Anna Kohen dhe tre dimensionet e një intelektualeje: në familje, profesion dhe në funksion të komunitetit shqiptaro-amerikan. Tre shkëlqime të njeriut që din të dojë gjithçka bën dhe të dhurojë dashurinë në çdo kontribut.

Marjana Bulku: Doktoreshë Anna Kohen, jeta juaj ka kaluar përmes Shqipërisë, çfarë ka mbetur e paharruar në kujtesën tuaj nga ai vend ?
Anna Kohen: Unë kam lindur edhe jam rritur në Shqipëri. Kujtimet më të bukura janë ato të fëmijërisë, jeta jone si jehudi në Vlore, shoqet dhe shokët e shkollës së mesme. Por vetëm kur u largova nga ai vend kuptova se zemrën time unë e lashë në Shqipëri. Si pa e besuar as vetë kuptova se ai vend kishte qenë dashuria ime e parë e cila nuk harrohet dot kurrë edhe sot e kësaj dite.

Marjana Bulku: Gjuha shqipe mbeti kaq e gjallë dhe e pastër tek ju? Si ia dolët të mos e harroni atë as në Amerikë?
Anna Kohen: Në fakt gjuhën shqipe e kisha harruar sepse gjithmonë flisnim greqisht në familje dhe siç dihet familja është baza e çdo lloj zhvillimi dhe kultivimi gjuhësor. Kur u ktheva në Shqipëri pas shumë vitesh, pata rastin të jepja leksione në degën e stomatologjisë të Universitetit të Tiranes. Aty e ndjeva të nevojshme që të kisha ndihmën e një përkthyesi nga greqishtja.

Në vitin 1990-të pas shumë përpjekjesh arrita të sjell në Amerikë gjithë familjen time prej 37 vetash të cilët jetonin ende në Shqipëri. Duke komunikuar me ta fillova ta ripërdor edhe ta përmirësoj dukshëm gjuhën shqipe.

Më vonë, pasi u zgjodha kryetare e AAWO Motrat Qiriazi, fillova ta përdor më lirshëm gjuhën shqipe kuptohet nga takimet e shumta me shqiptarët nisa ta praktikoj gjithmonë e më shumë.

Marjana Bulku: Ju i doni shqiptarët, e keni vërtetuar këtë me vepra, pse i do shqiptarët kaq shumë Ana Kohen?!
Anna Kohen: Prindërit e mi kishin ardhur nga Janina e Greqisë në Vlorë. Gjate luftës ata u strehuan në Fshatin Trevllazer ku arritën që të mos zbulohen dhe arrestohen nga nazistët gjermanë. Këtë fat nuk e pati familja e mamasë time e cila jetonte në Janinë të Greqisë, ata për fat të keq u shfarosën në Kampet e Përqëndrimit. Kjo e ka dhe shpjegimin e pyetjes tuaj brenda, prandaj unë nuk kam se si të mos i dua shqiptarët në sajë të të cilëve ne ekzistojmë.

Marjana Bulku: Doktoreshë, humanistë, aktiviste në jetën e komunitetit shqiptaro-amerikan çfarë tjetër do ta bëjë të paharruar për ne shqoptarët Anna Kohenin?
Anna Kohen: Unë i dua njerëzit prandaj dhe trajtoj të gjithë njerezit me respek dhe dashuri, kjo është shkak pse unë jam mjeke në profesion ose ndoshta edhe pasojë e profesionit.

Marjana Bulku: Motrat Qiriazi, Nju Jorku, Florida, projekte të shumta me në qendër familjen, gruan,fëmijën, çfarë e ushqen kaq fort humanizmin tuaj; profesioni, apo shpirti juaj tërësisht human?
Anna Kohen: Nuk ka qene e lehtë per mua që të drejtoj organizaten “Motrat Qiriazi “ për më shumë se 25 -vjet. Vetë historia e familjes time më ka mësuar që ta vlerësoj humanizmin edhe gjithmonë të përpiqemi të ndihmojmë njerëzit në nevoje. Që kur isha e vogël gjithmonë i kam ndihmuar shokët dhe shoqet e shkollës. Mbaj mend një herë kur duke dashur ta ndihmoj me çdo kusht një shok të klasës i tregova në provimin e frengjishtes. Si pasojë mësuesi më nxorrri jashtë nga klasa. Ky konsiderohej një turp për një studente të shkëlqyer. Dëshira për t’ju shërbyer njerëzve Ishte një nga arsyet kryesore edhe në zgjedhjen e profesionit tim.

Edhe unë kam kaluar një periudhë të vështirë në vitet e para të emigracionit. Kêshtu i kuptoja vështirësitë që kalonin shqiptaret pasi kisha kaluar edhe vetë nëpër to. Nuk mohoj që familja ime ishte një shembull për mua, historitë e saj natyrshëm na ekishin imponuar modelin e vet.

Marjana Bulku: Modeli juaj njerëzor, profesional dhe estetik ka frymëzuar kaq shumë miqtë sidomos ato që ju njohin nga afër, çfarë mesazhi ke për ata që pak ju njohin dhe duan të ndjekun udhën tuaj altruiste?
Anna Kohen: Sa herë të keni mundësi ndani njohuritë tuaja me të tjerët! Dhuroni sipas mundësisë tek organizatat që ndihmojmë komunitetin tuaj por edhe njerëz të tjerë në nevojë. Gjithmonë përpiquni të ndihmoni njëri-tjetrin edhe jo të armiqsoheni. Trajtoje me dashuri jo vetëm mikun por edhe armikun. Tregoju që ti ke një zemër më të madhe se ata që nuk të duan, apo të kanë zili. Vitet kalojnë shpejt e kur të plakesh dhe ta pyesesh vehten: Çfarë kam bërë unë në jeten time…(?!) do të ndjehesh mirë kur din se i ke dashur edhe i ke ndihmuar gjithë njerëzit, përndryshe do ndjehesh shumë keq. Por do jetë vonë.

Marjana Bulku: Si ndjehet Ana Kohen gjyshe, na përshkruaj një ditë nga jeta juaj brenda asaj që konsiderohet e paprekshmja Mbretëri: Familja ?
Anna Kohen: Unë jam bërë gjyshe në moshë të re nga fëmijët e burrit. Fëmijët tanë na kanë dhuruar dy nipa dhe një mbesë .Vajza jeton në Florida shumë afër nesh duke na dhënë kënaqësi që ta kemi gjithmonë pranë mbesën e ta shijojmë rritjen e saj.

Alana më kujton veten time kur isha femijë dhe rrija gjithë ditën pas gjyshes time e ajo kujdesej për mua me aq shumë dashuri. Ajo përpiqet të më imitojë dhe e quan veten Mini Nona

Gjyshi shkon në ballkon edhe pi cigare Ajo e din që unë shqetësohem më shikon dhe më pyet:

-“Where is Papu? Let me go and check on him.

Oh, Papu you are smoking. Please stop, is not good for you.

Then she comes back inside and tell me. Nona, Papu is smoking and he does not listen to me.

I will become a Doctor like nona, but Papu are you going to be alive when I finish school?”

Kur unë sëmuren ndonjëherë, ajo shqetesohet edhe me një pamje serioze më pyet:

Nona, when are you going to die? Well I don’t know, only god knows.

Oh, but after that the only thing left is for you to go to Heaven correct?

Yes.

Ne të dyja kuptohemi me sy, ajo di të dallojë kur diçka nuk shkon, marrdhënia ime me Alanën plotëson kohën kur unë rrisja time bijë, midis karrierës profesionale dhe angazhimeve shoqërore ne humbasim pa e kuptuar kohën më të artë të jetës atë të rritjes së fëmijëve.

Megjithatë unë dua të pohoj që kam punuar shumë për të qenë mama, bashkëshorte, grua në karrierë në të njejtën kohë dhe gjithmonë pyes veten:-A ia kam dalë?!