Shqipëria ndodhet sot në një krizë të thellë, ku sovraniteti kombëtar po shitet ngadalë nën peshën e interesave të huaja dhe bashkëpunimit të një shteti shpesh të munguar ose bashkëfajtor. Në këtë skenar, territore, komunitete dhe identitete po sakrifikohen në emër të një zhvillimi që rrezikon të zhdukë shpirtin e vendit.

Thethi: rezistenca e një populli të tradhtuar

Në Theth, banorët autoktonë kanë marrë një qëndrim të fortë kundër prishjes së shtëpive të tyre dhe marrjes së tokave. Protesta më përfaqësuese ishte bllokimi i policisë në urën hyrëse të fshatit, duke ndaluar një ndërhyrje të konsideruar të padrejtë dhe simbolike për krizën e një shteti që injoron ata që jetojnë dhe ruajnë ato territore prej brezash.

Ky gjest nuk është thjesht një rebelim lokal, por një thirrje e dëshpëruar kundër një sistemi që favorizon interesat private dhe spekulative në kurriz të të drejtave të qytetarëve.

Shëngjini dhe Gjadri: hija italiane mbi Veriun e Shqipërisë

Në veri, Shëngjini dhe Gjadri përfaqësojnë një tjetër kapitull të kësaj shitjeje të sovranitetit. Prania ushtarake dhe strategjike italiane në këto zona nuk është thjesht një trashëgimi historike, por një shenjë se si vendi vazhdon të mbetet nën ndikimin e fuqive të jashtme.

Gjadri, përveçse një bazë ushtarake historike, sot strehon edhe kampe për emigrantë që favorizojnë Italinë – simbol i një varësie që tejkalon kufijtë dhe nxit një emigrim të detyruar.

Baza e Shëngjinit është një pikë strategjike që forcon praninë italiane dhe të NATO-s në rajon, duke ndikuar në vendime politike dhe strategjike që shpesh nuk pasqyrojnë vullnetin dhe interesat e shqiptarëve.

Ishulli i Sazanit – parajsa strategjike e transformuar nga familja Trump

Ishulli i Sazanit, më i madhi në Shqipëri, i vendosur në hyrje të Gjirit të Vlorës, dikur bazë ushtarake e paprekshme dhe sot pjesë e Parkut Detar të Mbrojtur Karaburun-Sazan, është kthyer në qendër të një projekti ambicioz ndërkombëtar. Në krye të tij është familja e Ivanka Trump dhe Jared Kushner, me një investim të vlerësuar rreth 1.4 miliardë euro.

Plani parashikon transformimin e ishullit në një resort super-luksoz: vila ekskluzive, hotele me pesë yje, marina private dhe infrastrukturë turistike të projektuar nga arkitektët më të mirë ndërkombëtarë.

Por pas imazhit të lëmuar të një parajse turistike dalin pyetje të forta: Çfarë ndodh me trashëgiminë mjedisore të një ishulli të përfshirë në një rezervë detare të mbrojtur? Pse një zonë me rëndësi historike dhe strategjike jepet me klauzola të paqarta investitorëve të huaj? Cili është përfitimi real për popullin shqiptar, i përjashtuar nga debati publik për një projekt të kësaj madhësie?

Nisma ka shkaktuar tashmë kritika nga ambientalistë dhe aktivistë për transparencë, të shqetësuar për ndikimin në një ekosistem të brishtë dhe në aksesin publik ndaj pasurive kolektive. Shumë tashmë e quajnë ishullin “Ishulli i Trumpëve” – simbol i një Shqipërie që rrezikon të dorëzojë pjesë të territorit në emër të globalizimit të luksit.

Shteti: garant apo bashkëpunëtor?

Në të gjitha këto situata, shteti shfaqet si një aktor i dyshimtë, shpesh i paaftë ose i pavullnetshëm për të mbrojtur sovranitetin, të drejtat dhe identitetin kombëtar.

Jo vetëm që nuk i mbron qytetarët dhe komunitetin, por lehtëson shitjen e pasurive të përbashkëta dhe territoreve strategjike, duke i dorëzuar ato interesave të huaja pa transparencë dhe pa pjesëmarrje popullore.

Nëse Thethi humbet banorët e vet, nëse Shëngjini dhe Gjadri mbeten nën hijen e ndikimeve italiane dhe ushtarake, nëse Sazani kthehet vetëm në një projekt turistik amerikan, atëherë nuk po ndërtojmë një shtet modern.
Po e fshijmë Shqipërinë.

Është koha që shteti të rikthehet si shtet: jo si pronar, por si shërbëtor i popullit, garant i ligjshmërisë, sovranitetit dhe pjesëmarrjes.