Elisabeth Baume-Schneider dhe Guy Parmelin pas takimit me përfaqësuesit e industrisë farmaceutike më 22 shtator

VOAL- Çfarë pasojash do të kenë për Zvicrën tarifat 100% të vendosura nga Donald Trump mbi importet farmaceutike duke filluar nga 1 tetori? Barnat ishin ndër përjashtimet e pakta nga vala e parë e tarifave të shpallura më 31 korrik, kur një taksë shtesë prej 39% u vendos mbi mallrat zvicerane, një hap për të cilin Këshilli Federal e ndjeu keqardhjen. Nëse reagimi i tregut të aksioneve është ndonjë tregues, këtë herë nuk duket se ka shumë për t’u shqetësuar për gjigantët zviceranë në këtë sektor, siç janë Novartis dhe Roche, aksionet e të cilëve mezi u lëvizën këtë mëngjes. Sigurisht, detajet ende mungojnë, kështu që mbetet një pasiguri e konsiderueshme deri në publikimin e dokumenteve zyrtare. Për momentin, jemi të bllokuar me atë që shkroi presidenti amerikan në Truth, i cili thotë se produktet e markës ose të patentuara do të preken, dhe se kompanitë që ndërtojnë objekte prodhimi në Shtetet e Bashkuara do të përjashtohen.

Nga kjo perspektivë, kompanitë e mëdha farmaceutike zvicerane duhet të dalin të padëmtuara: ato janë tashmë të pranishme përtej Atlantikut, në atë që është tregu më i madh në botë, dhe në muajt e fundit i parashikuan qëllimet e Shtëpisë së Bardhë duke njoftuar investime të mëdha: Roche 50 miliardë dollarë dhe Novartis 23 miliardë dollarë gjatë pesë viteve të ardhshme. Roche tashmë përuroi një vend prodhimi në Karolinën e Veriut në fund të gushtit. Novartis ka deklaruar se pret që ky zhvillim të mos preket. Lonza, për shembull, është tashmë aktive në Shtetet e Bashkuara. I gjithë sektori i barnave gjenerike – ku spikat gjigandi Sandoz – duhet të përjashtohet gjithashtu. Pozicioni i Galderma, i specializuar në produktet e mjekësisë estetike dhe dermatologjisë, i cili prodhon vetëm një pjesë të trajtimeve të tij në Shtetet e Bashkuara, pritet të jetë më pak i rehatshëm. Nuk është rastësi që aksionet e saj ishin një nga të paktat aksione që humbën të premten në mëngjes.

Departamenti Federal i Çështjeve Ekonomike i ka shkruar RSI-së, duke vënë në dukje se e ka marrë shënim njoftimin dhe do të analizojë efektet e tij të mundshme me departamente dhe palë të tjera të interesuara.

Pasojat për sektorin farmaceutik të Ticinos janë të vështira për t’u vlerësuar

Nuk është Bazel, por Ticino ka edhe sektorin e vet farmaceutik, i cili shet edhe jashtë vendit. I pyetur nga RSI, Piero Poli, president i Farma Industria Ticino, ishte i kujdesshëm: “Deri më sot, nuk ka lajme zyrtare,” deklaroi ai. Në kanton, sqaroi ai, “ekziston një zinxhir furnizimi që prodhon si ilaçe gjenerike ashtu edhe ilaçe të markës dhe të patentuara.” Por për të kuptuar ndikimin aktual, “duhet të shohim eksportet, por të dhënat duhet të shihen me një përkufizim të qartë.”

Prandaj është më mirë të “presim një dekret që ofron siguri”. Poli nuk është në gjendje të thotë as se cilat kompani të Ticinos mund të zhvendosin, nëse është e nevojshme, një pjesë të prodhimit të tyre për të shmangur tarifat, por na kujton se “nëse vendos gurin e themelit për një fabrikë në Shtetet e Bashkuara sot, nuk do të jem në gjendje të prodhoj ilaçe atje për katër vjet të tjera”.

Një e katërta e eksporteve farmaceutike zvicerane shkojnë në Shtetet e Bashkuara

Sektori farmaceutik është sigurisht jetësor për ekonominë zvicerane, veçanërisht homologu i tij i orientuar drejt eksportit. Sipas Konfederatës, ajo gjeneron mesatarisht 7% të PBB-së, dhe 5.8% në vitin 2024, sipas të dhënave nga shoqata e industrisë Interpharma. Ajo punëson drejtpërdrejt ose tërthorazi 250,000 njerëz. Në vitin 2024, vetëm ajo përbënte mbi 35% të eksporteve, për një total (duke përjashtuar kimikatet) prej afërsisht 100 miliardë frangash nga një total prej 282 miliardë frangash.

Dhe Shtetet e Bashkuara janë destinacioni kryesor për këto shitje, duke përbërë pak më shumë se një të katërtën e tyre, krahasuar me 46% për të gjithë Bashkimin Evropian (Gjermania, tregu i dytë më i madh i huaj, përbën 12%).

Në gjysmën e parë të vitit 2025, nga 31.8 miliardë franga mallra të dërguara në Shtetet e Bashkuara, 21.8 miliardë ishin produkte kimike dhe farmaceutike, sipas statistikave nga Zyra Federale e Doganave dhe Sigurisë Kufitare.

Shtetet e Bashkuara janë gjithashtu një treg ku kompanitë më të mëdha në sektor fitojnë marzhe të konsiderueshme fitimi. Çmimet janë veçanërisht të larta. Përveç tërheqjes së prodhimit në tokën amerikane, Trump ka thënë tashmë se dëshiron të ulë kostot për publikun.

Presioni mbi Çmimet

Prandaj, më shumë sesa tarifat, industria farmaceutike zvicerane i frikësohet presionit të çmimeve. Drejtori ekzekutiv i Novartis bëri bujë ditët e fundit duke deklaruar se pacientët amerikanë po paguajnë në mënyrë efektive për shumicën e inovacioneve. Dhe ai ka qenë i kujdesshëm në lidhje me mundësinë e uljes së çmimeve në tregun më të madh në botë: në atë rast, fatura do të rritej diku tjetër, përfshirë Zvicrën, ku – sipas fjalëve të tij – “barnat janë shumë të lira”.

Përfaqësuesit e industrisë zhvilluan një takim të hënën e kaluar me Këshilltarët Federalë Guy Parmelin dhe Elisabeth Baume-Schneider, i cili u përshkrua si “konstruktiv”, por nga i cili nxori pak rezultate.