Vladimir Putini ka kërkuar që Ukraina të tërhiqet nga rajonet e Donetskut dhe Luhanskut si kusht për t’i dhënë fund luftës së Rusisë, por i ka thënë Donald Trump se mund të ngrijë pjesën tjetër të vijës së frontit nëse plotësohen kërkesat e tij kryesore. Udhëheqësi rus e bëri kërkesën gjatë takimit të tij me Trump në Alaska të premten, sipas katër personave me njohuri të drejtpërdrejta të bisedimeve. Trump ia komunikoi më pas këtë mesazh Presidentit ukrainas Volodymyr Zelenskyy dhe udhëheqësve evropianë në një telefonatë të shtunën, gjatë së cilës ai i nxiti ata të hiqnin dorë nga përpjekjet për të siguruar një armëpushim nga Moska.

Ky veprim do t’i jepte Moskës kontrollin e plotë të një territori që e ka pushtuar pjesërisht për më shumë se një dekadë. dhe ku trupat e saj po përparojnë me ritmin më të shpejtë që nga nëntori. Në këmbim të Donetskut dhe Luhanskut, Putin tha se do të ngrinte vijën e frontit në rajonet jugore të Khersonit dhe Zaporizhzhisë, ku forcat e tij zënë sipërfaqe të mëdha toke, dhe se nuk do të niste sulme të reja për të marrë më shumë territor, sipas tre personave të njohur me bisedimet. Putini e bëri të qartë se nuk kishte hequr dorë nga kërkesat e tij thelbësore për të “zgjidhur shkaqet rrënjësore” të konfliktit, gjë që në thelb do t’i jepte fund shtetësisë së Ukrainës në formën e saj aktuale dhe do të pengonte zgjerimin e NATO-s drejt lindjes. Por presidenti rus është i përgatitur të bëjë kompromis për çështje të tjera, përfshirë territorin, nëse është i kënaqur që “shkaqet rrënjësore” adresohen, sipas një ish-zyrtari të lartë të Kremlinit.

Forcat ruse kontrollojnë rreth 70 përqind të Donetskut, por zinxhiri i qyteteve më perëndimore të tij mbetet nën kontrollin e Ukrainës dhe është kritik për operacionin e saj ushtarak dhe mbrojtjen përgjatë frontit lindor. E gjithë pjesa më perëndimore e Luhanskut, përveç një pjese të vogël, kontrollohet nga forcat ruse. Njerëz të njohur me mendimin e Zelenskyy thanë se ai nuk do të pranonte të dorëzonte Donetskun, por se do të ishte i hapur për të diskutuar çështjen e territorit me Trump në Uashington, ku pritet të takohen të hënën. Zelenskyy do të ishte gjithashtu i hapur për të diskutuar çështjen në një takim trepalësh me Trump dhe Putin, thanë njerëzit.

Kërkesat territoriale të Putinit duket se janë ashpërsuar që nga prilli, kur ai i tha të dërguarit të posaçëm të Trump, Steve Witkoff, se Rusia mund të ngrijë të gjithë vijën e frontit nëse adresohen “shkaqet rrënjësore” të saj. Shtëpia e Bardhë nuk iu përgjigj një kërkese për koment në lidhje me përmbajtjen e diskutimeve të Trump me Putinin. Dmitry Peskov, zëdhënësi i Putinit, i tha FT: “U zhvillua një bisedë shumë e rëndësishme dhe substanciale që mund të sjellë një marrëveshje më afër. Puna do të vazhdojë, por natyrisht, përmbajtja e asaj që u diskutua nuk mund të bëhet publike.”

Me t’u kthyer në Moskë, Putini i tha një grupi zyrtarësh të lartë në Kremlin se udhëtimi kishte qenë “në kohën e duhur dhe shumë i dobishëm”, sipas pamjeve të shfaqura në televizionin shtetëror. Putini tha se ia kishte “shpjeguar arsyet e krizës” Trumpit dhe tha se çdo marrëveshje paqeje duhej t’i adresonte ato. Trump hyri në takimin e së premtes, duke kërcënuar me pasoja të rënda nëse Putini nuk do të binte dakord për një armëpushim. Ai u largua nga samiti duarbosh dhe në vend të kësaj i përcolli kërkesat e Putinit për lëshime territoriale, udhëheqësve në Evropë. Në një postim në rrjetet sociale të shtunën, Trump u bëri thirrje udhëheqësve evropianë të heqin dorë nga përpjekjet për të siguruar një armëpushim nga Putini, duke i këshilluar Zelenskyy-t të “bëjë një marrëveshje” me Rusinë. “U vendos nga të gjithë se mënyra më e mirë për t’i dhënë fund luftës së tmerrshme midis Rusisë dhe Ukrainës është të shkohet drejtpërdrejt në një Marrëveshje Paqeje, e cila do t’i jepte fund luftës, dhe jo thjesht një Marrëveshje Armëpushimi, e cila shpesh nuk qëndron”, shkroi Trump në Truth Social pas një telefonate me udhëheqës evropianë, përfshirë kancelarin gjerman Friedrich Merz dhe presidentin francez Emmanuel Macron. “Nëse gjithçka shkon mirë, ne do të caktojmë një takim me Presidentin Putin”, shtoi Trump.

Kremlini tha se Putin dhe Trump nuk diskutuan një takim trepalësh me Zelenskyn në Anchorage. Rekomanduar Gideon Rachman Rusia, Ukraina dhe Evropa po përpiqen të manipulojnë Trumpin Kërkesa ruse dhe mosgatishmëria e Trump për të këmbëngulur për një armëpushim ka të ngjarë të ringjallin një ankth të thellë midis udhëheqësve evropianë, të cilët shprehën alarm para takimit në Alaskë, kur presidenti amerikan hodhi poshtë mundësinë e shkëmbimit të territoreve si pjesë e një marrëveshjeje paqeje. Takimi tre-orësh i dha Putinit — i cili kërkohet për krime lufte nga Gjykata Ndërkombëtare Penale, që nga nisja e pushtimit të plotë të Ukrainës në vitin 2022 — një mundësi për t’u shkëputur nga izolimi i tij ndërkombëtar.

Trump e priti atë në Anchorage me një qilim të kuq dhe u pa duke bërë shaka me të para bisedimeve. Gjatë telefonatës së Trump me udhëheqësit evropianë të shtunën, Macron i tha presidentit amerikan se Putinit nuk mund t’i zihej besë dhe i kujtoi atij përvojën e marrëveshjes së armëpushimit të Minskut, që Putini nuk e zbatoi kurrë një dekadë më parë. “Putini luan një lojë të gjatë dhe nuk do t’i respektojë premtimet”, tha një diplomat evropian i informuar mbi telefonatën. “Trump është me nxitim për të bërë një marrëveshje, por Putini është shumë më pak i tillë.”

Negocimi i një marrëveshjeje më të gjerë paqeje pa rënë dakord për një armëpushim “ndoshta duket një qëllim i lavdërueshëm, por është shumë i vështirë dhe i rrezikshëm për t’u arritur”, shtoi diplomati. I ashtuquajturi Koalicion i të Vullnetshmëve, një grup vendesh që janë zotuar të ndihmojnë në zbatimin e garancive të sigurisë për Ukrainën pas çdo zgjidhjeje paqeje, do të takohet të dielën, sipas tre personave të lidhur me këtë çështje. Koalicioni përfshin vende evropiane si Franca, Mbretëria e Bashkuar dhe Gjermania, si dhe të tjera, përfshirë Kanadanë dhe Japoninë./ Financial Times.