REKOMANDIME:

1. Për të adresuar rekomandimet e pazgjidhura të ODIHR-it, si dhe paqartësitë dhe mospërputhjet e ndryshme, kuadri ligjor zgjedhor duhet të reformohet në mënyrë gjithëpërfshirëse përmes një procesi konsultues gjithëpërfshirës shumë përpara zgjedhjeve të ardhshme, në përputhje me standardet dhe praktikat e mira ndërkombëtare.

2. Për të garantuar stabilitetin e administratës zgjedhore, duhet të merret në konsideratë depolitizimi i procedurës së emërimit të administratës zgjedhore në nivelet më të ulëta, si dhe kufizimi i zëvendësimeve arbitrare dhe në momentet e fundit të anëtarëve të komisioneve, në mënyrë që të sigurohet trajnim i duhur dhe në kohë për të gjithë anëtarët.

3. Për të forcuar kapacitetin dhe profesionalizmin e Ekipeve të Numërimit të Fletëve të Votimit, KQZ-ja duhet të zhvillojë seanca specifike trajnimi mbi procedurat e numërimit, të hartojë një kurrikulë trajnimi të standardizuar, që të përfshijë manuale dhe fletë informuese të kuptueshme për procesin e numërimit.

4. Përpjekjet për edukimin e votuesve mbi votimin elektronik (e-voting) duhet të intensifikohen, me fokus në rritjen e ndërgjegjësimit të votuesve për procedurat e votimit elektronik dhe në sigurimin që të gjithë votuesit të jenë në gjendje të votojnë në mënyrë të pavarur.

5. Për të eliminuar paqartësitë në legjislacion në lidhje me fushatën zgjedhore, përdorimi i burimeve administrative për qëllime elektorale duhet të ndalohet nga momenti i shpalljes së zgjedhjeve deri në ditën e votimit.

6. Për të garantuar kushte të barabarta gare, autoritetet duhet të marrin masa për të parandaluar keqpërdorimin e funksioneve publike dhe burimeve shtetërore. Duhet të vendosen sanksione proporcionale dhe dekurajuese, të cilat të zbatohen në mënyrë të shpejtë ndaj shkeljeve të tilla.

7. Në përputhje me praktikat e mira, ligji duhet të përcaktojë qartë se cilat aktivitete parazgjedhore përbëjnë shpenzime fushate, duke siguruar që ato të jenë subjekt i raportimit të duhur, mbikëqyrjes dhe sanksioneve të mundshme.

8. Materialet audiovizive të përgatitura nga partitë politike ose autoritetet qeveritare duhet të etiketohen qartë si reklama politike dhe për këtë arsye të ndalohen nga programet e lajmeve dhe ato editoriale. Duhet të ekzistojnë masa efektive për adresimin e shkeljeve, të cilat të zbatohen në kohë.