Prostitucioni i detyruar dhe trafikimi i qenieve njerëzore janë në rritje në Gjermani. Politikanët, ekspertët dhe viktimat po diskutojnë se si mund të përmirësohet situata. “Modeli Nordik” është një temë me rëndësi.

A është Gjermania vërtet “bordello e Evropës”? Presidentja e Bundestagut gjerman, Julia Klöckner (CDU), ka rindezur një debat rreth mënyrës se si vendi duhet të merret me prostitucionin në të ardhmen me këtë etiketë.

Në një fjalim të martën, Klöckner kritikoi legjislacionin aktual në Gjermani. Sipas saj, prostitutat nuk janë të mbrojtura në mënyrë të mjaftueshme. “Jam e bindur fuqimisht se më në fund duhet ta ndalojmë prostitucionin dhe blerjen e seksit në këtë vend”, deklaroi Klöckner dhe menjëherë mori mbështetje nga kolegia e saj e partisë Nina Warken.

“Ashtu si vendet e tjera, Gjermania ka nevojë për një ndalim të zbatueshëm ligjërisht për blerjen e seksit”, tha Ministrja Federale e Shëndetësisë për Rheinische Post. “Prostitutat duhet të mbeten të pandëshkuara dhe të marrin mbështetje gjithëpërfshirëse për t’u larguar nga profesioni”.

Cila është situata aktuale ligjore në Gjermani?
Sipas ligjit aktual, prostitucioni është i ligjshëm në Gjermani. Me Aktin e Prostitucionit, i cili hyri në fuqi në vitin 2002, puna seksuale nuk konsiderohet më “imorale” siç ishte më parë, por më tepër një shërbim ligjor. Kjo u jep të përfshirëve një të drejtë ligjore për pagesën e dakorduar.

Në vitin 2017, u miratua edhe Akti për Mbrojtjen e Prostitucionit për të përmirësuar më tej situatën ligjore dhe sociale të punonjësve të seksit. Individët që punojnë në prostitucion duhet të regjistrojnë aktivitetin e tyre tek autoritetet. Bordello duhet të marrin një leje për të vepruar. Kjo jepet vetëm nëse përmbushen disa kërkesa minimale në lidhje me sigurinë, higjienën dhe mjediset.

Çfarë kritikash ekzistojnë për rregulloret aktuale?
Krimi nuk është frenuar nga legalizimi i prostitucionit. Përkundrazi, sipas “Raportit mbi Trafikimin e Qenieve Njerëzore”, të publikuar çdo vit nga Zyra Federale e Policisë Kriminale, trafikimi i qenieve njerëzore dhe prostitucioni i detyruar në veçanti janë rritur.

Sipas Zyrës Federale të Statistikave, në Gjermani ka gjithsej 32.300 punonjës të regjistruar të seksit, nga të cilët vetëm 5.600 janë shtetas gjermanë (deri në fund të vitit 2024). Një në tre prostituta vjen nga Rumania (11.500) dhe 3.400 të tjera nga Bullgaria. Megjithatë, ekspertët supozojnë një numër shumë të lartë prostitutash të paregjistruara. Shumica e vlerësimeve variojnë midis 200.000 dhe 400.000, e disa burime flasin madje për një milion.

Gratë e huaja me aftësi të pamjaftueshme të gjuhës gjermane thuhet se përbëjnë shumicën dërmuese. Meqenëse ato dinë shumë pak për të drejtat e tyre, ato praktikisht nuk kanë qasje në shërbimet ekzistuese shëndetësore dhe mbështetëse. Shumica dërmuese e këtyre grave janë në prostitucion pa dashje – ose për shkak të varfërisë ose sepse detyrohen ta bëjnë këtë nga prostitutat.

Kritikët e legjislacionit aktual argumentojnë se legalizimi i prostitucionit në Gjermani ka shkaktuar shpërthimin e tregut të seksit, konkurrenca është rritur ndjeshëm dhe çmimet kanë rënë ndjeshëm. Kjo, pretendojnë ata, tërheq gjithnjë e më shumë klientë që janë të gatshëm të kryejnë abuzim seksual.

Çfarë është “Modeli Nordik” dhe ku zbatohet?
Në këtë sfond, Julia Klöckner dhe Nina Warken kanë mbështetur futjen e të ashtuquajturit “Model Nordik”. Megjithatë, debati nëse një rregullore e tillë është e arsyeshme apo jo ka vazhduar në Gjermani për vite me radhë.

“Modeli Nordik” është quajtur sepse u prezantua për herë të parë në Suedi në vitin 1999 dhe në Norvegji në vitin 2009. Më vonë, Islanda, Kanadaja, Franca, Irlanda dhe Izraeli, ndër të tjera, ndoqën shembullin. Modeli ndalon blerjen e shërbimeve seksuale të ndërmjetësuar dhe organizuar, por jo shitjen e tyre të drejtpërdrejtë. Kështu, ai kriminalizon klientët dhe tutorët, ndërsa prostitutat mbeten të pandëshkuara.

Në të njëjtën kohë, u ofron punonjësve të seksit mbështetje gjithëpërfshirëse dhe programe për dalje nga prostitucioni. Klientët përballen në raste të caktuara me gjoba. Në Suedi, në skenarin më të keq, madje edhe dënime me burg deri në një vit. Norvegjia gjithashtu ndjek penalisht qytetarët e saj për blerjen e shërbimeve seksuale jashtë vendit.

Cilat janë argumentet pro dhe kundër?
Kritikët e këtij modeli në përgjithësi e shohin prostitucionin (vullnetar) si një punë “normale”. Ata duan të forcojnë të drejtat e punonjësve të seksit në mënyrë që ata të mund ta bëjnë punën e tyre në mënyrë autonome. Ata besojnë se prostitucioni i detyruar mund të luftohet duke forcuar të drejtat e atyre që preken. Ata duan të destigmatizojnë punën seksuale dhe kanë frikë se kriminalizimi i blerjes së seksit do ta çonte prostitucionin më tej në zona të paligjshme, më pak të mbrojtura, siç është sfera digjitale.

Mbështetësit e modelit thonë se shumica e prostitucionit tashmë zhvillohet në fshehtësi dhe kështu në një lloj shoqërie paralele. Punonjësit e seksit nuk duhet të ndëshkohen më tej me ligj për detyrimin e tyre në punë seksuale.

Dekriminalizimi do të lehtësonte rarpotimin e klientëve në polici ose në sistemin e drejtësisë, sepse atëherë do të kishin një të drejtë të sanksionuar për mbrojtje dhe ndihmë. Nëse blerësit e seksit do të ishin të ndëshkueshëm, kjo do të çonte në një rënie të përgjithshme të prostitucionit.

Nuk është rastësi që në vendet që kanë zbatuar Modelin Nordik, si numri i prostitutave ashtu edhe i klientëve të tyre ka rënë ndjeshëm. Një studim i publikuar së fundmi nga Universiteti i Tübingen arrin në përfundimin se futja e modelit kontribuon në një ulje objektivisht të matshme të numrit të viktimave të trafikimit të qenieve njerëzore, madje edhe në planin afatgjatë.

Vetëm ligji nuk mjafton
Megjithatë, vetëm futja e një ligji të tillë nuk mjafton për të përmirësuar situatën e prostitutave të detyruara, paralajmëron Shoqata Federale për Modelin Nordik.

Nevojiten fonde gjithëpërfshirëse për programet e daljes dhe një forcim i ndjeshëm i të drejtave të viktimave. Duhet të sigurohen fonde për mbështetje sociale holistike, duke u mundësuar të prekurve të përballojnë strehimin, kujdesin psikologjik dhe trajnimin profesional, argumenton Shoqata.

Financimi për parandalimin dhe edukimin, si dhe ndjekja e vazhdueshme penale e prostitucionit dhe trafikimit të qenieve njerëzore, janë gjithashtu thelbësore për tkurrjen e tregut të prostitucionit në përgjithësi./DW