Dy elementë ia vlen të përmenden nga zgjedhjet paraprake brenda Partisë Demokratike për postin e kryebashkiakut në New York City.

E para është fitorja e Zohran Mamadanit 33-vjeçarit socialist, mysliman, emigrant që do të jetë kandidati demokrat për kryetar bashkie në nëntor.

Fitorja e tij ishte një surprizë (megjithëse anketimi më i fundit e kishte dalluar kërcimin e tij në krye) përballë ish-guvernatorit Andrew Cuomo.

Gati të gjithë kandidatët e tjerë vinin nga krahu i majtë. Kjo bashkonte demokratët e moderuar te një zgjedhje e vetme duke e bërë Cuomon një fitues të mundshëm.

Elementi i dytë interesant është së zgjedhjet e nëntorit do të bëhen përsëri të rëndësishme. Në dekadën e fundit kush ka fituar zgjedhjet brenda Partisë Demokrate e ka pasur në xhep fitoren në nëntor, Qyteti është kështjellë politike e demokratëve.

Mirëpo, nuk e mbaj mend Partinë Demokrate më të ndarë se kësaj here. Kryetari aktual i Bashkisë së New York-ut, demokrati Eric Adams po kandidon si i pavarur dhe do të jetë një tjetër sfidë e rëndësishme për Mamadanin.

Vërtet që Partia Demokrate dominon Qytetin, por Mamdani vjen nga grupimi i Demokratëve Socialistë që një pjesë e demokratëve mendojnë se duhej të kishin qenë një parti më vete. Ata e shohin fitoren e tij si një tjetër puç i të majtës radikale në Partinë Demokratike dhe një pjesë e tyre mund të votojnë për Adamsin. Nëse Adams bashkon edhe votat e republikanëve dhe e shumicës së të pavarurve, atëhere ai mund të pengojë kandidaturën historike të Mamdanit.

Në 2021, Eric Adams kandidoi si demokrat dhe pati kundër një koalicion të ngjashëm të të majtës si ai që mbështet sot Mamdanin. Fitorja e tij ishte një reagim ndaj të nismave antipolicore të të majtës që një pjesë e madhe e njujorkezëve i fajësonin për rritjen e krimit dhe të pasigurisë.

Në atë kohë, një demokrat afrikano-amerikan, ish-oficer policie si Adams dukej se bashkonte shqetësimet e të dy palëve. Ishte njëkohësisht edhe mbështetës i forcave të rendit edhe përfaqësues i komunitetit që sipas të majtës kishte vuajtur më shumë prej abuzimeve policore.

Mamdani është prodhim i asaj rryme të majtë por me një platformë pak më të gjerë sociale që synon ngrirjen e qirave të stabilizuara dhe marrjen e shumë masave që sipas tij do të ulin pabarazinë në Qytet. Mbështetësit e tij nuk e shohin fitoren e tij si ndonjë zaptim të partisë nga e majta, por si një ndryshim i natyrshëm mes dy brezave.

Kritikët e tij që mbështesnin ish-guvernatorin Cuomo, e kanë portretizuar Mamdanin si pa përvojë, demagog, tepër të majtë për të qeverisur një qytet që është simbol i suksesit kapitalist, një aventurier që do të sjellë largimin e të pasurve nga taksat e të cilëve vjen pjea më e madhe e buxhetit të bashkisë.

Në një nga debatet televizive me kandidatët e tjerë, Mamdani e përshkroi veten e tij si “makthi i Presidentit Trump”, duke premtuar të kundërshtojë politikat e tij. Mirëpo, republikanët në rrjetet sociale janë duke festuar fitoren e tij. Sipas strategjistëve elektoralë, republikanët janë të etur që ta përdorin Mamdanin si fytyrën e re të Partisë Demokratike për të trembur votuesit e pavarur që janë gjithnjë e më të shqetësuar nga zhvendosja e të dy partive kryesore amerikane drejt skajeve ideologjikë.

Zohran Kuame Mamdani ka lindur në Kampala, të Ugandës, me prindër myslimanë nga India. Familja e tij u zhvendos në New York në 1998, kur ai ishte 7 vjeç. Është diplomuar në Studime Afrikane dhe ka punuar si aktivist për të varfërit që rrezikojnë dëbimin nga shtëpitë për mos pagim qiraje apo të detyrimeve bankare. Në 2020 u zgjodh në Asamblenë e New York-ut që që aty po kandidon për të drejtuar bashkinë e një qyteti shumëmilionësh.

Rezymeja e tij është tepër e varfër për një detyrë të tillë, por fushata ka qenë plot dinamizën dhe energji, e mbushur me studentë e të rinj. Karizmatik dhe i drejtpërdrejtë, Mamdani i ka rënë Qytetit kryqetërthor duke ndaluar për të folur me këdo. Për ironi të fatit, ndonëse paraqitet si përfaqësues i të varfërve dhe emigrantëve, pikërisht në këto komunitete ka marrë më pak vota se guvernatori Cuomo. Në nëntor do të ketë mbështetjen e rrjetit të fuqishëm organizativ të Partisë Demokratike.

Mes premtimeve të tij janë edhe udhëtimi falas në autobuset publikë, ndërtimi i mbi 200,000 apartamenteve të reja me qira të stabilizuar, mbrojtje më e madhe për qiraxhinjtë, më shumë buxhet për universitetet publike, shkollat, shërbimi mjekësor.

Duke folur me mbështetësit pas fitores, ai citoi Nelson Mandelën se fitorja shpesh ngjan e pamundshme deri në momentin që arrihet.

Adams nga ana tjetër do të duhet të ndërtojë një koalicion forcash që janë kundër njëra-tjetrës por mund të bashkëpunojnë kundër kërcënimit që vjen nga Mamdani. Ai duhet të bindë Republikanët që të mos votojnë për Curtis Da Silvan dhe demokratët e Cuomos që të mos votojnë për kandidatin e partisë së tyre.

Nuk do të jetë edhe aq e lehtë. Së pari Adams ishte nën hetim për korrupsion. Hetimi u mbyll nga Administrata Trump dhe shumë demokratë mendojnë se Adams tani i ka detyrime Presidentit Trump. Ai thotë se ishte i pafajshëm dhe i ka detyrime vetëm New York-ut, por duke e ndjerë humbjen e mbështetjes mes demokratëve kandidoi si i pavarur.

Adams do të nënvizojë arritjet e tij si kryetar bashkie dhe mungesën e një analize bindëse ekonomike për premtimet e Mamdanit që beson se fondet do të gjenden nga rritja e taksave për korporatat, pa llogaritur se këto mund të vendosin të largohen nga Qyteti dhe New York-u drejt shteteve më dashamirëse ndaj biznesit.

“Lufta për të ardhmen e New York-ut fillon sonte”, tha mbrëmë Adams.