Të dhënat tregojnë se edhe në luftën e dytë botërore, në Shqipëri kanë lindur më shumë se tani

Në qarqet e Jugut numri i lindjeve për 1000 banorë është shumë më i ulët se në ato të Veriut, një e dhënë që tregon se popullsia në këtë rajon është më e plakur.

Të dhënat e INSTAT të përpunuara nga Monitor, tregojnë se në vitin 2023 qarku më numrin më të ulët të lindjeve për 1000 banorë ishte Vlora me 5.7 lindje, e ndjekur nga Korça me 6.3, Fieri me 6.9 dhe Gjirokastra me 7.1 lindje për 1000 banorë.

Në anën tjetër Dibra ishte qarku me numrin më të lartë të lindjeve për 1000 banorë, në 9.6 të tillë, e ndjekur nga Kukësi me 9.3, Lezha me 8,8 dhe Tirana me 8.8.

Qarqet e Jugut të vendit i kaluan me herët fazat kulmore të emigracionit në moshat e reja. Lindjet më të pakta në këto qarqe tregojnë për një popullsi më të plakur dhe për norma më të ulëta të fertilitetit (numri i i lindjeve për grua në moshë riprodhimi).

Po duke krahasuar lindjet për 1000 banorë nga 2019 dhe 2023 shihet se qarqet e Veriut kanë rënien më të shpejtë, duke sugjeruar se ky Rajon përjetoi gjatë dekadës së fundit kulmin e emigrimit sidomos tek të rinjtë.

Nga 2019-2023 Kukësi shënoi rënien më të madh të lindjeve për 1000 banorë. Në vitin 2019 në këtë qark kishte 14,4 lindje për 1000 banorë, ndërsa në vitin 2023 kishte 9.3 lindje. Në Kukës norma e lindjeve për 1000 banorë shënoi rënie me 5.1 pikë për qind, më e larta në të gjitha qarqet.

Pas Kukësit Dibra ka rënien më të madhe të lindjeve për 1000 banorë, nga 13.5 lindje me 2019 në 9.6 në vitin 2023. Në krahun tjetër Berati dhe Lezha patën rënien më të ulët të lindjeve për 1000 banorë ndërmjet 2019 dhe 2023 me nga 1.1 dhe 1.2 pikë % secila.

Normat e lindshmërisë kanë rënë në mënyrë të qëndrueshme në këto tre dekada, por në dy vitet fundit janë përshpejtuar duke sinjalizuar përkeqësim të fenomenit në vitet në vijim.

Më 2023 në të gjithë vendin kanë lindur vetëm 22, 210 foshnja, niveli më i ulët që nga viti 1934 kur janë raportuar të dhënat zyrtare vjetore. Të dhënat tregojnë se edhe në luftën e dytë botërore, në Shqipëri kanë lindur më shumë se sa sot. Psh në vitin 1942 lindën mbi 36 mijë foshnja në një kohë kur numri i grave në moshë riprodhimi ishte më i ulët se sot.

Në vitin 1950 ku regjimi i diktaturës komuniste ishte instaluar lindën 47, 291 foshnja, sipas të dhënave nga arkivat e INSTAT, teksa numri i grave në moshë riprodhimi ( 15-49 vjeç) ishte vetëm 259, 472 mijë. Vitin e kaluar lindën pak më shumë se 22 mijë foshnja, teksa numri i grave në moshë riprodhimi ishte  647,884  ose tre herë më i lartë se në vitet 1950.

Është e kuptueshme se që nga vitet 50-60 Shqipëria ashtu si edhe Europa kanë evoluar në drejtim të planifikimit familjar, barazisë gjinore, integrimit të grave në tregun e punës, por në vendin tonë ka ende një përqindje më e madhe të grave që lindin fëmijë më pak se sa duan. Demografët dhe sociologët janë të shqetësuar se lindjet në Shqipëri kanë rënë përtej të gjitha parashikimeve. /B.Hoxha/MONITOR

Kosova do të jetë në agjendën e Asamblesë Parlamentare të NATO-s, e cila do të mblidhet këtë fundjavë në Sofje të Bullgarisë.

Me këtë rast, Kuvendi i Kosovës synon ta avancojë statusin e tij nga vëzhgues në anëtar të asocuar të kësaj organizate.

Në komunikatën e Asamblesë Parlamentare të NATO-s thuhet se deputetët e saj, mes tjerash, “do të vendosin për kërkesat e Maltës dhe të Kuvendit të Kosovës për t’u bërë delegacione të anëtarëve të asocuar”.

“Sfidat e vazhdueshme në Ballkanin Perëndimor do të trajtohen, ashtu si edhe strategjitë për mbështetjen e partnerëve në rrezik dhe për rritjen e angazhimit me Jugun Global”, thuhet në komunikatë.

Autoritetet e Kosovës bënë të ditur qysh në mars se Komisioni i Përhershëm i Asamblesë Parlamentare të NATO-s, e ka avancuar statusin e Kuvendit të Kosovës në këtë trup.

Në Serbi, Instituti Ndërkombëtar për Siguri u angazhua për ta penguar avancimin e Kosovës në këtë organizatë.

Në një thirrje drejtuar saj, ai tha se konsideron se dhënia e statusit të anëtarit të asocuar Kuvendit të Kosovës, “do të ishte e dëmshme si për Asamblenë Parlamentare të NATO-s, ashtu edhe për proceset e stabilizimit dhe integrimin euroatlantik të Ballkanit Perëndimor”.

“Demokracia në Kosovë nuk është funksionale. Institucionet e saj janë të ngarkuara me një nivel jashtëzakonisht të lartë të korrupsionit dhe praktikave të tjera jodemokratike, ndërsa të drejtat e komuniteteve pakicë, veçanërisht ato serbe, nuk mbrohen”, pretendoi organizata me seli në Beograd.

Serbia, e cila nuk e njeh pavarësinë e Kosovës, angazhohet vazhdimisht në fushata lobuese kundër Kosovës – së voni edhe kundër anëtarësimit të saj në Këshillin e Evropës.

Organizata serbe tha, po ashtu, se nëntë anëtarët aktualë të asocuar të Asamblesë Parlamentare të NATO-s janë nga “vende të pavarura dhe të njohura ndërkombëtarisht” dhe se “dhënia e të njëjtit status Kuvendit të Kosovës do të ishte një precedent i rrezikshëm”.

Si funksionon Asambleja Parlamentare e NATO-s?

Asambleja Parlamentare e NATO-s është institucionalisht e ndarë nga NATO-ja, por shërben si një lidhje e rëndësishme mes NATO-s dhe parlamenteve të vendeve anëtare.

Ajo përbëhet nga 281 delegatë nga të 32 vendet anëtare të NATO-s.

Përveç tyre, në aktivitete të saj marrin pjesë edhe delegatë nga 9 vende të asocuara, 4 vende të asocuara mesdhetare, si dhe 8 delegacione vëzhguese parlamentare.

Anëtarët e asocuar – çfarë synon të bëhet edhe Kosova – mund të paraqesin rezoluta dhe ndryshime në rezoluta. Gjithashtu, mund të shërbejnë si raportues specialë të asocuar në komitete, për të paraqitur perspektivat e tyre në raportet NATO-Asamble Parlamentare.

Megjithatë, ata nuk kanë të drejtë të votojnë për raportet, rezolutat apo udhëheqjen e Asamblesë dhe as nuk kontribuojnë në buxhetin e saj.

Aktualisht, anëtare të asocuara janë nëntë – në mesin e tyre edhe Serbia dhe Bosnje e Hercegovina.

Kuvendi i Kosovës, prej vitesh, është delegacion vëzhgues me dy ulëse. Me ngritjen e nivelit të përfaqësimit do të zgjerohej edhe delegacioni pjesëmarrës kosovar.

Në takimin në Sofje, pjesëmarrësit do të priten nga sekretari i përgjithshëm i NATO-s, Jens Stoltenberg, dhe zyrtarë të tjerë të lartë të NATO-s dhe të shtetit bullgar.

Ata do të diskutojnë tema që lidhen me mbrojtjen dhe sigurinë euroatlantike, me fokus në mbështetjen për Ukrainën dhe prioritetet e samitit të sivjetmë të NATO-s, i cili do të mbahet në korrik në Uashington.

“Gjatë seancës, Asambleja pritet të përforcojë qëndrimin e saj të palëkundur për luftën e pajustifikuar, të paprovokuar dhe brutale të Rusisë kundër Ukrainës, të diskutojë ofrimin e ndihmave të menjëhershme dhe afatgjate për Ukrainën, si dhe të miratojë një deklaratë për mbështetjen e Ukrainës deri në fitoren e saj”, bëri të ditur Asambleja Parlamentare e NATO-s.

Kosova dhe NATO-ja

Pasi Rusia ka nisur pushtimin në shkallë të plotë të Ukrainës, në shkurt të vitit 2022, autoritetet e Kosovës kanë kërkuar anëtarësim të përshpejtuar në NATO.

“Anëtarësimi i përshpejtuar i Kosovës në NATO dhe vendosja e bazës së përhershme të forcave amerikane janë nevojë imediate për garantimin e paqes, sigurisë dhe stabilitetit në Ballkanin Perëndimor dhe më gjerë”, ka thënë ministri i atëhershëm i Mbrojtjes në Kosovë, Armend Mehaj.

NATO-ja nuk e ka komentuar këtë kërkesë të Kosovës, por ka siguruar se misioni i saj paqeruajtës në vend, KFOR, “mundëson trajtimin e menjëhershëm të çdo zhvillimi që mund të ndikojë në situatën e sigurisë”.

Forcat e NATO-s janë të pranishme në Kosovë qysh në qershor të vitit 1999, pas përfundimit të luftës dhe tërheqjes së forcave serbe.

Kosova kufizohet me tri shtete anëtare të NATO-s: Shqipërinë, Malin e Zi dhe Maqedoninë e Veriut.

Në radhët e NATO-s janë katër shtete që ende nuk e njohin pavarësinë e Kosovës: Greqia, Spanja, Rumania dhe Sllovakia. Radio Evropa e Lirë

Shtetet e Bashkuara dhe Bashkimi Evropian kanë lansuar Mekanizmin e Koordinuar për Ballkanin Perëndimor, që fokusohet ekskluzivisht në luftimin e manipulimit të informacionit nga shtetet e huaja dhe ndikimit (FIMI), që përfshin dezinformimin dhe propagandën.

Ky mekanizëm, sipas Departamentit amerikan të Shtetit, do të forcojë integritetin e informacionit në Ballkanin Perëndimor.

“Mekanizmi do të fuqizojë partnerët që të bëhen të aftë që të adresojnë vetë kërcënimet e FIMI-it dhe të punojnë së bashku për të zvogëluar aftësinë e Rusisë dhe Republikës Popullore të Kinës për të kryer fushata propagande dhe të manipulimit të informacionit në rajon”, tha DASH-i.

Mekanizmi që u lansua, u krijua pas një takimi të zhvilluar muajin e kaluar në Belgjikë të Këshillit Ministror të SHBA-së dhe BE-së për tregti dhe teknologji.

Më 19 maj, gjatë vizitës së nënsekretares amerikane e Shtetit për Diplomaci dhe Çështje Publike, Liz Allen, Kosova nënshkroi një marrëveshje mirëkuptimi me SHBA-në kundër manipulimit të informacionit nga shtetet e huaja.

SHBA-ja tha se Kosova është vendi i 15-të në botë që e përkrah Kornizën e DASH-it për të luftuar manipulimin e informacionit nga shtetet e huaja.

Uashingtoni tha se do të vazhdojë të punojë që rajoni të integrohet në struktura euroatlantike.

“Kjo politikë mbështetet në ruajtjen e integritetit të hapësirës së informacionit digjital. Sot, informacionet e vërteta dhe ato të manipuluara përhapen lirshëm, prandaj informacioni i bazuar në fakte është një aspekt i domosdoshëm i qeverisjes së suksesshme demokratike”, tha DASH-i.

SHBA-ja, por edhe BE-ja, vazhdimisht kanë thënë se shtete të Ballkanit Perëndimor përballen me fushata dezinformimi dhe propagande nga Rusia dhe Kina.

Vitin e kaluar, James Rubin, i dërguar i posaçëm dhe koordinator në Qendrën Globale të Angazhimit të Departamentit amerikan të Shtetit, gjatë një interviste për Radion Evropa e Lirë tha se Kremlini po përdor “informacionin si mjet lufte” për të përçarë aleatët e SHBA-së në Ballkan.

Sipas tij, mediat në rajon duhet të rrisin përpjekjet për të zbuluar dezinformimin rus dhe për ta dalluar atë nga e vërteta.

Po ashtu, në fund të vitit të kaluar ishte publikuar një raport për dezinformatat, që ishte hartuar nga Rrjeti Ballkanik i Gazetarisë Hulumtuese (BIRN), me mbështetjen e Bashkimit Evropian. Në raport thuhej se Kosova është e ekspozuar ndaj dezinformatave dhe narrativëve që vijnë nga Rusia dhe Kina të cilat synojnë të nxisin luftë ndëretnike dhe ndërfetare në vend, të kriminalizojnë NATO-n dhe të ulin besimin e shoqërisë në integrimet euroatlantike, si dhe të pasqyrojnë SHBA-në si shembull të keq. REL

Me 84 vota për, kundër 19 dhe 68 abstenime, Asambleja e Përgjithshme e Kombeve të Bashkuara miratoi një rezolutë që përcakton 11 korrikun, ditë të përkujtimit të gjenocidit të vitit 1995, kur serbët e Bosnjës vranë më shumë se 8,000 myslimanë boshnjakë në Srebrenicë të Bosnjës.

Rezoluta që u miratua mes kundërshtimit të ashpër nga serbët, dënon mohimin e gjenocidit, një gjë që vazhdimisht bëhet nga zyrtarët serbë si në Bosnje ashtu edhe në Serbi.

Teksti përfundimtar i rezolutës që është hartuar nga Gjermania dhe Ruanda, dënon mohimin e gjenocidit, gjë që vazhdimisht bëhet nga zyrtarët serbë si në Bosnje ashtu edhe në Serbi.

Ambasadorja e Gjermanisë, Antje Leendertse, tha duke paraqitur rezolutën se ajo nuk është e drejtuar kundër askujt. As kundër Serbisë – anëtare e vlefshme e kësaj organizate. Ajo shënjestron vetëm autorët e gjenocidit”, tha ambasadorja gjermane.

Presidenti i Serbisë, Aleksandar Vuçiç, tha se rezoluta është thellësisht politike. Ajo tha ai, nuk ofron ripajtim në Bosnjë dhe në rajon, përkundrazi do të thellojë ndarjet ne rajon. Duke bërë thirrje për kundërshtimin e rezolutës ai akuzoi fuqitë e mëdha për trysni dhe kërcënime ndaj vendeve anëtare që nuk duan të votojën në favor të rezolutës. Rezoluta tha ai, do të hap kutinë e Pandorës dhe do të propozohen dhjetëra rezoluta të tilla.

Më 11 korrik të vitit 1995, serbët e Bosnjës pushtuan Srebrenicën që ishte shpallur zonë e sigurt e mbrojtur nga Kombet e Bashkuara dhe vranë të paktën 8,000 burra dhe djem myslimanë boshnjakë.

Vrasjet e Srebrenicës ishin kulmi i përgjakshëm i luftës në Bosnjë përgjatë viteve 1992-1995, e cila pasoi shpërbërjen e ish Jugosllavisë.

Si Serbia ashtu edhe serbët e Bosnjës kanë mohuar se ka ndodhur gjenocid në Srebrenicë edhe pse kjo është vërtetuar nga dy gjykata të OKB-së.

Milorad Dodiku, i cili është president i Republikës Serbe, paralajmëroi se miratimi i rezolutës mund të çojë në ndarjen e Bosnjës. Qeveria e tij tha të enjten se brenda 30 ditësh do të hartojë një marrëveshje që do t’i dërgohet entitetit tjetër të Bosnjës, Federatës së Bosnjës e Hercegovinës, për “ndarje paqësore”.

Në tekstin përfundimtar të projekt rezolutës është shtuar një deklaratë që thekson angazhimin e palëkundur të Asamblesë së Përgjithshme për ruajtjen e qëndrueshmërisë dhe unitetit të Bosnjës.

Milorad Dodiku është kërcënuar shpesh në të kaluarën që territoret e kontrolluara nga serbët të shkëputen nga Bosnja dhe të bashkohen me Serbinë fqinje. Ai dhe disa zyrtarë të tjerë serbë të Bosnjës janë nën sanksionet e Shteteve të Bashkuara dhe Britanisë, pjesërisht për rrezikimin e një marrëveshjeje të paqes të mbështetur nga Shtetet e Bashkuara, që i dha fund luftës në Bosnje.

Në projektin përfundimtar të rezolutës është shtuar një deklaratë që thekson “angazhimin e palëkundur të Asamblesë së Përgjithshme për ruajtjen e qëndrueshmërisë dhe nxitjen e unitetit të Bosnjës dhe Hercegovinës”.

Përcaktimi në vitin 2007 nga Gjykata Ndërkombëtare e Drejtësisë, se aktet e kryera në Srebrenicë paraqesin gjenocid, është pjesë e projekt-rezolutës. Ky ishte gjenocidi i parë në Evropë që nga Holokausti nazist në Luftën e Dytë Botërore, i cili vrau rreth 6 milionë hebrenj dhe pjesëtarë të pakicave tjera.

Ambasadorja e Gjermanisë në OKB, Antje Leendertse tha se ka një përkujtim zyrtar të OKB-së për gjenocidin e Ruandës të vitit 1994, që ka përcaktuar 7 prillin si ditën kur qeveria e udhëhequr nga shumica Hutu filloi vrasjen e pjesëtarëve të pakicës Tutsi dhe mbështetësve të tyre. Projekt rezoluta synon “të mbyllë hendekun” duke krijuar një ditë të veçantë të OKB-së “për të përkujtuar viktimat e Srebrenicës”, tha ajo.

Menachem Rosensaft, biri i të mbijetuarve të Holokaustit, i cili është profesor në Fakultetin Juridik Cornell, i tha agjencisë Associated Press të mërkurën se përcaktimi i 11 korrikut si ditë zyrtare të përkujtimit të gjenocidit në Srebrenicë “është një kërkesë morale dhe ligjore”.

Boshnjakët e vrarë meritojnë të përkujtohen vdekjet e tyre dhe mënyra e vdekjes së tyre në Srebrenicën që supozohej të ishte një zonë e sigurt, por u braktis nga paqeruajtësit holandezë të OKB-së, duke i lënë boshnjakët që kërkuan strehë atje “të vriteshin nën sytë e OKB-së”, tha profesori Rosensaft.

Rusia dhe Kina, të cilat kanë lidhje të ngushta me Serbinë, kundërshtuan rezolutën.

Presidenti i Serbisë Vuçiç dhe qeveria e tij, kanë bërë fushatë si në OKB ashtu edhe në mesin e vendeve në zhvillim për të fituar mbështetjen për një votë “jo”. Miratimi kërkon shumicën e atyre që votojnë.

Duke argumentuar kundër rezolutës, Vuçiç dhe Dodik kanë përmendur mundësinë që ajo të hapë derën për të paguar dëmet e luftës nëse miratohet. Analistët vendas thonë se udhëheqësit serbë, përfshirë Vuçiçin, gjithashtu kanë frikë se mund të gjykohen për pjesëmarrje aktive në gjakderdhjen e Bosnjës.

Projektrezoluta dënon “pa asnjë rezervë çdo mohim të gjenocidit të Srebrenicës si një ngjarje historike”. Në dokument thuhet se rezoluta “dënon pa rezerva veprimet që madhërojnë të dënuarit për krime lufte, krime kundër njerëzimit dhe gjenocid nga gjykatat ndërkombëtare, përfshirë ata që janë përgjegjës për gjenocidin e Srebrenicës”.

Udhëheqësi politik i serbëve të Bosnjës gjatë kohës së luftës, Radovan Karaxhiç dhe komandanti i tij ushtarak, Ratko Mlladiç, u dënuan për gjenocid në Srebrenicë nga një gjykatë e Kombeve të Bashkuara për krimet e luftës, me seli në Hagë. Në përgjithësi, gjykata dhe gjykatat në Ballkan kanë dënuar afër 50 zyrtarë serbë të Bosnjës të kohës së luftës me burgime të gjata.

Kryeministri Albin Kurti e ka hapur Konferencën e Mbrojtjes në Londër duke përmendur me shqetësim kërcënimin e Rusisë dhe Serbisë në Kosovë, por dhe duke specifikuar rolin kritik të NATO-s dhe aleatëve për demokraci.

Sipas tij, armatimi i madh i Serbisë, është një tregues së ajo synon përshkallëzim të situatës, transmeton klankosova.tv.

Tutje ai ka specifikuar se derisa Kosova bashkëpunon me partnerët e saj SHBA, MB e BE, Serbia zgjedh Rusinë, Kinën e Iranin.

“Ndërsa Republika jonë bashkëpunon në çdo sferë me partnerët e saj, si SHBA, Mbretërinë e Bashkuar dhe Bashkimin Europian. Serbia intensifikon bashkëpunimin e saj me Rusinë, Kinën dhe Iranin”.

“Demokracia ka nevojë për siguri dhe siguri në mënyrë që të lulëzojë. Sipas një studimi të kryer nga Instituti Ndërkombëtar Republikan, 87% e Kosovës mbështesin politikën pro BE-së dhe Pro-perëndimit. Kjo është përqindja më e lartë e çdo vendi të Ballkanit Perëndimor”, citohet të ketë deklaruar Kurti.

Prokuroria e Posaçme Kundër Korrupsionit dhe Krimit të Organizuar raportoi sot para dy komisioneve të Kuvendit për tregje kriminale shqetësuese dhe për grupe aktive në territore të gjera nga Tirana, Durrësi, Vlora e Gjirokastra dhe deri tek Fieri, Shkodra, Elbasani, Kurbini dhe Fushë Kruja.

Krimet më të shpeshta janë vrasjet, trafikimi i narkotikëve, tregtimi i armëve, lëndëve shpërthyese dhe i makina të vjedhura për ngjarje kriminale, si dhe korruptimi i njerëzve të ligjit.

Drejtuesi i Prokurorisë së Posaçme Kundër Korrupsionit dhe Krimit të Organizuar, Altin Dumani, bëri të ditur deputetëve se në Tiranë dhe disa qytete bregdetare këto grupe kriminale merren kryesisht me pastrimin e parave të paligjshme.

“Pastrimi i parave të krimit të organizuar, investimi në pasuri të luajtshme dhe të paluajtshme mbetet mënyra kryesore për pastrimin e parave në Shqipëri, veçanërisht në apartamente, ndërtesa dhe njësi shërbimi në Tiranë dhe zona turistike si Vlora, Durrësi dhe Lezha. Gjithashtu një numër i konsiderueshëm parash dyshohet se depozitohen në llogari bankare në emra shoqërish tregtare ose në të afërm të të dyshuarve”, tha zoti Dumani.

Ai i bëri këto komente gjatë një seance dëgjimore me Komisionin e Ligjeve dhe me Komisionin për Sigurinë Kombëtare të Kuvendit, ku është dorëzuar një raport vjetor mbi veprimtarinë e këtij institucioni.

Ndërsa ka regjistruar 299 procedime të reja, Prokuroria e Posaçme ka hetuar 750 procedime penale, më shumë se gjysma të mbartura nga një vit më parë. Statistikat e këtij institucioni tregojnë veçse shtim të punës hetimore dhe ndëshkuese ndaj krimit të organizuar dhe korrupsionit.

Zoti Dumani theksoi se Prokuroria e Posaçme ka hetuar 863 materiale, për të cilat 7 nga çdo 8 dosje vendosi nisjen e hetimit, madje ka rritur ndjeshëm edhe nisjen e hetimeve kryesisht me nismën e vet.

Ai kërkoi shtimin e prokurorëve për shkak se puna në këtë institucion është shtuar mjaft, se kriminaliteti ka hyrë në një fazë të sofistikimi dhe teknologjie, ndërsa propozoi që mandati i prokurorëve duhet të ripërtërihet, në mënyrë që t’u shkohet deri në fund çëshjteve gjyqësore.

Një nga skemat e pastrimit të parave në Shqipëri përfshin përdorimin e bankave dhe bizneseve shqiptare si ndërmjetës për organizatat kriminale ndërkombëtare, si mafia italiane, tha zoti Dumani, ndërsa veçoi një operacion në këtë fushë.

“Në një rast një biznes shqiptar bashkëpunoi për t’i dhënë akses përfaqësuesve të mafias ndërkombëtare të integronte të ardhurat kriminale në sektorin bankar për shtresëzimin e transfertave, që pasatj do të transferoheshin jashtë vendit po me ndihmën e biznesit vendas. Bashkëpunimi shumë i mirë me bankat e nivelit të dytë dhe FIU-t- tashmë Agjencia e Mbikëqyrjes Financiare, bëri që ky operacion i grupeve kriminale të dështonte”, tha zoti Dumani.

Drejtuesi i Prokurorisë së Posaçme tha se në një vit u sekuestruan 41 milionë euro pasuri të paligjshme, pasi u kryen 22 hetime pasurore.

Ai tha se GJKKO ka marrë 20 vendime për konfiskimin e 4 pasurive të paluajtshme 11 pasuri të luajtshme si dhe para në cash, si dhe janë dënuar 9 zyrtarë të nivelit të lartë. Për korrupsionin janë shënuar deri tani 909 procedime penale dhe përgjimet janë shtuar ndjeshëm, po ashtu.

Sipas tij, u regjistruan 3 procedime për terrorizëm, kryesisht për mbështetje të dhunës përmes internetit.

Nga ana tjetër Prokuroria e Posaçme ka nisur autoriteteve gjyqësore jashtë vendit 122 kërkesa për çështje të korrupsionit dhe krimit të organizuar. Po ashtu ka një rritje të kërkesave për ekstradim dhe për shpalljen e personave në kërkim ndërkombëtar

“Hetimet e vitit 2023 tregojnë se grupet kriminale janë përfshirë në tregun ndërkombëtar të trafikimit të drogave të forta, duke pasur dhe kontrolluar trafikun në cikle të mbyllura dhe duke pasur pozicion dominues në vendet e origjinës së trafikut të kokainës. Këto grupe kriminale kanë aktivitet edhe në tregje ndërkombëtare kriminale, kryesisht në Amerikën e Jugut, Bashkimin Europian, Britaninë e Madhe si dhe në rajon”, tha zoti Dumani.

Prokuroria e Posaçme ka nisur 97 kërkesa për gjykim me 547 të pandehur për krim të organizuar dhe për korrupsion.

Ndërkohë janë ekzekutuar 79 vendime gjykate dhe janë dënuar 269 të pandehur, 160 nga të cilët me burgim, ose sa 60% e tyre.

Drejtuesi i Prokurorisë së Posaçme, Altin Dumani, tha se bashkëpunimi i policisë me krimin është realitet, duke e cilësuar si ulëritës faktin që ndërsa mijëra punonjës policie sakrifikojnë përditë përballë krimit, disa drejtues policorë kanë rezultuar si të lidhur me krimin e organizuar, mes tyre, ish-drejtori i njësisë operacionale, disa drejtues komisariatesh apo shefa krimesh.

Ndjekjes nga Prokuroria e Posaçme nuk u kanë shpëtuar as prokurorë dhe gjyqtarë. Prokuroria e Posaçme ka hetuar 4 ish-magjistratë, të cilët u shkarkuan nga procesi i vetingut dhe 2 ish-magjistratë janë dënuar.

Po ashtu vjet u arrestua një prokuror në detyrë dhe u procedua një gjyqtare në detyrë nga SPAK-u, drejtues të të cilit janë të vetëdijshëm se nuk janë ta imunizuar nga korrupsioni as ata gjyqtarë e prokurorë që kanë kapërcyer me sukses procesin e vetingut.

Prokuroria e Posaçme ka qenë në qendër të akuzave nga një pjesë e opozitës, por zoti Dumani tha se kjo prokurori është e shurdhër ndaj çdo presioni apo sulmesh politike.