Sa herë që i them qenit tim Laki: hajd se do të takojmë Bujarin, ai çohet menjëherë, duke tundur bishtin i kënaqur. Nuk është e lehtë të fitosh dashurinë e tij. Ata që s`i do, u kthen kurrizin. Nëse e zgjas bisedën me dikë, që atij s`i pëlqen, më leh që të ikim, sikurse dikujt iu hodh me dy këmbët e para, ngaqë fliste me zë të lartë dhe kujtoi se mos po grindej me mua. Nuk është si të tjerët Laki, të bëjë sehir, kur miku e shoku cënohet. Dhe Bujari e do shumë Lakin. Së fundi, i bëri këtë kompliment: “Koefiçienti i zgjuarsisë së Lakit është më i lartë nga i një deputeti”, duke e ilustruar me disa emra, të llojit që lehin. Kemi ndenjur këto ditë, ndërsa përballet me një problem shëndetësor. Sëmundja tek Bujari, duket sikur ka ngatërruar adresë. E kam zënë radhën qyshkuri, që librit në pritje t`ia bëj unë parathënien, por ai vazhdon të dialogojë me veten, të akumulojë, pa ndonjë dëshirë për të botuar. Nëse, si tip, lë vend për keqkuptime, në poezi shfaq një mirëkuptim të admirueshme. Në të folur e ngul shpatën e zemërimit deri në fund, e dalldis padrejtësia, por në vargje kur bën qortuesin, të duket si i zbritur nga sallonet.
Mjafton të ballafaqosh poezitë djaloshare me këto të netëve të pagjumë, hera-herës i hallakutur, kupton rritjen brenda vetes me tjetër lëndë. Djaloshin e shkujdesur s`do ta shihje asnjëherë të kollarisur, (të vetmin sherr që kam bërë me të në vitet e largëta më përmendi vijën e flokëve, ngaqë s`e gjeti tek pantallonat e hekurosura,) shfaq kundërshti ndaj atij që ecën pa sajdi në arën me grurë. Ky i panjohur nga poezia në poezi do marr trajtë.
Shkollar, që nesër ëndërron të kesh një emër;
s`dua të të them famë,-emrin e mirë,
ose “zënë e mirë”, siç urojnë bujqit në mëngjes
dhe në mbasditen e vonë,
Mos ec ashtu nëpër fushë,
Se mund të mbetesh anonim!
Në provincë ëndërron të ketë një emër edhe një këngëtare e re, e cila del e ndrojtur në skenë. Dikush ia vë re hutimin dhe qesh. Ky dikushi ty do të përngjajë me atë, që ecën në arën me grurë pa sajdi. Siç mund të fyejë “dinjitetin e një are me grurë”, mund të përqesh dhe një të talentuar, së cilës poeti i kushton poezinë “Duartrokitje”. Në një poezi të tretë i njëjti të shfaqet në vargjet: “Syrin magjik e kish ëndërruar prej kohësh” dhe kur miku ia solli, një ditë e lë pas dere, atë që i ishte gjendur. Të gjithë mosmirënjohësit në vend të syve natyralë kanë “syrin magjik” dhe, pas kuintave u duket se zotrojnë artin e magjepsjes. Nuk ishte kjo një hile fëmije, kur luanin symbyllas, si një profil fallco ky që ecën pa sajdi përgjon jetët e të tjerëve pas teknologjisë, duke sofistikuar dinakërinë. Poeti nuk e duron të rëndomtin, ndaj shkruan për gjërat e përkohëshme, si të dekurajojë pretenciozin me statujë tallashi. Ky është Bujari i librave të botuara në moshën djaloshare, me kopertinë nga Edi Rama.
Tashmë i thinjur vazhdon të shkruajë poezi krejt të tijat, por një libër ende s`e ka. Sa stonon kundrejt atyre që rendin pas botimit, apo që e përdorin median, sikurse Patrokli rrobat e Akilit!
Ndonëse vetë s`është nga ata që e vesh kollaj “rrobën e ushtarit”, tjetër t`i gjendesh atij në nevojë, i tërhequr më shumë pas “ushtarit të panjohur”, e lëshon zemra ndaj ushtarit që rend të bëhet figurë në skakierën e shahut, por që përfundon në një “i përdorur” prej atij që fshihet pas rokadës, sikurse mbreti pas ndërrimit të qeverive.
Të parët vërsulen ushtarët
(sigurisht, ata vlejnë me pak).
Figurat struken pas tyre
dhe mbretërit fshihen pas rokadës.
Falet një ushtar, pastaj dy;
(diku në botë falen mijëra).
Është thënë që të vdesin të parët,
Të dytat gjithmonë figurat.
Si kundërshtar i pushteteve, fjalët më të ashpra ia drejton mikut të hershëm tashmë kryeministër, por, ndaj vajzës që do fjalët mvishen me shenjtëri.
Në qoftë se harron të vish të shtunën,
Mos harro siç harrojnë të mëdhenjtë,
Se harresa e të mëdhenjve është ndonjëherë
Truk autoritar…
Dhe mund të jetë e gjatë harresa e të mëdhenjve,
E gjatë, e gjatë, gjer në harrim.
Më harro si fëmijët po s’erdhe të shtunën,
Si fëmijët kur harrohen pas balonave të pranverës,
Atëherë unë do të qesh me harresën tënde
Dhe nuk do të besoj aspak te harrimi.
Ngaqë poezitë e tij krijojnë një lidhje zinxhir, sigurisht dhe organike, i acaruari që nuk zë rehat, ka veçse paqe brenda vetes, si refleks i gjendjes të së dashurës. (I keni parë avionët si furnizohen në qiell me karburantë?)
Asnjëherë s’ke qenë kaq e mirësjellshme,
Kaq e qetë, kaq e plogët, kaq e kujdesshme …
Dhe dukesh si njeriu që u shërua nga një plagë,
Nga një plagë që i ka dhembur gjatë, gjatë.
… Po është një plagë dashuria, një plagë,
Një plagë që lumturisht dhemb ditë e natë,
Që vetëm shërimi ndofta i bën keq.
S`është e lehtë të kujtosh plagët në një moment të vështirë shëndetsor të autorit, por, më duhet t`ju them se nga të gjitha perënditë në “Ilidën” e Homerit, vetëm perëndesha e dashurisë, Afrodita, plagoset.
Dhe trupat më të errët dinë të bëjnë dritë,
Dinë të fshehin errësirën,
Asnjëherë s’ke qenë kaq e mirësjellshme,
Asnjëherë s’më ke trishtuar kaq shumë, asnjëherë.
Pikërisht ai, që ka neveri të rëndomtën, e fsheh perlën brenda guackës së monotonisë.
Çdo ditë kam përsëritur dashurinë për ty,
Me sigurinë që përsëriten vetë javët dhe ditët.
Dhe s’kam besuar në zemra të lehta, çamarroke,
Që gjurmojnë të hutuara dashuri të reja
Çdo ditë kam përsëritur dashurinë për ty,
Të vetmen përsëritje që s’është monotone.
Gënjen veten, nëse një ese e shkruar për Bujar Xhaferrin ka vlerën e një pasqyre, ku ai të shoh veten dhe të tjerët të shohin atë. “Nga të gjithë gënjeshtarët e një dite janë pasqyrat…/Përpara tyre lumturohen të gjithë…/Se pasqyrat janë krijesa të dritës/Dhe dinë ta stisin një fytyrë të bukur.” Në kohën e kozmetikës dhe të kurimit të imazhit, “syrit magjik” i është shtuar dhe “loja me pasqyrat”, ku ushtari rend të bëhet figurë, por të gjitha të drejtat i njihen mbretit. Si një gazetar i regjur që ka parë shumë, si një shkrimtar ndër më të kulturuarit, nëse doni të njiheni me Bujar Xhaferrin, sikurse ai është: e gjeni më së shumti tek poezia.
Fatbardh Amursi