Aktorja Claudia Cardinale ka ndërruar jetë në moshën 87-vjeçare në rajonin e Parisit në Francë, njoftoi agjenti i saj.

Nga “Leopardi” te “Tetë e gjysmë vjet”, ylli u shndërrua në aktore, e cila pa dashje ndriçoi më shumë se 150 filma dhe kryevepra të shumta kinematografike me bukurinë e saj të egër dhe zërin e saj të ngjirur. Ajo vdiq këtë të martë, më 23 shtator, në moshën 87 vjeç.

E lindur në Tunis, Claudia Cardinale ka punuar me emrat më të mëdhenj, mes të cilëve Luchino Visconti, Federico Fellini, Richard Brooks, Henri Verneuil dhe Sergio Leone.

E njohur për bukurinë e ngrohtë të një lloj Brigitte Bardot mesdhetare, Claudia Kardinale (Klaudia Kadinale) ka pasur gjithmonë një ndikim të veçantë në publik.

Dhe jo vetëm kaq: vetëm mos harroni se Luchino Visconti dhe Federico Fellini, për kryeveprat e tyre përkatëse të xhiruara në të njëjtën kohë (“Il Gattopardo” dhe “Otto e mezzo”), duke mos dashur të heqin dorë prej saj, pretenduan që ajo të arrijë marrëveshjen për ta pasur atë në dispozicion nga një javë secili, dhe kështu duke e detyruar atë të lyejë flokët e saj vazhdimisht pasi në një film ajo duhej të kishte flokë korbi, në tjetrën bjonde.

Karriera e saj ishte e mahnitshme që askush nuk do ta parashikonte pavarësisht bukurisë së saj. Timbri shumë i veçantë i zërit të saj të ngjirur dhe të ulët, paksa tërheqës, Klaudias së re iu duk një e metë, por përkundrazi u bë një nga vetitë e saj më të njohura. Sidoqoftë, pasiguria ndaj dhuntieve të saj e bëri atë të largohej nga Qendra Eksperimentale e Kinematografisë, e vendosur t’i përkushtohej karrierës së saj si mësuese.

E lindur në Tunis më 15 Prill 1938 nga prindër me origjinë Siçiliane, Claudia Cardinale hedh hapat e saj të parë në botën e kinemasë në Tunizi, duke marrë pjesë në një film të vogël me kosto të ulët. Në vitin 1958 u transferua me familjen e saj në Itali dhe pa pritshmëri të mëdha vendosi të marrë pjesë në Qendrën Eksperimentale të Kinematografisë. Ajo nuk ndihet e qetë, ambienti e zhgënjen dhe mbi të gjitha nuk është në gjendje të kontrollojë diksionin e saj siç do të dëshironte, i cili ndikohet nga një theks i fortë francez.

1958 është viti i “I soliti ignoti”, kryevepra e Mario Monicellit që hap dyert e kinemasë për një grup aktorësh pak të njohur, përfshirë Vittorio Gassman, Marcello Mastroianni, Salvatori dhe Claudia Cardinale shumë e re, fotot e të cilëve u shfaqën në një revistë javore ishte vërejtur nga producenti Franco Cristaldi, kreu i Vides (i cili më vonë u bë burri i saj), i cili u kujdes që ta vinte nën kontratë.

E panevojshme të thuhet, filmi i Monicelli ishte një bum kumbues, duke u vendosur menjëherë si një nga kryeveprat e kinemasë italiane. Kardinale me këtë titull do të ishte shkruar zyrtarisht në historinë e kinemasë.

Për fat të mirë, pjesëmarrjet e tjera mbërrijnë duke përfshirë “Un maledetto imbroglio” nga Pietro Germi dhe “I delfini” nga Francesco Maselli, në të cilën Kardinale po ndërton progresivisht aktrimin e saj, duke u liruar nga klishetë e bukurisë së thjeshtë mesdhetare.

Luchino Visconti së shpejti e vëren atë i cili, përsëri në vitin 1960, e thërret atë në setin e “Rocco dhe vëllezërit e tij”, një tjetër kryevepër e kalibrit historik. Është parathënia për të hyrë në atë xhevahir tjetër të rindërtimit historik që është transpozimi kinematografik i “Il Gattopardo”, në të cilin bukuria e aktores tuniziane spikat në tërë hijen e saj aristokratike.

Në të njëjtën periudhë, aktorja lindi një djalë jashtëmartesor të adoptuar më vonë nga Cristaldi, dhe u përball me shumë dinjitet dhe guxim me skandalin dhe thashethemet që afera shkaktoi në mentalitetin ende të ngurtë të atyre viteve.

Këto ishin vite me popullaritet të madh për Cardinale i cili gjithashtu luajti “Otto e mezzo” të Federico Fellini (1963) dhe mori pjesë në prodhime të shumta të Hollivudit, të tilla si “The Pink Panther” (1963, nga Blake Edwards, me Peter Sellers), “Cirku dhe aventura e tij e madhe “(1964) përkrah John Wayne dhe” Profesionistët “(1966) nga Richard Brooks.

Në 1968, falë Sergio Leone, ajo merr një tjetër sukses të madh me “Njëherë e një kohë në Perëndim” (me Henry Fonda dhe Charles Bronson), në të cilin luan rolin e protagonistes femër.

Në të njëjtin vit ajo interpretoi në “Dita e bufit” të Damiano Damianit dhe me shumë profesionalizëm ajo merr rolin e një të zakonshmi sicilian, duke ofruar këtu një nga interpretimet e saj më të mira.

Pas martesës me Crystals, aktorja bashkohet në vitet ’70 me regjisorin Pasquale Squittirei i cili e drejton atë në filmat “Il prefetto di ferro”, “L’arma” dhe “Corleone”. Këto janë paraqitjet e vetme të dekadës në të cilën me amësinë e re aktorja vendos t’i përkushtohet kryesisht jetës së saj private.

Në vitet ’80 ajo u kthye përsëri në skenë, e paprekur në sharmin e saj që duket se rritet me kalimin e viteve, dhe është një aktore për Werner Herzog në “Fitzcarraldo”, për Liliana Cavani në “La pelle” dhe për Marco Bellocchio në “Henry IV”.

Më 1991 u kthye në punë me Blake Edwards së bashku me Roberto Benigni në “Djali i panterës rozë”.

E vlerësuar në Festivalin e Filmit të Berlinit 2002, ajo mori Ariun e Artë të merituar për Arritjet e Jetës./Elida Buçpapaj