Profesori amerikan, Edward Joseph e sheh të zymtë situatën në Ballkan pas pushtimit të Rusisë në Ukrainë. SHBA-ja dhe BE-ja, sipas tij, duhet t’i kuptojnë më mirë implikimet e asaj lufte në rajon dhe të marrin qëndrimin e duhur ndaj Kosovës, të cilën, ai thotë se duhet ta avancojnë drejt njohjes ndërkombëtare dhe ta sjellin Serbinë në pranimin e rendit perëndimor. Kjo, sipas tij, do ta izolonte Putinin dhe do t’i jepte më shumë siguri Ukrainës.
Asnjë rajon në glob nuk ka parë ndikim më befasues dhe tronditës nga agresioni i Rusisë në Ukrainë sesa Ballkani. Kështu shkruan Edward P. Joseph, profesor në Universitetin Johns Hopkins në Washington, në një artikull me titullin “Përçarja pas pushtimit në Ballkan”, botuar të martën nga Qendra për Studime të Balltikut dhe Europës Lindore në Universitetin Sodertorn në Suedi.
Joseph shkruan aty për zhvillime shqetësuese në Ballkanin Perëndimor që prej nisjes së luftës së Rusisë në Ukrainë.
“Në thelb, SHBA-ja dhe BE-ja nuk kanë arritur ta kapin atë mundësi – dhe nevojën – e krijuar nga pushtimi i Putinit për t’i mbyllur mosmarrëveshjet e trashëguara etno-kombëtare nga kolapsi i Jugosllavisë tri dekada më parë. Më kryesorja ndër këto çështje të pazgjidhura është refuzimi i Serbisë për ta njohur pavarësinë e vitit 2008 të ish-krahinës së saj, Kosovës”, shkruan Joseph.
Profesori amerikan thekson se mungesa e zgjidhjes së këtij problemi është pengesa kryesore që e ka vonuar prej kohësh integrimin euroatlantik të të dy vendeve.
Ai shkruan se “leva e Serbisë mbi Kosovën” po e lejon presidentin serb, Aleksandar Vuçiq që “ta izolojë ish-krahinën”, gjë që ai thotë se e ka prioritet, dhe “ta vazhdojë falsitetin e tij” të “ekuilibrit” midis BE-së dhe Hungarisë, Kinës e Rusisë.
“Deri tani, vendi më i madh – me ekonominë më të madhe – të BB6, Serbia ka një ndikim të jashtëzakonshëm në fqinjtë e saj WB6, veçanërisht në të tri vendet me popullsi të konsiderueshme serbe (Bosnje-Hercegovinë, Kosovë dhe Malin e Zi). Kjo e bën Beogradin të jetë kanali kryesor për ndikimin rus dhe destabilizimin rajonal në Ballkan, siç pasqyrohet qartë në sondazhet e opinionit publik”, thuhet në artikull.
Ai kujton se “shfaqja më tronditëse e paqëndrueshmërisë rajonale ka ndodhur në Kosovë më 24 shtator 2023”, kur një grup serbësh sulmuan Policinë e Kosovës dhe u vra rreshteri Afrim Bunjaku.
“Pesë vende të BE-së – katër prej të cilave janë anëtarë të NATO-s – nuk e njohin Kosovën”, shkruan Joseph, i cili më tej thekson se as SHBA dhe asnjë vend i BE-së nuk ka nxjerrë gjetjet nga analizat e inteligjencës për episodin e 24 shtatorit, “e lëre më të dënojë Beogradin”.
“Zyrtarët amerikanë duket se janë të kënaqur me dorëheqjen e Aleksandar Vulinit, ish-shefin famëkeq të inteligjencës serbe”, shkruan ai. Megjithatë, Joseph shton se pro-rusi i hapur Vulin vazhdon të shfaqet nëpër mediat serbe duke reklamuar “Serbinë e Madhe”.
“Operacioni Banjska sugjeroi që Beogradi zyrtar – me miratimin e mundshëm nga lideri autokratik, Vuçiq – kishte hartuar një plan për ta ndryshuar status quo-në në Kosovë me forcë. Se një përpjekje e tillë e pacipë do të ndodhte në një territor të mbrojtura nga NATO, duke përfshirë edhe trupat e afërta amerikane, sugjeron një humbje dramatike të respektit për autoritetin perëndimor”, shkruan profesori amerikan.
Joseph kujton se në shkurt të vitit 2023, kryeministri i Kosovës, Albin Kurti, siç shkruan ai, “i befasoi mbështetësit e tij, dhe veçanërisht Vuçiqin duke pranuar propozimin e ri të BE-së, duke përfshirë autonominë e diskutueshme për serbët e Kosovës (Asociacionin)”.
Tutje ai tregoi edhe tërheqjen në njëfarë mënyre të Serbisë nga marrëveshja për normalizimin e raporteve.
“Edhe nëse pranohet plani i “normalizimit”, ende nuk është e qartë (dhe me gjasë e pamundur) nëse Kosova madje do të ketë një rrugë drejt anëtarësimit në NATO dhe BE”, shkruan ai.
Siç shpjegon Joseph, “ngërçi në Kosovë është zgjatur nga përçarjet europiane për pavarësinë e Kosovës”.
“Me mbështetjen aktive të Rusisë, Beogradi mund të vazhdojë status quo-në, duke e izoluar Kosovën deri sa BE dhe SHBA ta pranojnë përfundimisht një ndarje – strategji jo ndryshe nga ajo e Putinit në Ukrainë. Në të vërtetë, 24 sulmi i 24 shtatorit në Banjskë mund të ketë qenë përpjekja për të shpejtuar këtë rezultat”, thekson ai.
“Përshpejtimi i paqëndrueshmërisë në Ballkan vërteton pohimin e Putinit se rendi perëndimor është iluzion dhe arbitrar. Pozicioni i mosnjohësve ia lejon Putinit gjithashtu ta përdorë Kosovën si “precedent” për ta copëtuar Ukrainën, ndërsa ai dhe zyrtarë të tjerë rusë akuzojnë Perëndimin për copëtimin e Serbisë”, shkruan tutje Joseph.
Ai shkruan se Perëndimi humbi mundësinë për ta nxjerrë një vendim strategjik nga Serbia në fillim të luftës në Ukrainë, për t’i vënë sanksione Rusisë, dhe shton se “SHBA dhe zyrtarët e BE-së duket se janë vendosur për një situatë shumë të paqëndrueshme ‘modus vivendi’ me Beogradin”.
Ka dy mënyra për SHBA-në dhe partnerët kryesorë të BE-së për “ta rikuperuar besueshmërinë e tyre të dëmtuar dhe për ta rivendosur ekuilibrin”, sipas Joseph. Së pari, duhet, siç shkruan ai që “Beogradi t’i respektojë sanksionet e BE-së dhe ta mbyllë RT dhe Sputnik Serbia”, dhe së dyti “SHBA dhe partnerët kryesorë të BE-së mund ta inkurajojnë Ukrainën që ta njohë Kosovën”.
“Njohja e Prishtinës nga Kievit do të siguronte katalizatorin për njohjen uniforme të Kosovës në NATO”, sipas Joseph, si vendin që janë – citon presidentin amerikan Joe Biden – “në vijën e parë të frontit duke luftuar për të shpëtuar parimet demokratike që bashkojnë të gjithë njerëzit e lirë”.
Joseph shkruan se “njohja e Ukrainës do t’ia jepte Athinës kontekstin që zyrtarët grekë thonë se duhet ta njohin Kosovën”. Ai kujton se “Athina tashmë ka marrëdhënie të mira me Prishtinën dhe ka shprehur gatishmërinë për ta njohur Kosovën për t’i çuar përpara interesat e rëndësishme greke”. Ai shton se “Athina ka nevojë për stabilitetin në Ballkan dhe ka interes ta parandalojë një ndarje të Kosovës, e cila do t’ia hapte derën ‘Serbisë së Madhe’, ‘Shqipërisë së Madhe’ dhe ndikimit turk në Ballkan”.
Ai shkruan edhe për mundësinë që Kosova ta marrë njohjen nga Spanja.
“Vendimi themelor i Spanjës në janar për ta njohur pasaportën e Kosovës (pas liberalizimit të vizave të BE-së për qytetarët e Kosovës) sugjeron se Madridi mund të lëvizë drejt njohjes së plotë, nëse Kyivi së bashku me Athinën dhe vendet tjera mosnjohëse ta ndryshojnë pozicionin e tyre”, shkruan profesori amerikan.
“Si përmbledhje, situata e zymtë pas pushtimit (të Ukrainës) në Ballkan mund të kthehet mbrapsht nëse SHBA-ja dhe BE-ja i kuptojnë implikimet për luftën e përgjithshme kundër Rusisë dhe e pranojnë se stabiliteti i vërtetë kërkon qëndrim të duhur ndaj Kosovës. Lutja e Beogradit – iluzioni se Vuçiq do të bashkëpunojë – është një dështim i dëshmuar”, thekson ai. “Avancimi i njohjes uniforme të Kosovës në NATO (në radhë të parë) do ta mbështesë diplomacinë SHBA-BE, dhe më në fund ta sjellë Serbinë në pranimin e rendit perëndimor – duke e lënë Putinin më të izoluar dhe Ukrainën më të sigurt”, shkruan Edward Joseph në fund të shkrimit.bw
Te Lumt ohhh Shum i Madhi i Nderuari Kadare . Jepi nje Perfundim qe Gjergj Kastrioti Nuk liftoj per Fe por per Lirin e Popullit te vet .
Nga Ju Kombi pret me shum se ju peshon fjala komplimene
Konstatim shume i sakte ky i primacise se Shqiperise si faktor ne Ballkan.
komunist i vjetr eshte ismail kadareja
prandaj shkoj ne france dhe jo ne amerike
Ismail Kadareja si shkrimtar eshte i nderuar dhe i respektuar
jo vetem nga ne shqiptaret por edhe nga amerikanet, europianet
dhe nga e tere bota.
Por ce do eshte komunist i uruari.
Normal,ca gjera duhen çuar ne vend..ISMAIL KADARE,ESHTE NJERI…POR GJYKON SI GJENI..KURE TE NDEROJME VETEN…DO NA VLERESOJNE DHE NDEROJNE TE TJERET…FLM.
Z. KADARE perfaqeson identitetin kombetar ,vleresimi i tij eshte objektiv, ne komunizmin e diktatures Hoxhiste ,ai nuk ishte budalla te dilte kunder rrymes ,pasi e dinte qe e kishte te humbur luften ,do ta kishin eleminuar direkt, komunist i nenshtruar prej dhunes dhe terrorit Z. Kadare ka qene si te gjthe te tjeret ,per vec se jo komunist spiun. Ai ishte i detyruar te mbijetonte ,me zgjuarsi ne tehun e mprehte te shpates se diktatures. Ne jemi me fat qe kemi nje gjeni kaq te madh ,i cili na ka bere krenar me autoritetin e tij ,si shkrimtari me i fuqishem i kohes ,i pa perseritshem, do te duhet te kalojne shekuj qe te linde perseri nje kadare ,tjeter por kurre ne lartesine e tij…..Normalisht perfekt nuk ka qene ..sepse perfeksioni eshte i pa arritshem nga nieriu …..
Kjo teze qe ngrihet tani kohet e fundit,se Skenderbeu ka luftuar myslymanet e shqiperise, eshte nje teze, qe perdoret me qellimin e caktuar :qe ka si synym vetem percarjen e popullit ton ne dy reparte perballe njera-tjetres,ku ne njeren ane do te jene myslymanet,dhe,nga ana tjeter do te jene te krishteret.Nje rruge e vjeter por gjithmon e suksessheme perca edhe sundo…pra ne kete menyre kerkojne percarjen e popullit ton!! Mirpo historia vet na tregon se ne Lezhe,Skenderbeu nuk thirri vetem te krishteret por te gjithe shqiotaret per te bere BESLIDHJEN kunder Osmanllinjve!!!Teza te tilla nuk duhet te gjejen shteg ne mendjem e popullit tone!!!
Kjo pergjigje mendojme te ju mjaftoje atyne qe duan te shtremberojne te vertreten.Ju lumte Z.iMadh Kadare. Ju lumte.Flm.
Gjergj Kastrioti luftoi bashke me princat shqiptare per token ku lindi.Cfare kuptimi kane interpretimet e tjera?
O i madhi Ismail Kadare populli Shqiptar shum ka nevoj sidomos ne kohèn e tashme, pèr njoftime e bile shumè njoftime.Na u kane paraqitur llojlloj rrymash tè quditèshme.Ja tash ja kurr kanè nevojè tè frenohenè.
Skënderbeu ishte shqiptar i krishterë dhe jo I krishterë shqiptar.
Duhët të jemi të vemendëshem sidomos kur fasim për këtë rast, i madhi Kadare del në kohë të duhur me mendim adekuat.
Mendoi që disa që flasin të kunderten shpresoi që nuk janë të informuar sa duhët ose të ditur sa duhët e mos të themi që kan qellime tjera.
jooo, ta dinte skenderbeu se perendimi po na ben zbor s na fut ne be s do vepronte ashtu.europa ne jep detyra shpie dhe sa zgjidhim te kimise na jep detyra te reja nga fizika etj.
vete fjala perendim do te thote qe po perendon.
prandaj duhen analizuar thelle gjerat.pastaj turqia na mpronn kah greki.
Skenderbeu ishte Serb end e bejm hero turp per karate tradhtarin kur vjen puna per hasan riza pashen we ra deshmore per mbrojtjen e shkodres nga servo malazezet askush se permend ene serbin e bejm hero turp per kadarene tradhtarin qe perkrahe tradhtaret
Serbët ty po spisku
… ju pa emër….?
Si u duket vetja?
Turqia vret cdo dit shtetas turq e Ju ANONIMA flisni kundër vetës Tuaj, të mjerë …. Gjeni vetën, jeni duke gënjyer e tradhëtuar vetën Tuaj, mjeranë!
nje kelysh oxhist qe per 40 vjet shkruajti dhe genjente popullin e tije me pralla oxhiste nje klysh islamik qe Gjergjit i kthen emrin skender sic ja ka lene islamiket e tjere turq .nje klysh i pjell nga islamet qe stergjysherit e tyre ishin krishtere nje klysh komunist qe nuk luftoi dhe e drithte gjuhn nga fryntr era ndoshta dhe ler baban tim qe luftoi u plagos dhe u burgos me von nga regjimi komunist dhe nga ky dredharak bure qe quhet nderi i shqiptarve mere me mend se cfar jan ata qe quajn te mencur poshtersit dhe dredhkat e nje ish komunist i flaket oxhist te roni dhe te kujtoni pellumbin tuaj qe nga korb u kthye pellumb edi qe do te me shani se ju thash te verteten por ne kohen oxhiste mbanim pandallona dhe dinim ti respektonim pandallonat tona se ishim sterniperit e Gjergjit e jo te Skenderit ….