1. Katedralja e Parisit!Autori Victor HugoTitulli origjinal i veprës: Notre-Dame de Paris Data e botimit:14 Janar 1831
2. Titulli: Katedralja e ParisitAutori: Victor HugoShqipëruar nga: Bujar Doko Shtëpia botuese: Mësonjtorja e parë.Viti I botimit: 2002 Vendi I botimit: Tiranë
3. “Novelist, poet, dhe dramaturg, me i madhinga shkrimtaret Romantik te Frances. Neparathenien e tij te drames CROMëELL (1827)Hugo ka shkruar qe romanticizmi eshteliberalizmi i literatures. Hugo krijoi versionin etij te noveles historike, duke kombinuardetaje konkrete historike me nje imagjinat tegjalle, melodramatike dhe edhe ethe-lenese.Nder veprat e tij me te medha jane Temjeret dhe Kurrizua i Notre Dame.”
4. Në kohën kur Hugo ishte duke shkruar, Notre Dameishte duke rënë, dhe kishte shumë pak respekt përarkitekturën e saj. Asgjë nuk ishte bërë për të riparuar dëmin e bërë gjatëRevolucionit Francez. Megjithatë, lëvizja romantikeletrare konfiskoi mbi katedrale si një simbol i së kaluarëssë lavdishme të krishterë Francës. Hugo admironte pikturën Eugene, përpiqej për tëpërfaqësuar Notre Dame si qendër kulturore dhepolitike të Parisit. Nxitur nga romantiket, gradualishterdhi në Paris për të parë Notre Dame si një monumentkombëtar dhe simbol i Francës. Me 1845, një program masiv për restaurimin e NotreDame filloi.
5. Romani është i përqëndruar kryesisht me temën erevolucionit dhe konfliktin social. Hugo ishte ishqetësuar thellë nga dallimet e klasës që tëpërcaktuara në Revolucionin francez 1789 në lëvizje.Mosmarrëveshjet midis klerit, fisnikërisë, dhe pasurisëtëTretë, (një klasë e mesme e artizanëve,mjeshtrit,dhe intelektualët) përmbysën monarkinë dhe krijuannjë qeveri republikane që nuk njohu privilegjet eveçanta të aristokracisë dhe Kishës. Shkrimi gjatëRevolucionit të korrikut 1830, Hugo ishte më ivetëdijshëm për ndarjen e klasës më mirë se kurrë.
6. Fakti që çdo karakter është një jetimgjithashtu evokon përkeqësimin e sistemitfeudal. Shoqëria franceze shihej si një familjegjigante e lumtur nën mbretërit Bourbon dheshkatërrimi i kësaj njësie të familjes në romanparalajmëron luftërat civile që do të ndajnëkombin në dy fillime në vitin 1789.
7. Tema e determinizmit dominon romanin,sidomos në skenën ku Frollo shikon një mizëtë kapet në një pëlhurë merimange. Shumëkaraktere në roman nuk besojnë në vullnetine lirë.
8. Më 6 janar 1482, në Festën e Budallenjve, në Paris, Kuazimodozgjidhet Mbreti i Budallenjve, si personi më i shëmtuar i Parisit. Esmeralda, një cigane e bukur, me një zemër të butë dhe bujare,kap zemrat e shumë njerëzve duke përfshirë edhe ato të kapitenFebysit dhe të një poeti të varfër, Pier Grenguarit, por veçanërishtato të Kuazimodos dhe të babait të tij në shpirt, Klod Frolloit.Frollo kishte mbetur në mes dy zjarresh, në mes të dashurisë dhetë rregullave kishtare. Ai e urdhëron Kuazimodon ta rrëmbejë Esmeraldën, porKuazimodo papritur kapet nga kapiten Febysi dhe rojet e tij, i cili eshpëton Esmeraldën. Kuazimodo dënohet me dy orë qëndrimi në shtyllën e turpit. Aibënë thirrje për ujë. Esmerlada, duke e parë etjen e tij, i jep të pijëujë. Ajo e shpëton atë dhe e kap zemrën e tij.
9. Më vonë, edhe Esmeralda akuzohet përtentativë vrasje ndaj Febysit, të cilin nëfakt Frollo kishte tentuar ta vrasë, pasi e shehatë duke dashur të vë dorë mbi Esmeraldën, ecila dënohet me vdekje me varje. Duke e dërguar atë tek trekëmbëshi,Kuazimodo zbret poshtë përmes një litari tëNotreDamit dhe e fut atë brenda katedrales,nën ligjin e strehimit.
10. Klopini, një interpretues rrugësh, i fton endacakëttjerë në rrethimin e katedrales dhe në shpëtimin eEsmerladës. Kur i sheh Kuazimodo, i cili supozon se ata janë atypër ta lënduar Esmeraldën, i përvishet largimit të tyre.Mirëpo Esmerlada shpëtohet nga Frollo dhe burri i saji rremë, Grenguari. Por pas edhe një përpjekjeje tëdështuar për të fituar dashurinë e saj, Frollo etradhton atë duke e dorëzuar tek ushtarët dhe eshikon varjen e saj. Kur ai qesh gjatë varjes sëEsmeraldës, Kuazimodo e shtyn atë nga lartësitë eNotre Damit, në vdekjen e tij.
11. Kuazimodo pastaj shkon tek trekëmbëshi imadh i Monofokinit dhe shtrihet ngjitur mekufomën e Esmeraldën, ku e kishin hedhurpas ekzekutimit. Rreth 2 vite më vonë, i gjejnë dy skelete tëpërqafuara, të cilat kur përpiqen t’i ndajnë,kthehen në pluhur.
12. Autori e ka ndarë librin nëlinja (libra) dhe nënlinja.Tëcilat janë:
13. Salla e Madhe, Pier Grenuari, Imzot Kardinali, Usta Zhak Kopenoli, Kuazimodoja,Esmeralda.
14. Nga Shila te Karibdi, SheshiGrev, Të puthura për goditjet, Ngatërresat që I dalin njeriut kur ndjek njëgrua, Ngatërresat vazhdojnë, Kotruvja e thyer, Një nate dasme.
15. Katedralja e Parisit, Parisi nga lart.
16. Shpirtrat e mirë, Klod Froloi, Bariu I një kopeje bagëtish të egra është më Iegër se ato vetë, Qeni dhe I zoti, Vazhdimi I kapitullit për Klod Froloin, Armiqësia e popullit.
17. Abbas beati Martini, Ky këtu do ta vrasë atë atje, Libri do ta vrasë ndërtesën.
18. Një vështim I paanshëm mbi sistemin e vjetërgjygjësor, Vrima e miut, Historia e një kulaci me miell misri, Një lot për një pikë ujë, Fundi I historisë së kulacit.
19. Sa e rrezikshme është t’ia besojë njeriu të fshehtën e tij një dhie, Tjetër gjë është prifti, tjetër gjë është filozofi, Kambanat, ANAAKH, Dy burra të veshur me të zeza, Pasojat që mund të sjellin 7 mallikime të bëra nëqiell të hapur, Murgu-Fantazmë, Dobitë e dritareve që bien nga lumi
20. Skuda e shndërruar në një gjethe të thatë, Vazhdimi I kapitullit mbi skudën e shndërruarnë gjethe të thatë, Fundi I kapitullit për gjethen që u shndërruanë gjethe të thatë, Lasciate ogni speranza, Nëna, Tri zemra burrash, të mbrujtura ndryshe.
21. Klappia, Gungac qorr me një sy dhe I calë,I shurdhër, Argjilë dhe kristal, Celësi I portës së kuqe, Vazhdim I kapitullit për celësin e portës sëkuqe.
22. Në rrugën e Bernardinëve, Grenguarit I lindin njëra pas tjetërs ide tëshkëlqyera, Behuni endacak, Rroftë hareja, Nje mik që të prish punë, Qelia ku mbreti Luigji I Francës I falet Zotit, Tehet e shkurtra tringëllijnë, Shatoper o burra.
23. Papucja, La creatura bella bianco vestita 1)(Dante) Martesa e Febysit, Martesa e Kuazimodos.
24. Dashuri dhe romancë, Poezi dhe poetë, Paris,Mani,Aftësi të kufizuara apo persona tësfiduar fizikisht, Mesjetë, Katedrale,Priftërinj, Sipmati, Ciganë. Me këto fjalë kycemund të na kujtohet e gjithë historia.
25. Parisi është kryeqyteti I Francës Në tekstet emoçme latine Parisi emërohet edhe Lutetiaapo Lutezia. Lumi Sena e ndan qytetin në dypjesë. Pjesa veriore (rive droite „bregu idjathtë“) dhe pjesa jugore (rive gauche „bregui majtë“). Parisi zyrtarisht numëron 2.138.551banorë, ndërsa në krahinën e Parisit jetojnë11.564.680 banorë.
26. Kuazimodo: Gjashtëmbëdhjetë vjet para se të shkruhej“Katedralja e Notre Dame” një të dielë të bukur në mëngjsishte e djela e bardhe, një krijesë e gjallë ishte lënë pasmeshës në katedralen e Shën Mërisë së Parisit, mbi njështrat të vogël druri. Ai nuk ishte një fëmijë si të gjithë tëtjerët se cfarë kishte ndryshe.Të gjithë njerëzit që eshikonin thoni se ishte gjysëm njeri gjysëm majmun. Atathonin se ishte I dërguari I djallit.
Por pavarësisht fjalëve tëtyre, arqidhjaku I katedrales, Klod Frolo, e mori dhe e rritivetë atë. Quazimodo u rrit në atë katëdrale, duke ju rënëKëmbanave, nga të cilat ai humbi edhe dëgjimin. Ai ishtenje njeri I mirë, por kur bëhej fjalë për sjelljen me njerëzitqë e rrethonin ishte I keq sepse të gjithë silleshin keq metë, dhe ai po ligësi iu përcillte.
27. Esmeralda:Vajza e humbur e Motrës Gudule,La Esmerelda është një balerin e bukur ciganerrugësh. Së bashku me dhinë e saj, Xhali, ajo Imahnit të gjithëv me truket magjike.Ajomban një hajmali dhe xhingla të tjera rrethqafës së saj për të ndihmuar atë.
28. Arqidhjaku Frolo: Një prift në Notre Dame,Frollo është edhe antagonisti nëroman. Megjithatë, ai nuk është një prirje e keqetipike e karakterit për të shkaktuar dhimbje dhevuajtje, në vend të kësaj, ai është shumë endritshëm dhe i mëshirshëm. Epshi i tij obsesivpër La Esmerelda I shkakton saj ekzekutim. Pamarrë parasysh se sa e vështirë, ai përpiqet tëbëjë njerëzit ta duan atë, por ai vetëmpërfundon duke shkaktuar dhimbje të saj.
29. Kapiten Febys:Kapiteni ruan La Esmereldanga Quasimodo. Ai nuk e do atë, por përpiqettë josh atë dhe një numër të grave tëtjera. Frollo I gjuan atij me thikë dhe të gjithëe lënë atë për të vdekur. Ai rimëkëmbet, pornuk arrin të flasë deri kur La Esmereldadënohet me vdekje për vrasjen e tij. Aipërfundon duke u martuar me Fleur-de-deLys Gondelaurier.
30. Pier Grengoire: Një dramaturg luftuar dhefilozof. La Esmerelda e shpëton atë nga tëqenit i varur nga një grup I keq dhe bie dakordtë martohet me atë për katër vjet. Ai mëvonë bashkohet me grupin e keq dhepadashur ndihmon Frollon t’ia dorëzojë LaEsmereldan autoriteteve.
31. Xhali: Dhija e La Esmerelda-s. Xhali mund tëkryejë truket e magjike dhe magji nga njëgrup të letrave. Në gjyq Xhali e LaEsmerelda’s është akuzuar për të qenë tëpushtuar nga djalli. Gjithashtu ajo është e thirrur edhe në gjyqin eEsmeraldës si një dëshmitare.
32. Romani është vlerësuar shumë, për mënyrëne shkrimit të tij. Ai është I realizuar edhe nëfilm të animuar. Ky I fundit ka marrë shumëkritika pasi, të gjithë e vlerësojnë atë njëhistori për të rritur dhe jo për fëmijë. Por, silibër ajo është e vlerësuar në rangjet më tëlarta.
33. “Katedralja e Parisit” është një libër që tërrëmbën. Leximi I saj nga fillimi deri në fund,të bën që të mos e kuptosh më botën përrethpor të fillosh të filozofosh brenda kufijve tëlibrit. Pjesët në këtë libër janë të lidhurashumë ngushtë me njëra tjetrën saqë do ishtee pamundur për mua të zgjidhja një pjesë tëparapëlqyer.
34. Hugo pranon se fati luan një rol të fuqishëmpor do të thotë se vullneti i lirë është imundur. Hugo sugjeron se qëndrimideterminist dhe dorëheqja e vullnetit të lirëështë ajo që lejon të bëhesh një person i tillëtmerrshëm. Hugo sugjeron që të gjithë neduhet të ushtrojmë vullnetin tonë të lirë përtë mbajtur sensin tonë të moralit dhepërgjegjësinë për veprimet tona.
Komentet