë kishte pak tregues se diçka nuk shkonte. Peter Lapp, i cili punoi me McGonigal në një rast spiunazhi të lidhur me Kinën dhe më pas u pushua nga puna prej tij, tha i për CNN se McGonigal kishte temperament dhe iu bërtiste vartësve aq shpesh saqë në zyrë i kishin vënë një nofkë për qortimet që bënte: “McGonigal Hotwash” (dush i nxehtë).

“Bërtiste aq shumë sa të bënte dush”, tha Lapp.

I pyetur nëse kishte pasur ndonjëherë arsye për të dyshuar për sjelljen e McGonigal, Lapp ishte i prerë: “Edhe tani, në retrospektivë, jo. Vetëm sepse dikush është shef legen, nuk do të thotë se është korruptuar”.

Një tjetër ish-zyrtar i lartë ishte po aq i prerë kur u pyet nëse kishte dyshuar ndonjëherë se McGonigal ishte i korruptuar. “Absolutisht asnjëherë”./edition.cnn.com/