VOAL- Një hulumtim nga Universiteti Politeknik i  Zyrihut ka zbuluar praninë e substancave hidroizoluese në ujërat e shiut, nga Antarktida në Tibet.

Hulumtuesit kërkuan në qoshet më të largëta të planetit për një mostër shiu të pandotur. Por ata nuk e gjetën atë. Një hulumtim i përbashkët nga Politekniku Federal i Zyrihut dhe Universiteti i Stokholmit ka zbuluar, pas një dekade pune, se askund në botë uji i shiut nuk mund të konsiderohet i pijshëm.

Në mënyrë paradoksale, substancat kundër ujit, PFAS ose substancat perfluoroalkil, të cilat industria i ka përdorur për qëllime të ndryshme që nga mesi i shekullit të kaluar, janë të lidhura pazgjidhshmërisht me reshjet. “Ato përdoren gjerësisht për t’i bërë të papërshkueshme nga uji produktet tekstile ose nga lëkura – shpjegon për RSI profesor Martin Scheringer i Politeknikut të Zyrihut, bashkëautor i studimit. Por ato përdoren edhe për paketimin e ushqimeve apo kutitë e picave. PFAS gjithashtu përmirëson butësinë dhe mund të përdoret në dyll ose në ngjyra të caktuara.

Studiuesit i kanë gjetur kudo, madje edhe në mostrat e mbledhura në zona pak ose aspak të populluara, të tilla si malësitë e Tibetit ose Antarktidës. Dhe edhe atje, në përqendrime më të larta se vlerat udhëzuese të konsideruara nga hulumtimi, përkatësisht ato të përcaktuara për ujin e pijshëm nga autoritetet amerikane. Pragjet paralajmëruese që me kalimin e viteve janë ulur gjithnjë e më shumë nga frika e efekteve që PFAS mund të ketë në shëndet.

Rreziqet nga akumulimi në trup

Problemi është grumbullimi në organizëm i këtyre substancave të cilat njihen edhe si “kimikate të përjetshme”. Disa studime sugjerojnë se PFAS mund të ndikojë në fertilitetin dhe zhvillimin e fetusit. Të tjera që mund të rrisin rrezikun e kolesterolit, obezitetit, si dhe disa llojeve të kancerit (prostatës, veshkave dhe testikujve).

“Ne nuk duam t’i shqetësojmë njerëzit, por të themi se ka një problem. Si kompani kemi përdorur shumë PFAS”. Tani jemi të detyruar të jetojmë me ta, shton profesor Scheringer, “por për të ardhmen duhet t’i heqim nga produktet”. Konsumatorët gjithashtu mund të luajnë rolin e tyre. “Për shembull, nëse blej rroba për ecje, duhet të kërkoj që të jenë të hidroizoluara pa fluor. Ka marka që i ofrojnë”. rsi-eb