Një sqarim i detyruar – Nga LULZIM LOGU

65-vjetori i Meshtarisë dhe mesazhi i tij për zgjedhjet e 25 Prillit në Shqipëri
Në një bisedë në 65-vjetorin e meshtarisë së tij me Radio Vatikanin në gjuhën shqipe, Kardinali shqiptar, Ernest Simoni përshëndeti mbarë Kombin shqiptar duke thenë: “Si popull me bujari, me dinjitet kombëtar, me Gjergj Kastriotin në krye, të mundohemi që të gjithë të bashkohemi në një harmonizim fjale, mendimi e veprimi, lutjeje, përshpirtërimi, dashnije, për paqë, buzqeshje e lumturi për të gjithë popullin, para të Madhit Zot, në forcën e Tij hyjnore që ka me kenë dritë e dhënë prej qiellit, me pa të gjithë diellin që do shëndrit të gjithë popullin, në rast se na përshëndesim të Madhin Zot e lutemi…”. Me ketët rast, Kardinali shqiptar ofroi bekimin e tij drejtuar Shqiptarëve kudo që janë, duke thenë: “Zoti Kjoftë me ju! Bekimi i Hyut të gjithëpushtetshëm, Ati e Biri e Shpirtit Shejtë, qoftë gjithmonë në zemrat tuaja! Rrnoftë Populli Shqiptar, Rrnoftë Shqipënia!”
Radio Vatikani në gjuhën shqipe njoftoi se Kardinali shqiptar Ernest Simoni — i mbijetuari i burgjeve dhe internimeve të regjimit të egër komunisto-ateist të Enver Hoxhës – festoi, javën që kaloi, 65-vjetorin e meshtarisë. Ka qenë 7 prilli i vitit 1956 atëherë kur Dom Ernest Simoni është shuguruar meshtar nga Imzot Ernest Çoba, ish-Arkipeshkvi i Shkodrës, i cili me një heroizëm të pashoq, vdiq edhe ai vet nën tortura mizore në duar të xhelatëve komunistë të burgut të Tiranës, në Janar të vitit 1980.
Fatin e Imzot Çobës dhe të qindra klerikëve të tjerë në fillim të regjimit komunist due më vonë e pësoi edhe prifti i ri në atë kohë, Don Ernest Simoni – sot Kardinali i parë shqiptar – i cili kaloi tre dekada të jetës së tij në burgjet dhe kampet e internimit komunist të regjimit të Enver Hoxhës. Kalvari i Don Ernest Simonit nisi në prak të Krishtlindjes të vitit 1963, kur ai arrestohet nga komunistët si “armik i popullit”, ndër të tjera akuza, sepse kishte kremtuar një meshë pëkujtimore – siç është traditë e Kishës Katolike kushtuar të vdekurëve – për shpirt të ish-Presidentit të Shteteve të Bashkuara të Amerikës, Xhon F. Kenedi, i cili ishte vrarë në Dallas të shtetit Teksas vetëm disa muaj më parë. Si përfundim, Don Ernest Simoni arrestohet, burgoset, internohet, dërgohet në punë të detyruara, përfshir handrakët e Shkodrës dhe në miniera. Besoj se Kardinali Ernest Simoni të jetë i vetmi klerik katolik shqiptar ende i gjallë i cili u mbijetoi torturave, burgjeve, kampeve të internimit dhe në përgjithësi barbarizmave që regjimi komunist i Enver Hoxhës kreu mbi klerikët shqiptarë të tre feve në përgjithësi — një barbarizëm që ishte veçanërisht brutal ndaj Kishës Katolike Shqiptare dhe përfaqsuesve të saj, siç ishte Don Ernest Simoni, në veçanti. Kardinal shqiptar, mund të jetë i vetmi ndër klerikët katolikë të atij brezi të zhdukur nga Enver Hoxha, i cili “Rrnon ende për të tregue”.
Jo se nuk dihej kjo e vërtetë, por u bë edhe më e qartë me shembjen e Murit të Berlinit dhe me lirimin e disa prej klerikëve që për fatin e tyre e tonin kishin mbetur ende gjallë “për të tregue”. Klerikë si Kardinal Simoni dhe At Zef Pllumi, i cili me veprën e tij, “Rrno për me Tregue”, rrëfimet rrënqethëse të vuajtjeve të klerikëve katolikë shqiptarë dhe shumë të tjerëve. 30-e ca vjet më parë dhe me ndryshimet historike anë e mbanë botës ish-komuniste në Evropë, përfshir Shqipërinë enveriste, këto tregime u bënë të mundura dhe u botuan, pasi diktaturat dhe diktatorët, përfshir monumentet e tyre po ç’rrënjoseshin dhe po groposeshin, përfshir Shqipërinë.
Dom Ernest Simoni lirohet në vitin 1990, njëkohësisht filluan të hapeshin kishat e xhamitë. Shqipëria nuk ishte më vendi i parë dhe i vetëm ateist në botë, sipas kushtetutës së diktaturës të vitit 1967 – “diktaturës kushtetuese”, siç e quajnë disa edhe sot në Shqipëri duke justifikuar pjesëmarrjen due mbështetjen e tyre ndaj atij regjimi sikur diktatura komuniste ishte e interesuar të zbatonte kushtetutën. Me ndryshimin e sistemit, ushtrimi i fesë u bë i lirë përsëri, u hapen kishat e xhamitë, ato që kishin mbetur pa u rrënuar nga regjimi komunist i pa Zot dhe i pabesë. Dom Ernest Simoni rifillon apostolatin e tij fetar e meshtarak në shërbim të Zotit dhe besimtarëve, të cilëve për pothuaj një gjysëm shekulli u ishte mohuar e drejta e ushtrimit të fesë në publik, megjithëse ka pasur shumë shqiptarë të guximshëm që e kishin ruajtur traditën e tyre fetare gjatë komunizmit, megjithëse mund ta pësonin keq po të diktohej një gjë e tillë nga regjimi komunist.
Ndërkaq, pas vizitës historike të Papa Gjon Palit të II në Shqipëri me 25 prill, 1993 — në shtator të vitit 2014 Papa Françesku bëri vizitën e tij apostolike në Shqipëri që ishte edhe e vizita e pare e tij në një shtet të kontinetit evropian. Gjatë asaj vizite Papa Françesku u takua me Dom Ernest Simonin dhe dëgjoi dëshmitë mbi vuajtjet e tija nën regjimin komunist. Nga takimi me priftin e vuajtur shqiptar, Papa Françesku mallëngjehet deri me lotë dhe emocionohet dukëshëm nga tregimi i vuajtjeve të Dom Ernestit në burgjet komuniste, sa që e përqafon vëllazërisht të mbijetuarin e regjimit komunist të Enver Hoxhës, një fotografi kjo shumë domethenëse e që në atë kohë u transmetua anë e mbanë botës nga mediat ndërkombëtare. Dy vjet më vonë, më 2016, Papa Françesku i akordon Dom Ernest Simonit titullin më të lartë administrativ e fetar – atë të kardinalit të Kishës Katolike – një titull nderi ky, pasi Dom Ernest Simoni e kishte treguar me vepra se kishte qenë gati të jepte edhe jetën për fenë e tij si dhe për lirinë dhe paqën e popullit të vet.
Kardinali Ernest Simoni megjithse i shkuar në moshë (93-vjeç) — edhe në këtë 65-vjetor të meshtarisë — vazhdon të jetë i interesuar për gjendjen aktuale të shqiptarëve, për të mirën e popullit të vet, për lirinë, paqën dhe mirëqenjen e bashkkombasve të tij në Shqipëri dhe kudo që janë ata. Në këtë frymë vëllazërore dhe baritore, Kardinali shqiptar Ernest Simoni – me rastin e 65-vjetorit të meshtarisë së tij – përcolli nepërmjet radio Vatikanit në gjuhën shqipe — këtë porosi të gjithë atyre që me 25 prill do të hedhin votën e tyre për të ardhmen e Shqipërisë dhe të shqiptarëve, duke thenë:
“Po afrohen zgjedhjet. Zgjedhjet janë (shprehje) e vullnetit të lirë të popullit. I një populli të pjekur që kërkon dashuri, paqë, vëllazërim, mirësi e begati, për të gjithë. Secili mendon që me hedhë votën e vet, zgjedhjen e vet për njerëzit që janë vërtetë, gëzimi i popullit. Çdo deputet që do të zgjedhet do të konsiderohet prej popullit në rregull, si një babë i dytë që përpiqet të zgjidhë vështirsitë që ka në anën jetësore due ekonomike, me gjetë vende pune, me u interesu për edukatën e tyre, me ndejtë larg mëkatit, për të kriju nji shoqëri plot vëllazënim dhe nji buzëqeshje në zemër e në sytë e tyne, ashtuqë kur të shohin deputetët, të jetë si me pa njeriun më të dashur të tyre. Kjo ashtë fjala e Zotit dhe u shkoftë në veshë të gjithëve”, porositi votuesit shqiptarë, Kardinali Ernest Simoni.
Kardinalit shqiptar Ernest Simonit i urojmë 65-vjetorin e meshtarisë dhe jetë të gjatë në shërbim të fesë dhe të Atdheut. Komunizmi dhe komunistët shqiptarë – atëherë dhe sot — mund t’i kenë konsideruar si fitore të përhershme të komunizmit shiqptar dhe atij ndërkombëtar, shtypjet dhe shfarosjen e klerikëve katolikë dhe të feve të tjera, në përgjithësi. Atyre nostalgjikëve të komunizmit shqiptar dhe mbështetsëve të tyre – të cilët janë prononcuar kohët e fundit se “Komunizmi ishte në anën e duhur të historisë” dhe se “komunizmi kishte më shumë të mira se këqia”, dua tu them që të gjejnë rastin e të flasin me Kardinal Ernest Simonin sa është gjallë e ndoshta mund të marrin një përspektivë tjetër për të “mirat e komunizmit”, për të cilat ata flasin. Mbrojtja ose heshtja ndaj krimeve të shqiptarit kundër shqiptarit gjatë periudhës komuniste, mbetet një njollë kombëtare e cila nuk do të zhduket për derisa personalitete të larta të politikës shqiptare nuk përfillin zërin brendshëm të ndërgjegjes së vet dhe as interesat kombëtare.
Por, e keqja kurrë nuk mbizotëron mbi të mirën, përjetësisht. Siç është shprehur me një rast — kolegu dhe bashkvendasi im i nderuari Prof. Sami Repishti, edhe ky vet e familja e tij viktima të komunizmit dhe të fashizmit – se, “Njeriu i përket Zotit dhe si i tillë është përgjegjës ndaj ndërgjegjës së vet, atij zëri të fuqishëm brenda vetes tonë i cili na lavdëron dhe na qorton, por që është një zë që nuk mund të shuhet. Natyra e tij shpirtërore dhe fuqia e tij e pamposhtur janë baza e bindjeve tona se ekziston vetëm një fitore, e vërteta, se e mira fiton gjithmonë mbi të keqën.”
Jeta dhe vepra e Kardinal Ernest Simonit – megjithë vuajtjet e tmershme të tija dhe vrasjet e qindra bashkvëllëzërve të tij të pafajshëm klerikë, vetëm e vetëm, se kishin një mendim ndryshe ndaj imponimit me force të komunizmit ndërkombëtar sllavo-aziatik mbi shqiptarët – na tregon sot se ndonëse pak me vonesë dhe pas humbjeve të mëdha, më në fund e mira gjithmonë fiton mbi të keqen. Lavdi viktimave të pafajshme të komunizmit shqiptar – këtyre rrezeve të qytetërimit shqiptar!
Papa Françesku përqafohet në Katedralën e Shën Palit në Tiranë me Dom Ernest Simonin gjatë vizitës së tij në Shqipëri në vitin 2014 –L’Osservatore Romano via EPA)
Nga vizita e Papa Françeskut në Tiranë, 2014 dhe takimi me Kardinalin Ernest Simonin
Kalvari i Don Ernest Simonit nisi në prak të Krishtlindjes të vitit 1963, kur ai arrestohet nga komunistët si “armik i popullit”, ndër të tjera akuza, sepse kishte kremtuar një meshë pëkujtimore – siç është traditë e Kishës Katolike kushtuar të vdekurve – për shpirt të ish-Presidentit të Shteteve të Bashkuara të Amerikës, Xhon F. Kenedi, i cili ishte vrarë atë vit në Dallas të Teksasit.
Shqipëria është kapur nga „Partia e horrave dhe hajdutëve“, banditët e së cilës të gjithë janë për skllavëri, për çdo të keqe, për çdo ndryshk, si për shembull: nga natyra gjithsesi, të gjithë derrat janë për baltë. Kundërmasat janë të nevojshme për të ndaluar marrëzinë e tyre. Këtë krim të neveritshëm hajnie e tradhtie ndaj atdheut, përveç shqiptarëve le ta dënojnë perënditë e botës nëntokësore dhe asaj qiellore.
***
Nuk mjafton pyetja “Kush duhet të qeverisë a të drejtojë”, por “Si të kontrollohen ata që drejtojnë”.
Pse politikë-bërësit e korruptuar antikombëtarë do të ndryshonin ndonjë gjë në Shqipëri (dhe në gjymtyrët e saj të amputuar) kur ata me decenie janë duke u kënaqur? Pse mos ta vjedhin, terrorizojnë, varfërojnë dhe detyrojnë (sidomos) rininë të shpërngulet jashtë vendit, kur nuk kanë frikë nga një popullsi e dobët-indiferente për të cilën janë të sigurt se nuk do të reagojnë?
Shqiptari i gjorë, si i vetmi fenomen në Evropë, proteston në mënyrë të organizuar dhe dhunshëm për të drejtat e qenve pa të zot, që të sillen lirisht rrugëve dhe rrezikojnë jetën e kalimtarëve, por heshtin dhe nuk reagojnë fare kundër padrejtësive që i bëhen fqinjit nga regjimi i korruptuar mafioz, nëse ai regjim nuk e prek atë!
***
Metodat e sundimit të Ramës: Një poshtërim i sofistikuar i dinjitetit njerëzor.
25 Prilli është garë vendimtare për ekzistencën e Kombit dhe Vendit, pa dallim gjinie, moshe, mjedisi, vendbanimi, profesioni, përkatësie sociale, partiake, klanore e fisnore.
Ata që blejnë votën janë kriminelë, e ju që e shitni jeni kokëmish.
Nëse duam një Shqipëri më të mirë duhet që ne të jemi më të mirë. Nëse duam ndryshim duhet që secili prej nesh të ndryshojë veten, të ngrihesh në këmbë dhe të marrësh përgjegjësinë tënde. Mjaft me llafet e kota arsyetuese se duhet tjerët të ndryshohen. Nëse nuk e bënë këtë sot nuk ke të drejtë të ankohesh nesër. Zgjohu nga gjumi i tepruar dhe motivo veten dhe mjedisin për të arritur qëllimin e madh: ndryshimin pozitiv, për mirëqenien e përgjithshme të të gjithëve.
Ne nuk duhet ta shesim të ardhmen tonë. Nëse e mbështetni qeverinë aktuale (të Ramës) do të jetë “Një garë vrapimi drejt greminës”. Duhet ndryshime të menjëhershme, të kthehet shpresa, dhe më 25 Prill: hedhjen në koshin e plehrave të kësaj qeverie që shpopullon vendin dhe shkrin kombin. Ju nuk mund ta besoni më atë që thotë ai. Populli nuk mund të votojë më për atë që Rama përfaqëson.
PS: Unë nuk them cilën parti ta votoni, por cilën mos ta votoni. Kjo ka të bëjë me brezat tanë të ardhshëm, ta trashëgojnë vendin, të cilin të parët e tyre e lanë me gjak për ta mbrojtur.
Qysh në rininë e hershme, nga rrëfimet e prindërve (psikiatër-psikolog), e dija që emocionet nuk mund të viheshin në dyshim dhe se linjat ndarëse midis arsyes dhe çmendurisë ishin jashtëzakonisht të ngushta. Qelizat e çmendurisë, tradhtisë dhe krimit fshiheshin në çdo tru dhe në çdo sistem nervor të politikë-bërësit shqipfolës.
Ndryshimi i madh i demografisë në Shqipëri, rinia që vazhdimisht ikën dhe zëvendësimi i tyre me të huaj, nuk është një teori konspirative, por fakt.
Zëvendësimi i popullsisë autoktone (shqiptare) të shtetit amë me emigrantë të paligjshëm nga Afrika dhe Azia zhvillohet papengesë, me forcë gjithnjë e më të madhe. Ky akt shkatërrues është një politikë e vullnetshme politikisht nga kapsit e shtetit të këtij regjimi të ndyrë, të cilin shqiptarët kokëmish vetëm e shikojnë por nuk e kundërshtojnë. Ndërkaq mediat e shitura heshtin.
Qeveritarëve të korruptuar e servil të trojeve tona nuk u konvenon shteti ligjor por statusi “qëndrim në vend ose ngecje” në mënyrë që edhe nja 30 vjet tjera të mbesin në pushtet që u jep lezet, në llogari të popullit të manipuluar dhe të atyre që ua kanë blerë votat.
***
Shqiptarët ikin sepse kanë humbur shpresën. Shpresa (reale) është një bimë e kursyer, ajo lëshon filiza të rinj në errësirë sa herë që ribëhet.
Ne kemi nevojë për shpresë që të jemi në gjendje të shijojmë jetën dhe të rritemi. Mos harroni se shpresa është në të vërtetë një nga udhëzuesit tanë më të mirë për jetën. Na ndihmon të shkojmë në drejtimin e dëshiruar. Pa shpresë, është shumë e lehtë të rrëmbehemi dhe të humbasim veten gjatë rrugës. Gjendjet emocionale të pashpresë kanë tendencë të përjetësohen tek individi. Është e lehtë të ndihesh bosh nga energjia, të humbësh guximin dhe të jetosh jetën e dekurajuar. Ti je në fakt ai që me ndihmën e vullnetit dhe aftësive personale duhet të kundërshtosh, të marrësh përsipër sfidën e ndryshimit të gjendjes tënde emocionale.
Mallkimi i popullit shqiptar është përçarja, zilia, xhelozia, ligësia dhe urrejtja ndaj bashkëkombësve të tyre, historia e ka dëshmuar. Në këto rrethana del jashtë loje çdo frenim, edhe ndaj formave më mizore të vetë-shkatërrimit. Askush si shqiptarët nuk punon kundër vetvetes. Dhe, fajtorët kërkohen gjithmonë ndokund tjetër.
Shqipëria ka nevojë për një parti të re politike, konservatore, ku një detyrë e rëndësishme do të jetë shpërndarja e njohurive të reja për Kombin tonë – për të kaluarën, të tashmen dhe të ardhmen.
***
O shqiptarë, ju që jeni duke fjetur pa ndërprerje?! A mund të bëni ndryshime dramatike në mënyrën e të jetuarit? A është me të vërtetë e mundur të ndryshoni mendimet dhe sjelljet që shihni se veprojnë kundër jush, por që megjithatë kanë qenë shoqëruesit tuaj për aq kohë sa ju mund të mbani mend? A është me të vërtetë e mundur të bëni një kthesë dhe të programoni përsëri vetveten kur nuk keni njohur kurrë ndonjë mënyrë tjetër të të menduarit dhe vepruarit. A është e mundur të bëhesh një version krejt i ri i vetes?
“Ai që nuk mund të përdorë arsyen është budalla. Ai që nuk dëshiron është hipokrit. Ai që nuk guxon është skllav”, – gjyshi im.
*Aurel Dasareti, USA, ekspert i shkencave ushtarake-psikologjike (dasaretiaurel@yahoo.com.au)
“Fundi i madhërisë nuk vjen kurrë i vetëm, por si një vorbull merr me vete gjithshka që ka pranë”. Profecia e Rozenkrancit në Hamletin e Shaekespeare-it fotografon mirë rrezikun përballë të cilit Kristiandemokracia gjermane, gjashtë muaj para daljes nga skena të kançelares, që ka mbajtur pushtetin për 16 vite, duke i siguruar Gjermanisë qëndrueshmëri dhe mbarështim të mirë t’ekonomisë. Rrallë herë një stinë e gjatë sundimi mbyllet qetësisht e pa dhimbje. Lamtumira e nënës së kombit nuk bën përjashtim. Por fundi i shpejtë i erës Merkel lajmëron edhe një fazë të re të jetës shtetërore gjermane: mbas letargjisë më se dhjetëvjeçare të shkaktuar nga siguritë qetësuese të kançelares së përjetëshme, në Gjermani është kthyer politika dhe Berlini po bëhet laboratori më i madh i Evropës.
Disa bëma, në javët e fundit kanë ndryshuar rrënjësisht koordinatat e Vendit. Simbas rradhës, zgjedhjet vendore në Baden – Würtemberg dhe në Renani – Palatinat, ku Cdu ka rënë në shifrat më të ulta historike. “Skandali i maskerinave”, që detyroi të dorëhiqeshin tre deputetë demokristianë e mbi të gjitha zbuloi një fole krimbash veprimtarish të allishverisheve dhe pazareve të majme që po i kushtojnë një rënie të madhe miratimesh. Së fundi kërkimi falje publikisht Vëndit nga Angela Merkel, që u desh të heqë dorë nga një lockdown i ashpër për Pashkë, të menduar keq e për më tepër të përgatitur akoma më keq: një mea culpa të nderëshme e të guximëshme, por shënjë e një dobësie strukturore. Edhe sepse të pasuar nga një heshtje që zbulon mungesë planesh e nënështrim.
Si sfond i përbashkët i tre ngjarjeve është zhgënjimi nga dështimi i plotë i qeverisë dhe i krahinave në luftën kundër pandemisë: shtim i infektimeve dhe vdekjeve, gjurulldi në masat, grindje të stuhishme mes kançelares dhe kryetarëve krahinorë, mbi të gjitha një dështim i bujshëm i fushatës së vaksinimeve, që deri tani ka shënuar vetëm 10 % të popullsisë të marrë dozën e parë e më pak se 5 % të dytën.
Pasojat mbi politikën gjermane janë lëkundje të vërteta tërmeti. Hija e lënë nga votimet e Shtutgardit ku, për herë të parë, u shfaq mundësia e një koalicioni “semafor” ndërmjet të Gjelbërve, Spd (të kuqve) dhe liberalëve (të verdhët) lëkundet tani mbi hulumtimet kombëtare, me Cdu – Csu të rënë në 25%/28% të piksynimeve të votës. Hamëndja e një qeverie pa Bashkimin nuk është më as e pamundur as e largët.
Aq më tepër sepse Cdu duket në një zvetënim të plotë dhe Merkel që, për vite, e vetme i ka mbuluar stoikisht problemet, nuk është më në gjëndje t’a stabilizojë. Kançelarja në fakt tashmë i ka dhënë lamtumirën partisë, por zbrazësia që le duket e pambushëshme. Fusha konservatore është e përçarë mbi atë që duhet të hidhet në betejën për kançelarinë në votimet e shtatorit: kandidatit të natyrshëm të shpëlarë të partisë Armin Laschet, kryeministër renan e kryetar i ri i partisë, shumë në Cdu i parapëlqejnë karismatikun Markus Söder, kryeministër i Bavarisë dhe kryetar i binjakes Csu.
Deri edhe vetë Merkel duket se se po largohet nga Laschet, që u desh në vazhdimësi me kursin e saj qëndërsonjës e të matur. Në një intervistë televizive, të shikuar nga milionë gjermanë, kançelarja e sulmoi në vetë të parë, duke i vënë gishtin si njërin nga kryeministrat krahinorë që nuk kanë mbajtur parasysh masat shtrënguese të bashkërenduara ndërmjet saj dhe kryetarëve të krahinave. “Nuk kam qënë i kënaqur”, ka pranuar Laschet, niveli i popullaritetit të të cilit është shumë i ulët në krahasim me rivalin bavarez që tani për tani parapëlqen të mbetet në hije, Armin Laschet – parathotë një drejtues i Cdu-së – nuk do të bëhet kançelar, por do të jetë viktima e fundit e Angela Merkel-it”.
Problemi është n’atë që edhe Markus Söder nuk është siguri e fitores. Era Merkel që kundrejt së jashtëmi ka shënuar fitoren e Gjermanisë si fuqi eksportuese botërore, së brëndëshmi është karakterizuar nga një dinamizëm i pakët politik dhe nga një vetëkënaqësi e qenësishme, e cila nuk ka mbajtur parasysh sfida vendimtare si dixhitalizimi dhe një program i guximshëm i gjelbërt. Sfida që sot trokasin në derë. Për më tepër Gjermania duhet të ripërcaktojë së bashku me Evropën marrëdhëniet transatllantike, në dritën e një pakti të ri të ofruar nga Administrata Biden. Cdu – Csu nuk duket se ka drejtimin strategjik për t’a përballuar. Merkel ka qënë fytyra siguruese dhe e mirë e kësaj epoke, pak Biedereirmeier, grua e bëshme por e sheshtë dhe kryeneçe në zgjidhjen e problemeve të mëdha, si Austria e Restaurimit. Por tani le mbrapa një parti të hutuar e në pështjellim të plotë. Të tjerë heroj kryesorë duken në horizont, së pari të Gjelbërit që mbi ekonominë jeshile mund lëvdohen me 40 vjet histori, paraqiten si ndërpretuesit më të besueshëm të bashkëkohësisë së re. Gjithshka mund të ndodhë në Gjermani, edhe që kançelari i ardhshëm (apo kançelarja e ardhëshme) të kenë ngjyrën e shpresës.
“Corriere della Sera”, 2 prill 2021 Përktheu Eugjen Merlika
Shqiptarë, flini rehat! Jeni në duar të sigurta, të pakën sa i përket reformës në drejtësi, dua të them, se probleme të tjera që ua lenë natën pa gjumë ka mjaft. 6 javë më parë u njoftuam se Shqipëria kishte një “kampion të drejtësisë”, madje të dalluar në nivel ndërkombëtar, ndërsa këtë javë morëm haberin e ri se në këtë ndërkohë qenkan shtuar “kampionët” e reformës dhe mbrojtësit e zellshëm të drejtësisë në Shqipëri. Frank Shkreli: Një prokuror i ish-regjimit komunist dekorohet nga Departamenti Amerikan i Shtetit | Gazeta Telegraf – Thuhet se Shqipëria tani ka të pakën dy dyzina “kampionë” të drejtësisë. Çfarë suksesi i madh! A thua se pas 30-vjet post-komunizëm, më në fund shohim, në anën tjetër të tunelit të errët të drejtësisë shqiptare, dritën e reformës përfundimtare të drejtësisë në Shqipëri? Ku ishin këta “kampionë” të drejtësisë më heret? Si nuk i janë bashkuar kampionatit 30-vjeçar për reformën në drejtësi këta burra e burrëresha gjatë gjithë këtyre viteve. Por pyetja më e madhe është se cilat janë meritat e këtyre “kampionëve” për reformën në drejtësi.
Por sidoqoftë, nëse vazhdon kështu të rritet numri i “kampionëve të drejtësisë” nga java në javë në Shqipëri, kujdes Danimarkë se po vjen Shqipëria dhe ta ze vendin e parë për drejtësi shoqërore në botë. Për më tepër, Shqipëria ka prokurorë e gjykatës me përvojën më të madhe se çdo vend tjetër ish-komunist n[ Evrropën Lindore due Qendrore, me edukatë dhe përvojë në “drejtësinë e popullit”, të “diktaturës kushtetuese” të komunizmit enverist.
Ambasada e Shteteve të Bashkuara anë Tiranë në një njoftim në fejsbuk njofton se, “Gjatë “vizitës së tij virtuale” në Shqipëri , Zv. Ndihmës Sekretari i Shtetit Matthew Palmer u takua me Kampionë të Reformës në Drejtësi nga institucionet shtetërore, institucionet e pavarura të drejtësisë, media, shoqëria civile dhe fusha akademike. Gjatë diskutimit të tyre, Zv. Ndihmës Sekretari Palmer ritheksoi mbështetjen e Shteteve të Bashkuara të Amerikës për zbatimin e reformës në drejtësi dhe përkushtimin e tyre për demokratizimin, forcimin e sundimit të ligjit dhe luftën ndaj korrupsionit në Shqipëri. Ai njohu punën e të gjithë pjesëmarrësve në përparimin e reformës në drejtësi dhe sundimin e ligjit, duke u thënë se përkushtimi i tyre është thelbësor për të çuar më tej përparimin e Shqipërisë për anëtarësimin në BE dhe po i mundëson vendit të bëhet një demokraci më e fortë. Reforma në drejtësi nuk është e lehtë, e shpejtë apo e përsosur, por ajo ka filluar të tregojë rezultate tashmë – dhe ne do të vazhdojmë t’ju mbështesim ndërsa ju ecni përpara për të zbatuar reformat, si me përkrahjen tonë, ashtu edhe me programet tona të ndihmës… Shtetet e Bashkuara do të qëndrojnë krah jush ndërsa ju ndryshoni kulturën e ngulitur të korrupsionit dhe pandëshkueshmërisë në Shqipëri”, u ka thënë Zv. Ndihmës Sekretari Palmer, atyre që u cilësuan si kampionë të reformës në drejtësi në Shqipëri, gjata[ vizitës së tij virtuale në atë vend.
Unë nuk dëshiroj të denigroj seriozitetin me të cilin ambasada amerikane e ka marrë reformën në drejtësi dhe nuk dua të nënçmoj as punën që mund të ketë bërë ndonjëri prej këtyre “kampionëve” pjesëmarrës në atë takimin virtual me Z. Palmer, por kurioziteti, për të mësuar diçka më shumë për kontributin e tyre, nuk të le rehat për të mësuar diçka amë shumë për këta kontribues të refomrës në drejtësi. Në njoftimin e Ambasadës thuhet se, “Ai (Z. Palamer) njohu punën e të gjithë pjesëmarrësve në përparimin e reformës në drejtësi dhe sundimin e ligjit, duke u thënë se përkushtimi i tyre është thelbësor për të çuar më tej përparimin e Shqipërisë për anëtarësimin në BE dhe po i mundëson vendit të bëhet një demokraci më e fortë”. Unë, si një taksa pagues amerikanë do të doja të dija se cili është kontributi i këtyre pjesëmarrësve në drejtësi – si individë dhe si grup — ashtuqë që të festojmë me ta së bashku arritjet e tyre due të shoqërisë shqiqtare në fushën e reformës në drejtësi dhe t’i nxisim ata, siç tha edhe zyrtari i lartë amerikan Z. Palmer, këta “Kampionë të Reformës në Drejtësi”, në përpjekjet e tyre, në mënyrë që populli shqiptar të ketë drejtësi të vërtetë”. Por, fatkeqsisht, ka shumë njerëz në Shqipëri – në politikanë, prokurorë dhe gjykatës — që gjatë këtyre tre dekadave kanë penguar zhvillimin e reformës në drejtësi në Shqipëri, disa prej të cilëve edhe mund të konsiderohen sot si “kampionë” të drejtësisë. Këtë nuk e them unë, por janë, pikërisht, ndërkombëtarët e të gjitha niveleve, që vit pas viti kanë shënuar shkeljet flagrante të drejtave të njeriut dhe të sistemit të drejtësisë në Shqipëri, të zhytur në korrupsion. S’do mend se Shqipëria ka nevojë për ndryshime radikale në sistemin juridic, por nuk besoj se një paradë e tillë në televizion me njerëz që nuk kanë të bejnë me drejtësinë dhe me disa përfaqsues të drejtësisë ish-komuniste, i shërben kauzës së reformës në drejtësi në atë vend. Pa dashur të përmend të pakën tre raporte ndërkombëtare të kohëve të fundit mbi problemet serioze të drejtësisë shqiptare deri më sot, përfshirë Raportin Vjetor të Departamentit Amerikan të Shtetit mbi të Drejtat e Njeriut, ku përmendet pa-pandërshkueshmëria si një problem serioz– për mua është e pakuptimt një shfaqje e tillë në këtë mënyrë dhe në këtë kohë – 2-3 javë para zgjedhjeve të përgjithëshme.
Të gjithë ia duam të mirën Shqipërisë dhe shqiptarëve kudo që janë. Në të vërtetë, duam që Shqipëria të bëhet si Danimarka ose si Zvicra. Por duam që drejtësia të mbretërojë dhe të zbatohet për të gjithë njësoj, veçanërisht, një shoqëri si Shqipëria që ç’prej themelimit të saj nuk ka parë kurrë drejtësi, e sidomos për pothuaj gjysëm shekulli komunizëm. Të gjithë jemi të vetdijshëm se drejtësia, liria dhe barazia janë faktorë të rëndësishëm që një shoqëri të përparojë dhe të shkojë përpara. Pyetja është se si të arrihet deri tek ky qëllim. Unë nuk besoj se duke venë në detyra me përgjegjësi për reformën në drejtësi, përfaques të “gardës së vjetër” të diktaturës, është mënyra për të siguruar reformën në drejtësi dhe për të sjellur paqën dhe pajtimin në Shqipëri. Një lëvizje për një sistem juridik më efektiv duhet që të bashkojë të gjitha palët e spektrit politik me qëllim që të lehtësohet krijimi i një atmosfere të re pajtimi kombëtar, kushtuar forcimit të dialogut se si mund të çohet përpara drejtësia, siguria dhe barazia për të gjithë shqiptarët, pa dallim. Barazi dhe drejtësi do të thotë trajtim i barabart nga shteti dhe shoqëria, mundësi për përparim për të gjithë pa dallim dhe mbrojtje nga drejtësia, sidomos për ata që në të kaluarën kanë qenë viktima të sistemit. Barazi e drejtësi do të thotë zhdukja e pengesave që kanë bërë të pamundur deri më tani pjesëmarrjen e plotë të disa grupeve – siç janë ish-të përndjekurit dhe pasardhësit e tyre – në sistemin juridik dhe në reformën e drejtësisë. Diversiteti ose gjithëpërfshirja krijon, detyrimisht, një mjedis në të cilin individët dhe grupet e ndryshme të lëna pas dore dhe të shtypura, historikisht, ndjehen të mbështetura, të respektuara dhe të vlerësuara nga sistemi në fuqi, për pjesëmarrjen e tyre në vendimet për zgjidhjen e problemeve me të cilat përballen sot shqiptarët.
Për derisa politika dhe drejtësia shqiptare nuk merren seriozisht me trashëgiminë dhe me të kaluarën e krimeve të regjimit komunist të Enver Hoxhës, prej gjysëm shekulli – ashtu siç kanë bërë shumica e ish-vendeve komunkiste të Evropës – në Shqipëri nuk do të ketë drejtësi. Kjo nuk është vetëm një çeshtje drejtësie, por është edhe një çeshtje morale, që kërkon përgjegjësi dhe zgjidhje nga ana e organeve të shtetit dhe të drejtësisë. Në Amerikë përdoret fraza: “Drejtësia e vonuar është drejtësi e mohuar”. Për viktimat e regjimit komunist të Enver Hoxhës drejtësia është vonuar për një kohë të gjatë tashti. “kampionët “ e drejtësisë mund të menodjnë ndrxyseh, por drejtësia është diçka më tepër se të burgosësh hajdutin dhe të korruptuarin. Drejtësia, mbi të gjitha, ka të bejë me jetën dhe me vdekjen. Nuk e kam fjalën për hakmarrje, por pa-ndëshkueshmëria dhe mos llogaridhënia për krimet e komunizmit nuk mund të pres më gjatë. Shoqëria shqiptare duhet të përballet me atë histori të hidhët, sa më parë aq më mirë. Deklaratat e fundit nga figura publike dhe politike shqipotare duke glorifikuar komunizmin janë tepër të dëmshme dhe përçarëse. Edhe drejtësia e re shqiptare ka rolin dhe përgjegjësinë e saj në këtë mes. Prandaj nuk janë nostalgjikët e atij sistemi kriminal, qofshin ata në politikë ose në sistemin juridik, që mund të bejnë ndryshimin e madh. Thjesht, kjo është një çështje kredibiliteti! Prandaj, nëqoftse dëshironi që të siguroni drejtësi për brezat e ardhëshëm, është e nevojshme që të vendosni drejtësinë për të kaluarën dhe për të tanishmën. Unë do të dëshiroja që disa prej këtyre “kampionëve të drejtësisë”, disa prej të cilëve i njoh si gazetarë, të luajnë rolin që mund të luajnë në mediat e tyre në mbrojtje të të drejtave të viktimave të komunizmit, si një kusht paraprak për një shoqëri më të drejtë dhe më të barabart për të gjithë.
Unë e kam thenë edhe më përpara dhe do vazhdoj ta them deri sa të kem mundësi se nëqoftse reforma në drejtësi do të jetë e besueshme, efektive dhe serioze, ajo duhet të jetë gjithëpërfshirse në Shqipëri. Duhet të përfshij edhe prokurorë e gjykatës nga shtresat jo të përfaqësuara deri më tani, siç janë ish-të përndjekurit e komunizmit. Ky është standardi amerikan, sistemi duhet të jetë gjithëpërfshirës, për ndryshe nuk ka kredibilitet. Shqiptarët e dinë mirë se kush janë e kush nuk janë kampionët e drejtësisë. Po e përfundoj me një koment të marrë nga një lexues në fejsbukun e Ambasadës amerikane në Tiranë, pyetje që edhe unë vet e kam bërë edhe herë tjera, por duket se është një ndjenjë që ndahet nga shumë të tjerë, siç pasqzrohet edhe nga komentet në faqen fejsbuk të ambasadës:
Nga US Embassy Tirana Facebook:Atdheu jonë loton: A ka ndonje prokuror te persekutuar te rregjimit komunist kjo reforma ne drejtesi e nderueme Zonja Yuri Kim? Nese me ktheni pergjigje ju falenderoje shume. Na thoni emrat ju lutem. Te behet e besueshme reforma ne drejtesi duhet te kete prokuror nga klasa e perndjekureve politike, perndryshe eshte fallco,ashtu sic nisi demokracia ne 1991 dhe na doli diktature e dyte 30 vjecare!!
“Kampionët e reformës në Drejtësi” në Shqipëri gjatë një takimi virtual organizuar nga Amabsada e Shteteve të Bashkuara në Tiranë me Zv. Ndihmës Sekretarin e Shtetit, Z. Matthew Palmer
Drejtësi për të gjithë dhe pa dallim, përfshirë shtresat e të përndjekurve politikë të periudhës së komunizmit
Ndonëse kanë kaluar mbi 100 vjet, ende sot e kësaj dite udhëheqës të çekuilibruar të vendit, politikanë të çekuilibruar, historianë të çekuilibruar, analistë të çekuilibruar, dhe natyrisht levantinët dhe profanët shqiptarë, nuk e kanë kuptuar ende se në vitin 1914 rreziku jetik dhe më i madh i Shqipërisë dhe i kombit shqiptar ishin Serbia dhe Greqia.
Dy shtetet fqinjë, që kishin trupat e tyre pushtuese brenda në Shqipërinë e pavarur londineze, dhe që na grabitën dhe kanë edhe sot e kësaj dite në zotërim territore shqiptare. Disa mendjeshkulur nuk e kanë kuptuar ende, ose bëjnë sikur nuk e kuptojnë, ose kanë interesa financiaro-okulte që të harrohet kjo e vërtetë kombëtare dhe e dhimbshme historike.
Nuk është rastësi që viti 1914, nga më tragjikët e historisë sonë kombëtare, paraqitet sot si objekt humori folklorik nga politika infantile, nga historiografia infantile dhe nga analitika fondamentaliste antishqiptare, duke fshehur dhe mos përmendur se cili ishte rreziku i vërtetë i Shqipërisë në vitin 1914.
Për levantinët, që duan fqinjët më shumë se atdheun, po sjell çfarë shkruan shkenca e sotme gjermane për Shqipërinë e vitit 1914:
”Nacionalistët epirotas dhe trupat pushtuese greke u përpoqën më tej që të ndryshonin kushtet me anë të shtrëngimit, aq sa ta bënin të sigurtë qendrimin e territorit nën Greqi: Ata dëbuan shqiptarët myslimanë nga qytetet e Gjirokastrës, Delvinës dhe Libohovës, dhe për këtë arsye çuan grekë, të cilët u veshën si shqiptarë. Qëllimi i këtij aksioni ishte i qartë: Komisioni Ndërkombëtar për kufijtë duhet të gënjehej për kushtet e vërteta. Bandat epirote këtu vazhduan të përndiqnin popullsinë myslimane. Sipas raporteve bashkëkohore, midis tetorit të vitit 1913 dhe majit të vitit 1914, u vranë rreth 20 mijë njerëz nga nacionalistët grekë”.
(Hanns Christian Lohr, “Themelimi i Shqipërisë. Wilhelm Widi dhe diplomacia e Fuqive të Mëdha në Ballkan, 1912-1914”, Tiranë 2019, Shtëpia Botuese “Skanderbeg Books”. fq.235)
Historinë shqiptare më mirë se zyrtarët dhe politika shqiptare e lexon dhe e kupton shkenca gjermane. A është ky moskuptim shqiptar i vitit 1914 në vitin 1921 një infantilizëm historik, papjekuri shtetformuese, mentalitet rajaje apo ndikim i shteteve të rrezikut të vitit 1914, të cilët përpiqen ta bëjnë popullin shqiptar dhe kombin shqiptar të mos kuptojë se Serbia dhe Greqia vazhdojnë të jenë sot e kësaj dite kërcënim integriteti territorial nga toka dhe nga deti për Shqipërinë dhe për kombin shqiptar edhe në vitin 2021?
Nuk kishte ndodhur kurrë më parë, as para hyrjes së Malit të Zi në NATO dhe as pas hyrjes së tij në NATO, që qeveria e shtetit të pavarur të Malit të Zi të dilte me një platformë zyrtare kundër Aleancës Atlantike. E bëri për herë të parë me një deklaratë zyrtare kryeministri i Malit të Zi, Zdravko Krivokapiç, i cili në 24 mars 2021 publikoi një deklaratë të stërgjatë në faqen zyrtare të qeverisë malazeze, ku dënon ndërhyrjen humanitare të Aleancës Atlantike në Serbi në 24 mars 1999, ndërhyrje që ndaloi gjenocidin dhe spastrimin etnik të ndërmarrë nga Serbia e kriminelit të luftës Sllobodan Millosheviç kundër popullit shqiptar të Kosovës.
Kryeministri i Malit të Zi shpalos një platformë emotive antiatlantike, që përsërit qëndrimet dhe politikën zyrtare të Beogradit, i cili nuk e ka dënuar asnjëherë politikën kriminale të Millosheviçit, përkundrazi e vlerëson dhe e nderon atë sot e kësaj dite. Kryeministri i Malit të Zi zbaton protokollin e zi shtetëror të Serbisë, e cila ka krijuar një “Ditë anti-NATO”, të cilën e celebron zyrtarisht çdo vit me qëllimin për të fshehur krimet makabre dhe masakrat e Serbisë ndaj popujve joserbë dhe për të nxitur urrejtje ndaj NATO-s dhe Perëndimit. Ndaj Krivokapiç hartoi një deklaratë të stërgjatë proserbe dhe anti-atlantike në “Ditën anti-NATO” të caktuar nga Serbia dhe që kryeministri i Malit të Zi e quajti ditë zie.
Njësoj si gjitha qeveritë dhe forcat ultranacionaliste serbe, Krivokapiç sulmon dhe akuzon NATO-n për ndërhyrjen e 24 marsi 1999 në Serbi, dhe me një demagogji tipike deklaron se “si kryeministër, të cilit i dhembin plagët e racës sime, unë përulem para viktimave të pafajshme”. E shkruar me gjuhën e urrejtjes personale dhe politike ndaj Aleancës Atlantike deklarata shpall se ajo që ndërmori NATO as mund të korrigjohet dhe as nuk ka ngushëllim. Kryeministri i Malit të Zi shprehet se nuk i interesojnë arsyet përse aleanca atlantike e 19 shteteve demokratike të botës ndërmori ndërhyrjen humanitare në Serbi: “Sot unë nuk përmend arsyet ose qëllimet, që paraprinë këtë tragjedi, është e tepërt të flasim rreth kësaj kur ne qëndrojmë sot mbi varre”.
Politika dhe qëllimi zyrtar dhe personal i kryeministrit të Malit të Zi është që të revizionojë historinë moderne të Serbisë dhe të paraqesë NATO-n si agresor dhe Serbinë e Millosheviçit si viktimë. Ai arrin deri atje sa që deklaron: “Në 22 vjetorin e fillimit të bombardimeve të NATO-s ne kujtojmë dhe përmendim emrat e viktimave heroike të 1999”. Kemi një apologji skandaloze të forcave ushtarake dhe policore serbe, që pësuan humbje nga bombardimet e NATO-s dhe u detyruan të ndalojnë agresionin dhe gjenocidin dhe të largohen me turp nga territori i Kosovës së çliruar.
Kulmi i urrejtjes dhe i deformimit historik dhe mental të kryeministrit të Malit të Zi arrin kur ai krahason ndërhyrjet e NATO-s në vitin 1999 kundër agresionit serb me bombardimet naziste gjatë luftës së dytë botërore.
Nuk do të kishte asgjë për t’u habitur që ky politikan filoserb, që ndjehet nacionalist serb, të bënte deklarata të tilla të turpshme dhe të flasë njësoj si Shesheli, Vuçiçi, Dodiku apo Daçiçi të Serbisë. Ajo që përbën skandal politik dhe zyrtar është fakti që Krivokapiç është kryeministër i një shteti anëtar të NATO-s. Platforma anti-NATO, që ai paraqet, nuk është thjeshtë parashtrimi i pikëpamjeve dhe qëndrimeve personale dhe politike të tij. Ajo është portreti i një politike dhe i një qeverie. Ajo është një paralajmërim i madh dhe një dyshim i madh për kursin e ardhshëm dhe për marrëdhëniet e mëtejshme të këtij shteti të vogël ndaj NATO-s.
Politika armiqësore ndaj NATO-s nga qeveria e re e Malit të Zi, që erdhi në pushtet pas zgjedhjeve të 30 gushtit 2020, pritej. Ndryshimi i qeverisë në Mal të Zi erdhi si rezultat i një operacioni të inxhinjeringut elektoral të përgatitur nga Serbia dhe Rusia për vite me radhë për të sjellë në pushtet në Podgoricë një qeveri proserbe dhe proruse dhe njëkohësisht anti-atlantike dhe anti-perëndimore.
Ndaj kemi sot në fuqi në Podgoricë qeverinë e kryeministrit Zdravko Krivokapiç, e formuar nga forcat politike proserbe dhe proruse. Tani këto forca qeveritare dhe zyrtare janë përpara faktit të kryer që Mali i Zi është anëtar i NATO-s qysh nga viti 2017. Por duket se operacioni i madh serbo-rus tashmë ka kaluar në fazën e dytë apo në detyrën e dytë për të transformuar Malin e Zi në një shtet anti-NATO brenda NATO-s. Platforma e gjatë anti-atlantike, që parashtroi kryeministri i Malit të Zi në ditën serbe të anti-NATO-s, evidenton një kurs zyrtar të qeverisë së re për të devijuar nga politika atlantike dhe për të reduktuar anëtarësimin në NATO në një formalitet burokratik.
Nuk është rastësi që platforma dhe veprimi anti-atlantik i kryeministrit të Malit të Zi, Krivokapiç, u përshëndetën menjëherë me entuziazëm nga autoritetet ruse. Agjencia zyrtare ruse e lajmeve “RIA Novosti” në 24 mars përshëndeti deklaratën me shkrim të kryeministrit në kujtim të viktimave të bombardimit të NATO-s në 1999 “ gjë që qeveritë e mëparshme të vendit me në krye Partinë Demokratike të Socialistëve të presidentit Milo Gjukanoviç nuk e kanë bërë gjatë shumë viteve”. Agjencia zyrtare ruse thekson me këtë rast se qysh kur Mali i Zi shpalli pavarësinë me referendumin e vitit 2006, vetëm partitë opozitare proserbe e kanë përkujtuar 24 marsin. Tani këto parti opozitare proserbe janë në pushtet dhe “dita anti-NATO” e Serbisë bëhet “ditë anti-NATO” e Malit të Zi, gjë që krijon paradoks, sepse është shtet anëtar i NATO-s.
Është një zhvillim negativ, jo i rastësishëm, sepse sinjalizon një kurs ndryshimesh rrënjësore në politikën e jashtme të Malit të Zi, me prirjen e largimit nga Aleanca Atlantike, të cilën qeveria e sheh si armike, dhe prirjen e afrimit dhe lidhjes së ngushtë me Serbinë dhe me Rusinë, dy shtete zyrtarisht anti-atlantike dhe anti-perëndimore.
Për linjën e ndryshimeve anti-atlantike dhe anti-perëndimore të qeverisë paralajmëron e gjithë klima politike, që po krijohet nga qeveria e Krivokapiçit në shtetin e anëtar të NATO-s për të revizionuar historinë e Serbisë, të ish-Jugosllavisë dhe të Ballkanit sipas qëndrimeve dhe interesave të historiografisë dhe të politikës serbe. Nuk duket rastësi që në datën 29 mars ministri i drejtësisë i qeverisë së re të Malit të Zi, Vladimir Leposaviç, doli në parlament me deklaratën skandaloze që vinte në dyshim gjenocidin e Srebrenicës të korrikut 1995 dhe kritikoi Gjykatën Ndërkombëtare të Drejtësisë se ka qenë e “njëanshme” kur e ka shpallur verdiktin e saj për këtë gjenocid. Mohimi i gjenocidit serb në Srebrenicë në parlament nga një ministër i rëndësishëm i qeverisë së Krivokapiçit shungulloi si kambanë alarmi në mbarë botën diplomatike edhe demokratike. Ministri i qeverisë së Malit të Zi njësoj si qeveritarët e Serbisë dhe të “serpska republikës” mohonte realitetin tronditës të gjenocidit serb. Një gjenocid për të cilin kanë dhënë verdiktin si të tillë dy gjykata ndërkombëtare, Gjykata e Krimeve të Luftës në ish-Jugosllavi dhe Gjykata Ndërkombëtare e Drejtësisë. Parlamenti Europian në vitin 2009 ka miratuar rezolutë të posaçme për gjenocidin serb në Srebrenicë. Dhoma e Përfaqësuesve e Kongresit amerikan ka miratuar rezolutë të posaçme në 10 korrik 2010 për gjenocidin serb në Srebrenicë. Por ministri i drejtësisë i Malit të Zi nuk përfill vendimet e institucioneve juridike ndërkombëtare dhe vë në dyshim gjenocidin serb të Srebrenicës.
Nuk habit deklarata e ministrit si një politikan ultraserb, që ka qenë dora e djathtë juridike e Kishës Ortodokse serbe në Mal të Zi dhe e peshkopit antimalazez dhe antishqiptar Amfilohije. Në fakt ai reflekton mendimin e brendshëm të qeverisë së re. Kryetari i bashkisë së Podgoricës, Ivan Vukoviç, deklaroi me këtë rast se “kryeministri Krivokapiç ka të njëjtin opinion si ministri i drejtësisë”. Madje qeveria e Krivokapiçit e mori në mbrojtje qëndrimin e ministrit të saj të drejtësisë kur në deklaratën e saj të posaçme në 29 mars deklaron se “qeveria e Malit të Zi nuk don dhe nuk mund të ndryshojë vendimet e Gjykatave Ndërkombëtare, por nuk i deklaron disa kombe si gjenocidialë e disa si të shenjtë”. Në dhjetor të vitit 2020 partia boshnjake në Mal të Zi propozoi një rezolutë parlamentare, e cila njeh Srebrenicën si gjenocid, por shumica qeveritare e kryeministrit Krivokapiç votoi kundër kësaj rezolute.
Në parlament ministri i qeverisë sfidoi qeveritë demokratike të botës dhe opinionin demokratik dhe publik, sfidoi dhe institucionet juridike ndërkombëtare. Ndaj pati dënim të fuqishëm nga Komiteti amerikan i Helsinkit, nga ambasada e SHBA dhe e Britanisë së Madhe në Podgoricë, nga zëdhënësja e Komisionit Europian të BE, nga qindra organizata dhe shoqata rajonale e ndërkombëtare. Demaskimi ndërkombëtar e vuri në pozitë diskredituese kryeministrin Krivokapiç, dhe ai u detyrua që në 5 prill t’i propozonte parlamentit shkarkimin e ministrit të drejtësisë.
Në zbatim të vijës së restaurimit të influencës dhe të politikës proruse e proserbe qeveria e re e Malit të Zi urdhërori revizionimin e vendimeve gjyqësore ndaj organizatorëve dhe pjesëmarrësve të grushtit të shtetit të dështuar të 16 tetorit 2016, kur shërbimi sekret rus dhe serb u përpoqën që të rrëzojnë qeverinë e ligjshme në Podgoricë dhe të pengojnë anëtarësimin e vendit në NATO. Tani organet gjyqësore po ndryshojnë proceset gjyqësore dhe vendimet gjyqësore për të nxjerrë të pafajshëm spiunët e shërbimit të fshehtë ushtarak rus dhe të shërbimit sekret serb, që u dënuan nga procese gjyqësore të rregullta dhe të hapura. Për ironi anti-atlantike, një nga pjesëmarrësit kryesorë në përpjekjen për grusht shteti dhe i dënuar për këtë gjë nga gjykata malazeze në vitin 2017, politikani ultranacionalist serb Milan Knezheviç është sot i emëruar nga shumica qeveritare si kryetar i komisionit parlamentar të sigurisë dhe mbrojtjes.
Klima e re anti-atlantike, proserbe dhe proruse e qeverisë së re të Malit të Zi meriton një ndjekje me vëmendje të veçantë të zhvillimeve në atë shtet, për të mos u gjendur para të papriturave të reja të pakëndshme, që mund të sjellë qeveria e Krivokapiçit. Mali i Zi është shtet anëtar i NATO-s, ku është edhe Shqipëria anëtare. Është edhe shtet fqinj me Shqipërinë. Çdo devijim i Malit të Zi nga kursi dhe nga interesat atlantike dëmton në mënyrë të drejtpërdrejtë edhe interesat jetike të Shqipërisë dhe të Kosovës. Ndaj për platformën e turpshme antishqiptare të kryeministrit të Malit të Zi kundër ndërhyrjes së NATO-s në Serbi në vitin 1999 duhet të kishin reaguar edhe NATO, edhe Shqipëria, edhe Kosova.
Dy bij poetësh, Marie Gusho e bija e poetit Lasgush Poradecit dhe Gëzim Peshkëpia, monument i gjallë, ish i burgosur politik, i biri i poetit, financierit, gazetarit Manush Peshkëpia pushkatuar pa gjyq nga regjimi totalitarist, shkëmbejnë fotot dhe kujtime nga korrespeondenca midis prindërve të tyre. Dhe kështu njeriu arrin të ndërtojë copëza jete.
Z.Gëzim më tregon se familja e tij kishte albume të tëra fotografish, i jati ishte filatelist i apasionuar, por pas pushkatimit të babait, një ditë përpara se t’i internonin, erdhi policia, i nxori nga shtëpia nënën, gjyshen dhe dy fëmijët, dyllosi dyret dhe sekuestroi gjithçka, sikur shtetëzoi edhe shtëpinë, kështu që atij i kanë mbetur shumë pak foto të familjes nga ajo periudhë, prandaj kopjet e fotove që ia dha Marie Gusho i sheh si një dhuratë të madhe.
Janë tre foto, një kartolinë dhe një kartvizitë.
Në dy foto kanë dalë bashkë të dy poetët Lasgush Poradeci që diktatura e vrau së gjalli dhe Manush Peshkëpia që diktatura e shpalli Armik të Popullit dhe e pushkatoi pas torturash mizore duke u gëdhirë 27 shkurti i 1951 për incidentin e bombës në Ambasadën Sovjetike;
Fotot janë bërë në oborrin e një shtëpie, nuk është oborri i shtëpisë të Manushit, ndofta është shtëpia e Lasgushit apo e ndonjë miku të tyre. Këto dy foto janë më të herëshme, Manushi duket shumë i ri, po ashtu edhe Lazgushi, që dallohet nga flokët.
Fotoja e tretë ku Manushi mban syze dhe pi cigare është bërë në ndonjë kafe, ndofta në oborrin e Kursalit. Personi i tretë duke që është mik i tyre por nuk dihet kush është.
Ndërsa kartolina është dërguar nga Zvicra, Manush Peshkëpia ia ka nisur Lasgush Poradecit nga Berna, më 22 korrik 1938, kur është vetëm 28 vjeçar.
Kartolina është vulosur nga Posta e Tiranës më 27 korrik 1938.
Në kartolinë Manush Peshkëpia shkruan: “Asnjë qiell nuk është më i kaltër se ky i Nicës. Shumë të fala Manush Peshkëpia”!
Duket sikur poeti ndodhet në qiellin e shtatë. Ka vizituar Nicën, qytetin bregdetar buzë Rivierës franceze dhe me ato mbresa nga Berna alpine i dërgon kartolinën Lazgushit.
Në një cep të kartolinës është edhe një përshëndetje në gjermanisht “Freundliche Grüsse” që i drejtohet poetit Lazgushit nga një zonjë zvicerane, me emrin Irene, gazetare në Radion e Bernës.
Nuk mund të mos bierë në sy vlerësimi më i lartë që ka Manush Peshkëpia për Lasgush Poradecin që shprehet shumë qartë në adresë, ku Peshkëpia shkruan në gjermanisht se këtë kartolinë ai ia dërgon Heines të Shqipërisë – “Heinrich Heine von Albanien”.
Ndërsa karvizita ku poeti i uron poetit vitin e ri 1941, daton 29.12.1940, kohë Manush Peshkëpia si financier punonte tek Banka Kombëtare e Shqipërisë dhe pas pushtimit italian bashkë me të vëllain Nexhat Peshkëpinë ishin transferuar në Elbasan.
Botues:
Elida Buçpapaj dhe Skënder Buçpapaj
Moto:
Mbroje të vërtetën - Defend the Truth
Copyright © 2021
Komentet