VOAL – Arthur Stanley Jefferson, i njohur më mirë si Stan Laurel, lindi në Ulverston, Lancashire (Britani e Madhe) më 16 qershor 1890. Babai, producenti, aktori dhe dramaturgu, Arthur J. Jefferson ishte pronari i Jefferson Theater Group dhe një nga aktoret e saj ishte e bukura Madge Metcalfe (e cila më vonë u bë gruaja e tij).
Kur grupi i teatrit u fut në telashe, çifti shkoi të jetojë me prindërit e Madge në Ulverstone, Lancashire veriore në veri të Gjirit Morecambe, ku Arthur Stanley Jefferson lindi më 16 qershor 1890, pesë vjet pas vëllait të tij Gordon. Më vonë, prindërit e Stanit i dhanë një motër të quajtur Beatrice të lindur, megjithatë, në Shield North, ku, ndërkohë, familja ishte shpërngulur.
Këtu, babai i Stan u emërua drejtor i Teatrit Mbretëror.
Jefferson së shpejti u bë një nga impresaret më të famshëm në veri të Anglisë, si dhe pronar i një zinxhiri të teatrove dhe drejtorit administrativ të Kompanisë Britanike të Vëzhguar me Anije.
Stan i ri ishte veçanërisht i magjepsur nga mjedisi teatral, ku ai kaloi pjesën më të madhe të kohës së lirë.
Kur u dërgua për të studiuar në një kolegj që e urrente, ai shfrytëzoi çdo mundësi për të vizituar teatrin e të atit në North Shields, rreth tridhjetë milje larg nga kolegji. Rezultatet negative, për sa i përket studimit, nuk kishin mbërritur, por babai i komikut të ardhshëm nuk bëri asgjë për të dekurajuar dashurinë e tij për teatrin, me shpresën sekrete se një ditë do ta zëvendësonte në fushën e menaxhimit dhe administrimit të teatrit.
Pasi prindi humbi një pjesë të madhe të pasurive të tij në një investim të pafrytshëm në New Theater Royal në Blythe, ai shiti të gjitha teatrot e tij për të shkuar dhe drejtuar, më 1905, Teatrin e famshëm të Glasgow Metropole. Stan, atëherë gjashtëmbëdhjetë vjeç, la shkollën për të punuar me kohë të plotë në sportelin e teatrit, por ambicia e tij e vërtetë ishte të punonte në skenë, e cila, pas insistimeve të panumërta, menjëherë ndodhi, edhe nëse me rezultate shumë të paqarta. Por kokëfortësia e Laurelit ishte legjendare dhe, megjithë reagimet e dobëta, vazhdoi rrugën e saj.
Pas shumë kohësh, ai filloi një turne në Angli me Levy dhe Cardwell’s Pantomimes, në shfaqjen Sleeping Beauty. Me pagën e një sterlinë në javë, ai punoi si menaxher në skenë dhe luajti pjesën e një “Golliwog”, një kukull groteske negre. Pas këtyre fillesave, “goditja” e parë e madhe ndodhi kur atij iu ofrua mundësia të punojë me kompaninë më të famshme teatrore në vend, atë të Fred Karno, ylli i të cilit së shpejti do të bëhej Charlie Spencer Chaplin. Me shoqërinë e Karno ai bëri disa shfaqje dhe nuk ishte e lehtë të shfaqesh në një mjedis kaq të ngopur me talent. Sidoqoftë, Laurel tregoi cilësi të jashtëzakonshme imituese, të njohura edhe nga i madhi Marcel Marceau, i cili vite më vonë pati arsye të shkruante: “Stan Laurel ishte një nga imituesit më të mëdhenj të kohës sonë”. Ai e kishte gjetur rrugën e tij.
Më 1912 kontrata e tij me Karno përfundoi, si një zëvendësues për Chaplinin, Stan vendosi të provojë fatin e tij në SHBA. Më 1916 u martua dhe në të njëjtën periudhë ndryshoi mbiemrin nga Jefferson në Laurel (arsyeja e vetme ishte bestytni: Stan Jefferson është saktësisht me trembëdhjetë shkronja!). Në vitin 1917 ai u vu re nga një prodhues i vogël i cili e lejoi atë të xhironte filmin e parë “Arra në maj”.
Gjithashtu në vitin 1917 Laurel e gjeti veten duke filmuar “Qen të lumtur” në të cilën takoi të riun Hardy.
Më 1926 Stan Laurel, në rolin e regjisorit, filmoi “Get’em Young” ku Oliver është një nga aktorët. Filmi nuk fillon shumë mirë, pasi Oliver digjet dhe zëvendësohet, me urdhër të Roach, nga vetë Stan që në këtë mënyrë humbet drejtimin e tij. Në vitin 1927, megjithatë, lindën veprat e para të çiftit Laurel & Hardy, megjithëse ata janë akoma larg nga të qenurit protagonistë të filmit.
Filmi i parë zyrtar i çiftit është “T’ia veshësh pantollonat Filipit” – “Putting Pants on Philip”, megjithëse në këtë film nuk gjejmë karakterizimet e personazheve të njohura për ne. Nga ky moment fillon partneriteti i hekurt me Hardy.
Vitet e arta mbarojnë rreth vitit 1940, kur marrëdhëniet me studiot Roach dhe Laurel & Hardy mbarojnë, ata kthehen në Metro dhe Fox; shtëpi të mëdha filmash që nuk i japin çiftit shumë kontroll mbi filmat.
Suksesi në Amerikë fillon të bjerë dhe kështu Stan dhe Ollie udhëtojnë në Evropë, ku fama e tyre është akoma shumë e madhe; suksesi është i menjëhershëm.
Vetëm në Evropë ata xhirojnë filmin e fundit “Atollo K”, një bashkëprodhim italo-francez që për fat të keq dëshmon se është një fiasko (ndër të tjera, gjatë xhirimit Stan kapet nga një sëmundje e rëndë).
Në vitin 1955 djali i Hal Roach kishte idenë të propozonte çiftin në një seri komedish për TV … por shëndeti i dy aktorëve është i keq. Më 1957 më 7 gusht, në moshën 65 vjeç Oliver Hardy vdes dhe me të një çift i papërsëritshëm; Stan është i shokuar.
Në vitet e fundit të jetës së tij Stan është i kënaqur me Oskarin, por i vjen keq që Ollie i varfër nuk mund ta shohë atë njohje madhështore. Më 23 shkurt 1965 në moshën shtatëdhjetë e pesë Stan Laurel dhe bashkë me të maska e tij të papërsëritshme, vdiq./Elida Buçpapaj
Komentet