Gjatë gjithë periudhës së regjimit komunist të Enver Hoxhës dhe pasardhësit të tij Ramiz Alia, me qindra dhe mijëra të burgosur politikë që vuanin dënimet në kampet dhe burgjet e ndodhura në disa rrethe të ndryshme të vendit, nga jugu në veri, përveç mungesës së të drejtave dhe lirive themelore më elementare të jetës së njeriut, u nënshtroheshin edhe kushteve çnjerëzore të punës e jetesës, ku një nga çështjet kryesore ishte ai u mungesës së ushqimit, apo cilësisë së dobët të tij, gjë e cila bënte që të dënuarit politikë (por dhe ata për faje ordinere), të arrinin deri në kufijtë e urisë!

Kjo gjë veç të tjerash është e njohur tashmë, edhe nga dëshmitë e kujtimet e dhjetëra ish-të dënuarve politikë, të cilat menjëherë pas shembjes së komunizmit në fillimin e viteve ’90-të, në shkrimet apo librat e tyre, si dhe emisione të ndryshme televizive, kanë treguar dëshmi rrëqethëse për sa i përket aspektit të urisë në kampe dhe burgje, kryesisht atyre të punës së detyruar dhe të internimit.

Siç kanë qenë: Vloçishti dhe Orman-Pojani që u hapën menjëherë pas mbarimit të luftës për tharjen e Kënetës së Maliqit në fushën e Devollit, ku të dënuarit detyroheshin të hanin edhe barishte, për të shuar sadopak urinë. Kjo gjë, pra uria permanente, vazhdoi edhe më pas në kampin e internimit të Tepelenës, në Urën Vajgurore, Kamza, Porto-Palermo, Ura e Bonës (Peqin-Elbasan), Kuçi, Bedeni, Thumana, e deri tek kampi i Rubikut, Repsit, Spaçit, Qafa e Barit, etj.

Ndërsa historitë e këtyre kampeve të punës së detyruar dhe jo vetëm, tashmë janë të njohura prej dëshmive të ish-të burgosurve politikë që kanë vuajtur vite të gjata dënimi aty, në këtë shkrim po publikojmë një dokument arkivor të rrallë me siglën “Sekret” (tashmë i de-klasifikuar), që i përket vitit 1976, ku nga vetë regjimi komunist (Ministria e Punëve të Brendshme), bëhet e ditur se si trajtoheshin të burgosurit politikë në ato vite, përsa i përket problemit të ushqimit, duke iu dhënë atyre për ushqim, mishin e bagëtive që sëmureshin dhe ngordhin për shkaqe të ndryshme. Për më shumë rreth kësaj, na njeh dokumenti në fjalë i cili publikohet për herë të parë dhe me faksimilen përkatëse, nga Memorie.al

DOKUMENTI ARKIVOR SEKRET ME KOMUNIKATËN OPERATIVE TË 3 DHJETOR 1976, FIRMOSUR NGA OFICERI DREJTIMIT PILO SHANTO

REPUBLIKA POPULLORE E SHQIPËRISË                                              S E K R E T                                            

MINISTRIA E PUNËVE TË BRENDSHME                                            Ekzemplar Nr. 3                               

DEGA E PËRGJITHSHME                                                             Tiranë, më 2,12.1076

KOMUNIKATË OPERATIVE NR. 283

                                                               R R Ë S H E N I

Më 29 dhe 30.11.1976, në kooperativën bujqësore Orosh, sektori Mashterkorit, ngordhën 13 keca dhe 92 të tjerë u dërguan në repartin 303 në Spaç, për therje të sforcuar, pasi nuk kishte mundësi shpëtimi. Grupi operativ konstatoi se, nga trajtimi i keq i tyre, mbi 70 % e tufës është dobësuar dhe pesha mesatare e çdo keci, është 3.5 kg. Ky trajtim ka filluar qysh nga shkëputja e tufës nga qumështi, duke kaluar në bronkopneumoni. Çështja ndiqet./ Memorie.al Nga Dashnor Kaloçi

               KRYETARI I DEGËS SË PËRGJITHSHME

                                  PILO SHANTO