VOAL – John Edgar Hoover lindi në Uashington (SHBA), më 1 Janar 1895. Zyrtari shtetëror dhe politikani, ai mbajti pozicionin e drejtorit të FBI për rreth gjysmë shekulli, duke parë tetë presidentë të Shteteve të Bashkuara të ndiqnin njëri-tjetrin gjatë karrierës së tij të diskutueshme. Ai ka krijuar departamente të shërbimeve federale të hetimit që janë ende shumë aktive, të cilat menjëherë provuan të ishin mjete efektive për të luftuar krimin, të tilla si arkivi për gjurmët e gishtave, të ashtuquajturat “shkencore” dhe akademia për t’u bërë agjent federal.
Emri i Hoover është lidhur, herë pas here, me dyshime për dhunë gjatë disa hetimeve shumë delikate, të tilla si ato që lidhen me vrasjen e Martin Luther King. Për vite, ai është përcaktuar gjithashtu si krahu operativ i “McCarthyism”, fajtor, sipas shumë njerëzve, për të kontribuar në përhapjen e klimës së “gjuetisë së shtrigave” të pjekur gjatë viteve 1950, kur Lufta e Ftohtë ishte në kulmin e tensionin e vet.
Djali i Dickerson Hoover, një gdhendës në profesion, i riu John Edgar duhet menjëherë të përballet me vdekjen e babait, e cila e hedh familjen në kushte financiare tejet delikate. Djali duhet të braktisë studimet e tij, megjithëse pa dëshirë, dhe gjen një punë në Bibliotekën e Kongresit. Ambicioz, punëtori i ri është autodidakt, duke studiuar privatisht, me qëllim për të marrë një diplomë juridike, në Universitetin George Washington.
Pas diplomimit më 1917, një xhaxha me profesion si gjyqtar e ndihmon atë të hyjë në Departamentin e Drejtësisë. Kalojnë disa muaj dhe në prag të vitit 1920, i diplomuari i ri Hoover merret nën krahun e Prokurorit të Përgjithshëm Alexander Palmer, i cili e dëshiron atë si ndihmësin e tij special.
Në ato muaj lindi një sektor i ri kërkimor në departamentin e kryeqytetit të Amerikës, i cili ka të bëjë me hetimin e të dyshuarve “revolucionarë dhe ultra-revolucionarë” pranë partisë komuniste. Kjo linjë e veçantë e hetimeve i është besuar John Edgar Hoover.
I punësuar nga Palmer, Hoover bën një punë monumentale. I ndikuar nga puna e tij në bibliotekë, kryer vite më parë, ai vendos të krijojë një arkiv të madh, i cili i lejon atij të regjistrojë të gjithë komunistët dhe revolucionarët e dyshuar.
Më 7 nëntor 1919, ditën e përvjetorit të dytë të Revolucionit Rus, Hoover kishte më shumë se dhjetë mijë të dyshuar, përfshirë komunistët dhe anarkistët, të arrestuar në mbi njëzet qytete amerikane. Sidoqoftë, ai së shpejti e kupton se duhet të lirojë shumicën prej tyre, duke mos pasur prova të mjaftueshme, por duke i çuar në gjykatë ai ka intuitën për të përfshirë në arkivat e tij, madje edhe emrat e të gjithë avokatëve të cilët, shpesh pa asnjë kosto, marrin përsipër përgjegjësinë për të mbrojtur njerëzit e akuzuar si subversivë.
Për të kurorëzuar angazhimin e tij të diskutueshëm, ekziston edhe një proces gjyqësor i profilit të lartë, të cilin Hoover arrin ta fitojë pavarësisht nga vështirësia e çështjes. Megjithatë, “gjuetari komunist” arrin të demonstrojë se anarkistja Emma Goldman, megjithë tridhjetë e katër vitet e kaluara tërësisht në SH.B.A., do të konsiderohet ndër përmbysësit e mundshëm revolucionarë dhe në fund të gjyqit, ai e dëbon atë në Rusi.
Bastisja e tij, si të thuash, ka një efekt shkatërrues në Partinë Komuniste Amerikane. Nga mbi 80,000 anëtarë, ajo bie në rreth 6,000, në fakt pothuajse po zhduket nga toka e SHBA. Më 1921 Hooverit iu dha pozicioni i zv/drejtorit të FBI dhe vetëm tre vjet më vonë, më 1924, kur Calvin Coolidge ishte President i Shteteve të Bashkuara, u emërua drejtor.
Kur ai merr përsipër frenat e Byrosë Federale të Hetimeve, kjo ka vetëm 600 agjentë në fuqi. Në fund të mandatit të tij, Fed do të jetë rreth 6 000.
Ndër dispozitat e para, Hoover bën një pastrim të pastër të rekomanduarve, duke krijuar një disiplinë të hekurt, me metoda shumë të ngurta të trajnimit dhe përzgjedhjes.
Në vitin 1926 ai krijoi një skedar, në gjurmët e përvojës së kaluar, i cili shumë shpejt u zbulua si më i madhi në botë. Sidoqoftë, në vitet e para departamenti është më shumë një organ kontrolli dhe vëzhgimi sesa gjithçka tjetër. Në vitin 1935 Hoover mori mbështetj nga Kongresi që FBI të bëhet një makinë e vërtetë për të luftuar krimin, e aftë për të bërë arrestime dhe gjithashtu për të kufizuar forcat e tjera të policisë, një pengesë që u hoq, me atë rast.
Gjatë kësaj kohe Clyde Tolson emërohet si zëvendës i tij dhe mbetet dora e tij e djathtë për më shumë se dyzet vjet. Çifti, i njohur brenda departamentit me pseudonimin e “J. Edna dhe Nënë Tolson”, u bë objekt i shumë thashethemeve gjatë viteve, përqendruar në marrëdhëniet e pretenduara homoseksuale midis të dyve. Kjo u mbështet gjithashtu shumë vite më vonë, më 1993, nga shkrimtari Anthony Summers në një libër shumë të saktë dhe të dokumentuar të quajtur “Jeta e Fshehtë e J. Edgar Hoover”. Por shumë para tij, gazetari Ray Tucker dha lajmin për homoseksualitetin e pretenduar të drejtorit të FBI-së, duke e shkruar atë në revistën “Collier”. Sidoqoftë, për të frikësuar reporterin dhe të gjithë gazetarët e tjerë nga thellimi i marrëdhënieve midis Hoover dhe Tolson, vetë departamenti mendon për këtë, kur fut emrin e tij në mesin e të dyshuarve subversivë, duke nxjerrë gjithashtu disa mosrespektime për të.
I njëjti operacion dështon kundër shefit të mafies Meyer Lansky; duket se në vitet e fundit krimineli ka shantazhuar FBI-në, pasi ka marrë prova fotografike të homoseksualitetit të Hooverit: kjo i jep atij mundësinë për të mbajtur larg federatat nga disa nga aktivitetet e tij të paligjshme.
Në çdo rast, gjatë viteve 1940, përveç armëve, Byroja gjithashtu pajisi veten me një laborator shkencor të përparuar dhe një akademi kombëtare, dy arritje të tjera të firmosura nga drejtori i ri. Për më tepër, Hoover merr nga Presidenti Roosevelt mundësinë e hetimit, me institucionin e tij, madje edhe në rastet e spiunazhit ndërkombëtar, një leje që i jep atij edhe më shumë pushtet në gjurmimin e tij për Komunistët.
Më pas, kreu i FBI është i bindur se disa anëtarë të qeverisë Truman janë në të vërtetë anëtarë të Partisë Komuniste Ruse dhe kur Presidenti e urdhëron atë të heqë dorë nga ky hetim, ai bëhet protagonist i një rrjedhje indirekte të lajmeve, lidhur me saktësisht zyrtarë të lartë të Shtetit.
Për më tepër, më 1950, në kulmin e fuqisë së saj dhe kur filloi i ashtuquajturi “McCarthyism”, FBI botoi të ashtuquajturin “Red Channel”: është një broshurë që përmban 151 emra artistësh, regjisorësh dhe shkrimtarësh të konsideruar si përmbysës të kuq potencialë.
Obsesioni i Hoover arrin kulmin më 1959, kur agjentët e tij janë të ndarë në 489 njësi që merren me spiunazh të kuq dhe vetëm 4 me mafie. Pavarësisht kësaj, departamenti që ai drejtoi hyn në histori sepse kishte luftuar fenomenin e gangsterizmit për një kohë të gjatë, duke eleminuar nga skena kriminale amerikane personazhe si John Dillinger dhe George Kelly të njohur si “mitraloz”.
Sidoqoftë, midis viteve 1950 dhe 1960, filloi rënia e vërtetë e prestigjit të John Edgar Hoover, paralelisht me lindjen dhe forcimin e të ashtuquajturit “Programi Cointelpro”, që synonte identifikimin e qytetarëve amerikanë të apasionuar pas komunizmit. Emra si Charlie Chaplin dhe Martin Luther King bien në rrjetin e pretenduar: kreu i FBI akuzohet për shkelje të të drejtave civile.
Kur John Edgar Hoover vdiq më 2 maj 1972, ai ishte ende në shërbim në moshën 77 vjeç.
Për 48 vjet, drejtimi i tij mbetet përgjithmonë më i gjati në historinë amerikane: Presidenti i atëhershëm Nixon vendos që, pas tij, drejtimi i Byrosë nuk mund t’i besohet të njëjtit person për një mandat më shumë se dhjetë vjet. Në dritën e këtij vendimi, ka gjithashtu siguri të plotë që Hoover përdori arkivin e tij për të qëndruar në krye të organizatës për aq kohë sa të ishte e mundur, duke përdorur informacionin konfidencial që ishte në gjendje të merrte nga presidentët e ndryshëm, si mjete për t’i mbajtur gjithmonë nën kontroll.
Në vitin 1979, Komiteti i Hetimeve të Vrasjeve, pasi rihapi hetimin për vrasjen e Kennedy, deklaroi se Hoover do të ishte sjellë në mënyrë të papërshtatshme për “komplotin e mundshëm kundër Kennedy”. Është në vijim një praktikë fillimi i një përtëritjeje të reputacionit të drejtorit historik të FBI, i dukshëm edhe në përpjekjen e pasuksesshme nga një senator amerikan për t’ia ndryshuar emrin më 2001 zyrës federale në Uashington i cili i kushtohet Hooverit.
Në vitin 2011 regjisori amerikan Clint Eastwood xhiron filmin biografik “J. Edgar”, kushtuar Hoover: Leonardo DiCaprio është aktori kryesor që e luan atë. Tashmë në vitin 2000 aktori Ernest Borgnine kishte drejtuar veten në filmin me titull “Hoover”./Elida Buçpapaj
Komentet