Kur bëhem i verbër

Dashuria të bën të verbër

çdo ditë që kalon, si i verbri

që tërheq këmbët zvarrë me shkopin e tij,

trafiku vjen e bllokohet plotësisht,

kurse engjëjt e Zotit ngjiten dhe zbresin-

okulisti e mbyll klinikën.

Dashuria të bën të verbër, por seksi është i padëmshëm;

nuk kam asnjë problem me shikimin,

mund të shoh shumë mirë.

Ja pse poezitë e mia të dashurisë kanë dështuar.

Symbyllur përshpëris në telefon,

jashtë stacionit të trenit qëndron një i verbër,

një besimtar evangjelist,

duke mërmëritur në shi

– i verbuar nga dashuria.

Të porsadashuruarit i puthin njëri-tjetrit majat

e gishtave.

unë e di këtë!

Bllofi i të verbrit

Ata i mbuluan sytë e tij me një shami

dhe ia lidhën rrotull qafës. Ai e pëlqeu atë lojë.

Duke iu marrë mendtë nga errësira, sillej në ekstazë

midis kushërinjve të tij, të tre “Hirësitë”

po gajaseshin së qeshuri. Ata qeshnin me të,

me euforinë e tij,

që ishte edhe e tyrja. Ai i kapi zërat e tyre një nga një,

por hamendësoi vazhdimisht gabim, loja vazhdoi

tërë pasditen. Ai ishte i lumtur në paditurinë e tij,

pa ndjenjat e lodhjes dhe frikës, një rrezik kishte kaluar,

ai preku fytyrat e tyre të skuqura;

duart e tij ishin të lirshme. Ai dëshironte vetëm

të vazhdonte, kur ata rrëmujshëm zgjidhën nyjen

dhe ia hoqën shaminë nga sytë. Ai qëndroi i shushatur

gati i përlotur, i shokuar nga drita

që për një çast e verboi atë plotësisht.

Për verbërinë e tij

1

Është më lirë tani, po mendoj,

të shkruash me bojë, apo në kohën kur Borgesi diktonte

tregimet e tij të labirinthit në Buenos-Ajres?

Homeri i Argjentinës i konsideronte fjalët

si simbole për t’i ndarë me të tjerët. “Unë besoj se

estetika abstrakte është një iluzion i kotë”,

– shkruante ai

në një nga parathëniet e tij, ku ngazëllehej me heqjen

dorë nga origjinaliteti.

Duket pa shtirje. Vetëm pasi u verbua,

ai arriti të kishte kontakte me sy me Xhon Miltonin

në Parajsën e Humbur të tij.

2

Dashuria të bën të verbër. Por u deshën dyzet vjet!

Dyzet vjet studime paraprake, shërbime dhe shpërthime

të zemërimit, kur tigri i ëndrrave arratisej.

Nganjëherë ai do të konsultohej me okulistët,

dhe çdo herë një zhgënjim.

Ai studioi Xhojsin, i cili duhet ta ketë dashur Norën, megjithëse

ai asnjëherë nuk u verbua nga dashuria. Vetëm kur Alonso Quixano

u çmend dhe e quajti veten Don Quixote, ai e braktisi librarinë e babait të tij;

dhe jo më parë se dyzet vjet pasi gjeti dashurinë në Gjenevë,

Borgesi u bë i verbër… i verbër siç u bë Bethoveni, i shurdhër.

3

Ai punoi në terr dhe i latoi fjalët në mendje,

derisa ato nxorën shkëndija nga metafizika e vërtetë.

“Nëse dikush është poet, ai mbetet gjithnjë poet dhe është

gjithë kohën i tromaksur nga poezia.” Borgesi u ushqye

nga fati i tij i keq dhe e zëvendësoi botën e dukshme

me sagat dhe vargun e anglishtes së vjetër, duke e kthyer

verbërinë në dhunti: Vetëm kështu ai do të shikonte njëlloj

si Homeri, vetëm kështu ai do të ishte në gjendje

të shihte thellë në errësirë, në botën e gjerë

dhe në çastin marramendës, që është përjetësia.

Instituti për të Verbrit

Duke kaluar nga Instituti për të Verbrit,

dhe shikuar nga një qoshe e errët një natë dhjetori,

i pashë të verbrit duke kërcyer tango

prapa dritareve të ndriçuara. E gjithë ngrehina

shkëlqente fort si një UFO

ose si një shtëpi e zotëruar nga metafizika.

Ndalova i paralizuar,

jashtë në errësirën e thellë,

me një vështrim të përhumbur, gati i verbër.

Përkthyer nga Kujtim Morina