“Pusho, mos fol!”

“Hesht njëri, hesht tjetri,

Hesht ata lart, hesht ata poshtë.

Hesht, gjithë pallati.

e gjithë rrugica, Hesht.

Hesht rrugët paralele dhe rrugët vertikale.

Gëlltitëm gjuhët.

Gojë kishim e s’kishim fjalë.

Themeluam shoqatën tonë të Hesht-jes

Dhe u mblodhëm të gjithë

Një popull i tërë, një forcë e madhe, por të gjithë memecë.

Arritëm shumë, gjer majat,

Na dhanë dekorata,

Çdo gjë e gjith’ më shumë.

Lehtësisht, vetëm me Hesht

Art i madh kjo Hesht-ja.”

Duke kujtuar shkrimtarin e shquar turk Azis Nesin ne 30 vjetorin e vdekjes me nje nje ngjarje te dhimbshme dhe te turpshme me perkthyesin e tij te pare ne shqip Myqerem Janina…

Azis Nesin ( 1916-1995) eshte nje nga shkrimtaret me te njohur turq te shekullit te XX.

Eshte konsideruar si O’Henry turk…

Një shkrimtar jo vetëm me një talent të rrallë, por edhe me një jetë po të tillë. Aziz Nesini, me famën e tij i kapërceu kufijtë e Turqisë, duke u bërë një simbol i letrave në gjithë botën. Sidomos i atyre që mbartin kritika të ashpra dhe therëse ndaj sistemit politik shoqëror, për t’u bërë më pas edhe shkak përndjekjesh, gjatë pjesës më të madhe të jetës, siç ka ndodhur edhe me jo pak shkrimtarë në vendin tonë.

Në veprat e tij kritikon qëndrimet e gabuara, burokracinë, oportunizmin, padrejtësitë dhe probleme të tjera shoqërore. E pikërisht për këto ai pati një jetë jo fort të lehtë.

Ai është mjaft i njohur edhe për Shqipërinë, përmes botimeve të shumta. Ndërsa shumë vite më parë, ai edhe e ka vizituar atë, i pritur nga vetë i madhi Dritëro Agolli, ish-kryetar i Lidhjes së Shkrimtarëve në atë kohë, i cili ka rrëfyer edhe një incident lidhur me këtë vizitë të tij…

Falë përkthimeve me nivel të lartë artistik në shqip, Aziz Nesin u bë shumë shpejt i njohur edhe në vendin tonë.

Për humorin fin që i përcjellin lexuesit, po risjellim më poshtë kujtimet e poetit dhe shkrimtarit të shquar shqiptar Dritëro Agolli për rreth tij.

Disa orë para mbërritjes së tij në Shqipëri, kur do vinte me ftesë të Lidhjes së Shkrimtarëve të Shqipërisë së asaj kohe, u mësua se shkrimtari turk kishte në vendin tonë një shok të vjetër, të cilin mund të donte ta takonte.

Problemi qëndronte se shoku i tij 80-vjeçar, turkologu dhe njeriu fisnik, perkthyesi i tij i pare ne gjuhen shqipe, Myqerem Janina në ato vite ishte dënuar për agjitacion e propagandë.

Dritëroi dhe shkrimtari i fushës së humorit, Niko Nikolla, për çdo të papritur, nisën të hartonin disa variante për kapërcimin e situatës së pritshme.

Një variant ishte që të sajonin, sikur miku i vjetër i Nesin, kishte vite që dergjej në varreza, ndaj propozuan të vendosnin, ashtu thjesht e natyrshëm në njërin prej varreve një pllakë mermeri me emrin e tij.

-Po sikur të kërkojë t’i bëjë një vizitë familjes së tij?, pyesnin papritur njëri-tjetrin dy mikpritësit.

-Atëherë do t’i themi se, miku juaj i vjetër vuan nga një sëmundje e keqe dhe mbahet izoluar në spitalin e Vlorës, – përgjigjej tjetri.

-Po sikur Nesini të thotë: “Po mirë, kur qenka puna kështu, më çoni deri tek dhoma e tij në spital sa ta përshëndes me dorë nga xhamat e dritareve”, çfarë t’i themi ne atëherë?

Dhe për fat të keq ndodhi varianti më i padëshiruar. Të nesërmen, me të zbritur nga avioni, Aziz Nesini shprehu dëshirën t’i bënte një vizitë mikut të tij të vjetër. Këtu filloi odiseja e gënjeshtrave nga mikpritësit shqiptarë, që këmbëngulnin si mushka se, miku i Azizit vuante nga një sëmundje e keqe, ndaj rronte i izoluar dhe nuk mund të takohej. Këmbënguljen e tyre, shkrimtari turk diti ta deshifronte në pak minuta, se pas saj fshihej diçka tjetër, e cila nuk ishte në dorën e mikpritësve, ndaj heshti dhe nuk e rrëmoi më këtë punë…