Propozimi i Donald Trumpit për të “marrë në dorë” Gazën dhe zhvendosur 1.8 milionë palestinezë për ta kthyer enklavën e shkatërruar në “Rivierën e Lindjes së Mesme” është përballur me kritika dhe skepticizëm të fortë nga vendet evropiane, të cilat paralajmëruan se ideja do të ishte e papërshtatshme për zgjidhjen me dy shtete.

“Një dëbim i popullatës civile palestineze nga Gaza jo vetëm që do të ishte i papranueshëm dhe në kundërshtim me ligjin ndërkombëtar. Ai gjithashtu do të çonte në vuajtje të reja dhe urrejtje të re,” tha në një deklaratë Annalena Baerbock, ministrja e punëve të jashtme të Gjermanisë.

“Nuk duhet të ketë zgjidhje mbi kokat e palestinezëve”, tha ajo.

Franca ofroi një refuzim të qartë të planit të Trump, duke thënë se transferimi i detyruar i popullsisë palestineze për të mundësuar mbikëqyrjen amerikane do të “përbënte një shkelje serioze të ligjit ndërkombëtar, një sulm ndaj aspiratave legjitime të palestinezëve dhe gjithashtu një pengesë të madhe për zgjidhjen me dy shtete”.

“E ardhmja e Gazës nuk duhet të jetë në perspektivën e kontrollit nga një shtet i tretë, por në kuadrin e një shteti të ardhshëm palestinez, nën kujdesin e Autoritetit Palestinez”, tha ministria e jashtme franceze.

Spanja dhe Irlanda, dy vende që vitin e kaluar njohën shtetin e Palestinës, shprehën kundërshtimin kundër propozimit të papritur, i cili përmbys dekada të politikës së jashtme të Amerikës. Detaje specifike, si financimi dhe logjistika, nuk u njoftuan.

“Dua të bëj diçka shumë të qartë: Gaza është toka e palestinezëve të Gazës dhe ata duhet të qëndrojnë në Gaza”, tha ministri i Jashtëm spanjoll José Manuel Albares të mërkurën në mëngjes. Gaza është pjesë e shtetit të ardhshëm palestinez.

Homologu i tij irlandez, Simon Harris, tha se ai do të gjykonte Shtëpinë e Bardhë “bazuar në atë që ata bëjnë, jo në atë që thonë”, por kërkoi një sqarim të komenteve të presidentit.

“Ne kemi nevojë për një zgjidhje me dy shtete dhe populli i Palestinës dhe populli i Izraelit të dy kanë të drejtë të jetojnë në shtete të sigurta krah për krah dhe këtu duhet të jetë fokusi,” tha Harris duke folur pranë Taoiseach Micheál Martin, i cili gjithashtu kritikoi idenë.

“Çdo ide e zhvendosjes së popullit të Gazës kudo tjetër do të ishte në kundërshtim të qartë me rezolutat e Këshillit të Sigurimit të OKB-së,” shtoi Harris.

Gjatë një sesioni pyetjesh dhe përgjigjesh në Dhomën e Komunave, kryeministri britanik Keir Starmer shprehu rezerva në ndarjen e tij të parë publike me administratën Trump.

Gazanët “duhet të lejohen të kthehen në shtëpi. Ata duhet të lejohen të rindërtohen dhe ne duhet të jemi me ta në atë rindërtim në rrugën drejt një zgjidhjeje me dy shtete,” tha Starmer.

Kryeministri britanik vuri në dukje se çështja më e rëndësishme ishte ruajtja e armëpushimit të brishtë midis Izraelit dhe Hamasit që u mbajt në janar, duke përfshirë lirimin e pengjeve dhe lejimin e ndihmave të rrjedhin në Rripin e Gazës, ku një katastrofë humanitare është duke u zhvilluar.

Ministri i Jashtëm italian Antonio Tajani pranoi se Roma do të shikonte planin e Trump, por se vendi ishte ende në favor të një zgjidhjeje me dy shtete.

“Më duket se sa i përket evakuimit të popullatës civile nga Gaza, përgjigja e Jordanisë dhe Egjiptit ka qenë negative, kështu që më duket pak e vështirë të zbatohet plani”, tha Tajani.

Më parë, Trump kishte sugjeruar që Jordania dhe Egjipti të përgatiteshin për të pranuar rreth dy milionë palestinezë të zhvendosur – një propozim që të dyja vendet e kanë refuzuar.

Të mërkurën, Mbreti Abdullah i Jordanisë ndaloi “çdo përpjekje për të aneksuar tokën dhe për të zhvendosur palestinezët” dhe Ministri i Jashtëm i Egjiptit, Badr Abdelatty, në një takim me kryeministrin palestinez Mohammad Mustafa, i bëri thirrje bashkësisë ndërkombëtare të rindërtojë Gazën – pa transferuar banorët e saj palestinezë në një vend tjetër.

Komisioni Evropian nuk ka komentuar ende komentet e Trump. Komisioni nuk iu përgjigj menjëherë një kërkese për koment.

Ndërkohë, në Holandë, Geert Wilders, kreu i Partisë së ekstremit të djathtë për Liri (PVV), dha një notë mospërputhëse duke rënë dakord me Trump. Wilders nuk është në qeveri, por partia e tij është forca më e madhe në koalicionin katërpartiak.

“Jordania = Palestinë,” tha Wilders në rrjetet sociale. “Lërini palestinezët të lëvizin në Jordani. Problemi i Gazës u zgjidh!”

Sipas mediave holandeze , Jordania kritikoi komentet e Wilders si një “pozicion racist” dhe ministri i Jashtëm Caspar Veldkamp u detyrua të sqaronte se ato nuk përfaqësonin politikën zyrtare të qeverisë.

“Për Holandën, nuk ka dyshim: Gaza u përket palestinezëve”, tha Veldkamp. “Pozicioni ynë është dhe mbetet i pandryshuar: Holanda mbështet një zgjidhje me dy shtete. Kjo do të thotë një shtet palestinez i pavarur dhe i qëndrueshëm së bashku me një Izrael të sigurt.”bw