Kuptimi i fjalës BURRË, në vendin tonë ka patur një rëndësi të lartë shoqërore, kulturore dhe krahinore njëkohësisht. Të citoje fjalën burrë ishte kompliment. Aq sa dhe grave i drejtoheshin me termin burrneshë kur donin ta vlersonin më shumë, nga ana e karakterit, besës, vlerës, veprimeve, moralit të lartë. Vetë fjala burrë peshonte, rëndonte, jo nga frika por nga respekti. Burrë nënkuptonte një njeri të shquar në veprimtarinë shtetërore e shoqërore ose që udhëheqte e drejtonte me personalitet. Kur zgjedhim nisim për rrëfyer themi; në atë kohë ishte një “Burrë i madh”. “Burrë shteti”, “Burrë trim” etj. Mendoheshin gjatë burrat para se të flisnin e më pas se si të vepronin. Burrat principale kishin respektin ndaj tjetrit, ndaj gruas dhe familjen e kishin të shenjtë. Burrat e ditur e me zemrën e bardhë, respektonin gruan në formë sublime të pashembullt. Kemi hasur shpesh përcaktimin e fjalës; pleqësia burrave; e cila kishte një burim drite speciale të mënçurisë dhe urtësisë. Sot jemi në kohën që është krijuar një mendësi se çdokush që ka të drejtën e fjalës publike, është një “burrë me mend në kokë”, kjo po krijon kaos në shoqërinë tonë. Dua të sjell në vëmendje Tiranën që pati burra të cilët lanë gjurmë të thellë në historinë e saj, në të gjithë Shqipërinë, dhe jashtë kufinjve të saj. Ata ishin të mençur, besnikë, thellësisht patriotë, idealist të lartë, morali dhe drejtësia i përkiste një niveli që ishte një detyrim mbi vetë jetën e tyre. Këto burra intelektualë duke qenë pjesëtarë të familjeve pasura të Tiranës, vunë në shërbim të vendit gjithshka kishin; dijen e tyre, pasurinë, ndikimin social brenda vendit dhe jashtë vendit. Sa herë njerëzit kishin nevojë më konkrete për ta, ata me përulje jepnin nga vetja dhe familja e tyre. Kuvendimet e këtyre burrave lanë gjurmë historike që falë tyre i gëzojmë dhe sot.

SAID SEREMEDIN BEJ TOPTANI 1823 -1883
Nënpunës i Divanit Perandorak, Sekretar i Ambasadës Turke, përkthyes.
Figurë e një personaliteti të shquar, që sipas pemës gjenealogjike Toptanase, ishte djali i Abdurrahman Beut sundimtarit të Tiranës i martuar me Hamide Ahmet Bargjinin. Ai u martua me Hanife Pedis Kartaji, fëmijët e tij ishin Murati, Vesime, Beixhe, Naxhije dhe Refik sigurisht të shkolluar dhe me një kontribut intelektual për kohën ku jetuan. Said Bej ishte intelektuali i hershëm i cili kreu mejtepin në vendlindje, ishte njohës i gjuhëve arabisht, persisht, osmanisht, frengjisht. Mbaroi gjithashtu Medresenë e Lartë të Stambollit. Studioi në qytetin e Venedikut shkencat e gjeometrisë, matematikës, gjeografisë, fizikës si dhe shkenca të tjera të dobishme. Mori pjesë në konkurs për të shërbyer në Sekretariatin e Divanit Perandorak dhe si rezultat i provimit, u pranua të punojë pranë atij sekretariati.
Ka disa të dhëna për idetë iluministe të Revolucionit francez, duke qenë prej vitit 1846 student në Fakultetin e Filologjisë të Universitetit të Sorbonnës, ai merr pjesë në Revolucionin e vitit 1848. Si pjesë e kësaj lëvizje, në përplasjet mes monarkistëve dhe republikanëve, ai u bë ndër udhëheqësit e studentëve të huaj të atij Universiteti. Ai ishte një nga dy protagonistët e ngritjes së flamurit tringjyrësh në Panteon. Ky veprim i tij historik është i njohur për Francën, por po aq edhe për komunitetin ndërkombëtar. Angazhimi politik i tij, mund të ketë qënë arsye që të ketë ndërprerë studimet.
Ka patur pozicione të larta pas vitit 1850 si; sekretar në Kryeministrinë e Turqisë, nënpunës dhe përkthyes në Ambasadën turke të Parisit (kohë gjatë së cilës përfundoi dhe botoi fjalorin mjaft të vlerësuar turqisht-arabisht-persisht) etj. Në 1865, në Stamboll, ai afrohet me “Osmanët e rij”, një organizatë përparimtare që drejtohej nga shoku i tij i hershëm turk, Ibrahim Shinasin. Ai punoi sëbashku me rilindas të tjerë vëllezërit Frashëri, Pashko Vasën, Kostandin Kristoforidhin, Mustafa Pashë Pojanin, për formimin e “Shoqëria e të shtypurit të shkronjave shqip” ose “Vatra shqiptare” që do të merrej me krijimin e alfabetit të gjuhës shqipe. Shquhet për kontribut në alfabetaren e botuar në shtypshkronjën franceze të gazetës “Courier d’Orient” të Stambollit. Sipas disa dokumenteve ai ka këmbëngulur vazhdimisht tek autoritetet qendrore turke (nga viti 1858, i kishte bërë kërkesë ministrisë turke të arsimit), u bë e mundur që, më 1862, sikurse në Shkodër e në Manastir, edhe këtu, të hapet shkolla “Ruzhdije”. Në vitin 1862, ai siguroi hapjen e PTT-s. Me aspiratat e një shkencëtari, tre vjet më vonë, më 1865, Saidi informoi në Tiranë mikun e tij Georg von Hahn për kërkimet dhe arritjet në fushën e hulumtimit të fosileve. Më 1877 formohet në Stamboll “Komiteti qendror për mbrojtjen e të drejtave të kombësisë shqiptare”, ose ndryshe “Komiteti i Stambollit”, në të cilin, krahas rilindësave të tjerë si: Pashko Vasa, Jani Vreto, Ymer Prizreni, Sami Frashëri, Zija Prishtina, Iljaz Pashë Dibra, Ali Vrioni, Mihal Harito, Mustafa Vlora e të tjerë, zgjidhet edhe Said Toptani, që njëherësh ishte një nga hartuesit e programit politik të tij. Said Toptani, është edhe nga udhëheqësit kryesorë të Lidhjes së Prizrenit (1878-1881). Ai u burgos e u internua tre herë, në qytetin Akka të Kaukazit, që në atë kohë ishte pjesë e territorit të Perandorisë Osmane e ku qëndroi disa vjet, dhe më në fund, në Bey Bazar të Azisë së vogël, ku vdiq më 1893. Saidi ishte mishërimi i denjë i një patrioti, rilindasi dhe një modern i kohës .

ADEM HILMI BIMBASHI
1834 -1887
Major, Nëntoger, inxhinjer.
Adem Hilmiu lindi në Tiranë, emër me të cilin njihej ai, mbaron shkollën e Lartë Ushtarake të Stambollit, kryeqytet i atëhershëm i Perandorisë Otomane; u diplomua me rezultate maksimale. Në degën e Xhenios mori titullin “inxhinjer” dhe gradën ushtarake “nëntoger”. Ai ndërtoi rrugë dhe ura në Turqi dhe në disa vende të Lindjes së Mesme. Ai mori gradën “major” (bimbash), epitet, që, më vonë, të gjithë pasardhësve të tij i mbeti zyrtarisht, si mbiemër familjar. Diagnostikohet me një sëmundje në zemër dhe në këto kushte lirohet nga ushtria në moshën 41 vjeçare. Më 1875 ai rikthehet në Tiranë. Martohet me një vendalie tiranse dhe sjell në jetë pesë fëmijë. Një inxhinjer me gardë të lartë, ai bleu një truall në qendër të Tiranës, në të hyrë të rrugës së Durrësit. Përveç dy shtëpive të banimit, pranë tyre, ndërtoi edhe një godinë të madhe, që shërbeu si hotel, ndër më të parët në Tiranë. Në këto vite Tirana ka qenë dhe është një nga trevat e njohura të prodhimit të ullinjve. I angazhuar me përpunimin e këtij produkti, ai pruri një presë për përgatitjen e vajit, lëndë të cilën familja tiranse Hobdari e përdorte për prodhimin e sapunit. Si specialist për ndërtimin e urave, punoi edhe në Tuz të Malit të Zi, atje ndërroi jetë në 1887.

ZYBER HALLULLI 1842 – 1927
Myfti, Filantropist dhe kryetar i Bashkisë së Tiranës 1913-1914 . Klerik Islam, poliglot, Themelues i “Shtëpisë së fëmijës”, Tiranë
Lindi në Tiranë në vitin 1842 në një familje vendase. Studimet e para i kreu në qytetin e lindjes ku përfundoi shkollën e mesme Ruzhdije. Më vonë ai u diplomua në Stamboll për filozofi dhe teologji. Të njejtin shkollim kishte bërë dhe i jati. Njihte mirë gjuhët si persisht, osmanisht, arabisht. Kur ai u kthye në atdhe ju përkushtua me pasion hapjes së shkollës së parë shqipe dhe mësimit të besimit islam. Më pas vijoi në Tiranë dhe në fshatrat si Shëngjergj, Linzë, Zallbastar, Mullet, Petrelë. Pa çlirim mendor e shpirtëror nuk mund të bëhej çlirim kombëtar. Ai themeloi shtëpinë e fëmijës në Tiranë që mban edhe sot emrin e tij. Me shumë patriotë të tjerë shumë të shquar më 28 nëntor 1917, hapën për herë të parë këtë institucion, duke grumbulluar fëmijë nga e gjithë Shqipëria, pa dallim krahine e besimi fetar. Kur vajzat martoheshin dhe duhet të shkonin nuse ai përgatiste pajën e tyre. I quajtur gjatë jetës së tij si “baba i jetimëve” iu përkushtua “Strehës Vorfnore” gjithë jetën dhe para se të vdiste, la amanet ti dhuroheshin asaj gjithë pasurinë e vet personale. Gjatë jetë së tij ai pati gjashtë fëmijë, katër djem dhe dy vajza. Zyber Hallulli, është dekoruar nga Presidenti i Republikës së Shqipërisë Z. Bujar Nishani, me çmimin “Naim Frashëri”, gjithashtu ai është dekoruar edhe nga Prefekti i qarkut të Tiranës, Kryetari i Bashkisë së kryeqytetit.

HAXHI ALI DERHEMI
1850 – 1938
Klerik Islam, Krytetar Bashkie, Ekonomist, inspektor gjyqesh, mësues matematike, zogist
Dekoruar me urdhërin “Skënderbeu” Klasi I”, 1937 Ai lindi në Tiranë, në një familje autoktone. U cilësua gjithë jetën e tij si një njeri i zgjuar dhe filantropist. Në jetë ai pati modelin e një babai intelektual të shquar të këtyre viteve. Ai ishte jurist, inspektor gjyqesh për vilajetin e Shkodrës. Ali Derhemi, pasi kreu medresenë në Tiranë, mbaroi shkollën ekonomike turke dhe për vite ka qenë inspektor financash për Kavajën, Durrësin, Shijakun etj. Mik i ngushtë i mbretit Zog dhe u bë propagandues i zellshëm i mbretërisë. Vite me radhë ka dhënë lëndën e matematikës në medresë. Nga fillimi i viteve 20 e në vazhdim, disa herë radhazi është zgjedhur anëtar i Këshillit Bashkiak të Tiranës, kurse në vitet 23-24, zv/kryetar dhe Kryetar Bashkie i ndërpritet mandati nga revolta politike e drejtuar nga Fan Noli. U caktua Kryetar pasi ishte këshilltari që mori më shumë vota. Qeveria e Ahmet Zogut, duke vlerësuar shumë veprimtarinë e tij në dobi të popullit shqipëtar, me rastin e 25 vjetorit të shpalljes së pavarësisë së Shqipërisë, së bashku me atdhetarë të tjerë të shquar e dekoroi me Urdhërin e Skënderbeut të Klasit I. Haxhi Ali Derhemi ka qenë gjithashtu edhe në detyrën e zv/kryetarit të Komunitetit Mysliman Shqiptar. Sipas shkrimeve në gazetë ai pasurinë e tij personale ja dhuroi xhamisë së Shehit të vogël dhe xhamisë së Tetovës. Ai u njoh në popull si “Ali Efendiu”

MYSLIM SULEJMAN LLAGAMI 1858 – 1916
Atdhetar, Jurist, poliglot
Dekoruar nga Sali Berisha, President i Republikës, me medaljen “Për veprimtari patriotike”. U lind në Tiranë më 1858 dhe kreu shkollën “Ruzhdije” dhe të medresë po në Tiranë me rezultate shumë të larta. Babai i tij një njeri i thjeshtë, bukëpjekës, kishte ambicje të mëdha për të birin dhe i mundësoi atij shkollimin e universitetit në Turqi. Në Stamboll ai mbaroi degën e juridikut dhe pse pati disa oferta për të ushtruar profesionin atje, ai zgjodhi Tiranën për të punuar. Atje ai krijoi miqësi dhe bashkëpunime me patriotë të tjerë të shquar ku më vonë do të jepte kontribut në pavarsinë e Shqipërisë dhe për disa vite në lidhjen e Prizërenit. Ai zotëronte gjuhë të huaj si osmanisht, arabsisht, persisht, greqisht. Shërbeu në këtë profesion në qytete si; Tirana, Durrësi, Kruja, Berati, Manastiri, Selaniku dhe Stambollli. Ai u shqua për drejtësi, ndërshëmri, kulturë të gjërë dhe ndihmë të pakursyer çdo shtrese kulturore. Punonte me një profesionalizëm që kishte sukses, disa dokumente kanë të dhëna që ishtë avokati i parë në Shqipëri. Ai jetën e tij ja kushtoi gjuhës shqipe, dhe ndërgjegjësimit për atdhedashurinë. Kontribuoi në mënyrë ta pashoq për përhapjen dhe mësimin e gjuhës shqipe. Përfshirë thellësisht në profesionin e tij ai hetoi dhe demaskoi karakterin antishqiptar të kushtetutës xhonturke. Ndërgjegjësoi shqipëtarët për luftën kundër pushtuesit otoman, avokat Myslimi dënoi ashpër veprimet armiqësore që turqit e rinj ndërmorën më pas ndaj çështjes shqiptare. Për këtë patriotizëm ai më 1910 është burgosur dhe rrahur publikisht nga pushtuseit turq në mesin e pazarit të Tiranës. Por kjo nuk e ndali atë të rreshtohej me 26 nëntor 1912, ditën kur në Tiranë u ngrit flamuri, ai ishte pjesë e organizimeve dhe e drejtimeve të ceremonive të kësaj ngjarje të shënuar historike. Ai mbajti qëndrim të ashpër dhe kundër intervencionistëve serbë, të cilët e burgosën. Në vitin 1916, ai ndërroi jetë, torturat e të rrahurat, burgosjet me sa duhet ja shkurtuan jetën në moshën 58 vjeçare. Si shumë intelektualë e patriotë të tjerë regjimi diktatorial komunist, për arsye të të birit dhe një nipi që u arratis në SHBA, ia mohoi vlerat dhe u mundua të fshije nga historia e Shqipërisë emrin dhe kontributin e tij, i cili sakrifokoi aq shumë. Kështu vijoi dhe heqja e emrit të tij në një rrugë që njihej si lagjia e “Llagomve”. Në vitin 2008, emri i ketij intelektuali me një kontribut kaq shumë të vyer, u rivendos në një rrugë ndërmjet asaj të Kavajës dhe Unazës. Në vitin 1992, emri i tij u dekorua nga Sali Berisha, President i Republikës, me medaljen “Për veprimtari patriotike”.

Jusuf Banka 1864 – 1944
Ministër i Financave, Deputet, Nënprefekt i Tiranës, Financier.
Jusufi ishte i gjithanshëm me një kontribut të pashoq për vendin tonë. Një burrë i madh në mëndje, ideal dhe veprimtari. Ai lindi në Tiranë më 1864, ishte i biri i Aqif Zhelegut. Mbaroi shkollën plotore në Tiranë dhe u largua për të studiuar degën e Financës në Stamboll. Pas studimeve u kthye në Tiranë pranë familjes së tij, e cila nga nëpunësia e vet u njoh me mbiemrin “Banka”. Shkrimet e tij spikatën shumë për një frymë kritike, për çështje legjislative, politike, ekonomike, kryesisht në gazetat e tiranës “Xhoka” dhe “Dajti”. Në gjuhën e tij të shkuar spikaste dialekti tirons.
Gjatë qëndrimit në Turqi, ai ju bashkua Rilindjes Kombëtare Shqiptare. Në kthimin në Shqipëri ai u angazhua në zhvillimin dhe përhapjen e shkollave shqipe. Arsimi dhe zhvillimi sipas tij ishin thelbësore për një vend. Mbeti në mendjen e shumë njerëzve për kulturën e gjërë që ai shprehte. Ai ishte ndër patriotët e dalluar tiranas, i cili bëri përpjekje të shumta që në Tiranë të përfitoheshin liritë e të drejtat e shpallura nga kushtetuta e re turke. Ai mori pjesë në në të gjitha veprimtaritë patriotike në Tiranë përfshi edhe ngritjen e flamurit kombëtarë në Tiranë, para se të shkelnin forcat pushtuese serbe. Ai pati fatin e keq të arrestohej dhe u burgos dy herë nga kryengritja e Shqipërisë së Mesme. Më pas u largua me Esat Pashë Toptanin në Selanik qëndroi atje, dhe sipas disa të dhënave kur ai u kthye kreu edhe disa funksione shtetërore pas Kongresit të Lushnjes: u caktua nënprefekt i Kavajës dhe më 1920-’21 nënprefekt i Tiranës. Më 1921 ishte i plotfuqishmi i qeverisë për shtypjen e kryengritjes së Mirditës. Po në këtë vit 1921 u propozua nga Rexhep bej Mitrovica që të bëhej kryeministër, po Këshilli i Naltë i Regjencës nuk e miratoi. Deputet i parlamentit të parë Shqiptarë më 1922, i zgjedhur si anëtar i Asamblesë Kushtetuese të Shqipërisë më 1924. Firmën e tij si deputet i prefekturës së Durrësit e shohim në “Gazetën e Korçës”, “Shqiptarin e Amerikës”, që kishte editor Faik Konicën e deri në “Diellin” e Bostonit. E deri në këtë vit ka qenë deputet i Partisë Përparimtare, si dhe kujdestar i Kryesisë të Këshillit Kombëtar. Në vitin 1924 fletorja “Dielli” shkruan se ai ishte një ndër demostrantët që u nisën të takonin kryeministrin Shefqet bej Vërlaci që hetonte për të nxjerrë në pah komplotistët e vrasjes së Avni Rustemit. Pas Lëvizjes së Qershorit më 1924 ishte njëri ndër drejtuesit e Partisë Demokrat-Nacionale.

JAKOV DHIMITER HOBDARI 1865 -1956
Mjek Kirurg, Poliglot
Dr. Jakovi lindi në Tiranë më 1865. Në një nga familjet më të njohura familja Hobdari është nga familjet më të njohura të komunitetit orthodoks të Tiranës. Bamirsitë e kësaj familjeje listohen në Kodikun e Kishës Orthodokse të Tiranës prej shek 18. Ai i kreu mësimet plotore në Manastir. Arsimin fillor dhe të mesëm e kreu në Manastir. Në universitetin e Athinës mbaron degën e mjeksisë. Ai ishte poliglot njihte mirë 6-shtë gjuhë greqisht, serbisht, turqisht, italisht, frëngjisht, arumanisht. Jakovi është ndër mjekët më të vjetër të Tiranës, i tretë i diplomuar në këtë fushë. Ai punoi në Berat, Kavajë, Durrës. Profesionalizmit të tij iu besua, drejtimi i një ambulance të hapur në në Durrës nga Perandoria Austro-Hungareze. Periudhë 1914-1916 përkon me qeverisjen e princ Vidi-t, dhe ishte mjeku personal i Esat Pashë Toptanit. Më pas në Tiranë ai do të hapte një aktivitet privat të tijin, si mjek i ndërhyrjeve kirurgjikale. Do të angazhohej në gjinekologji, dermatologji veneriane, sëmundje ngjitëse. Ka të dhënë që ai ka rekomanduar mjekimin me squfur të disa sëmundjeve të lëkurës. Në rrugën e Dibrës në Tiranë, që sot është Pallati i Kulturës ai në klinikën e tij hapi farmaci me emrin “Farmacia Hobdari”. Ajo ishte ndër të paktat në Shqipëri, që medikamentet i merrte deri nga Firma e famshme gjermane “Bayer”, njihet edhe sot. Më vonë atë farmaci, të pasuruar edhe me një laborator analizash, e drejtoi i biri i Jakovit, Milto, studimet e larta i kreu në Universitetin e Napolit. Dy të tjerët, Spiro studioi për stomatologji dhe Asti degën e farmacisë. Situatat politike të pasluftës së dytë nuk mundësuan shkollimin e lartë të djalit më të vogël, Pavllos. Ai kishte aktivitete intelektuale vetjake leximin, librat dhe revistat shkencore mjeksore, aktivitete fizike deri në fund të jetës së tij.

ALI BEGEJA 1888 – 1947
Kryetar Bashkie, Deputet, Gjykatës, Avokat
Dekoruar nga Princ Vidi me medaljen “Besë dhe Bashkim”. Aliu lindi më 1888 në Tiranë, në familjen Begeja, e cila është një ndër familjet më të vjetra. Ajo është vendosur aty në fund të viteve 1700, e ardhur nga një lagje e Krujës e quajtur “Begej”, kur Toptanasit morën në dorë administrimin e qytetit të Tiranës. Studimet e para i mori po në këtë qytet. Më vonë ai studioi për drejtësi dhe punoi si avokat dhe hetues në Tiranë/ Ai u shqua për kulturë të gjërë, dëshirën për dije dhe arsim, pasi vinte nga një familje ku kryefamiljarët i kishtë klerikë islam të shkolluar. Madje vetë Aliu fëmijët i tij i dërgoi të studionin në Itali dhe Francë. Në Tiranë ai thërritej me respekt Ali Efendiu. Në vitin 1908 Ali Begeja merr pjesë në komisionin e krijuar për hartimin e programit për përhapjen e gjuhës shqipe dhe sigurinë e vendit. Ky komision në atë kohë drejtohej nga Refik Toptani. Dy vite më vonë, 1910 merr pjesë si delegat i Tiranës në Kongresin e III të Manastirit për gjuhën shqipe. Në vitin 1911 – 1914 ka kryer detyrën e gjykatësit ndërmjetësues në Tiranë. Zgjidhje cështjet duke berë paqe mes tyre. Pas kësaj periudhe hapi zyrën e vet si avokat. Më 1914, së bashku me bashkëqytetarët, mbështet qeverinë e princ Vidit. Për aktivitetin e tij në shërbim të vendit, princ Vidi e dekoron me medaljen “Besë e Bashki Shoqata “Drita”, shoqata e parë e intelektualëve të Tiranës në të cilën, sekretar i saj ishte Ali Begeja, e përzgjodhën atë përfaqësues të saj në kongresin e Lushnjes. Më vitin 1922-1923 është zgjedhur Kryetar i Bashkisë Tiranë. Në 1923 zgjidhet asamblist në Kuvendin Kushtetues. Gjithashtu u zgjodh si kryetar i Bashkisë së Tiranës prej vitit 1922 deri në vitin 1923. Në vitin 1924 Ali Begeja zgjidhet anëtar i Asamblesë Kushtetuese së bashku me Ahmet Zogun, Seit Toptanin, Zija Toptanin, Osman Myderrizin, Rauf Ficon etj. që përfaqësonin qarkun e Tiranës. Në vitin 1927 ishte kryetar i Dhomës së Tregtisë në Tiranë. Në vitin 1937 ai u zgjodh deputet i legjislaturës së 3-të për prefekturën e Durrësit, ku bëntë pjesë dhe Tirana. Dhe deputet në Parlamentin Shqipëtar. Pas Luftës, Ali Begeja vazhdoi profesionin e tij si avokat deri në vitin 1947, kur u arrestua me grupin e deputetëve nga regjimi komunist. Ai vdiq nga torturat e atij sistemi brenda në burg. Një rrugë në Tiranë mban emrin e tij; “ALI BEGEJA”

QAZIM BODINAKU
1893 – 1936 Politikan, Prefekti i shumë qyteteve,
Lindi në Tiranë, filloren e kreu në vendlindje, më vonë gjimnazin e zhvilloi në Durrës. Studimet e larta i bëri në Kolegjin Turk të Selanikut. Ai përkrahu gjatë jetës sistemin mbretëror. Zotëronte mirë gjuhën turke dhe greke.Ishte një intelektual që linte mbresa të vecanta, dhe me një formim të tillë; atij ju ngarkuan detyra të rëndësishme të shtetit. Më 1920 – 1922 u vendos drejtor i departamentit politik, dhe komisar i policisë në Tiranë. dekretohet nënprefekt në Mat detyrë të cilën e refuzoi, me pas emërohet nënprefekt i Shijakut në vitet 1922 – 1923. Nënprefekt i Tiranës ishte në gjatë viteve 1922-1925. Me detyrën e Prefektit, Qazimi punoi në vendet si Kukësi, Dibra, Vlora. Elbasani, Berati, Gjirokastra dhe Shkodra. Kreu disa ndërhyrje në interes të atdheut ndaj shovinistëve grekë dhe fashistëve italiane. Për shkak të qëndrimeve të vendosura atdhetare të tij, e sidomos pas viteve tridhjetë, nga agjentë të paguar të agjenturës pro-fashiste, atë e vranë më 6 prill të vitit 1939, duke qenë për herë të dytë në detyrën e prefektit të Beratit. Gjithë jetën e tij e kaloi me aktivitete intensive politike dhe detyrat të cilat ai u emërua i trajtoi me përgjegjësi të lartë.

REXHEP JELLA 1895 – 1974
Deputet, Kryetar Bashkie, prefekt i disa qyteteve, jurist,
Mbreti Zog dha atij “Kordonin e Skënderbeut” 1937 dhe titullin “Prefekt i klasit të parë” 1938. Vjen nga një familje autoktone tironse që në themelimin e Tiranës, këtu ai mori mësimet e para të fillores. Më pas largohet në Stamboll për arsimin e mesëm, atje ishte nxënës me mbretin Zog. Për shkak të rezultateve të shkëlqyera, dhe për studimet fillojë studimet e larta për shkencat politike në Fakultetin e Jurispundencës të Universitetit të famshëm të Kembrixhit në Angli, ( universiteti i katërt në botë për nga vjetërsia), të cilin gjithashtu e mbylli me mjaft sukses. Ai njihte mirë gjuhën turke, greke, angleze, frënge. Pasioni i tij ishte letërsia dhe kohën e lirë e kalonte mes librave. Spikati për një kulturë tejet të veçantë për atë kohë. Ndërtoi një shtëpi të tijën dhe nga ana arkitekturore përballë urës së Tabakëve. Duke patur një vëmendje dhe ndaj sporteve të ndryshme si futbooli, basketbolli, dhe kanotazhin që mësoi në Angli. Me kthimin e tij në atdhe në vitin 1918, ai mori pjesë në Konferencën e Paqes në Paris. Më vitin 1920 mori pjesë në Kongresin e Lushnjës. Më 1926 ai drejtoi prefekturat e Elbasanit, Durrësit, Beratit dhe Gjirokastrës. Përgjatë viteve 1929-1936, Rexhepi është në krye të Prefekturës së Tiranës. Në historinë e këtij organi nga viti 1926 e deri në vitin 2008, Jella është nga të 24 prefektët paraardhës ai shënon periudhën më të gjatë të qeverisjes. Në aspektet politike ai mbajti një qëndrim pozitiv për Amerikën dhe Anglinë duke theksuar se ata patën një ndikim pozitiv në kontributin e pavarsisë së Shqipërisë. Deputet i Parlamentit të Shqipërisë më 1923 – 1937. Më 1930 ai u bë presidenti i Frederatës Shpipëtare të Futbollit. Më vonë në 1936-1937 ai ishte prefekt i Durrësit.mMë 1943 ai refuzon postin e kryministrit gjatë pushtimit gjerman në Shqipëri. Më vitin 1944, ai u akuzua si agjent i anglezëve dhe se kishte qenë nëpunës i lartë i Mbretërisë. U burgos dy herë. I burgosën të birin, i vranë vëllanë në paraarrest dhe i morën gjithë pasurinë. Pas daljes nga burgu, u internua në një fshat të Kavajës në një barake pa pension. Nga nevoja ai shiste librat që i kishin mbetur. Ai vdiq në gjendje mjerimi nga sistemi politik komunist. Por nuk harroi asnjëherë Amerikën dhe Anglinë se nuk do të vononin të shpëtonin Shqipërinë. Rexhep Jella ishte një nga personalitetet e larta kulturore të burrave të atyre viteve.

Shkrim i botuar në “Gazeta Shqiptare” print