…Duke i falenderuar, himnizuar dhe glorifikar here SHBA-s, here Gjermanine, Britanine e Madhe, Italine, Francen, Turqine etj…ti thua se Kosova ( sipas teje e jo sipas meje) na qenka shtet i pavarur, sovran, integral dhe demokratik. Une po te them jo. Qe (ja) pse?
Kosova eshte vendi me borxhet me te medha nderkombtare ne te gjithe globin.
Anglezet per shume vite e dekada kane vujatur dhe jane futur ne krize, kursim dhe recesuion te madh deri sa ua kane paguar (kthyer) amerikaneve edhe penyn ose centin e fundit te borhit nga Lufta e Dyte Boterore. Gjermanet-gjithashtu etj.
Nese, SHBA-s, Gjermania, Britania e Madhe, Italia, Franca, Japonia, Turqia etj..nje dite e tregojne shumen e borxheve te Kosoves ndaj tyre, dhe kerkojne kthimin e tyre? Une, vetem po them se duhet me punuar ysepakut dhjete (1O) gjenerata me i kthyer borxhet e jashtme.
E dyta: “Populli i ri kosovar” eshte “ius solis” ose “ius polis” dhe jo “ius sangunis”! (lexo: popull i formuar nga shtetit dhe jo popull autentik dhe shtetformues).
E treta: Edhe perkunder prezences se trupave te huaja aty tani e mbi gjashte (6) dekada: Qiproja nuk u be dhe s´u bashkua kurre si shtet i plote sovran dhe integral per faktin se Qiproja eshte si llastiku qe e ngehin (terheqin) zvarre nga te dyja anet: Turqia dhe Greqia, te dyja anetare te Natos. Kjo do thote se ne rast te pranimit eventual te Serbise ne Nato dhe BE-s , i njejti fat e pret Kosoven ne raport me Serbine dhe Shqiperine. Pa i cekur ketu anomalite dhe patologjite tjera! Nejse!
Une e dij se nuk i di si ti krejt senet, sepse ti je gjitholog! Ndaj, une i shkreti vetem po i ceku mendimet e huaja, nese i hyjne ne pune dikujt?
Ernst Gellner procesin ose fenomenin e nacionalizmit modern ose bashkkohor, e spjegon, pasqyron, ndërlidhë, insubordonon dhe interpreton si faktor, apo një kategori të rëndësishme (esenciale-substanciale) që iu ka paraprirë procesëve të tjera të edukimit, emancipimit, zhvillimit, perparimit dhe modernizimit të gjithëmbarëshem të popullit (kombit), shtetit dhe shoqërisë.
Përderisa, Karl W. Deutsch kombin (nacionin) dhe nacionalizmin modern ose bashkkohorë, i konceptoon, definon, spjegon dhe interpreton në domenin (kontekstin) e zhvillimiëve, arritjeve dhe përparimëve të përgjithshme shkencore, industriale (teknologjike), finansiare, tregtare, ekonomike, komunikuse (komunikologjike) dhe të tjera në mes popujve (kombëve), shtetëve dhe kulturave të ndryshme gjithandej globit, në kuptimin e njohur global ose universal të ´tregut global´të vlerave, mallërave, resursëve dhe kapitalit. ( lexo librin: “Nationalisam and Social Comunication: An Enquiry into the Foundations of Nationality”)
Ndërkaq, profesori i shquar amerikan i ideve dhe teorive të njohura historike, politike, filozofike dhe sociopsikologjike, Lloyd Kramer, në librin e tij me titull “Historical Naratiives and the Maning of Nationalisam”:Pos tjerash i shquan ose fokuson pesë (5) narrativa, forma ose metoda të nacionalizmit: 1. Nacionalizmi si modernizëm ose modernizim, 2. Nacionalizmi si fe ose religjion, 3. Nacionalizmi si konstruksion dhe definicion i njohur gjuhësorë, letrarë, kulturorë, politologjik, filozofik dhe sociopsikologjik, 4. Nacionalizmi si diskurs i origjinës, gjenealogjisë, identitit, autenticitetit, racës dhe gjinisë, dhe 5. Nacionalizmi si diskus dhe narrativë i studimëve dhe analizave të njohura antropologjike, epistemologjike, ontologjike (gneseologjike), antrpohistorike, antropogjeograike, antropokulturore, antropogjenetike, antropolitike etj.
Se këndejmi, për shkak ideve, teorive, konceptëve, përceptimëve, definicionève dhe interpretimëve moderne ose bashkohore: Gellner, Kramer, Deutsch dhe të tjerë, i shquajnë dhe praktikojnë origjinën ose prejardhjen shkencore, intelektuale dhe humaniste të nacionalizmit dhe patriotizmi, prejardhjen ose origjinën gjuhesore, (linguidstike); letrare dhe kulturore të nacionalizmit dhe patriotizmit, prejardhjen ose origjinën sociale, ekonomike, finansiare, tregtare, ekonomike, fetare (klerikaliste), borxheze, skllavopronare, feudaliste, konceptuale, ideologjike, shtetërore, nacionale etj.
Ç’është e vërteta, termi ose nocioni nacionalizëm dhe patriotizem si çështje dhe aspekte shkencor ose metodologjik, dallojnë shumë nga njëri tjetri. Njerëzit si veçanti , apo si qenje dhe krijesa intelegjente dhe homo-sapiente lindin dhe vdesin si patriot, për shkak të origjinës dhe gjenealogjisë kombëtare (nacionale), shtetërore, familjare, farefisnore, racore, fetare, kulturore, etnike, autentike, gjuhësore etj.
Ndërkaq, nacionalist i bëjnë kushtët dhe rrethanat e jashtëzakonshme ose specifike si lufta, shtypja, sundimi, robëria, tirania, shfrytëzimi (ekspatimi) maksimal ose optimal etj.
Ndaj, sipas H. Arendit, marëdhëniet ose rsaportët e ndryshme në mes nacionalizmit dhe patriotizmit, u ngjajnë shpeshherë marëdhënieve ose raportëve të njohura në mes dashurisë dhe urrejtjës.
Në këtë prizëm, Karl Manheim në veprën e tij me titull “Ideologjia dhe Utopia”(1929) parashtron pyetjen: A është e mundur dhe si është e mundur që politologjia ose shkencat politike, të kenë strukturën ose substancën e njohur plurale, primare ose ambivalente, dhe të mbështetën ose bazohën në ndërkohë në substratin dhe substituin determinant dhe paradigmatik të antagonizmave, divergjencave, kontroversave ose diskrepancave të shumëta shtetrore, nacionale, ideore, teorike, konceptuale, ideologjike etj…?!
Pa i harruar këtu edhe konceptët ose definicionët e njohura shkencore dhe humaniste të Hans Kohnit, George Watsonit, Thomas Maltusit, Rogers Bruhbakerit dhe shkenctarëve të tjerë:
Se këndejmi, mëqe politika dhe diplomacia, janë shkenca ose disciplina të posaçme të shkencave politike, filozofike dhe të tjera në kuptimin aksiologjik (“axios”- diçka me vlera dhe parime të larta), antropologjik (anthropos- njeriu ), metafizik dhe gneseologjiko-epistemologjik (dhunti, talent, narracion, mision, princip ose kriterium i njohur shkencor ose metologjik) i ndarjes ose klasifikimit (principium divisionis) të monizmit nga dualizmi dhe pluralizmi, të anës njerëzore ose antropologjike nga ana jonjerëzore ose antropomorfologjike etj.: Aty i kemi edhe epistemologjinë ose gneseologjinë dhe antropologjine të cilat e kanë origjinën e tyre lingustike, terminologjike ose etimologjike nga greqishtja e vjetër “gnosis” dhe “episteme” ( njohuri ose dituri), filozofinë e politikës ose filozofinë politike, politikën filozofike, aksiologjinë (shkencën ose disiplinën e vlerave, parimëve, virtytëve, premisave ose postulimë të njohura shkencore ose humaniste etj.), estetikën (disiplinen mbi të bukurën, artistikën ose stilistikën etj.), antropologjinë (shkencën ose disiplinën e njohur filozofike mbi studimin e njeriut, natyrës, origjinës dhe karakterit njerëzorë) dhe kështu me radhë.
Me fjalë tjera, kjo do thotë se nëse Kosova dhe shqiptarët me në fund i eliminojnë dhe abrogojnë ato që i kanë firmosur (nënshkruar vet) pa i detyruar askush si “popilli i ri kosovar”, “kushteta e Ahtisarit” etj., edhe liria, pavarësia, sovranitetit dhe integriteti i saj, behen me te mundshem dhe praktik.
Në politologji ose shkenca politika, nuk ka fortë rëndësi personi ose individi, dhe aq me pak ajo e ndikimit të funksionit dhe rëndësisë së subjektit si abraksion dhe neorealizem disfunksional dhe anarkoteorik.
Filozofët ose përfaqësuesit eminent të shkollës amerikane të emprizmit logjik (logjikës empirike) si Chomsky, Malcolm, Church, Mc. Quine, Nelson, Pap, Putnan, Searle, Kripke dhe të tjerë, në kuader të filozofisë analitike amerikane: Janë në favor të ndryshimit (substituuimit) dhe zëvendësimit determinant dhe paradigmatik të filozofisë spekulative, abstrakte dhe skematike me studimet dhe analizat e thella esenciale ose substanciale të problemëve dhe fenomenëve të ndryshme shoqërore, qytetare, fetare, kulturore, jetësore ose ekzistencialiste, të mbështetura ose bazuara në kuptimin e saktësisë se njohur shkencore, logjike dhe gjuhësore (linguistike) dhe terminologjike.
Në instancë të fundit, edhe hqiptarët dhe serbët ,mund t´i pajtojnë vetem elitat ose prominencat e njohura shkencore, intelektuale dhe kulturore e jo politkat dhe politikanët e ndryshëm ditorë ose peeriodikë.
Mos harro se politikanet, sistemët dhe pushtetët (regjimët) e korruptuara, devalvuara dhe deklasura në Ballkan dhe gjithandej, e mbajnë pushtetin e tyre absolut, autoritar, totalitar, despotik dhe militarist, në saje të nacionalizmit të stisur ose lajkatar.
Politologjia dhe filozofia e njohur amerikane, nën ndikikim ose influencën e thesarit ose trashegimisë së përgjithshme mendore, intelektuale, fetare, kulturore, filozofike, transcendentale dhe metafizike të kontinenit të vjetër europian (sidomos atij gjerman ose anglo-sakson), respektivisht të metafizikës së mendimit, moralit dhe religjionit të njohur kalvinisto-puritanist: I vuri bazat ose themelët e para të filozofisë realiste dhe idealiste, nga narrativi dhe paradigmat e së cilës, lindën, u zhvilluan dhe afirmuan mepastaj edhe etika dhe metafizika e njohur materiale ose materialiste së bashku me ekzistencializmin, deizmin (deistikën) dhe teizmin (theistikën), transcendentalizmin dhe të të ashtuquajturin “kantizmin dhe hegelianizmin e njohur amerikan” të përfaqësuar dhe prezantuar (reprezentuar) nga William Ellery Chaning, R. W. Emerson, Frederik H. Heidge, Margaret Füller dhe H. D. Thoreau etj., nga Shkolla e njohur filozofike e Saint Lousit në SHBA-s.
Ndërkohë që transcendentalistët e njohur amerikan, do angazhohën për një bindje, besim dhe mendim të lirë, të pavarur, sovran, autonom ose autentik, si dhe për një kristianizëm antidogmatik, antidemagogjik etj. (lëxo broshurat ose revistat e asokohëshme shkencore ose filozofike si “Journal of Speculative Philosophy”, “Philosophical Review”) etj.)
Urrejta dhe mosdurimi i amerikaneve ndaj gjermaneve, në vitët e njëzeta dhe tredhjeta të shekullit të kaluar, ishte i madh e teper masiv deri me rastin e shpërnguljes ose emigrimit të shumë dijetarëve apo filozofëve të njohur gjerman në SHBA-s si Farber, Schütze, Gurwitsch etj.
Shqiptarët dhe serbët, natyra dhe gjeografia dikur i kanë bërë fqinjë ose komshinj , ndërsa luftërat e ndryshme dhe historia, dikuir me vonë i bënë armiq dhe rivalë të përhershëm dhe gjakatar mes veti.
Thonë se në vitin e largët 1871, kur ushtritë e fuqishme gjermane dhe angleze ( britanike( e pushtuan Parisin dhe gjithë Francën: Sen Simon një sociofilozof dhe dijetar i madh francez, asokohe hodhi idenë dhe teorinë e njohur të paqës dhe pajtimit të madh në mes popujve (kombëve) dhe shtetëve të ndryshme në Europë.
Nga aty thuhet se lindi edhe ideja fillestare ose fundamentale mbi BE-së, por edhe “Komuna” e Parisit.
Në domenin ose kontekstin e njohur kolokfial, tekstual ose lingustik: Politka parasegjitjash ka për qëllim enkodimin, dekodimin (deshifrimin), identifikimin, klasifikimin dhe artikulimin e ligjëve, rregullave, çështjeve, vlerave, parimëve, postulimëve, nevojave, kërkesave, interesave dhe prioritetëve të larta shtetrore, nacionale, politike, diplomatike, strategjike, gjeopolitike, koniukturale, nomenklaturale, manufakturale dhe të tjera.
Aty i kemi pra edhe gjeopolitikën ose politikën dhe diplomacinë e kualifikuar, intelektuale, profesionale, intelegjente, komplementare, suplementare, kontemplative, komprehensive, intelegjente, konvencionale dhe strategjike, politikën popullore ose populiste, metapolitikën ose politikën e mbështetur ose bazuar në vlerat, parimët ose narrativat e njohura etike, estetike, normative, kognitive, intrinznike, ekstrinznike etj.
Ndërkaq, shkencat politike në këtë drejtim: I studiojnë, hulumtojnë dhe analizojnë sjelljet, reagimët, vlerat, parimët, postulimët (postulatët), format, metodat, mjetët ose instrumentët e njohura shkencore ose humaniste, me anë të të cilave realizohen ose garantohen forca (fuqia) dhe autoriteti i përgjithshëm i shtetit, pushtetit dhe shoqërisë së bashku me arritjen e marrëveshjeve ose traktatëve të ndryshme, si dhe realizimin praktik dhe teorik të aspiratave ose interesave të larta shtetrore dhe nacionale në kontekstin e njohur strategjik, gjeopolitik etj.
Në këtë frymë, politologjia ose shkencat politike, asnjëherë nuk pretendojnë të tutorojnë, motintorojnë, monopolizojnë ose obligojnë shtetin dhe pushtetin për marrjen e vendimëve dhe përgjithësive të ndryshme institucionale, funksionale, konstitucionale dhe të tjera, por vetëm japin spjegime, ide, teori, formula, vizione, narrativa, solucione, alternativa ose sinteza të ndryshme shkencore ose metodoligjike-përballë tezave, antitezave ose ekuacionëve të komplikuara ushtarake (luftarake), politike, diplomatike etj.
Teoria dhe ptaktika e përgjithshme ushtarake ose luftarake, pos tjerash sikur na bëjnë të ditur se armata ose ushtria, asnjëherë nuk i fitojnë luftërat ose konfliktët e ndryshme, por janë politika e lartë ose diplomacia e kualifikuar, intelektuale, profesionale dhe intelegjente që i zgjidhin dhe fitojnë ato.
Përse (pse) Aritoteli dikur politikën dhe etikën i vendosi në themel (fundament) si dhe në maja ose në kulm të shtetit? Ndërkaq, civisin” (qytetarin) dhe “civilisin” në qëndër ose epiqendër të shtetit.
Sepse, termi ose nocioni politika, parasegjithash e ka kuptimin e moralit (etikës) mbi shtetin. Apo, polis (shteti)-(e)tika (morali): poli(e)tika.
Ndonëse, sipas Aristotelit: shteti (polisi) nuk është vetëm njësi, por edhe shumësi (bashkësi) e posaçme dhe tepër specifike e pushtetit shoqërorë ose qytetar- kundër atij autokratik, despotik ose teokratik.
Duke i ndarë kështu politikën dhe filozofinë politike në anën teorike dhe anën praktike. Respektivisht, në retorikë, oratori, skolastikë, etikë, ekonomi etj…Për dallim të “polisit” (shtetit) të Platonit, Tukididit etj.
Për me tepër ndërkaq, termi ose nocioni politikë ose politika, parasegjithash është refleks ose reflektim i njohur shkencor, intelektual dhe profesional ndaj fjalëve greke ‘tä politika’ (pushteti shoqërorë ose qytetar që thërret, obligon, organizon dhe mobilizon) dhe ‘hè politik’ (arti, talenti, aftësia ose zgjuarësia për të udhëhequr, postuluar ose qeverisur).
Të dyja fjalët ose nocionet e mesipërme (‘tä politka’ dhe ‘hè politik’) -janë nxjerrur ose huazuar nga konteksti i njohur semiotik ose semiologjik “politikos” ( shoqërorë, qytetar ose politik) dhe “politiès” (anëtar ose pjesëtar i shtetit, pushtetit ose bashkësisë politike).
U mor vesh se retorika, oratoria, skolastike, etika ose traditat e njohura shkencore ose filozofike të Platonit dhe Aristotelit, u bartën dhe interpretuan (transmetuan) fuqishëm dhe multicipërisht edhe në “Republikën” e Romës së Lashtë-Antike nga ana e Polibiut, Ciceronit, Tacitit etj…
Duke i kultivuar, zhvilluar, zbatuar, multivuar, afirmuar dhe zgjëruar konceptët e mesipërme politike ose filozofike të Platonit dhe Arostotelit, gjegjësisht, të ‘kopshti të madh’ kulturor dhe filozofik grek: Romakët e lashtë e ngritën, zgjëruan, modernizuan dhe afirmuan Perandorinë Romake në Antikë nga “polisi”, “politia”(politeia) dhe “polietika” në “civitas” (qyteti-shteti), “civis” (qytetari),”civilis” ( i hapur ose qytetar) dhe “res publica” ( republika ose fakti dhe realiteti i njohur shtetror, qytetar.
U mor vesh se sipas Shën Augustinit dhe Shën Tomës (Akuinskit): Që nga fillët ose origjina e civilizimi tonë njerëzorë, kanë ekzistuar problemët ose mospajtimët e ndryshme në mes “civitas terrenit” ( shtetit tokësor, gjeografik ose politik) dhe “civitas Deit” (“shtetit të Zotit”).
Janë disa sfida dhe probleme të tjera kardinale, kolaterale dhe muultilaterale brenda shtetit dhe popullit të ri kosovarë si “asimilimi vullnetar ose volonterist”; asnimilimi shtetëror dhe nacional, asmimili fetar, kulturorë, gjuhësorë, ordinarë, natyrorè, inordinarè , asimilimi biologjik, autotraf, heterotraf, , prokesmimizmi ose proksemacioni, anabolizimi dhe katabolizmi si antipod te anabolizmit dhe autotrafisë etj…
Të gjitha ato forma dhe metoda të njohura devijante, eskalative, diabolike, rekaksionare dhe anakronike, të motivuara dhe stimuluara nga fuqitë e ndryshme imperiale dhe kolonialiste në Kosovër me qëllim te asimilimit dhe shkomberarizmit total ose absulut te shqiptareve si “populli i ri kosovar” ( the new people without history) dhe te ngjajshme ne kuptimin e “berjes se te gjitheve te njejte dhe te barbarte me te gjithet” ne kuader te baraspeshave ose balancave te reja imperiale dhe kolonialiste ne ” Europe and the new imperial and colonial ecquality” dhe te tjera, ku Albin Kurti dhe te gjitha pushtetet ose qeverite tjera nga ana e Stambollit, Moskes, Brukselit dhe Uashingtonit, jane pare si miq, partner dhe aleat strategjik te projekteve dhe planimetrive te mesiperme borxheze, sjkllavopronare, feudaliste, imperiale dhe kolonialiste. Prandaj, gjithemone i kane afruar dhe mbajtur prane vetit.
Mjerimi nuk njeh kufinj.