Zgjedhjet e vitit 2027: Shkencëtarët politikë Sarah Bütikofer dhe Sean Müller vlerësojnë shëndetin e partive në mes të legjislaturës: Demokratët dhe Socialistët rriten, Qendra stabël, FDP, Të Gjelbrit dhe Liberalët e Gjelbër bien

VOAL- Në mes të ciklit legjislativ, peizazhi politik zviceran po tregon ndryshime të rëndësishme midis partive kryesore. SVP vazhdon ngritjen e saj, Partia Socialiste fiton terren, ndërsa Qendra mbetet e qëndrueshme. Ndërkohë, FDP, Të Gjelbrit dhe Liberalët e Gjelbër janë në rënie. Por sipas shkencëtarëve politikë Sarah Bütikofer dhe Sean Müller, bashkëpresidenca e re e FDP mund të përfaqësojë një pikë kthese.

Që nga vjeshta e vitit 2023, data e zgjedhjeve të fundit federale, SVP (sipas të dhënave nga Zyra Federale e Statistikave, FSO) ka arritur rezultatet më mbresëlënëse: 32 vende të fituara në dhjetë parlamente kantonale. SP fitoi 15 vende, ndërsa Partia e Qendrës mbajti një pozicion praktikisht të pandryshuar (+1). FDP (-11), të Gjelbrit (-19) dhe PVL (-8) po përballen me vështirësi.

Çështjet mjedisore janë lënë pas dore, e majta po mobilizohet

“Çështjet mjedisore kanë humbur tërheqjen e tyre”, vëren politologia Sarah Bütikofer në një intervistë me agjencinë e lajmeve Keystone-SDA. Pavarësisht rritjes së ngjarjeve ekstreme të motit, sondazhet nuk favorizuan partitë e Gjelbra. Anasjelltas, SP mund të përqendrojë vëmendjen në çështjet sociale si strehimi dhe sigurimet, me mobilizim të mundshëm edhe në migrim, siguri dhe neutralitet.
FDP nën presion, por me hapësirë ​​për manovrim

FDP përballet me një moment delikat. Ajo ka humbur statusin e saj si partia kryesore në Këshillin e Madh të Solothurnit, një pozicion që e kishte mbajtur për më shumë se një shekull. Politologu Sean Müller thekson se si Liberalët Radikalë po humbasin mbështetje në të gjithë sektorin, ndërsa Partia e Qendrës po përpiqet të afirmohet përtej bazës së saj.

Megjithatë, marrëdhëniet me BE-në dhe tensionet tregtare me SHBA-në mund t’i ofrojnë FDP-së mundësi të reja. “Mund të dalë si fituesi i heshtur në çështjen evropiane”, thotë Müller, duke iu referuar qëndrimit më pragmatik të partisë ndaj Brukselit.

Udhëheqja dhe kohezioni: çelësi i rigjallërimit

Me zgjedhjet federale që po zhvillohen në kantone, roli i presidentëve të partive bëhet thelbësor. “Një presidencë karizmatike mund të ofrojë vrull; një presidencë e zbehtë është një pengesë”, shpjegon Bütikofer. Në këtë kuptim, SVP, SP, Të Gjelbrit dhe PVL duken të përgatitur mirë, ndërsa FDP dhe Partia e Qendrës ende duhet të gjejnë kiminë e duhur.

FDP po përgatitet të kthejë faqen: më 18 tetor, delegatët do të zgjedhin pasardhësit e Thierry Burkart. Kandidatura e përbashkët e Susanne Vincenz-Stauffacher dhe Benjamin Mühlemann përfaqëson një të parë. “Një bashkëpresidencë e lindur në minutën e fundit, por që pasqyron mirë diversitetin e brendshëm”, komenton Müller.

Mbetet për t’u parë nëse të dy do të kenë kiminë e duhur. “Në SP, dyshja udhëheqëse është praktikisht shokë fëmijërie. Ky nuk është rasti për kandidatët e FDP-së”, vëren Bütikofer.

Këshilli Federal në Qendër të Vëmendjes

Më në fund, vëmendja kthehet te Këshilli Federal. Vendi i dytë liberal-radikal është në dispozicion dhe Partia e Qendrës – e udhëhequr që nga qershori nga Philipp Matthias Bregy – synon ta fitojë atë. Por Müller kujton vështirësitë e fundit të partisë në propozimin e dy kandidatëve për të pasuar Viola Amherd: “Që Partia e Qendrës po kërkon një vend të dyfishtë tingëllon pothuajse si shaka.” ATS/RSI