Pas sulmeve të Ramës ndaj zyrtarëve britanikë mund të jetë Alastair Campbell
Tabloidi i njohur britanik ‘Daily Mail’ i ka kushtuar sërish një artikull shqiptarëve, duke u përfshirë kështu në debatin e madh për eksodin e tyre drejt Britanisë së Madhe.
Gazetari investigativ i “Mail online” Guy Adams, ka udhëtuar drejt vendit tonë, ku tregon detaje se si ikin shqiptarët drejt ‘tokës së premtuar’.
Artikulli:
Për mijëra shqiptarë që shkojnë drejt Perëndimit në kërkim të një jete të re, udhëtimi fillon në agim në një copë betoni të vendosur mes një restoranti picash dhe një sallë ekspozite të madhe Zanussi në karrexhatën kryesore jashtë Tiranës qendrore. Aty është vendosur ‘Pati Travel’, kompania më e madhe dhe më e suksesshme e autobusëve në kryeqytet, e specializuar në atë që e quan ‘tregu i emigrantëve’.
Për rreth 200 euro, ata ju shesin një biletë me mundësi përzgjedhjeje për qytetet kryesore europiane, që reklamohen në një hartë të gjerë blu që mbulon dritaren kryesore të biletarisë së saj. Destinacionet përfshijnë Vjenën, Pragën, Frankfurtin, Brukselin dhe Berlinin, plus 27 vende të tjera të shpërndara në Gjermani, Austri dhe Belgjikë. Gjithashtu në foto, në këndin e sipërm të grafikut, janë katër qytete dhe qytete të tjera ku klientët e firmës shpesh zgjedhin të përfundojnë. Ky seksion i hartës mbulon Anglinë. Dhe destinacionet janë: Londra, Birmingham, Liverpool dhe… Maidstone në Kent.
Këtu del dhe një element tjetër, pasi ‘Pati Travel’ që disponon 20 autobusë, nuk mundet ligjërisht që t’i dërgojë këta shtetas shqiptarë drejt Britanisë së Madhe, por një pjesë e tyre shkojnë gjithsesi. Pasi arrijnë në Belgjikë, ata zakonisht hipin në një autobus lokal për në Normandi. Më pas kërkojnë një linjë ku në këmbim të disa mijëra eurove do t’i vendosë ata (shqiptarët) në një gomone që shkon përtej kanalit. “Gjithçka është plotësisht e ligjshme deri sa arrin në Francë dhe më pas mbërrin në Calais ose Dunkirk,” shpjegon Petriti, një prej 70 pasagjerëve që ngarkonte çanta të vogla në një autobus pak para orës 5 të mëngjesit të djeshëm.
Atëherë duhet të shkoni në kampin ku qëndrojnë shqiptarët dhe të gjeni dikë që mund t’ju hipë në një varkë të shpejtë. Në pikën ku paguani paratë e trafikantit, futeni në atë që ne e quajmë ‘Zona e Kuqe’, ku gjithçka bëhet e paligjshme derisa të mbërrini në Angli. Një tjetër qytetar që pret bashkë me Petritin është Andi, një inxhinier elektrik 35-vjeçar nga Elbasani, një qytet gjysmë ore me makinë në jug të kryeqytetit. Ai shpjegon se çfarë i motivon vendasit për të bërë këtë udhëtim, ndonjëherë të rrezikshëm. “Nuk ka vend si Shqipëria, por edhe nëse ke një profesion të mirë këtu nuk paguhesh mirë. Situata ekonomike është shumë e keqe dhe kjo është arsyeja pse njerëzit zgjedhin të largohen. Ju thjesht nuk mund të mbijetoni me disa qindra dollarë në muaj, kështu që sigurisht që shumë njerëz shkojnë jashtë vendit.”, tha ai.
Gjithashtu, mbi pasagjerët, të cilët rrinë në gjysmë errësirë duke pirë kafe dhe duke pirë marijuanë, është edhe Arbeni, një taksist vendas që sapo ka zbritur nga një karrocë, bashkë me disa burra të tjerë.
Ata janë të rinj, as 30 vjeç, me çanta të vogla mbi supe dhe pa asnjë bagazh tjetër dhe janë të vendosur të arrijnë në Angli me çdo kusht. Duhet të ketë 15 taksi që kanë ardhur sot këtu plot me të njëjtin lloj njerëzish. Brezi i ardhshëm po largohet. Pati Travel reklamon udhëtimet e tij ditore përmes një operacioni të shkëlqyeshëm të mediave sociale që përfshin faqet e Facebook-ut që tregojnë autobusë të mbushur me pasagjerë të buzëqeshur që tundin pasaportat në ajër dhe videot e Tiktok të kapura përmes dronëve dhe nën mbishkrimin me hashtag si #makeyourmove #unitedkingdom dhe #london.
Një pjesë e planit të shitjeve të biletave është kostoja: autobusët ofrojnë një mënyrë shumë më të lirë për të arritur në Evropën Perëndimore sesa linjat ajrore. Një pjesë tjetër e joshjes është praktike: shqiptarët që më parë janë deportuar nga vende të tjera, ose kanë marrë dënime penale, shpesh shënohen në bazat e të dhënave ‘jo udhëtime!’ dhe nuk lejohen të hipin në aeroplanë. Një kontroll i tillë nuk ndodh në autobusë. Sido që të jetë apeli, biznesi për Pati Travel po lulëzon: që nga themelimi i firmës në vitin 2015, pronari i saj Patriot Rexhmati, një burrë i ashpër me tuta të bardha dhe stoli të rënda ari, ka arritur të ndërtojë një flotë prej 20 autobusësh të rinj, secili duke bërë dy udhëtime kthimi nëpër Evropë në javë. Rexhmati nuk pranoi të intervistohej kur e vizitova, në vend të kësaj më tregoi një fletëpalosje që përmban detaje të rrugëve të Patit.
Në mënyrë intriguese, kjo zbulon se firma aktualisht mburret me një numër telefoni në Mbretërinë e Bashkuar, i cili duket se operohet nëpërmjet një kompanie motër të regjistruar në Companies House në një bllok zyre në Romford – ku drejtor figuron vëllai 35-vjeçar i Patriot, Vullneti. Kur e telefonova atë numër këtë javë, një operator pretendoi se krahu britanik i Patit nuk organizon udhëtime përgjatë Kanalit, por në vend të kësaj i ndihmon shqiptarët që jetojnë në MB për të dërguar pakot në shtëpi. “Ne bëjmë transporte bagazhesh në vend të transportit,” tha ai, përpara se ta mbyllte telefonin.
E gjitha është mjaft kurioze. Teksa duhet të theksojmë sigurisht se nuk ka asnjë provë që firma po shkel ndonjë ligj, baza e saj e klientëve sigurisht që po nxit një krizë të madhe politike brenda dhe jashtë vendit.
Deri më tani këtë vit, rreth 12,000 njerëz janë larguar nga ky vend i vogël ballkanik dhe kanë udhëtuar ilegalisht në Mbretërinë e Bashkuar. Rreth 10,000 prej tyre janë burra në moshë pune. Shumica dërrmuese kanë mbërritur me gomone, përpara se të aplikojnë për azil. Ndonjëherë gjatë muajve të verës, kur kalimet në Kanal ishin në kulmin e tyre sezonal, shqiptarët përbënin rreth 60 për qind të njerëzve që bënin udhëtimin.
Për të vënë në kontekst shkallën e jashtëzakonshme të këtij fenomeni, e gjithë popullsia e Shqipërisë është vetëm 2.8 milionë banorë. Kjo do të thotë, siç u shpreh i habitur një zyrtar i Home Office para deputetëve javën e kaluar, se ‘Rreth 1-2 % e popullsisë së rritur mashkullore të Shqipërisë’ të moshës 20 dhe 40 vjeç ka udhëtuar deri më tani në MB vetëm këtë vit, me varka të vogla. 15,403 shqiptarët që ndërkohë ndodhen aktualisht në Britaninë e Madhe në pritje të një vendimi për azil janë të barabartë me një në çdo 180 burra, gra dhe fëmijë në të gjithë vendin.
Natyrisht, ky eksod ka një ndikim të thellë në Shqipëri, si dhe në Britaninë e Madhe. Në një qytet verior, Has, i cili një dekadë më parë kishte 15,000 banorë, zyrtarët thonë se rreth 8,000 ish-qytetarë tani jetojnë në Londër. Një raport i fundit i BBC i përshkruante qytetet përreth Tiranës si ‘pothuajse të zbrazëta’ nga burrat në moshë pune. Pra, çfarë po e shkakton këtë eksod? Kaloni vetëm disa orë në kafenetë dhe stacionet e autobusëve të Tiranës, ku grupe të rinjsh përkulen mbi iPhone që planifikojnë udhëtimet e tyre dhe do të merrni një përgjigje të thjeshtë: para. Shqipëria është një vend i varfër, i cili vitet e fundit ka pësuar një sërë pengesash të rënda ekonomike, duke filluar nga një tërmet i vitit 2019, i cili shkaktoi dëme në vlerë prej një miliard eurosh, deri te pandemia e Covid-it që ndikoi thellësisht tregtinë e saj dikur të gjallë turistike.
Hidhni në fund krizën energjetike të këtij viti, e cila bëri që çmimet e energjisë elektrike të rriteshin ashtu si hidrocentralet e vendit, të cilat zakonisht furnizojnë më shumë se 70 për qind të energjisë së saj, po vuanin nga një thatësirë verore dhe ju keni paratë e një krize buxhetore. Punëtori mesatar shqiptar sot ka një pagë prej vetëm 442 £ në muaj.
Ndërkohë kostoja e jetesës është në qiell. Çmimet e ushqimeve bazë janë rritur me rreth 20 për qind këtë vit, ndërsa automjetet që bllokojnë rrugët e Tiranës furnizohen me naftë që tani shitet me pakicë për rreth 1.80 paund për litër. Duke u përballur me këto të vërteta të vështira, së bashku me korrupsionin endemik që godet pothuajse çdo shtresë të shoqërisë (Transparency International e vendos Shqipërinë në vendin e 110-të në tabelën e saj të ligës së kombeve të korruptuara, në të njëjtin nivel me Algjerinë dhe Malavinë) nuk është e çuditshme që shumë nga të rinjtë ambiciozë të vendit duhet të kërkoni një jetë më të mirë jashtë vendit. “Njerëzit që e bëjnë këtë janë djem të zgjuar”, thotë Selami Jenishehri, një ish-deputet i opozitës, të cilin e gjej duke pirë kafe në një kafene pak larg nga ndërtesa e Kuvendit të Tiranës. “Unë kam qenë akademik, kam dhënë mësim Matematikë dhe Fizikë dhe ish-nxënësit e mi sapo janë larguar. Shqipëria është totalisht e korruptuar. Është një lloj junte. Kështu që njerëzit shikojnë në MB dhe shohin një vend ku zyrtarët nuk po vjedhin dhe respektojnë ligjin dhe sigurisht që duan të shkojnë atje. Shtresa jonë e mesme po zhduket. Në të ardhmen do të mbetemi vetëm me elitat dhe të varfërit.”, tha ish-deputeti.
Një tjetër ‘shfarosje’ demografike në valën e emigrantëve, përveç të diplomuarve të zgjuar në universitet, janë organizatat kriminale. Bandat shqiptare tani kontrollojnë tregtinë e kokainës në Britani prej 5 miliardë paund në vit dhe po i zënë vendin vietnamezëve që kanë drejtuar historikisht fermat e kanabisit në Mbretërinë e Bashkuar. ‘Fëmijët që vijnë me varka mund të paguajnë udhëtimin e tyre brenda një muaji nëse pranojnë të punojnë në një fermë kanabisi’, kështu shprehet një analist politik. Për zotërit e bandave, është me rrezik të ulët dhe tepër fitimprurës, pasi ata mund të vendosin ÇTV dhe të monitorojnë objektin nëpërmjet celularit të tyre nga Dubai ose kudo që duan të jetojnë. Për fëmijët është mirë përderisa nuk kapen’.
Shqiptarët janë tani kombësia më e zakonshme e kriminelëve të huaj në burgjet britanike, me rreth 1,500 të arrestuar aktualisht në MB (më shumë se një për qind e 140,000 bashkatdhetarëve që besohet se janë në MB).
Dëshmia e shtrirjes së tyre mund të shihen në të gjithë Tiranën, ku një numër i mahnitshëm i makinave të mbushura BMW, Mercedes dhe Range Rover kalojnë nëpër rrugët e mbushura me njerëz me targa britanike.
Në një udhëtim 15-minutësh këtë javë, kalova tre, të gjitha me xhama të nxirë, duke përfshirë një supermakinë Audi prej 150,000 paundësh që mbante një targë të personalizuar. Kjo vetëm sa shton imazhin e Britanisë si një tokë ku rrugët janë të shtruara me ar, mendon Arben Kola, një guidë turistike që më thotë se tre nga nipërit e tij kanë shkuar në MB deri më tani këtë vit.
“Njëri është hidraulik, tjetri i diplomuar në IT. Të gjithë shkuan për të punuar në tregun e zi në ndërtim. Natyrisht që isha i shqetësuar sepse ata nuk e vlerësojnë se sa i rrezikshëm është udhëtimi. Gjithashtu më thyhet zemra që pas 30 vitesh [pavarësi] fëmijët e Shqipërisë ende ëndërrojnë të largohen, por në MB ata mund të fitojnë katër, pesë herë më shumë sesa do të fitonin këtu.”, tha Kola.
Kola ishte, për ironi, ndër valët e para të emigrantëve modernë shqiptarë që udhëtuan drejt Britanisë së Madhe gjatë viteve të trazuara ekonomike pas rënies së komunizmit. Ai u nis për në Britani në fund të viteve 1990, duke u paraqitur si refugjat nga Jugosllavia e shkatërruar nga lufta dhe përfundimisht qëndroi për tetë vjet. Ai fajëson elitën politike të vendit për faktin se një brez i ri po bën tashmë të njëjtin rrugëtim dhe është veçanërisht kritik ndaj kryeministrit Edi Rama, i cili është në pushtet që nga viti 2013. “Korrupsioni i vogël prek çdo fushë të jetës. Edhe pastruesit në spitale kërkojnë para kur përpiqesh të vizitosh një të afërm të sëmurë.’
Rama, natyrisht, bëri lajm në Britaninë e Madhe këtë javë pasi nisi një sulm të hapur ndaj përdorimit të fjalës ‘pushtim’ nga Suella Braverman për të përshkruar migrimin shqiptar në MB. Në shtëpi, ishte një luftë e ashpër për të zgjedhur, duke shmangur disa nga kritikat me të cilat po përballej për dështimin e tij të vazhdueshëm për të kapur krizën e emigrantëve, e cila ka parë që rreth një në pesë mjekë të lëvizin jashtë shtetit, duke e lënë vendin me numrin më të ulët të mjekëve në Evropë. Në mënyrë intriguese, Rama rezulton të jetë miqësor me shumë njerëz në hierarkinë e Re të Punës. Toni Bler dikur e këshilloi atë dhe Cherie Blair ka bërë punë ligjore të paguar mirë për qeverinë e tij. Alastair Campbell ka punuar si këshilltar i tij për PR dhe madje i ka kushtuar një kapitull Ramës në librin e tij ‘fituesit dhe si ia dalin’. Disa dyshojnë për dorën e Campbell në sulmet e fundit të Ramës ndaj Sekretarit të Brendshëm konservator. Ndonëse kjo mund të jetë një shtrirje, rrënjët e krizës aktuale të emigrantëve shkojnë shumë prapa te ndihma që Blair dhe Campbell i dhanë Shqipërisë kur ajo bëri fushatë për t’u bërë një ‘kandidat zyrtar’ për anëtarësim në BE.
Statusi u arrit në vitin 2014. Deri atëherë, çdo shqiptar kishte të drejtë të udhëtonte pa viza në të ashtuquajturën zonë “Shengen” të BE-së deri në tre muaj. Gjatë viteve në vijim, shumë e përdorën skemën për të punuar ilegalisht në Gjermani, Itali dhe vende të tjera anëtare, ose duke u kthyer në shtëpi për disa ditë çdo tre muaj, ose thjesht duke qëndruar pas skadimit të së drejtës së qëndrimit. Shkuarja në Mbretërinë e Bashkuar ishte për disa kohë tepër e kushtueshme: goditjet e sigurisë në Dover nënkuptonin që kontrabandistët filluan të paguanin deri në 25,000 euro për të hyrë në ndarjet e fshehura të kamionëve. Megjithatë, ardhja e udhëtimit me gomone nëpër kanal ka ndryshuar gjithçka. Sot, një kalim drejt MB-së kushton vetëm 3,000 euro, megjithëse çmimet tipike janë rreth 5,000. Kontrabandistët i tregtojnë mallrat e tyre nëpërmjet videove të hijshme të TikTok, duke reklamuar ofertat e tyre për 2-3 lundrime në ditë.
Prandaj, numri i shqiptarëve që kalojnë kanalin është rritur në mënyrë eksponenciale: nga 50 në 2020 në 800 vitin e kaluar dhe 15 herë më shumë se ky numër deri tani në 2022. “Në të kaluarën, njerëzit mund të zgjidhnin të shkonin në Itali ose Gjermani, por sot ka shumë më tepër para në Britani të Madhe,” kështu shprehet Kola. “Shkoni në ndërtim dhe do të merrni një minimum prej 80 paund në ditë, para në dorë. Do të shpenzoni 20 paund dhe do të merrni një mik për të ndihmuar që të ndani qiranë dhe brenda pak muajsh do të keni paguar për kalimin tuaj. Atëherë mund të filloni të kurseni.”, shton Kola. Më tej që i shtohet joshjes së papritur të Britanisë është fakti se, pasi të kenë mbërritur, emigrantët shqiptarë shpesh mund të sigurojnë leje qëndrimi të pacaktuar. Një ligj veçanërisht i dobishëm, në këtë drejtim, është Akti i Skllavërisë Moderne, i prezantuar nga Theresa May në 2015 për të mbrojtur viktimat e bandave të trafikimit.
Nga 4,171 viktimat e mundshme të skllavërisë të referuara në Home Office në tremujorin e dytë të këtij viti, 27 për qind ishin shqiptarë, më së shumti nga çdo kombësi. Zyrtarët besojnë se rreth dy të tretat e pretendimeve të tyre janë false dhe në Francë dhe Gjermani, ku kanë përkufizime ligjore shumë më të forta të skllavërisë, autoritetet pranojnë vetëm 10 për qind po aq pretendues sa Britania. E goditur nga krahasimi, qeveria e Mbretërisë së Bashkuar po planifikon të hapë një rrugë të shpejtë për të dëbuar emigrantët shqiptarë brenda disa ditësh nga mbërritja e tyre. Pranë selisë aktive të Pati Travel është një firmë më e vogël udhëtimesh e quajtur Zagoria Travel. Në përgjigje të kërkesës së klientëve, ajo sapo ka filluar shitjen e biletave për një linjë të re autobusi: shërbimi i parë direkt nga Tirana në Dunkirk fillon javën e ardhshme. Çdo udhëtim zgjat rreth 36 orë dhe biletat kushtojnë aktualisht 220 euro. Një mënyrë.
Jo rrallë ndodh që të rindizen vatrat e konflikteve në Ballkan. Tani shkas po bëhet një rezolutë e planifikuar në OKB për gjenocidin në Srebrenicë. Politikanët serbë shohin aty një damkosje kolektive të popullit serb. Simbolika ishte kërcënuese: Milorad Dodik, lideri i serbëve boshnjakë dhe president i Republikës Srpska, pjesës së dominuar nga serbët në Bosnje-Hercegovinë bëri të ditur në prani të përfaqësuesve nga qeveria e Beogradit, se ai “nuk sheh ndonjë kuptim të mbetet në Bosnje”. Dodik më tej: “Ne do të vazhdojmë më tej të pavarur”. E si gjithmonë ai ripërsëriti, se nuk ka pasur gjenocid në Srebrenicë.
Por tani Ruanda dhe Gjermania kanë sjellë në Kombet e Bashkuara një rezolutë, mbi bazën e së cilës Asambleja e Përgjithshme e OKB do ta deklarojë 11 korrikun, si ditën e përkujtimit ndërkombëtar të gjenocidit në Srebrenicë. Përfaqëues nga Serbia dhe Republika Srpska janë ngritur ashpër kundër rezolutës, që ata e shohin si damkosje kolektive të popullit serb.
Irrituese janë po ashtu spekulimet verbale të Milorad Dodik, se si duhet të veprojë me 150.000 të kthyerit boshnjakë, pra ata myslimanë boshnjakë që u dëbuan gjatë luftës në vitet 1992-1995 dhe pas luftës u rikthyen. Pasi ai deklaroi, se boshnjakët që janë më shumë se 50% e territorit në Bosnje-Hercegovinë duhet të jetojnë në 25% të territorit, ai paralajmëroi, se në rast të pranimit të rezolutës, opcioni i vetëm është ndarja paqësore nga Bosnje-Hercegovina. “Njerëzit në Republikën Srpska janë të zemëruar dhe nuk do të pranojnë të jetojnë me myslimanët boshnjakë.”
Mohimi i gjenocidit në repertorin e deklaratave të Dodikut
Deklarata e 25%-it e Dodikut të kujton në mënyrë shumë të qartë retorikën që u parapriu spastrimeve etnike në Bosnje-Hercegovinë. Krimet sistematike të planifikuara kishin si qëllim të eliminonin në pjesë të mëdha të Bosnje-Hercegovinës gjithçka jo serbe. Këto krime u dokumentuan nga Tribunali i Hagës, Gjykata Ndërkombëtare për Krime Lufte dhe në rastin e Srebrenicës u cilësuan si gjenocid. Megjithëse ligji boshnjak e parasheh dënimin në rast të mohimit të gjenocidit, Dodik pikërisht këtë mohim e ka futur në repertorin e zakonshëm të deklaratave të tij. Në një tubim masiv së fundmi në mes të prillit në Banja Luka, në prani të mijëra serbëve dhe kryetares së parlamentit serb, Ana Brnabiq, ai përsëriti sërish mohimin e gjenocidit në Srebrenicë. Fjalimin e tij ai e mbylli me fjalët. “Rroftë Rusia.”
Pak më vonë Dodik udhëtoi në Rusi me mikun e partisë së tij, Nenad Neshiq, ministër Sigurie në Bosnje-Hercegovinë. Ndër të tjera, Dodik u takua edhe me sekretarin e Këshillit të Sigurisë në Rusi, Nikolai Patrushev. Dodik dhe Neshiq postuan një foto nga avioni i tyre, ku tregojnë përshëndetjen me tre gishta, simbol i etno-nacionalizmit serb. Në televizionin serb, Neshiq tha së fundmi, “Vendi im është Serbia. Vendi im është Republika Srpska. Pikë.”. Ajo që të bie në sy është se megjithë shkeljet e Marrëveshjes së Paqes të Dejtonit në vitin 1995, roja i kësaj marrëveshjeje, Përfaqësuesi i Lartë për Bosnje-Hercegovinën, Christian Schmidt hesht. Në vjeshtën e vitit 2023, Schmidt e kërcënoi Dodik me “pasoja serioze”, nëse ai vazhdon të shkallëzojë gjendjen. E megjithëse Dodik vazhdon me përpjekjet separatiste, Schmidt vazhdon të heshtë.
Duhen përgatitje për skenarin më të keq
Trupat e EUFOR-it të vendosura nga BE e që sigurojnë Marrëveshjen e Dejtonit, do duhet të shtojnë patrullimet në zonat e të kthyerve, gjë që kërkon edhe rritjen e numrit të tyre. 150.000 viktimat potenciale, të cilat ish-Përfaqësuesi i Lartë për Bosnje-Hercegovinën, Lordi Paddy Ashdown që ka ndërruar jetë, i quajti “më të shkretët e të shkretëve”, u është dashur të kalojnë njëherë nëpër ferr. Kërcënimi nga Dodi dhe ritraumatizimi është iminent. Perëndimi duhet të veprojë në mënyrë preventive, për shembull përmes zonave të mbrojtura të siguruara ushtarakisht, aksione të mundshme evakuiimi dhe zona të ndaluara fluturimi. Kjo ndoshta tingëllon joreale, por të mbijetuarit e masakrave serbe në pranverën e vitit 1992 jetojnë në një klimë të frikës. Kjo mbetet reale, për sa kohë që shoqatat e çetnikëve serbë çdo vit e kujtojnë me festime masakrën e tyre në Vishegrad dhe mbeten të pandëshkuar, për sa kohë që bandat nacionaliste të çiklistëve “Ujqit e natës” kalojnë nëpër Republikën Srpska dhe presidenti i RS mohon gjenocidin.
Potencial për shkallëzim
Për kryekomandantin e trupave të NATO-s për Europën (SACEUR), gjeneralin Christopher Cavoli, gjendja është serioze. Para kongresit amerikan më 17 prill ai tha: “Situata në Ballkanin Perëndimor është ashpërsuar. Tensionet etnike në Bosnje e kanë potencialin të shkallëzohen. Republika Srpska, sipas Cavoli, përpiqet të “dobësojë autoritetin shtetëror” dhe marrëdhënien me BE dhe NATO-n dhe njëkohësisht të mbajë lidhje të forta me Rusinë. Sekretari i Përgjithshëm i NATO-s, Jens Stoltenberg tha, se është “thellësisht i shqetësuar” për vazhdimin e “politikës secesioniste” në Bosnje-Hercegovinë.
Politikanja serbe, Ana Brnabic i quajti deklaratat e Cavolit “një mesazh shqetësues” dhe kërcënoi, se “do të krijohej një rast precedent, nëse ata kalojnë rezolutën e Srebrenicës në Asamblenë e Përgjithshme të OKB-së. Ata do të hapin kutinë e Pandorës. T’i ruajë zoti pastaj me atë që do të shkaktojnë pas kësaj.”. Tani perëndimi i lirë duhet të marrë masa për të shpëtuar një nga projektet më të suksesshme të paqes që nga Plani Marshall. NATO tregoi në mënyrë impresionuese në Kosovë në shtatorin e vitit 2023, se brenda pak ditësh mund të shuajë një konflikt që rindizet. Perëndimi duhet të veprojë kështu në mënyrë preventive për të shpëtuar Bosnje-Hercegovinën./DW/
Vite më parë kur unë kërkoja ndryshime pozitive në vend, kur unë mendjen e kisha tek ngjizja e një alternative të re politike, shkrimet e mia gjenin mbështetje jashtëzakonisht të madhe tek të gjitha shtresat e popullsisë, filluar nga rrethi i ngushtë shoqëror e deri tek miqësia virtuale.
Endërra e ndryshimit vazhdon…
Mirëpo, jo të gjithë mendjen e kishin pasur tek ngjizja e një alternative të re. Kur erdhen në pushtet, një nga një e disa në grupe më të mëdha ju vardisen Lëvizjes Vetëvendosje. Ndërsa unë mbeta pothuajse i vetmuar në rolin e opozitarit kundër partisë së “re” në pushtet.
Edhe përkundër zhgënjimit në miqt virtual, të cilët deri dje e i llogarisja mbështetës në procesin e ndryshimeve rrënjësore në vend, unë e vazhdova punën dhe angazhimin tim të përditshëm në shërbim të qytetarëve dhe bashkatdhetarëve të vendit tim, ngase ndryshimin asnjëherë nuk e kam parë dhe as që e shohë tek një subjekt me mendësi të vjetër politike.
Pavarësisht situatës aktuale jo shpreslënëse për ndryshim, herët apo vonë ndryshimi do të vie si rezultat i zhvillimit ekonomik dhe ngritjes së vetëdijes qytetare.
Kopshti i vogël me therra shumë
Muajve të fundit një grup i miqve virtual m’u drejtuan me kërkesa të njëpasnjëshme për t’iu bashkangjitur në rrugëtimin e tyre politik, të cilët thirren në filozofinë politike rugoviane.
Nuk më bën përshtypje premtimet e tyre dhe as dëshira e tyre për të më pasur afër siq ma thonin shpesh, sa më bëri përshtypja kurreshtja ime për t’i parë nga afër dhe për t’i testuar fjalët e mëdha të tyre!
I nisur nga maksima e vjetër popullore “Aty ku ka dredhza shumë merre shporten e vogël”. Vendosa të hyjë në “kopshtin” e tyre të vogël, por nuk e mora me vete shportën, për shkak se isha i bindur se aty nuk ka dredhza fare!
Atë e vërejtja që në takimin e parë, por, megjithatë vendosa të shkojë tutje me testimin e lidershipit të subjektit politik dhe të vetes time përballë mbështetësve të mi të shumë të Kosovë dhe mërgatën tonë.
Cili ishte rezultati i testit demokratik
Disa ditë para se ta bëjë publik largimin nga subjekti politik, ua bëra gati edhe një test të thjesht demokratik. Për këtë test demokratik i njoftova disa persona kyq të cilët kishin ndikuar në aderimin tim, njëri prej të cilëve m’u përgjigj shkurt, “kjo nuk kalon”!
Unë ja ktheva, pavarësisht faktit se a kalon apo jo, kjo nuk ma ndryshon vendimin që tashmë e kam marrë.
Meqë e kisha vendosuar të largohem, e kisha vendosur ta pres 45 ditëshin, si shenjë simbolike e 45 minutave të një ndeshje futbollistike për të dalur nga loja e tyre hileqare!
Për 45 ditë apo për 45 minuta të lojës së pabarabartë i mësova dhe i vërtetova shumë gjëra, por në radhë të parë u binda se “këta nuk do të më japin rastin që unë të shënojë gola, por vetëm t’i asistoj ata në shënimin e golave”!
Përkthyer në gjuhën politike, qëllimi parësorë i tyre kishte qenë neutralizimi im në shkrime, respektivisht që të mos i mbajë në thumb të kritikës dështakët në subjektin e vogël politik dhe në tjetrën që t’i mbështes dhe ngriti lartë në piedestal përmes shkrimeve të mia, gjë të cilën, me përkushtim e bëra për 45 ditë, për t’i lëshuar tëposhtë në stilin e rënjes së lirë!
Pas testimit 45 ditorë rezultati demokratik i testit për subjektin e vogël doli të jetë tepër negativ, ndërsa testi personal i tejkalojë të gjitha parashikimet e mia, pasi arrita t’i tubojë rreth vetes me qindra bashkathdetarë të pjesës veriore të Italisë të cilët u rreshtuan pas meje për themelimin e degës së subjektit politik, për mosthemelimin e të cilit ju kam kërkuar ndjesë të gjithëve publikisht dhe secilit në veçanti!
Nuk kam shkuar dhe as nuk jam larguar pas 45 ditëve nga subjekti politik për çështje (ambicie) personale, por, për çështje konceptuale dhe parimore. Njehem jashtëzakonisht mirë që unë për këto 45 ditë punova me nder dhe përkushtim, pa hak dhe pa hile, por ishin dy bashkëkryetarët e subjektit politik që nuk më ndjekën në hapa dhe as në mbështetje morale qoftë edhe për një çast të vetëm!
Kjo le të mbetët në ndërgjegjën e tyre të vrarë!
Andaj nuk ndjehem aspak i penduar pse jam larguar. Nuk ndjehem i penduar as pse nuk ua themelova degën e partisë në Itali, për të cilën, më shumë gjeta mbështetje personale sesa partiake. Ndjehem i lumtur dhe krenarë që gjithçka ka përfunduar siq është më së miri brenda “45 minutave” apo 45 ditëve të shkurta dhe netëve të gjata!
Në artikull ngrihej pretendimi se gazetari i mirënjohur i RAI 3, Sigfrido Ranucci, autori i dokumentarit për Shqipërinë që shkaktoi aq shumë debate në Tiranë dhe në Romë, rezulton i përfshirë në një skandal të denoncuar dy vite më parë, për blerje të videove me qëllim rrënimin e politikanëve.
Por në një reagim ekskluziv për Syri TV dhe Syri.net, zëvendëspresidenti i Rai3 dhe autori i programit “Report” ka hedhur poshtë pretendimet që ngren artikulli i publikuar sot në median shqiptare dhe e quan atë një Fake Neës.
Ai ka sqaruar se ky është një material i vjetër i ricikluar qëllimisht dhe se këtë çështje për të cilën aludohet ai e ka fituar në gjykatat e Veronas dhe Padovas, ku dhe është faktuar se ka kryer detyrën e tij në mënyrë profesionale dhe nuk ka patur as video falso, as materiale të siguruara në mënyrë të “zezë”.
Më poshtë reagimi ekskluziv i Ranuccit:
“Lajmi që po qarkullon është një fake news. Bëhet fjalë për një material të vjetër të 2014. Të gjitha çështjet gjyqësore që janë zhvilluar mbi këtë çështje në gjykatat e Veronas dhe të Padovas janë mbyllur në favorin tim dhe magjistratët kanë deklaruar se kam qenë duke bërë vetëm punën time, e se nuk ka pasur asnjë video falso, asnjë material të siguruar në rrugë “të zeza”. Ndërkohe politikani që ka ngritur këtë kurth dhe regjistrimet, Flavio Tosi, është dënuar në shkallë të parë për shpifje. Gjithësesi jam gazetari i vlerësuar me më shumë çmime në gjithë historine e RAI-t”
Reportazhi investigativ i Ranuccit për marrëveshjen e refugjatëve Rama – Meloni, ku u publikuan shumë faktë e dëshmi për lidhjet me narcotrafikun të pushtetit të Edi Ramës, mes të cilëve dëshmi të veçanta për Engjëll Agaçin, vëllain e kryeministrit, Olsi Rama etj tronditën opinionin publik në të dyja anët e Adriatikut pritet të vijojë në puntatat e tjera me fakte e prova edhe më përvëluese, ka bërë me dije autori i “Report”.
VOAL- Në një opinion të poetit të shquar prof Martin Camajt të shkruar në letrën e datës 15 mars 197, shkruan:
“Prandej me sinqeritetin ma të madh u them se rinija e andejshme u don pse ke ju ka diktue ndershmënin n’idealin kombtar, flijimet tueja për kët ideal e sidomos dijen e juej pse talentet e linduna për intriga ne na çojnë të vjelltë.”
Ky fragment nga arkivi i Mustafa Merlika Krujës është nxjerrë nga nipi i tij Eugjen Merlika, publicist dhe studiues.
Kjo psikologji dhe kjo poshtërsi politike shoviniste serbe, e cila po zgjatë që 35 vite vështirë të sqarohet e kuptohet, dhe as që po mendohet të revidohet nga Serbia.Kabineti i propozuar i ri qeveritarë nga presidenti Aleksander Vuqiqi,i cili edhe ka huqur menderisht, është treguesi i përqafimit të hapur të politikës të Rusisë .Dhe tjetra.Koha e zgjedhjeve në Amerikë po afron dhe të gjithë shpresat e Serbisë janë të fitorja e republikanit, Donald Tramp.Demonstrimi i një politike të shovenizmit, nuk është vëshitrë të kuptohet, kur edhe ky kabinet qeveritar serb ka në përbërjën e tij, garniturën politike të kohës së Millosheviqit.Po shpërthejnë serbët nga emocionet , që shpëtuesi i tyre Putin, të gjuan bombën bërthamore , duke e kallur botën, së kështu sipas tyre do të vjen një rend i ri botëror.Politika e tillë e ndërtuar mbi themelët iracionale edhe është iracionale.Kiqi mitik pansllavë që Vulin premton, i nxjerrë nga humnera e vërtetë , po konsiderohet shpëtim për Serbinë.Nën sanksionet amerikane për krim dhe korrupcion Aleksander Vulin, ish shef i BIA-s, dhe bashkëpunëtor i ngushtë i Vuqiqit, është propozuar si një nga nënkrytarët e qeverisë , pa departament të veqantë.Ky për disa kohë ka jetuar në Moskë, duke marr instrukcione atje për destabilizim të rajonit, më moticivacion fashist të botës serbe.Një agjent sekret, dhe një pleh sigurishtë së është një shqetësim për rajonin.Vulin ky faqezi sigurishtë së mori në Rusi instrukcione nga KGB-e.Ai kishte dëklaruar së “ai që nuk e donë Rusinë është armikë i Serbisë”.Kjo tregon së ky përson dhe komplet garnituara në pushtetin e Serbisë , vuan nga një epidemi e patrajtuar truri.BE dhe Amerika pas legjitimimit të ri të një strukture fashiste , ndoshta bindet së shumë zor, apo e pamundur, do të jetë të bisedohet për paqe në Ballkan.Këta njerëz bartin biografinë më të zezë, si kriminelë lufte.Vuqiq, Vulin, Daciq, Sheshel, Nikoliq, Dodik,Mandiq duhet të izolohen dhe frenohen në idenë e qmenduar të botës serbe.Ky majtizem ekstrem serb,është një masturbim mendor, i cili meriton të asgjësohet nga NATO, sepse Kosova dhe rajoni në mënyrë përmanete po kërcënohen më luftë me shumë të formës hibride nga Serbia në bashkëpunim për Rusinë.
SPAK ka përfunduar hetimet ndaj biznesmenit Pëllumb Gjoka, i akuzuar për vrasje dhe grup të strukturuar kriminal, si dhe ndaj bashkëpunëtorëve në polici dhe prokurori, ndërsa i kërkon gjykatës kalimin e çështjes për gjykim.
Nga Edmond Hoxhaj, BIRN
Prokuroria e Posaçme kundër Korrupsionit dhe Krimit të Organizuar, SPAK, njoftoi të shtunën më 4 maj përfundimin e hetimeve ndaj biznesmenit Pëllumb Gjoka, i akuzuar për vrasje dhe grup të strukturuar, si dhe të bashkëpunëtorëve të tij, mes tyre një prokuror dhe dy funksionarë policie. SPAK ka dërguar për gjykim çështjen ndaj shtatë të pandehurve, duke bashkëngjitur edhe të dhënat për pasuritë e sekuestruara, të dyshuara si produkt i veprës penale.
Pëllumb Gjoka, 49 vjeç, u arrestua në korrik 2023 si anëtar i dyshuar i një organizate kriminale që kishte kryer ndër të tjera vrasje dhe pengmarrje. Ai është pronar i kompanisë “Imperial Group”, me aktivitet në fushën e investimeve në turizëm dhe në lojërat e fatit krahas bizneseve të tjera.
Në vitin 2021, qeveria shqiptare i dha kësaj kompanie statusin e investitorit strategjik për projektin Silver Sand Resort, një projekt masiv që duhet të shtrihet në një sipërfaqe prej 113 mijë metra katrorë për ndërtimin e pallateve, vilave dhe hoteleve. Sipas dokumenteve të publikuara, vlera e planifikuar e investimit ishte 52 milionë euro, nga të cilat, një pjesë do të financohej nga shitja gjatë ndërtimit të apartamenteve dhe vilave.
Hetimi ndaj Gjokës filloi pas mbërritjes së një dosjeje nga Franca. Ndaj tij dhe anëtarëve të tjerë të grupit ka nëntë lloj akuzash për vepra penale, mes të cilave vrasje, korrupsion aktiv e pastrim parash, të kryera në kuadër të grupit të struktuar kriminal. Ndërsa zyrtarët e arrestuar si pjesë e organizatës akuzohen për korrupsion, zbulim të akteve apo të dhënave sekrete, si dhe për sigurimin e kushteve dhe mjeteve për të kryer vrasje.
Veç Gjokës, për gjykim janë dërguar edhe të pandehurit Behar Brajoviq; Edmond Preka; Astmer Bilali; dy zyrtarët e policies, Ardit Hasanbegaj dhe Oltian Bistri, ky i fundit me funksion si shef i Drejtorisë së Forcës Operacionale; si dhe prokurori Xhevahir Lita.
Prokuroria thotë së i ka bashkëngjitur akteve të dërguara për gjykim edhe të dhënat e pasurive të sekuestruara në cilësinë e produktit të veprës penale. SPAK ka sekuestruar 390 mijë m2 pyll e ndodhur në Pulaj-Plazh të Velipojës në Shkodër dhe pesë pasuri të paluajtshme të blera për vlerën 980 mijë euro.
Prokuroria e Posaçme njofton se është ndarë çështja për për personat e tjerë nën hetim për të cilët nuk janë ekzekutuar ende masat e sigurimit të miratuara nga gjykata, si dhe për persona të tjerë të përfshirë në këto aktivitete kriminale.
Lënia në harresë e fshatrave ka bërë që shumë prej tyre të braktisen nga banorët. Boçova e Levanit në Fier është një nga fshatrat që ka pësuar tkurrjen më të madhe gjatë viteve të fundit. Mungesa e infrastrukturës dhe shërbimeve jetike ka detyruar banorët të emigrojnë jashtë vendit. Dikur fshati numëronte mbi 400 familje, ndërsa tani në këtë fshat nuk kanë mbetur as 100 shtëpi të banuara
SYRI TV
Boçova ishte fshati më i madh në zonën e Bishanit, njësia administrative Levan, por tashmë ky fshat thuajse po shkon drejt shpopullimit total. Mungesa e perspektivës, infrastruktura e amortizuar dhe pamundësia për të fituar bukën e gojës ka detyruar banorët t’i kthejnë sytë drejt emigracionit.
Në fshat dikur kishte mbi 400 familje, ndërsa tani numri i tyre ka rënë nën 100, ku pjesa më e madhe tyre janë në moshë të madhe. Të moshuarit thonë se fëmijët e tyre kanë ikur në emigracion, në fshatin e tyre nuk as rrugë, as kopsht e shkolla për fëmijët dhe as qendër shëndetësore.
Banorët e Boçovës thonë se në fshatin e tyre nuk ka asnjë lloj shërbimi, as rrugë të shtruara dhe koshat e largimit të mbetjeve urbane duket qartë se sa shërbim marrim nga pushteti vendor…
Të ndodhur në kushte të tilla kur pushteti vendor e qeveria nuk investojnë në infrastrukturë, banorët, kryesisht rinia e kanë gjetur zgjidhjen duke emigruar në vende të ndryshme të Europës për një jetë më të mirë.
Rasti i Lali Erit dhe orvatja e tij që prokurorët t’i shpallë kolegë e gazetarët armiq, shpërfaq të vërtetën se pushtetarët e fajshëm janë të mirësjellshëm, e madje edhe bamirës, por vetëm përderisa veprojnë të papenguar. Dhe se i kthehen origjinës dhe rrugaçërisë sapo i zbulojnë se nuk janë të atillë siç tregohen.
Pastaj, rasti i kryetarit të Bashkisë së Tiranës shpalosi të vërtetën se hajdutëria e politikanëve do ishte e pamundur nëse ata nuk do kishin mbulesën mediatike dhe përkrahjen e elitave që majmen e ushqehen nga hajdutëria e tyre.
Dhe Lali Eri dhe hajnat e tij tregojnë se pse shqiptarët ndjeheshin si popull pa atdhe, e hajdutët e kudondodhur të shqiptarisë mburreshin me mëmëdhe Shqipërinë.
Sjellja e sotme e Lali Erit shpërfaq edhe dëshpërimin e pushtetarëve të cilët gabimisht besojnë se kurrë nuk do bie dekori i rrejshëm i ‘spektaklit’ mediatik që ata i fshehë nga sytë e popullit, ‘spektakël’ që ka për qëllim ta mbulojë hajninë dhe banditizmin e tyre, ‘spektakël’ që është shkatërrimtarë për popullin dhe vrastarë për ëndrrat rinore, që e fshehë të vërtetën se anëtarë më të rëndësishëm të ‘Partisë së Hajdutëve’ janë ata që e mbulojnë hajninë.
Pra Lali Eri tani ndjehet i tradhtuar nga të gjithë, duke filluar nga Kryeshefi i hajdutëve të ‘Rilindjes’ – Piktori, e deri te mediat dhe gazetarët qo i ushqeu për ta shpërfaqur si mbjellës pemësh edhe pse ishte vetëm një mbjellës i mjerë gënjeshtrash.
Dhe s’ka si mos jetë i dëshpëruar nga të gjithë ata që e shoqëronin deri sot kur u zbulua se nuk do mund të ishte gënjeshtar i suksesshëm pa mbështetjen e atyre që defilonin nëpër ekranet televizive ku shiteshin si ajka e mendimit të pavarur dhe kritikë, por duke qenë ‘prostituta’ të paguara shtrenjtë nga makrotë e tyre – nga Lali Eri dhe Piktori!
Dhe më në fund, vëllazëria e hajdutëve me seli te Bashkia e Tiranës dëshmoi diçka shumë të dhembshme që ka të bëjë me të gjithë ne: se o jemi popull pa elita, o kemi elita pe ndërgjegje! Me çka edhe vonë e kuptuam se përderisa ka dele, do ketë kush ato t’i qethë dhe se, aty ku pushtetarët vjedhin, shteti u takon hajdutëve!
Gazeta gjermane “Frankfurter Allgemeine Zeitung” shkruan për vështirësitë e shkaktuara në vendet e Ballkanit nga emigrimi dhe rënia e natalitetit, nga njëra anë dhe ardhja e emigrantëve nga Azia, për të cilin ato vende nuk janë të përgatitura.
Autori i tekstit, Michael Martens, të cilin e transmeton DW, përmend një anekdotë nga një konferencë ku u diskutua për rrezikun e shpërthimit të luftës në Evropën Juglindore, ku një pjesëmarrës pohoi se nuk ka rrezik sepse ka mungesë të ushtarëve në ato vende.
Martens nuk mendon se rreziku i luftës nuk ekziston, duke pretenduar se edhe forcat speciale të armatosura mirë mund të bëjnë shumë dëm, por se këto vende ende vuajnë nga mungesa e ushtarëve. Ai përmend Serbinë si shembull.
“Serbia, për shembull, ka disa vite që po armatoset fort me raketa, dronë dhe sisteme kundërajrore nga Kina dhe Rusia, të cilat së shpejti duhet të plotësohen nga avionët luftarakë francezë Rafale, kjo është një pjesë e tablosë. Tjetra është se Serbia, ashtu si vendet e tjera dhe rajoni, ka mungesë të ushtarëve që dinë ta operojnë me këtë teknikë të shtrenjtë, pra ushtria serbe ka në fakt më shumë se 300 tanke, por më së shumti një e treta ka ekuipazhe të trajnuar”, shkruan FAZ, transmeton Telegrafi.
Ai përmend si arsye se oficerët më me dëshirë shkojnë në ekonomi dhe se ka pak të rinj, sepse shërbimi ushtarak nuk është më aq tërheqës dhe sepse gjithnjë e më pak fëmijë po lindin. Gjithashtu, thuhet se emigracioni e përkeqëson problemin, sepse “vendet e rajonit nuk janë mjaft tërheqëse për të mbajtur popullsinë e tyre të re apo për të tërhequr emigrantë”.
Emigrimi – alternativa më e mirë
Autori i artikullit krahason situatën në Serbi me atë në Rumani apo Bullgari, duke deklaruar se në ato vende ndonjëherë është e mundur të ngadalësohet emigracioni nga qytetet e mëdha apo edhe të ndryshojë trendi, por vëren se këto vende janë anëtare të Bashkimit Evropian.
“Në gjashtë vendet e Ballkanit Perëndimor, të cilat nuk janë ende anëtare të Bashkimit Evropian dhe nuk kanë qasje të barabartë në tregun e tij, situata nuk duket aq e mirë”, shkruan FAZ, duke thënë se për shumë të rinj në ato vende emigrimi ende duket se është alternativa më e mirë, transmeton Telegrafi.
Rënia e numrit të banorëve ndikon edhe në sjelljen e investitorëve perëndimorë, thekson FAZ, duke shpjeguar se nuk ka fuqi të mjaftueshme për projekte të mëdha në industritë intensive të punës. “Një konsorcium perëndimor, i cili dëshiron të ndërtojë një fabrikë të madhe në një vend ballkanik, ra dakord para fillimit të punës që dy të tretat e punonjësve të importohen nga Filipinet”.
Vendet e Ballkanit nuk janë gati për emigrantë të rinj
Thuhet se politikanët në rajon e kuptuan vonë seriozitetin e situatës demografike dhe se tani janë në garë për të sjellë punëtorë të huaj. “Ndërkohë, transporti urban i Beogradit punëson shoferë autobusësh nga India apo Sri Lanka, sepse nuk ka të interesuar vendorë. Vendi më i varfër në Evropë, Kosova me aeroplanë ka sjellë punëtorë nga Bangladeshi për projekte të mëdha.”
Ky realitet i ri do t’i vendosë shoqëritë në rajonin e Ballkanit përballë sfidave të vështira, paralajmëron FAZ, sepse emigrantët nga Azia dhe Afrika do të kenë fëmijë, do të blejnë pasuri të paluajtshme, do të kultivojnë traditat dhe fetë e tyre dhe do të ndryshojnë pamjen e qyteteve në Evropën Juglindore, diçka me të cilën nuk janë mësuar në atë rajon.
“Potenciali për konflikt është i dukshëm. Ballkani, është e vërtetë, ka qenë multietnik për shekuj. Por të pranosh se ai territor është një rajon emigrantësh ose se duhet të bëhet, në mënyrë që të mbajë veten ekonomikisht, pushtetmbajtësit vështirë e pranojnë këtë”, përfundon Frankfurter Allgemeine Zeitung.
Një zjarr i fuqishëm shpërtheu këtë të premte, më 3 maj, në një fabrikë të kompanisë industriale Diehl Metal, raporton gazeta gjermane Bild. Katastrofa mobilizoi të paktën 170 zjarrfikës në një zonë industriale të vendosur në perëndim të kryeqytetit gjerman, rruga Am Stichkanal në distriktin Berlin-Lichtefelde. Në një video të postuar nga kryeredaktori i Berliner Zeitung, Tomasz Kurianowicz, shihet ndërtesa e përfshirë nga flakët dhe tymi i zi në ajër.
Era, e cila fryn në drejtim të veriut, bën që shtëllungat e tymit të zi të ngrihen mbi rajonin e Berlinit. Tymi mund të përmbajë, sipas zëdhënësit të zjarrfikësve të Berlinit, Adrian Wanzel, të cituar nga Bild, acid sulfurik dhe cianid hidrogjeni që ishin ruajtur në këtë fabrikë të përpunimit të metaleve, duke përfshirë ndërtesën 2000 m², e cila u dogj në të paktën katër kate dhe u shemb.
Zjarrfikësit ndërhyjnë nga jashtë, me kostume mbrojtëse specifike, shtoi ai. Vendi është evakuuar plotësisht dhe ende nuk raportohet për të lënduar në mesin e punonjësve të fabrikës.
Megjithatë, një zjarrfikës ka pësuar shqetësime për shkak të nxehtësisë së madhe të shkaktuar nga zjarri. Popullsia e Berlinit u alarmua në fund të mëngjesit për përhapjen e një reje tymi potencialisht toksike dhe për këtë arsye të rrezikshme, dhe një zonë të madhe afër Berlinit iu kërkua të kufizohej dhe të mbyllte dritaret. Rrethet e prekura janë Steglitz-Zehlendorf, Spandau dhe në perëndim të Reinickendorf.
Zjarrfikësit e Berlinit postuan një hartë në Twitter ku tregon zonën në të cilën ky tym ka të ngjarë të përhapet, shoqëruar me udhëzime sigurie drejtuar popullatës. Sipas televizionit gjerman RBB, zjarri ka rënë në një dhomë teknike në katin e parë të kantierit. Nxënësit nga shkollat aty pranë u mbyllën brenda, duke pritur që familjet e tyre të vinin t’i merrnin.
Prodhuesi i sistemit IRIS-T furnizon Ukrainën
Diehl Metal ka selinë në këtë adresë, por aty ka edhe një degë të Diehl Defense, specifikon Berliner Zeitung. Ky konglomerat gjerman ka disa degë, duke përfshirë një të dedikuar për industrinë e armëve. Ai prodhon veçanërisht sistemin e mbrojtjes kundërajrore IRIS-T SLM, e cilësuar si zemra e të menduarit strategjik të vendeve të NATO-s në Evropë, dhe të cilin Gjermania ia dorëzon ushtrisë ukrainase për t’u mbrojtur kundër sulmeve ruse. Sipas faqes së specializuar të informacionit Oryx, Gjermania ka dorëzuar tashmë 12 sisteme raketash tokë-ajër IRIS-T SLM në Ukrainë që nga tetori 2022, dhe 22 raketahedhës. Prandaj, ky sistem mbrojtës është një nga ata që janë furnizuar në sasitë më të mëdha nga aleatët perëndimorë të Kievit.
Këto bateri raketore janë gjithashtu në qendër të projektit evropian të mbrojtjes kundër raketave, i quajtur European Sky Shield, i udhëhequr nga Gjermania dhe në të cilin marrin pjesë 19 vende, duke krijuar një bazë për blerjen e përbashkët publike të sistemeve të mbrojtjes kundërajrore për partnerët evropianë. Dhjetorin e kaluar, raporton agjencia Euractiv, Sllovenia bleu dy sisteme IRIS-T SLM, për një shumë prej të paktën 200 milionë euro, sipas të përditshmes sllovene Delo.bw
Juristja e të drejtës së medias, Flutura Kusari, në një lidhje me Skype në rubrikën Çështja e ditës nga Klevin Muka në News 24 ka komentuar indeksin e lirisë së medias, ku Shqipëria renditej e fundit në rajon.
Kusari theksoi se nuk është e befasuar aspak nga kjo renditje. Sipas saj, Shqipëria është vend i rrezikshëm për të bërë gazetari të lirë.
“Nuk jam e befasuar nga renditja. Kjo sepse Shqipëria është vend i rrezikshëm për të bërë gazetari. Ata zëra të pavarur në gazetari i nënshtrohen presioneve politike etj, ndonjëherë nga kryeministri Edi Rama, por ndonjëherë edhe nga bizneset. Kemi problem të madh edhe me pronësinë e medias.
Nuk ka vullnet politik për të rregulluar median. Rama sulmon vazhdimisht mediat. Edhe kryebashkiaku i Tiranës Erion Veliaj gjithashtu besoj se ka luajtur rol negativ në këtë rankim. Kjo, pasi ai nuk pranon kritika, edhe pas skandaleve të fundit në Bashkinë e Tiranës”, u shpreh Flutura Kusari. bw
Alsu Kurmasheva në një sallë gjyqi në Rusi, 1 prill 2024.
Presidenti i Shteteve të Bashkuara, Joe Biden, ka bërë thirrje për lirimin e të gjithë gazetarëve, përfshirë Alsu Kurmashevën e Radios Evropa e Lirë dhe Evan Gershkovichin e The Wall Street Journal, të cilët janë arrestuar në Rusi për akuza që ata, punëdhënësit e tyre dhe mbështetësit e tyre i hedhin poshtë si të nxitura politikisht.
“Gazetaria nuk duhet të jetë krim askund në botë”, tha Biden në një komunikatë për shënimin e Ditës Botërore të Lirisë së Shtypit më 3 maj.
“Në Rusi, gazetarët amerikanë Alsu Kurmasheva dhe Evan Gershkovich, janë paraburgosur në lidhje me punën e tyre për Radion Evropa e Lirë dhe The Wall Street Journal”, tha Biden.
Kurmasheva – gazetare e REL-it me bazë në Pragë e cila mban dyshtetësi, amerikane dhe ruse – po mbahet në paraburgim në Rusi prej 18 tetorit, për gjoja shkeljen e të ashtuquajturit ligjin për “agjentët e huaj”.
Kritikët dhe grupet për të drejtat e njeriut thonë se Kremlini e përdor këtë ligj për ta luftuar çdo kundërshtim.
Kurmasheva, 47 vjeçe, akuzohet edhe për përhapjen e dezinformatave për ushtrinë ruse dhe përballet me burgim deri në 10 vjet, nëse shpallet fajtore.
REL-i dhe Qeveria amerikane thonë se akuzat janë hakmarrje për punën e saj si gazetare e REL-it.
Gershkovich, gazetar i të përditshmes amerikane, Wall Street Journal, është në paraburgim më shumë se një vit në Rusi, nën akuzat për spiunim.
Autoritetet ruse nuk kanë ofruar të dhëna që mbështesin akuzat e tyre për spiunazh, të cilat Wall Street Journal dhe Qeveria amerikane, i kanë hedhur poshtë.
Ato deklarojnë se Gershkovich ka qenë duke e bërë punën e tij dhe ka qenë i akredituar si gazetar në kohën kur është arrestuar.
Moska është akuzuar gjithashtu edhe për paraburgosjen e amerikanëve për t’i përdorur ata pastaj për shkëmbim me të burgosur rusë në Shtetet e Bashkuara.
“Në Ditën Botërore të Lirisë së Shtypit, Shtetet e Bashkuara bëjnë thirrje për lirimin e menjëhershëm dhe pakushte të të gjithë gazetarëve, të cilët janë burgosur thjesht sepse po bënin punën e tyre”, tha Biden.
Biden tha se administrata amerikane do të njoftojë së shpejti për hapa konkretë si përgjigje ndaj arrestimit të jashtëligjshëm të gazetarëve në gjithë botën, duke e cilësuar si “kërcënim serioz” shtypjen e lirisë së medias për sigurinë kombëtare të Amerikës.
“Do të autorizoj masa, përfshirë sanksione dhe regjim vizash kundër atyre të ndërmarrin veprime abuzive për ta heshtur shtypin”, tha Biden.
Komentet