Ishte 9 qershori që kaloi kur një dërgesë me etiketën “Asparagus i imët” u nis me një kontejner 18 tonësh nga qyteti i Trujillo, në Perunë veriperëndimore. Ai po shkonte për në portin tregtar Ofcallao, më i rëndësishmi në vend që ndodhet në Lima. Atje, një anije priste për dërgesën e perimeve, destinacioni përfundimtar i së cilës ishte porti i Roterdamin në Holandë. Por dërgesa nuk mundi të dalë nga vendi në Amerikën e Jugut.
Agjentët e Drejtorisë Kundër Drogës (Dirandro) të Policisë Kombëtare të Perusë arritën të zbulonin se asparagu ishte i kontaminuar me një substancë që rezultoi se ishte kokainë e lëngshme.
“Droga në Huallaga mund të kushtojë 500 ose 700 dollarë/kilogrami. Në Lima tashmë ka një vlerë prej 1300 dollarësh dhe për të mbërritur në një port të Evropës arrin në një çmim prej 40 mijë dollarësh për kilogram”, – shpjegon Deny Rodríguez, drejtor i Dirandro.
Ata zbuluan 2 tonë kokainë me një vlerë e vlerësuar prej 77 milionë dollarësh. Rodríguez thotë se në krye të piramidës së këtij rrjeti të trafikut të kokainës ndodheshin dy shtetas shqiptarë: Franc Malo alias “Pelao” dhe Gentjan Meta, “Barbas”.
Meta dhe Malo ishin vënë në ndjekje nga autoritetet gjatë qëndrimit të tyre në Peru. Të dy hynë legalisht në këtë vend, si turistë përmes kufirit me Ekuadorin, por Dirandro po i vëzhgonte gjatë qëndrimit të tyre në vend.
“Këto subjekte shqiptarësh janë ata që kujdesen për temat financiare dhe logjistike për të gjeneruar operacione të paligjshme të trafikut të drogës në territorin peruan” – thotë Rodríguez.
Edhe pse jo e shumtë, prania e meshkujve me origjinë shqiptare në vendet ku operojnë kartelet e prodhimit dhe trafikut të drogës në Amerikën Latine nuk është e re. Që në vitet 2000, anëtarë të klaneve familjare të të ashtuquajturës “mafia shqiptare” kanë udhëtuar në rajonin e Amerikës Latine për të zgjeruar biznesin e tyre në Evropë.
“Klanet kriminale shqiptare janë në Amerikën Latine për një arsye: për të blerë kokainë të lirë”, – thotë Alessandro Ford, një hetues i InsightCrime.
“Asparagu i imët” i konservuar në Peru përmbante kokainë të lëngshme që më vonë do të tregtohej në Evropë. Shqiptarët kanë krijuar kontakte me kartele dhe grupe të trafikut të drogës në vende si Kolumbia, Ekuadori, Meksika dhe Peruja për të paktën dy dekada. Pa pasur nevojë për komandim të shumë njerëzve dhe armë të kalibrit të lartë, si kartelet e Amerikës Latine, ata kanë bërë biznes fitimprurës me kartelet e atyre vendeve.
“Funksioni i tyre është të jenë ndërlidhës të biznesit. Të mbyllin marrëveshje dhe të merren me çështje logjistike. Por nuk do të shihni kurrë një kolonë të armatosur të mafies shqiptare. Ata mbajnë pas vetëm ndonjë roje që i ofron mbrojtje,” – shpjegon Víctor Sánchez, një hetues meksikan që studion krimin e organizuar.
Fuqia e shqiptarëve qëndron në kontrollin e përbashkët me mafiet e tjera (si ajo italiane) të porteve në Evropë, përmes të cilave hyn droga dhe produktet ilegale.
Pse shqiptarët?
Shqipëria ka qenë historikisht një korridor në tranzit tregtar midis Azisë dhe Evropës në Gadishullin Ballkanik.
“Pasi u shemb komunizmi, Shqipëria, së bashku me ish-Bashkimin Sovjetik, përjetuan një rigjallërim dramatik të krimit të organizuar” – shpjegon Ford. Nga tregtia e paligjshme e heroinës, armëve, cigareve apo dhe njerëzve, “klanet kriminale shqiptare i kontrabanduan të gjitha”, thotë ai. Në fillim të viteve 2000, shqiptarët filluan të lidhen me mafian italiane. Në veçanti, ata u lidhën me klane në organizatën e fuqishme kriminale ‘Ndrangheta nga Italia jugore.
“Megjithatë, shqiptarët shumë shpejt dërguan emisarët e tyre në Amerikën Latine për të negociuar blerjen me shumicë të kokainës së lirë. Këta njerëz u vendosën kryesisht në dy qytete portuale të Paqësorit: Guayaquil në Ekuador dhe në një masë më të vogël, El Callao në Peru” – shpjegon Ford. Që atëherë ata ndërtuan kontakte me vende të tjera ku prodhohet droga, si Bolivia, Kolumbia dhe Meksika.
“Kompania e bukur”
Mafia shqiptare nuk është vetëm një grup, por ka disa klane në të gjithë Evropën, thonë ekspertët. Organizata më e njohur, e cila bashkoi disa klane, është kompania e vetëquajtur “Kompania Bello”. Ka qenë një nga më të mëdhatë dhe më të përhapurat në vende si Mbretëria e Bashkuar, Holanda, Belgjika, Franca, Spanja, Portugalia, Italia dhe Gjermania.
“Funksionon si një lloj diaspore. Paksa si mafia italiane. Si Cosa Nostra, Camorra dhe La ‘Ndrangheta për shumë vite. Ajo që ka bërë mafia shqiptare është pikërisht fillimi i kolonizimit të vendeve të tjera me të ardhura më të larta. Dhe më pas emigrantët shqiptarë bëhen bashkë si një lloj familjeje dhe fillojnë të kontrollojnë tregjet ilegale” – shpjegon Sánchez.
Operacionet e “Kompania Bello” janë zbuluar prej kohësh në porte si Roterdami. “Kompania Bello” ka konsoliduar fuqinë e saj gjatë 20 viteve të fundit. Interpoli njoftoi në vitin 2020 një operacion të madh në 10 vende evropiane që çoi në kapjen e 20 anëtarëve të saj. Kjo ishte një goditje e rëndë për klanet familjare.
Sipas Agjencisë së Bashkimit Evropian për Bashkëpunim në Zbatimin e Ligjit (Europol), mafia shqiptare ka zgjedhur të mbulojë të gjithë zinxhirin e shitjes së drogës: “nga organizimi i dërgesave të mëdha direkt nga Amerika e Jugut deri tek shpërndarja në të gjithë Evropën”.
Për ta arritur këtë, klanet kanë arritur të kontrollojnë trafikun e paligjshëm në portet e Roterdamit (Holandë) dhe Antëerp (Belgjikë) nga ku shpërndajnë drogë dhe bëjnë tregti ilegale. Europol njoftoi në vitin 2020 një goditje të madhe ndaj “Kompania Bello” që e la organizatën pa disa nga drejtuesit e saj. Europol raportoi se “Kompania Bello” kishte pastruar paratë përmes “një sistemi alternativ të dërgesave klandestine me origjinë kineze, i njohur si “systemfei ch’ien”.
“Ashtu si sistemi i transfertave “Hawala”, njerëzit që përdorin “Fei ch’ien” depozitojnë një shumë në një “agjenci” të rrjetit në një vend. Një operator tjetër tërheq shumën ekuivalente diku tjetër në botë dhe ia kalon atë marrësit të synuar.” Kështu, “pa lënë gjurmë provash zbuluese për hetuesit”, ata kanë pastruar miliona euro ndër vite.
Ndikimi në Amerikën Latine
Lajmi më i fundit që mafia shqiptare ka gjeneruar në Amerikën Latine është lidhja e saj me një krah të kartelit të fuqishëm meksikan Sinaloa të drejtuar nga Ismael “El Mayo” Zambada, partneri i madh i Joaquín “El Chapo” Guzmán. Raportime të ndryshme në shtyp, të cilat citojnë informacione nga Kabineti i Sigurisë së qeverisë meksikane, tregojnë se “El Mayo” Zambada ka krijuar një shoqatë me qëllim pastrimin e parave me anëtarë të klanit të vëllezërve Hysa.
Me ndihmën e tij, ata krijuan kompani për kazino, restorante dhe një kompani eksporti në shtetet e Baja California, Quintana Roo dhe Sonora, sipas dokumenteve të inteligjencës.
“El Mayo” është në trafikun e drogës për më shumë se 40 vjet dhe është një nga drejtuesit e mëdhenj të kartelit Sinaloa. Për Víctor Sánchez, i specializuar në operacionet e grupeve kriminale në Meksikë, kjo lidhje e tij me shqiptarët është logjike pasi ata “janë më mirë në pastrimin e parave se meksikanët”.
“Për të pasur një marrëdhënie të mirë me organizatat meksikane, ato mund t’i ndihmojnë në pastrimin e parave. Por me siguri ajo që krijoi kontaktin ishte shitja e drogës”, – konsideron Sánchez.
Për shqiptarët, si vëllezërit Luftar, Arben, Fatos dhe Ramiz Hysa, prania e të cilëve u zbulua në Meksikë, vendet e rajonit të Amerikës Latine ofrojnë kushte të favorshme për biznesin tuaj. Alessandro Ford thotë se rajoni është “shumë tërheqës” edhe për ata që nuk janë vetëm emisarë, por që vendosen për periudha të gjata ose të përhershme.
“Shumë nga ata që migrojnë, tashmë kanë precedentë penalë në Evropë. Ndërsa disa janë në kërkim. Të kalosh Atlantikun do të thotë anonimitet. Do të thotë një shans i dytë. Ata mund të krijojnë identitete të reja. Të jetojnë në komunitete të pasura dhe të shfrytëzojnë kapacitetin më të dobët të zbatimit të ligjit për trafikimin e kokainës”, – shpjegon studiuesi.
Është rasti i Dritan Rexhepit, një trafikant droge, i cili emigroi në Ekuador në fillim të dekadës së fundit. Aty ngriti një skemë të dërgesës së drogës për “Komania Bello”. Ai u quajt “mbreti i kokainës”. U arratis nga Evropa ku ishte në kërkim nga gjykatat e Italisë dhe Shqipërisë dhe adoptoi identitete të ndryshme si Edmir Kraja dhe Mutaraj Lulezim, ndër të tjera.
Në vitin 2014 ai u arrestua dhe më pas u dënua me 13 vjet burg. Europol e identifikoi atë si “kreun e organizatës”. Dyshohet se ai ka vazhduar të drejtojë trafikun e drogës në Evropë edhe gjatë kohës që qëndronte në burg.
“Çdo person i shpallur në kërkim në Evropë mund të gjejë një strehë relativisht të sigurt në Amerikën Latine. Kjo për shkak të forcës në organizatat aleate, për shkak të korrupsionit mbizotërues, për shkak të kushteve ekonomike”, konsideron Sánchez.
Raportimet e shtypit, duke cituar dokumente të gjykatës së Ekuadorit, treguan se Rexhepit i është dhënë lirimi me kusht. Megjithatë, eksperti paralajmëron se grupe si shqiptarët do ta kishin shumë të vështirë të vendoseshin në vendet e rajonit si një poster i plotë dhe i pavarur.
“Një celulë mafioze shqiptare që e konstaton veten si e tillë, tingëllon e ndërlikuar sepse janë shumë të dukshëm. Për konkurrentët do të ishte shumë e lehtë t’i eliminonin. Aq më tepër që do të ishte një organizatë e re që vjen pa mbrojtje,” – shpjegon ai.
Dhe për sa u përket shifrave, në fakt ka shumë pak shqiptarë në rajon. Fitimet e tyre nuk janë aq të rëndësishme në Amerikën Latine sa ato të karteleve të mëdha vendase të drogës. Biznesi i tyre kryesor është në Evropë.
Një zjarr i fuqishëm shpërtheu këtë të premte, më 3 maj, në një fabrikë të kompanisë industriale Diehl Metal, raporton gazeta gjermane Bild. Katastrofa mobilizoi të paktën 170 zjarrfikës në një zonë industriale të vendosur në perëndim të kryeqytetit gjerman, rruga Am Stichkanal në distriktin Berlin-Lichtefelde. Në një video të postuar nga kryeredaktori i Berliner Zeitung, Tomasz Kurianowicz, shihet ndërtesa e përfshirë nga flakët dhe tymi i zi në ajër.
Era, e cila fryn në drejtim të veriut, bën që shtëllungat e tymit të zi të ngrihen mbi rajonin e Berlinit. Tymi mund të përmbajë, sipas zëdhënësit të zjarrfikësve të Berlinit, Adrian Wanzel, të cituar nga Bild, acid sulfurik dhe cianid hidrogjeni që ishin ruajtur në këtë fabrikë të përpunimit të metaleve, duke përfshirë ndërtesën 2000 m², e cila u dogj në të paktën katër kate dhe u shemb.
Zjarrfikësit ndërhyjnë nga jashtë, me kostume mbrojtëse specifike, shtoi ai. Vendi është evakuuar plotësisht dhe ende nuk raportohet për të lënduar në mesin e punonjësve të fabrikës.
Megjithatë, një zjarrfikës ka pësuar shqetësime për shkak të nxehtësisë së madhe të shkaktuar nga zjarri. Popullsia e Berlinit u alarmua në fund të mëngjesit për përhapjen e një reje tymi potencialisht toksike dhe për këtë arsye të rrezikshme, dhe një zonë të madhe afër Berlinit iu kërkua të kufizohej dhe të mbyllte dritaret. Rrethet e prekura janë Steglitz-Zehlendorf, Spandau dhe në perëndim të Reinickendorf.
Zjarrfikësit e Berlinit postuan një hartë në Twitter ku tregon zonën në të cilën ky tym ka të ngjarë të përhapet, shoqëruar me udhëzime sigurie drejtuar popullatës. Sipas televizionit gjerman RBB, zjarri ka rënë në një dhomë teknike në katin e parë të kantierit. Nxënësit nga shkollat aty pranë u mbyllën brenda, duke pritur që familjet e tyre të vinin t’i merrnin.
Prodhuesi i sistemit IRIS-T furnizon Ukrainën
Diehl Metal ka selinë në këtë adresë, por aty ka edhe një degë të Diehl Defense, specifikon Berliner Zeitung. Ky konglomerat gjerman ka disa degë, duke përfshirë një të dedikuar për industrinë e armëve. Ai prodhon veçanërisht sistemin e mbrojtjes kundërajrore IRIS-T SLM, e cilësuar si zemra e të menduarit strategjik të vendeve të NATO-s në Evropë, dhe të cilin Gjermania ia dorëzon ushtrisë ukrainase për t’u mbrojtur kundër sulmeve ruse. Sipas faqes së specializuar të informacionit Oryx, Gjermania ka dorëzuar tashmë 12 sisteme raketash tokë-ajër IRIS-T SLM në Ukrainë që nga tetori 2022, dhe 22 raketahedhës. Prandaj, ky sistem mbrojtës është një nga ata që janë furnizuar në sasitë më të mëdha nga aleatët perëndimorë të Kievit.
Këto bateri raketore janë gjithashtu në qendër të projektit evropian të mbrojtjes kundër raketave, i quajtur European Sky Shield, i udhëhequr nga Gjermania dhe në të cilin marrin pjesë 19 vende, duke krijuar një bazë për blerjen e përbashkët publike të sistemeve të mbrojtjes kundërajrore për partnerët evropianë. Dhjetorin e kaluar, raporton agjencia Euractiv, Sllovenia bleu dy sisteme IRIS-T SLM, për një shumë prej të paktën 200 milionë euro, sipas të përditshmes sllovene Delo.bw
Juristja e të drejtës së medias, Flutura Kusari, në një lidhje me Skype në rubrikën Çështja e ditës nga Klevin Muka në News 24 ka komentuar indeksin e lirisë së medias, ku Shqipëria renditej e fundit në rajon.
Kusari theksoi se nuk është e befasuar aspak nga kjo renditje. Sipas saj, Shqipëria është vend i rrezikshëm për të bërë gazetari të lirë.
“Nuk jam e befasuar nga renditja. Kjo sepse Shqipëria është vend i rrezikshëm për të bërë gazetari. Ata zëra të pavarur në gazetari i nënshtrohen presioneve politike etj, ndonjëherë nga kryeministri Edi Rama, por ndonjëherë edhe nga bizneset. Kemi problem të madh edhe me pronësinë e medias.
Nuk ka vullnet politik për të rregulluar median. Rama sulmon vazhdimisht mediat. Edhe kryebashkiaku i Tiranës Erion Veliaj gjithashtu besoj se ka luajtur rol negativ në këtë rankim. Kjo, pasi ai nuk pranon kritika, edhe pas skandaleve të fundit në Bashkinë e Tiranës”, u shpreh Flutura Kusari. bw
Alsu Kurmasheva në një sallë gjyqi në Rusi, 1 prill 2024.
Presidenti i Shteteve të Bashkuara, Joe Biden, ka bërë thirrje për lirimin e të gjithë gazetarëve, përfshirë Alsu Kurmashevën e Radios Evropa e Lirë dhe Evan Gershkovichin e The Wall Street Journal, të cilët janë arrestuar në Rusi për akuza që ata, punëdhënësit e tyre dhe mbështetësit e tyre i hedhin poshtë si të nxitura politikisht.
“Gazetaria nuk duhet të jetë krim askund në botë”, tha Biden në një komunikatë për shënimin e Ditës Botërore të Lirisë së Shtypit më 3 maj.
“Në Rusi, gazetarët amerikanë Alsu Kurmasheva dhe Evan Gershkovich, janë paraburgosur në lidhje me punën e tyre për Radion Evropa e Lirë dhe The Wall Street Journal”, tha Biden.
Kurmasheva – gazetare e REL-it me bazë në Pragë e cila mban dyshtetësi, amerikane dhe ruse – po mbahet në paraburgim në Rusi prej 18 tetorit, për gjoja shkeljen e të ashtuquajturit ligjin për “agjentët e huaj”.
Kritikët dhe grupet për të drejtat e njeriut thonë se Kremlini e përdor këtë ligj për ta luftuar çdo kundërshtim.
Kurmasheva, 47 vjeçe, akuzohet edhe për përhapjen e dezinformatave për ushtrinë ruse dhe përballet me burgim deri në 10 vjet, nëse shpallet fajtore.
REL-i dhe Qeveria amerikane thonë se akuzat janë hakmarrje për punën e saj si gazetare e REL-it.
Gershkovich, gazetar i të përditshmes amerikane, Wall Street Journal, është në paraburgim më shumë se një vit në Rusi, nën akuzat për spiunim.
Autoritetet ruse nuk kanë ofruar të dhëna që mbështesin akuzat e tyre për spiunazh, të cilat Wall Street Journal dhe Qeveria amerikane, i kanë hedhur poshtë.
Ato deklarojnë se Gershkovich ka qenë duke e bërë punën e tij dhe ka qenë i akredituar si gazetar në kohën kur është arrestuar.
Moska është akuzuar gjithashtu edhe për paraburgosjen e amerikanëve për t’i përdorur ata pastaj për shkëmbim me të burgosur rusë në Shtetet e Bashkuara.
“Në Ditën Botërore të Lirisë së Shtypit, Shtetet e Bashkuara bëjnë thirrje për lirimin e menjëhershëm dhe pakushte të të gjithë gazetarëve, të cilët janë burgosur thjesht sepse po bënin punën e tyre”, tha Biden.
Biden tha se administrata amerikane do të njoftojë së shpejti për hapa konkretë si përgjigje ndaj arrestimit të jashtëligjshëm të gazetarëve në gjithë botën, duke e cilësuar si “kërcënim serioz” shtypjen e lirisë së medias për sigurinë kombëtare të Amerikës.
“Do të autorizoj masa, përfshirë sanksione dhe regjim vizash kundër atyre të ndërmarrin veprime abuzive për ta heshtur shtypin”, tha Biden.
Në emisionin “Të Paekspozuarit” në MCN TV, u publikua shkresa zyrtare e vitit 2017, ku kryetari i bashkisë Erion Veliaj, jepte miratimin për financimin e inceneratorit të Tiranës.
Sipas gazetarit investigativ, Artan Hoxha, kjo shkresë e implikon Veliajn sepse ai firmos në emër të Këshillit Bashkiak, duke i marrë atributet dhe më tej edhe ato të bashkive të tjera të qarkut. Sipas Hoxhës të gjithë njerëzit që janë marrë me hartimin e kësaj shkrese janë në burg, përveç zotit Veliaj.
Hoxha tha se ishte telefonuar nga burgu pasi publikoi këtë shkresë zyrtare të firmosur nga Veliaj.
“Pse kjo shkresë i implikon Veliajn. E firmosur në vitin 2017, me këtë shkresë i thotë Ministrisë së Mjedisit se parimisht jemi dakord për rolin e bashkisë së Tiranës.
Pas shkresës së Veliajt të gjithë njerëzit që janë marrë me hartimin e kësaj shkrese janë në burg. Ish-ministri Lefter Koka dhe ish-sekretari Alqi Bllako janë në burg. I vetmi që nuk është në burg është Erion Veliaj. Ky është atribut i Këshillit Bashkiak. Ai ka marrë atributet edhe të bashkive të tjera të qarkut.
Kur është firmosur kjo nuk u mendua se do të vinte kjo ditë. Ata menduan që të bëjnë sa më shpejt letrat, pa menduar më tej. Atje nuk ka as një gozhdë”-tha Hoxha.
Organizata “Reporterët Pa Kufij” shpreh shqetësim për gjendjen e lirisë së shtypit në botë e cila sipas saj po kërcënohet pikërisht nga ata që duhet të ishin garantuesit e saj, autoritetet politike, shkruan Zëri i Amerikës.
Kosova përfshihet në grupin e vendeve ku mjedisi i medias është “problematik”. Ajo radhitet e 75-ta duke humbur 19 vende nga viti i kaluar, kur u listua e 56-ta.
“Këtë rënie ne duhet ta shohim në kontekstin e tensioneve midis Kosovës dhe Serbisë, në këtë kontekst, gazetarët në Kosovë janë përballur dhe kanë duruar shumë sulme fizike ndaj tyre. Janë me dhjetra sulme të tilla, ndërkohë që Partia në pushtet shtoi trysninë ndaj medias së pavarur. Ka patur dhe një lloj përndjekjeje administrative ndaj stacionit privat televiziv ‘Klan Kosova’.
Nga ana tjetër, u bë zgjedhja e drejtorit të televizionit publik, i cili është i lidhur me kampin qeveritar. Pra, janë këto rreziqe të sigurisë dhe rreziqe politike, të cilat ju e dini se kanë patur pasoja të rënda mbi lirinë e shtypit në Kosovë”, thotë për Zërin e Amerikës”, Pavol Szalai, i “Reporterëve pa Kufij”.
Gazetarja kazake Zhamila Maricheva doli para gjyqit të enjten, për shkak të një artikulli që e kishte shkruar në mbështetje të shërbimit kazak të Radios Evropa e Lirë (REL), i njohur në vend si Radio Azattyq.
Maricheva u arrestua më 24 prill derisa kishte dalë për një vrapim, dhe më pas u akuza për përhapjen e “informatave të rrejshme”.
Akuzat kundër saj burojnë nga një artikull që ajo e kishte postuar në kanalin e vet në Telegram, ProTenge, në janar, kur ajo e kishte ngritur çështjen e telasheve me të cilat Radio Azattyq përballej për të siguruar akreditim zyrtar nga Ministria e Jashtme e Kazakistanit.
Kjo kishte nxitur frikë se Qeveria po përpiqej t’i shtypte mediat e pavarura.
Maricheva e lartësoi Radion Azattyq për, siç tha ajo, profesionalizmin e saj, duke e theksuar rëndësinë e programeve të REL-it në Kazakistan.
Një gazetar tjetër kazak, Askhat Niyazov, e kishte shpërndarë artikullin e Marichevas asokohe dhe si pasojë ishte akuzuar për shpifje.
Një gjykatë e shpalli të pafajshëm Niyazovin vitin e kaluar dhe e mbylli rastin kundër tij, duke thënë se nuk kishte asgjë të jashtëligjshme në veprimet e tij.
Maricheva e përsëriti pafajësinë e saj gjatë seancës gjyqësore të enjten dhe theksoi se policia e shkeli të drejtën e saj duke e arrestuar për ta marrë në pyetje derisa ajo po bënte një vrapim, në vend se ta thërriste zyrtarisht për intervistim në stacion policor.
Avokatja e Marichevas, Asel Toqaeva, i kërkoi gjykatës ta hedhë poshtë rastin kundër saj dhe tha se të drejtat kushtetuese të Marichevas u shkelën nga policia gjatë arrestimit dhe intervistimit të saj.
Në janar 2023, Ministria e Jashtme ua mohoi akreditimin 36 gazetarëve të Radios Azattyq. Disa prej korrespondentëve nuk kanë qenë në gjendje ta vazhdojnë akreditimin prej fundit të vitit 2022.
Situata u përkeqësua kur një grup i ligjvënësve kazakë e miratuan një draft projektligj, i cili do t’ia mundësonte autoriteteve të ish-republikës sovjetike ta refuzojnë akreditimin për mediat e huaja dhe reporterët e tyre, për shkaqe të shqetësimeve për sigurinë kombëtare.
REL-i arriti marrëveshje me Ministrinë e Jashtme të Kazakistanit për akreditimin para rreth dy javëve.
Protesta e diasporës këtë të enjte në tribunat e Kuvendit të Shqipërisë është akti i parë i një luftë për një kauze të drejtë. Nëse gjërat nuk ndryshojnë dhe kjo mazhorancë merr rrezikun t’i mbajë zgjedhjet pa diasporën, lufta e kësaj të fundit do të përfundojë në sallën e Gjykatës së të drejtave të njeriut në Strasburg, për mos njohje të rezultatit të zgjedhjeve legjislative të organizuara në kundërshtim me vendimin detyrues të Gjykatës Kushtetuese të Shqipërisë për pjesmarrjen e diasporës me vote ne zgjedhje.
Mazhoranca dhe faktori ndërkombëtar po marrin kështu qartazi një rrezik të pa llogaritshëm me mos njohjen e zgjedhjeve në një vend që ende s’po hap një kapitull të parë të negocjatave për integrim në BE për shkak tashmë të problemeve me zbatimin e rregullave demokratike. Në momentin që po hedhim këtë shkrim në botim, gjasat janë që mazhoranca ka vendosur t’i hyjë rrugës së skenarit të më së keqes, kaosit institucional, politik dhe te sigurise në Shqipërinë e pas zgjedhjeve të 2025-ës që rrezikojnë të mos njihen si legale.
Për PS-në në pushtet është tepër vonë tani që të programohet votimi i diasporës Sekretari i Përgjithshëm i Partisë Socialiste në pushtet, Blendi Klosi pati “meritën” këtë javë të bëjë publik pesimizmin e partisë së tij për sa i përket votës së Diasporës, duke i çjerrur në këtë mënyrë maskën Rilindjes. Me një cinizëm transparent apo me një transparencë cinike Blendi Klosi u shpreh kështu nga Shkodra:”… do të kishim shumë dëshirë që të realizonim votën e emigrantëve … por mungesa e opozitës shumë gjatë në komisionin per réformen zgjedhore na e bëri të pamundur të gjenim diskutim, negocim dhe vendimmarrje në komision”.
PS-ja akton ose aktron në këtë mënyre se nuk do të kete votë të diasporës për zgjedhjet e 2025, meqënëse sipas saj është tepër vonë tani. Këtë vonesë mazhoranca ia faturon sigurisht jo vetes por Opozitës. Të qeshësh apo të qash. Apo të dyja bashkë.
Në këtë shkrim do i përmendim disa të vërteta Blendi Klosit dhe liderit të tij maximo Edi Rama që i trembet po aq shumë votës së diasporës sa dhe reportazheve të gazetarëve të huaj si Rai 3. Të dyja palët , diasporë shqiptare dhe media perëndimore kanë një gjë të përbashkët, ato nuk kontrollohen nga kryeministri i Shqipërisë. Ndaj ky i fundit përpiqet të mbajë sa më larg vetes dhe Shqipërisë si angazhimin politik të diasporës ashtu dhe mediat investiguese ndërkombëtare në mënyrë që asgjë që vjen nga jashtë mos t’i cënojë pushtetin e tij brënda, një pushtet që e do pa limite në thellësi dhe në kohë.
Me ata që janë brenda Shqipërisë, që infuencojnë fletët e votimit, që numërojnë kutitë e votimit dhe që supozohen të gjykojnë krimet gjatë procesit të votimit, Rama merret vetë si ia do dëshira. Me ata që janë jashtë dhe që s’ka se çfarë t’u bëjë, ose i pengon të votojnë duke mos lejuar votën e diasporës, ose u bën telefonata kërcënuese siç veproi me drejtorin e RAI-t, duke thyer kështu dhe një rekord që deri atëherë e mbante Kremlini i Putinit. Rama po thyen dhe një rekord tjetër të Kremlinit. Regjimet e Putinit dhe të Vuçiçit të paktën sa për sy e faqe e lejojnë votën e diasporës, ai i Edi Ramës dhe këtë obligacion minimal kushtetues të një vendi anëtar të Këshillit të Europës nuk e përmbush.
Mazhoranca do mbajë përgjegjësinë për mos njohjen e zgjedhjeve nga GJK ose Strasburgu Blendi Klosi mund të bëjë sa të dojë sofizma për llogari të shefit të tij të llojit si ato që dëgjuam në Shkodër: “Ligjvënësi kur e ka ndërtuar Kushtetutën dhe ligjin ka menduar se do të ketë forca të ndërgjegjshme politike të cilat do të duan të ulen në tryezë, të negociojnë mes tyre dhe të marrin vendime përsa i përket ligjeve të rëndësishme të vendit. Mungesa e vullnetit nga krahu i opozitës na la në këtë situatë”.
E para, Sekretari i Përgjithshëm i Partisë Socialiste ta rrotullojë gjuhën shtatë herë në gojë para se të përmendë Kushtetutën që kjo mazhorancë po e trajton si qilim kashte para portës ku fshin këmbët. Kushtetuta u njeh të gjithë shtetasve shqiptare, pra çdo qytetari që ka pasaportë shqiptare, të drejtën e votës! Për Diasporën shqiptare kjo e drejtë u ri-konfirmua biles në mënyrë specifike nga nje vendim enkas ne favor te saj nga Gjykata Kushtetuese.
Përse duhet të presë mazhoranca dakordësinë e opozitës për votën e diasporës? Kjo mazhorancë që s’pyet për opozitë kur ve në rend të ditës për votim në Parlament ligje nga më anti-shqiptaret si pakti Rama – Meloni për afrikanët, Butrinti që i jepet privatit, apo zvogëlimi zonave të mbrojtura natyrore të Shqipërisë, pse fshihet pas nevojës se një konsensusi me opozitën në rastin e votës për diasporën? U dashkan 84 vota thotë Blendi Klosi? Po le ta çojë mazhoranca ligjin për votën e diasporës, të japë të gjithë votat e saj të mundshme, 70 e disa që ka, dhe t’ja lërë kështu dopjo gjashtën në dorë opozitës po qe nevoja.
Le të guxojë nga ana e saj opozita para kamerave të gjithë botës të votojë kundër ligjit të propozuar nga mazhoranca për votën e diasporës. I takon shqiptarëve të gjykojnë kush po ia saboton votën diasporës, jo mazhorancës. Detyra e mazhorancës, ngaqë është mazhorancë është të japë shembullin dhe jo të ngrejë alibira boshe.
U bë mbi një dekadë që Edi Rama është në pushtet. Si produkt i diasporës me banim më parë në Paris, Edi Rama e futi të drejtën e diasporës për votim që në programin e Partisë Socialiste më 2013. Mbi 10 vjet më vonë asgjë. Mburret Edi Rama se arriti të paarritshmen me votimin e Reformës së Drejtësisë më 2016. Pse nuk vuri të njëjtën tempo, energji, përkushtim e atdhetarizëm për të realizuar votimin për votën e diasporës? Pse? Sepse me Reformën në Drejtësi ai shpresonte të realizonte vënien e drejtësisë së re nën hiqmin e mazhorancës së re dhe kjo e motivoi tej mase t’i shkonte deri në fund. Ndërsa votës së diasporës ai nuk i sheh veçse efekte negative me mbi 1 milion njerëz jashtë që nuk mund t’i kontrollojë. Ndaj ai tallet dhe votimin për votën e diasporës, e shtyn periodikisht për në “kalendat greke”, për të mos ta lejuar kurrë, për aq kohë sa ai do të jetë në pushtet. Është më e ndershme t’i prezantosh gjërat kështu, se sa të fshihesh pas topureve të opozitës se po e pengon kjo votën e diasporës. Këtë fabul si ajo tjetra mbi papërgjegjësinë e Ramës në korrupsionin galopant që ka përfshirë vendin si në “flakët e Ferrit” mund ta hanë disa mendje naive në Shqipëri por nuk do gjesh një adult apo adoleshent të diasporës shqiptare ta besojë këtë qeveri në mashtrimin se votën e diasporës nuk e ka ajo në dorë, por opozita.
Thirrje spektrit politik për solidaritet me diasporën deri në mosnjohje të zgjedhjeve Diaspora shqiptare nuk duhet të merret me gjatë me lutje ndaj një mazhorance me qëndrim të qartë anti-shqiptar karshi votës së diasporës. Strategjia e diasporës duhet t’i bëhet e ditur mazhorancës dhe ndërkombëtarëve. Nëse ajo nuk lejohet të votojë në 2025, do të ketë rekurse te gjithanshme për mosnjohje të zgjedhjeve dhe kërkesë për ripërsëritje të tyre deri sa të integrohet vota e diasporës. Diaspora ka forcën e ligjit me vete, ka Kushtetutën e Shqipërisë dhe vendimin specifik në favor të saj të Gjykates Kushtetutese.
Edhe sikur gjykatat shqiptare mos t’i japin të drejtë diasporës për mosnjohje të rezultatit të zgjedhjeve legjislative të 2025-ës pa votën e diasporës, çështja do të shkojë deri në Gjykatën e të Drejtave të Njeriut në Strasburg që mbarë Europa ta njohë të vërtetën e pushtetit të Edi Ramës në Shqipëri si i vetmi pushtet në Europën moderne që ia ndalon diasporës të votojë duke e tejkaluar siç u tha më sipër edhe Rusinë apo Serbinë.
Diaspora shqiptare duhet po ashtu të vërë para përgjegjësive të gjitha partitë e opozitës që këto të jenë të gatshme ashtu si diaspora të mos e pranojnë rezultatin e zgjedhjeve të 2025 në Shqipëri nëse ato zhvillohen pa votën e diasporës.
Një ultimatum i këtij lloji t’i dërgohet përfaqësive perëndimore në Tiranë. Dhe ato të marrin përgjegjësitë e tyre nëse situata shkon në mosnjohje të zgjedhjeve nga opozita për shkak të mohimit të votës së diasporës. Perëndimorët që janë kaq të ndjeshëm ndaj situatës së sigurisë në Shqipëri dhe më gjerë në rajon, kanë sot rastin të veprojnë që situata në Shqipëri mos të degradojë në 2025 nëse delegjitimohen zgjedhjet në bazë të vendimit të Gjykatës Kushtetuese që e ka bërë detyruese votën e diasporës për 2025-ën.
Kur arriti të pamundurën më 2016, me 140 vota mbi 140 në favor të Reformës në Drejtësi, faktori ndërkombëtar të lëvizë tani sa nuk është vonë për të detyruar mazhorancën të lëvizë sa më shpejt për votën e diasporës. Më vonë do të jetë tepër vonë, Shqipëria do të rrezikojë të zhytet në një krizë politike dhe sigurie në 2025 atëherë kur nuk i dihet fati as situatës së sigurisë më gjerë në Europë pas një fitoreje të mundshme të Donald Trump në SHBA. Përgjegjësit në Shqipëri dhe në kancelaritë perëndimore të marrin bashkarisht përgjegjësitë e tyre: me mohimin e votës së diasporës shqiptare po luhet me zjarrin që gjithmonë është vërtetuar si një lojë tepër e rrezikshme
Një Shqipëri pa zgjedhje të legjitimuara do të jetë një Shqipëri në kaos!
Kreu i grupit parlamentar të PD, në fjalën e tij në lidhje me protestën e organizuar nga gazetarët në hyrje të Kuvendit në lidhje me sulmet ndaj mediave, tha se këto raste turpërojnë të gjithë politikën, jo vetëm ata që i kryen.
“I dënojmë sulmet ndaj medias. Liria e shtypit është një nga shtyllat e demokracisë. Gazetarët e terrenit kanë vështirësitë tuaja ashtu si media ka qenë pre e autoritarizmit të Ramës. Janë raste që turpërojnë jo vetëm ata që e kanë kryer por të gjithë politikën.
Në emër të grupit të PD keni mbështetjen e plotë tonën për të bërë punën tuaj”, tha ai.
Më parë për gazetarin Osman Stafa foli edhe deputeti Toni Gogu.
“Vetëm ju mos t’ju cënojnë pa dashje. (qesh)”, tha deputeti i PS-së, Toni Gogu para gazetarëve.bw
Gazetarë të terrenit janë mbledhur sot para hyrjes së Kuvendit, ku po protestojnë për të drejtat e tyre. Me pankarta në duar, me mesazhe të ndryshme, gazetarët që përcjellin çdo ditë lajmin e fundit, të vërtetën te publiku, punonjësit e medias kanë protestuar sot, një ditë para 3 majit, Dita Ndërkombëtare e Lirisë së Shtypit. Kjo për faktin se sot ka seancë plenare dhe për të sjellë më mirë mesazhet te politika. Vetëm këtë vit janë raportuar rreth 30 raste të sulmeve ndaj gazetarëve dhe mediave. “Keni mbështetjen tonë. Unë dënoj çdo lloj sulmi.
Vetëm ju mos t’ju cenojnë pa dashje. (qesh)”, tha deputeti i PS-së, Toni Gogu para gazetarëve.
“Gazetarëve iu janë dërguar mesazhe kërcënuese. Nga Politikanë apo personazhe të tjera. Janë identifikuar gjatë këtij viti 30 sulme ndaj gazetarëve dhe mediave. Sot dita e sotme duhet të jetë alarm për ne gazetarët dhe çdo politikan të zgjedhur”, tha gazetari Isa Myzyraj duke bërë thirrje që politika duhet të reflektojë.
Afrimi i 25 prillit do të rindezë krahasimet ndërmjet Lirimit tonë e atij të të tjerëve. Është e parashikueshme që në manifestimet do të ridëgjohet thirrja “Palestina e lirë”, e do të hymnizohet “qëndresa” e atij popilli. Por po aq e sigurtë është se të njëjtin interes nuk do të shkaktojë qëndresa e ukrainasve. Simbas një paradoksi të eksperimentuar mirë në debatin tonë publik: pikërisht ata që janë më shumë të zotuar për të kundërshtuar pushtuesin izraelian, janë më të prirurit për të kuptuar arsyet e pushtuesit rus. Megjithëse Gaza nuk ishte e pushtuar para se të shpërthente lufta, ndërsa Donbasi ishte dhe është. Kjo vëngëri etike e politike është interesante edhe në motivimet e saj. Pardje ishte një dëgjuese e radios tepër e zemëruar me qeverinë ukrainase: “Atë që e gjej të palejueshëm – thonte – është përçmimi i skajshëm i jetës njerëzore nga ana e atij që dërgon dy ushtarë të luftojnë kundër dymijëve”. Zakonisht mbajmë anën e më të dobtit. Ndërsa në rastin e Rusisë, fuqia ushtarake dhe demografike e së cilës e quajtur e tepruar, është që në fillim një arsye shumë e mirë që ajo t’a fitojë luftën. Pra:zemërohemi në emër të shënjtërisë së jetës me ata dy që qëndrojnë, por jo me dymijët që përpiqen t’i vrasin.
Duke lënë mënjanë faktin që në histori shpesh herë më i trashi i ka marrë goditjet (Rusia cariste, rul ngjeshës i Evropës, qe për shëmbull fuqia e parë që u mund nga një Vend aziatik, Japonia e vogël, më 1905). Por ai që bën më shumë përshtypje është arsyetimi që mohon në rrënjë të drejtën e qëndresës së më të dobtit, që është i ligjëruar pikërisht nga dobësia e tij numerike e ushtarake e atij që pëson një padrejtësi e një paudhësi. Nuk e di nëse përkrahësit e kësaj teze a e kuptojnë se arrijnë deri në mohimin e shëmbëllesave të heroizmit si ajo e treqind spartanëve, që në Termopile mbrojtën lirinë e grekëve përballë fuqisë së pakufishme ushtarake persiane; ose atë të vietkongëve që në shtegun Ho Shi Min më së fundi mundën gjigandin amerikan; madje edhe qëndresën e hindianëve t’Amerikës, që më mirë se sa të përfundonin të internuar në një vend, parapëlqyen të përballeshin në një fushë beteje.
Shkurt: nëse më i dobti nuk ka të drejtë të mbrohet, duhet rishkruar e gjithë historia e njerëzimit. Nga ana tjetër, jam i sigurtë se e njëjta dëgjuese nuk do të kishte përdorur kurrë të njëjtin argument për të dënuar veprimet e partizanëve italianë ndërmjet 1943 e 1945, madje duke përsëritur padinë e vjetër të të bërit përgjegjës, me luftën e tyre, të shpagimeve të llahtarëshme nazifashiste të Marzabottos e të Sant’Anna të Stacemës. Nga ana tjetër ata që mendojnë si ajo sigurisht nuk i kërkojnë Hamasit të pushojë luftën për të shmangur plojën e mijra civilëve palestinezë. Madje dhe Hamasi, duke ngritur të famshmin flamur të bardhë, do të kishte fuqinë t’i jepte fund luftës, duke mos pranuar të përballonte një kundërshtar qartësisht më të fuqishëm për aftësi ushtarake e teknologjike. Megjithatë përgjegjësia e Hamasit, ploja e izraelianëve e 7 tetorit, nuk mund të krahasohet as së largëti me çfarëdo “casus belli” të përdorur nga Moska ndaj Kievit për të ligjëruar mësymjen. Pikërisht ndeshtrasha e luftës arabo-izraeliane, e filluar 76 vite më parë, do të duhej të na mësonte se paqja nuk është një fitore ushtarake, se nuk mjafton një bashkëngjitje territori ose dorzimi i armikut për t’a siguruar. Më 1948, kur OKB-ja vendosi lindjen e dy Shteteve në Palestinë, më të dobtit ishin hebrejtë, pak qindra mijra të rrethuar nga një det miljona arabësh në Egjypt, Jordani, Siri, Liban, Irak; të cilët bënë gabimin të mos pranimit të planit të ndarjes, të bindur se do të mbizotëronin me forcën, duke hapur kështu një nga luftërat sot më larg çdo shprese të paqes. Në të njëjtën mënyrë, nëse nesër në mëngjes një qeveri ukrainase do të vendoste t’i dorëzohej Putinit, nuk do të ishte fundi i luftës, por fillimi i një lufte të re, të zvarritur e të pafund, ndoshta edhe një stine terrorizmi ndërkombëtar; pikërisht ashtu siç ndodhi në Lidjen e Mesme, kur palestinezët e Arafatit e përqafuan atë si armë qëndrese.
Rusët duhet t’a dinë mirë, mbas përvojës së Afganistanit: e mësyen edhe atë Vend, por u detyruan të tërhiqeshin mbas dhjetë vitesh, duke lënë të hapur plagën e skajshmërisë islamike nga e cila mbiu sulmi i Bin Ladenit Amerikës, përgjigja e Bushit të ri, lufta e Irakut, pafundësia e vatrave të luftës dhe atentateve që ende sot gjakosin botën. “Nuk ka paqë pa drejtësi”. E ka thënë edhe Gjon Pali i II, duke shtuar: “Nuk ka drejtësi pa falje”. Kush përgatitet të ndyejë kujtimin luftës sonë të Lirimit për të përligjur shtypjen e të tjerëve, ose për të bërë dy pesha e dy masa simbas mësyesve, le të kujtojë këto fjalë më 25 prill.
“Corriere della Sera”, 15 prill 2024 Përktheu Eugjen Merlika
Ivan Ilin është njëri ndër filozofët e parapëlqyer të Vladimir Putinit, të cilin e citon shpesh e me dëshirë. Por Ilini, i vdekur më 1954, ka qënë edhe një adhurues i bindur i Hitlerit, përpkrahës i nazizmit dhe i quajtur si teoricieni i “fashizmit rus”.
Prandaj studentët e Universitetit Shtetëror për studimet humaniste ngritën krye përballë vendimit të Rektoratit për të titulluar me të Shkollën e re eprore të Politikës, duke emëruar si drejtor një tjetër figurë të diskutueshme, mendimtarin tejet kombëtarist Alexandër Dugin. Në një thirrje zyrtare, të nënëshkruar nga 5 mijë veta, studentët i kërkojnë ministrisë së Shkencës e Prokurorisë federale të ndryshojnë emrin e Shkollës, mbasi”qëndra e kërkimeve të njërit ndër universitetet kryesorë të Vendit që ka thyer nazifashizmin, nuk mund të mbajë emrin e një mbështetësi t’atyre ideve”. Një deputet i Dumës, Vladimir Isakov, ka kërkuar një hulumtim mbi vendimin, sepse po të kishte qenë gjallë Ilini, do të ishte në dhunimin e ligjit rus që ndalon riabilitimin e nazizmit.
Gjëja më kureshtare është se, në përgjigje të një pyetjeje, zëdhënësi i Putinit, Dmitri Peshkov, paska thënë se Kremlini “nuk parapëlqen të jetë i ngatërruar në këtë diskutim”. Nga të dyja njëra: o Putini lejon që sistemi të ketë ndonjëherë ndonjë valvul shpërthimi, ose nuk i bën përshtypje të vetëkundërshtohet, duke paditur ukrainasit se janë të gjithë fashistë e ndërkaq merr frymëzim nga një filozof nazist. Janë sjelljet tipike të Carëve, fundi i të cilëve filloi pikërisht nga Universitetet.
“Corriere della Sera”, 23 prill 2024 Përktheu Eugjen Merlika
Prej ditës së mërkurë ka hyrë në fuqi zbatimi i marrëveshjes, sipas të cilit, qytetarët e Shqipërisë dhe të Kosovës do të kalojnë përmes pikës kufitare të përbashkët Shqipëri-Kosovë me procedura të shpejtuara përgjatë 9 muajve të vitit dhe në fundjavat e festave.
Më herët, kjo periudhë e lehtësimit të lëvizjes ishte në 4 muajt e verës. Qytetarët e Kosovës që kanë zgjedhur të udhëtojnë sot thonë se zbatimi i kësaj marrëveshje lehtëson ndjeshëm kalimet në kufi.
Ndërkohë, që në orët e para të ditës së sotme, pika doganore e Morinës është përballur me një fluks të madh udhëtarësh nga Kosova, të cilët udhëtonin drejt Shqipërisë për të festuar Ditën e 1 Majit, por edhe për të kaluar disa ditë pushimi.
Vetëm në orët e para të ditës së sotme, nga Kosova kanë hyrë në Shqipëri rreth 5 mijë shtetas të Kosovës dhe 3 mijë mjete të vogla e dhjetëra autobusë.sn
Komentet