Rajoni është duke u përgatitur për një konflikt të zgjatur pas bombardimeve të papritura të Izraelit ndaj objekteve bërthamore dhe ushtarake të Iranit të premten, ku u vranë disa gjeneralë dhe shkencëtarë të lartë bërthamorë.
Prej të premtes, as Izraeli e as Iranit nuk po tregojnë shenja zmbrapsjeje.
Irani tha se Izraeli goditi dy rafineri nafte, duke ngritur shqetësime për një sulm më të gjerë ndaj industrisë së energjisë iraniane, gjë që mund të ndikojë në tregjet globale.
Presidenti i Shteteve të Bashkuara, Donald Trump, shprehu mbështetje të plotë për veprimet e Izraelit, duke paralajmëruar Iranin se mund t’i shmangë shkatërrimet e mëtejshme vetëm duke pranuar një marrëveshje të re për programin e vet bërthamor.
Ministri i Jashtëm iranian, Abbas Araghchi, tha të dielën se nëse sulmet izraelite ndaj Iranit ndalojnë, “atëherë edhe përgjigjet tona do të ndalen”.
Në Izrael, të paktën 10 njerëz u vranë nga sulmet iraniane gjatë natës dhe mëngjesin e së dielës, sipas zyrtarëve, duke e çuar numrin e përgjithshëm të të vdekurve në 13 nga e premtja.
Aeroporti ndërkombëtar kryesor i vendit dhe hapësira ajrore mbetën të mbyllura për të tretën ditë radhazi.
Të paktën gjashtë njerëz, përfshirë një 10-vjeçar dhe një 9-vjeçare, u vranë kur një raketë goditi një ndërtesë banimi në Bat Yam, pranë Tel Avivit.
Daniel Hadad, komandant lokal policie, tha se 180 persona u plagosën dhe shtatë rezultojnë të zhdukur.
Katër njerëz të tjerë, përfshirë një 13-vjeçar, u vranë dhe 24 të tjerë u plagosën kur një raketë goditi një ndërtesë në qytetin arab Tamra në veri të Izraelit. Një tjetër sulm në qytetin qendror Rehovot la të plagosur 42 njerëz.
Në Iran, shpërthime të reja u dëgjuan në Teheran dhe u raportuan në vende të tjera të vendit mëngjesin e së dielës, por nuk pati të dhëna për viktima. Një ditë më parë, ambasadori iranian në OKB, tha se 78 persona ishin vrarë dhe më shumë se 320 ishin plagosur gjatë sulmeve të mëparshme.
Sulmet izraelite shënjestruan Ministrinë e Mbrojtjes së Iranit të dielën në mëngjes, pasi kishin goditur më parë mbrojtjen ajrore, baza ushtarake dhe objekte të lidhura me programin bërthamor.
Thirrje urgjente për shtensionim
Liderët botërorë kanë bërë thirrje urgjente për shtensionim të gjendjes. Sulmet ndaj objekteve bërthamore vendosin një “precedent të rrezikshëm”, tha ministri i jashtëm i Kinës.
Kryeministri i Izraelit, Benjamin Netanyahu, i hodhi poshtë këto thirrje, duke thënë se sulmet e deritanishme të Izraelit janë “asgjë krahasuar me atë që do të ndiejnë ata nga forcat tona në ditët në vijim”.
Izraeli, i vetmi shtet — megjithëse i padeklaruar zyrtarisht — me armë bërthamore në Lindjen e Mesme, tha se e nisi sulmin për të parandaluar Iranin nga zhvillimi i një arme bërthamore.
Irani dhe Izraeli janë armiq rajonalë për dekada me radhë.
Irani gjithmonë ka pohuar se programi i tij bërthamor është paqësor, dhe SHBA së bashku me të tjerë kanë vlerësuar se ai nuk ka synuar zhvillimin e armës që nga viti 2003. Megjithatë, Irani ka pasuruar sasi gjithnjë e më të mëdha uraniumi në nivele afër atyre për armë dhe besohet se mund të zhvillojë disa armë brenda muajsh nëse dëshiron ta bëjë.
Agjencia Ndërkombëtare për Energjinë Atomike e OKB-së e dënoi Iranin javën e kaluar për mospërmbushjen e detyrimeve të tij.
Irani i quan bisedimet bërthamore “të arsyeshme”
Shteti i Gjirit Arab, Omani, i cili ka ndërmjetësuar bisedime indirekte mes SHBA-së dhe Iranit për programin bërthamor të Teheranit, tha se rundi i gjashtë i planifikuar për të dielën nuk do të zhvillohet.
“Ne mbetemi të angazhuar për bisedime dhe shpresojmë që iranianët të kthehen në tryezën e bisedimeve së shpejti”, tha një zyrtar i lartë amerikan në kushte anonimiteti.
Araghchi, ministri i jashtëm i Iranit, tha të shtunën se bisedimet bërthamore janë “të arsyeshme” pas sulmeve të Izraelit, të cilat ai i quajti “rezultat i mbështetjes së drejtpërdrejtë nga Uashingtoni”.
