Bashkimi Kombëtar i Gazetarëve Britanik (NUJ) dënoi vandalizmin ndaj një shtëpie në Kosovë që i përket familjes së gazetarit investigativ Vudi Xhymshiti, duke u bërë thirrje autoriteteve të identifikojnë dhe ndjekin penalisht përgjegjësit.

Në një deklaratë të publikuar të hënën, NUJ tha se ishin “të tronditur” nga sulmi ndaj pronës së pabanueshme dhe u bëri thirrje “policisë dhe autoriteteve përkatëse në Republikën e Kosovës ta hetojnë këtë akt dhe t’i nxjerrin autorët para drejtësisë”, tha sekretarja e përgjithshme e NUJ-së, Laura Davison.

Xhymshiti, themelues dhe kryeredaktor i The FRONTLINE Media dhe Gunpowder Chronicles, e bëri publik incidentin gjatë fundjavës. Ai tha se dritaret u thyen dhe një “makinë përkujtimore, simbol i babait tonë të ndjerë,” u shpërfytyrua. Nuk u raportua për vjedhje. Ai e përshkroi vandalizmin si një akt frikësimi i lidhur me raportimin e tij për rrjetet e spiunazhit dhe dezinformimit serb në Kosovë e gjetiu.

Kronikat e Barutit, në një deklaratë të veçantë të hënën, tha se dokumentacioni mbi incidentin i ishte dorëzuar organizatave për lirinë e shtypit, përfshirë Asociacionin e Gazetarëve të Kosovës (AGK), Qendrën Evropiane për Lirinë e Shtypit dhe Medias, Federatën Ndërkombëtare të Gazetarëve dhe Komitetin për Mbrojtjen e Gazetarëve. Media shtoi se, sipas të dhënave të fundit, katër persona ishin arrestuar si të dyshuar për rikthim në pronë për një tentativë të dytë për shembje, çështja është nën hetim aktiv nga policia.

Rrëfimi i Xhymshitit dhe ndërhyrja e NUJ-së tërhoqën vëmendje të re ndaj rreziqeve me të cilat përballen gazetarët në Kosovë. Një raport i Prishtina Insight thotë se Slavko Simic, nënkryetar i Listës Serbe të mbështetur nga Beogradi, është deklaruar i pafajshëm ndaj akuzave se mori pjesë dhe nxiti sulme ndaj gazetarëve gjatë trazirave në Leposaviq në vitin 2023, kur një turmë e maskuar dyshohet se hodhi granata shokuese, tulla dhe bojë pasi Simic bërtiti “sulmoni mediat”, duke plagosur dy reporterë dhe dëmtuar pajisje e mjete të tjera pune. I bashkëakuzuari i tij, Urosh Vukashinoviq, po ashtu u deklarua i pafajshëm. Në një çështje të ndarë të lidhur me të njëjtën periudhë protestash në veri, Dalibor Spasiq u dënua për sulm ndaj gazetarit Burim Zariqi në Zveçan gjatë përplasjeve mes trupave të KFOR-it dhe protestuesve serbë, duke marrë një dënim gjashtëmujor i kthyer në gjobë. Asociacioni i Gazetarëve të Kosovës (AGK) regjistroi 30 sulme ndaj reporterëve gjatë atyre protestave, përfshirë dhunë fizike, detyrim për fshirje të pamjeve dhe vandalizëm, ndërsa policia arrestoi disa të dyshuar, mes tyre Milun “Lune” Milenkoviq, në lidhje me sulmet ndaj KFOR-it dhe gazetarëve.

Mediet lokale dhe rajonale i dhanë hapësirë deklaratës së fundjavës të lëshuar nga Xhymshitit, duke e kornizuar episodin si një përpjekje për të heshtur raportimin investigativ mbi rrjetet e lidhura me sigurinë. Sajti në gjuhën shqipe Politiko.al raportoi se shtëpia, e cila nuk është më vendbanimi i gazetarit, u shënjestrua nga individë të dyshuar si të lidhur me struktura kriminale dhe operacione influence që ai i ka hulumtuar. Argumentum.al po ashtu publikoi një deklaratë editoriale duke shprehur “solidaritet të palëkundur” me Xhymshitin, duke dënuar vandalizmin dhe frikësimin si një sulm të drejtpërdrejtë ndaj gazetarisë së lirë, të pavarur dhe kritike, dhe duke u bërë thirrje institucioneve të drejtësisë dhe sigurisë në Kosovë të hetojnë me transparencë, të identifikojnë autorët dhe të sigurojnë llogaridhënie.

Në njoftimin e tij për shtyp, Xhymshiti e lidhi sulmin me dhunën e së kaluarës, duke kujtuar se e njëjta shtëpi u dogj në vitin 1999 gjatë luftës në Kosovë në periudhën e Millosheviqit. “Asnjë kërcënim, asnjë vandalizëm dhe asnjë fushatë mashtrimi nuk do të më pengojnë mua apo The FRONTLINE Media nga misioni ynë,” tha ai.

Deklarata e NUJ-së e vendos episodin qartësisht në sferën e sigurisë së gazetarëve, një fushë prioriteti për unionin, i cili u ka bërë thirrje organeve në Mbretërinë e Bashkuar dhe ndërkombëtarisht të reagojnë vendosmërisht ndaj frikësimeve që synojnë reporterët dhe familjet e tyre. Thirrja e së hënës për llogaridhënie jehon avokimin më të gjerë të unionit për hetime të rrepta kur gazetarët sulmohen ose kërcënohen.

Çfarë dimë:

Kur: NUJ e publikoi deklaratën të hënën, 13 tetor 2025. Njoftimi për shtyp i Xhymshitit u lëshua të shtunën, 11 tetor 2025.

Ku: Incidenti ndodhi në një pronë familjare të pabanueshme në Kosovë. Bashkimi Kombëtar i Gazetarëve.

Dëmi: Dritaret u thyen dhe një makinë përkujtimore familjare u shpërfytyrua, nuk u raportua vjedhje sendesh.

Dyshimet/Motivi: Xhymshiti e lidh vandalizmin me publikimin e gjetjeve të tij hulumtuese mbi rrjetet e spiunazhit dhe dezinformimit në Kosovë; Gunpowder Chronicles thotë se i ka njoftuar disa organizata për lirinë e medias dhe raporton katër arrestime nën hetim policor.

Pse ka rëndësi: Sulmet ndaj shtëpive dhe familjeve të gazetarëve janë një taktikë e njohur prej kohësh për të ftohur raportimin. Ndërsa detajet e hetimit të policisë së Kosovës mbeten të paqarta, ndërhyrja e unionit të bazetarëve britanik i shton peshë institucionale thirrjeve për një hetim transparent. Grupet e të drejtave të njeriut dhe të gazetarëve thonë se zbatimi i qëndrueshëm, identifikimi i shpejtë dhe ndjekja penale parandalojnë përsëritjen e veprave dhe sinjalizojnë se ngacmimi i gazetarëve nuk do të tolerohet.