Në 23 gusht të këtij viti ndodhi 80-vjetori i një ngjarjeje të rëndësishme ndërkombëtare, e cila mori emrin e dy ministrave të Jashtëm: Marrëveshjes Ribentrop-Molotov. Bashkimi Sovjetik komunist bëri një pakt bashkëpunimi për mossulmim të ndërsjellë me Gjermaninë naziste. Kjo aleancë mes tyre nga 23 gushti 1939 zgjati deri në 21 qershor 1941, kur u prish në mënyrë të njëanshme nga agresioni ushtarak hitlerian kundër BRSS. Në rrethana të tjera ky pakt bashkëpunimi mund të zgjaste edhe përtej moshës aspak të vogël që kaloi realisht: 22 muajve. Disa pak gazeta shqiptare apo media elektronike e sollën ndërmend këtë ngjarje duke e mbajtur jashtë dhe larg kufijve të historisë së Shqipërisë, thua ishte dhe mbetej çështje e kalendarëve botërorë, e biografisë së Polonisë dhe e vendeve baltike, të cilat Hitleri dhe Stalini i pushtuan menjëherë dhe i ndanë fshehurisht në marrëveshje.
Mbajtja nën censurë e kësaj hileje të madhe hitleriano-staliniane edhe në këtë gusht 2019 qe pjesë e lojës së vjetër të heshtjes, e cila nisi menjëherë nga BS dhe dikur “kampi socialist”, për të mos e nxjerrë në dritën e diellit. Veçanërisht për bolshevikët kjo ishte e domosdoshme, sepse prej qershorit 1941 deri në 5 maj 1945, kur Lufta e Dytë Botërore përfundoi, ata shpallën e denoncuan kolaboracionistët, kuislingët, siç në ujdi me anglo-amerikanët emërtuan të gjithë ata persona, parti apo qeveri, të cilat bashkëpunuan me pushtuesin nazist e fashist. Kështu u bë udhë dhe zakon, rregull i pashkruar, që stalinistët nuk mund të pranonin publikisht se kolaboracionizmi që dënuan, nuk ishte as i vetmi dhe as i pari i asaj lufte të përgjakshme, por i dyti. Pas qershorit 1941 atë vërtet e kryen forca politike antikomuniste, por më parë këtij çasti qenë vetë komunistët kolaboracionistë të mirëfilltë. Në Luftën e Dytë Botërore e kishin dhënë ata të parët këtë shembull dhe model të paparimtë, pastaj e patën ndjekur rivalët e tyre, sidomos Balli Kombëtar me Mit’hat Frashërin në krye.
Edhe vetë Papa
Ideja dhe oferta për marrëveshjen Ribentrop-Molotov, sipas historiografisë botërore më të përparuar, qe e Adolf Hitlerit, i cili me qëllim ta mundte Britaninë e Madhe dhe krejt Perëndimin, i duhej jo vetëm një paqe e përkohshme me Bashkimin Sovjetik, por për makinën e tij të luftës edhe lëndë e shumtë e parë. BRSS qe plot me të tilla rezerva.
“E di se sa shumë kombi gjerman e do udhëheqësin e tij. Është një djalë shumë i mirë. Për këtë arsye dëshiroj të ngre një dolli për të”. Këto janë fjalë të Stalinit të regjistruara bashkë me figurë dhe secili kurioz mund t’i gjejë në rrjetin e madh informativ të internetit. Lajmi mjaft befasues dhe në të kundërt i qëndrimit të mëparshëm të Bashkimit Sovjetik dhe të Internacionales së Tretë Komuniste, e cila që në vitin 1935 e kishte përcaktuar nazizmin si “batalion sulmi të reaksionit botëror” dhe po ashtu si “fytyra shtazërore e armikut të klasës”, e trazoi dhe e çoroditi të gjithë lëvizjen antifashiste në Evropë dhe në tërë globin. Revista amerikane “Newsweek” e 9 tetorit 1939 këtë ngjarje anormale dhe të pabesueshme do ta përhapte edhe më shumë me një kopertinë të saj ku Hitleri e Ribentropi shtrëngonin duart.
Këtij çorientimi të opinionit publik e sidomos të Lëvizjes Komuniste Botërore strukturat e PK të Bashkimit Sovjetik dhe të vetë Internacionales së Tretë iu përgjigjën me propagandë justifikuese. Gjergj Dimitrovi bëri thirrje që asnjë komunist i çdo vendi nuk duhej të humbiste besimin “tek shteti i madh i socializmit, i vetmi që lufton për paqen mes popujve dhe mbron interesat jetësore të punëtorëve të të gjithë botës”. Me një shpejtësi të jashtëzakonshme dhe ndjenjë bindjeje ideologjike i tërë shtypi i partive të Internacionales së Tretë Komuniste iu përshtat vijës së re të ardhur nga Kremlini: prej faqeve të tyre u zhdukën të gjitha theksimet e termat që përdoreshin më parë për të demaskuar Gjermaninë naziste. Me këtë rast historia e Lëvizjes Komuniste Botërore regjistron konfuzionin e madh që prej paktit Ribentrop-Molotov mbërtheu Partinë Komuniste franceze. Kur Franca u sulmua nga gjermanët, deputetët e kësaj partie votuan për mbrojtjen e atdheut, pra luftën me armë kundër agresorëve, kur ajo filloi pushtimin ngulën këmbë që me Hitlerin të bëheshin bisedime paqeje. Moris Torezi (Maurice Thorez), kryetari i PKF, bëri “balet” politik: në fillim u nis për në frontin e luftës kundër gjermanëve dhe pastaj dezertoi “për të mos mbështetur imperializmin francez”. Kur në qershor 1940 në Kullën Eifel valëvitej flamuri hitlerian me kryqin e zi PKF i bëri kërkesë me shkrim autoriteteve naziste të pushtimit që t’i lejonin botimin e gazetës së tyre “Humanité”, të cilën ia kishin mbyllur pas marrëveshjes Ribentrop-Molotov dhe para pushtimit gjerman qeveria franceze e kryeministrit Édouard Daladier.
Pas kësaj trazire kaosi partia e komunistëve francezë u nda në pesë fraksione dhe njëri prej tyre shpalli si vijë politike bashkëpunimin me Hitlerin. Këta qenë të bindur se nazistët qeverinë e Francës së pushtuar do t’ua besonin komunistëve për ta ngritur.
Në Itali, shtetin tjetër evropian, i cili qe edhe më afër Shqipërisë e gjatë historisë për këtë vend kishte qenë një lloj modeli jete e qëndrimi, humori aspak i keq i PKI me fashistët e Musolinit qe manifestuar shumë më herët se Ribentrop dhe Molotov të nënshkruanin marrëveshjen e tyre të mossulmimit, por në parim edhe të pajtimit ideologjik. Udhëheqësi i komunistëve italianë Palmiro Toliati, kur në 1931 u urdhërua që të gjithë mësuesit dhe sidomos profesorët universitarë duhej të kryenin betim për besnikëri jo vetëm ndaj mbretit, por edhe regjimit fashist, u bëri thirrje që këta të pranonin. U shpjegoi se kështu të paktën nuk ua linin nxënësit dhe studentët në duar musolinianëve.
Theksojmë se këtë kohë edhe vetë Selia e Shenjtë e Papa Pio XI kryen të njëjtin gjest: bënë thirrje për bindje ndaj detyrimit të betimit pro fashizmit. Kjo ishte një kohë kur sërish Toliati, me arsyetimin që të mos e lejonin rininë italiane të binte e tëra nën kontrollin e regjimit, i porosiste të rinjtë komunistë që të regjistroheshin masivisht në organizatën rinore fashiste. Vetë Palmiro Toliati musolinianëve të rinj iu drejtua në një rast me fjalët “vëllezër fashistë”. Në Itali Benito Musolini, në vitin 1939, sapo ishte firmosur pakti Ribentrop-Molotov, deklaroi me gëzim se bolshevizmi qe shndërruar “në formën sllave të fashizmit”, kurse në Gjermani, në grupe të caktuara të partisë naziste (Partisë Nacional Socialiste Punëtore) flitej shpesh se në Bashkimin Sovjetik stalinistët qenë të “nacional-socializmit të majtë”. Të dy revolucionet, atë leninist dhe hitlerian, duke qenë se ishin shpallur kundër kapitalizmit dhe vendeve borgjeze të Perëndimit, i përshkruanin si pjesë të natyrshme të njëri-tjetrit.
Pakti Ribentrop-Molotov qe një grehinë e tërë marrëveshjeje dhe mbështetjeje reciproke jo vetëm në fushën politike apo në qëndrimet ndërkombëtare, por edhe në ekonomi e ushtri. Madje, për këto tri drejtime kolaboracionizmi u nënshkruan marrëveshje të fshehta. Bashkimi Sovjetik do ta furnizonte Gjermaninë hitleriane me sasi të mëdha nafte si edhe lëndë tjetër të parë për industrinë e saj (hekur, nikel, krom etj.), por edhe ushqime. Dy orë para se në 21 qershor 1941 gjermanët të sulmonin Bashkimin Sovjetik, sapo e kishte kaluar kufirin drejt Berlinit një tren i mbushur plot me mall sovjetik. Tërë ajo naftë dhe material, siç rezultoi, i kishte shërbyer Adolf Hitlerit edhe për të forcuar makinën e tij luftarake kundër vetë BRSS. Sulmi i papritur nazi-gjerman i ndodhi BRSS-së pas 22 muajve marrëveshje, kur për ironi pika e shtatë e saj thoshte se ajo do të zgjaste për dhjetë mote dhe në rast se brenda vitit të fundit nuk kontestohej nga njëra palë, atëherë do të vijonte edhe pesë të tjerë.
Po Ramiz Alia?
Në Shqipëri këtë kohë qenë në ekzistencë vetëm grupet komuniste dhe partia e tyre do të krijohej pasi Bashkimi Sovjetik u sulmua nga Gjermania. Prej Moskës do të mbërrinte direktiva e kundërt: jo bashkëpunim, por luftë zjarr e flakë për të mbrojtur “atdheun e punëtorëve”, “kështjellën e Lëvizjes Komuniste Botërore”. Njëzetë e dy muajt e paktit bolsheviko-nazist, më saktë komunisto-fashist, në historishkrimin shqiptar janë një gropë e madhe, një segment i saj i anashkaluar krejtësisht jo vetëm gjatë periudhës gjysmëshekullore “socialiste”, por edhe më pas. Ishte një rast i shkëlqyer që historiani i ditur Kristo Frashëri ta përfshinte në librin e tij për historinë e të majtës shqiptare, por ai heshti. Nuk duhej të kishte vepruar kështu, sepse përveç forcës së madhe analitike, një baraspeshimi politik po ashtu që e kishte përftuar pas rënies së diktaturës, ai edhe e pati përjetuar personalisht këtë zhvillim. Ndërkaq, në çdo libër historie për nxënësit dhe studentët para motit 1991 për përjetimin e këtij momenti në lëvizjen komuniste shqiptare nuk gjendet asnjë rresht. Vendosen vetëm një grusht fjalësh për të bindur lexuesin se qe Perëndimi, i cili e tradhtoi Evropën me paktin e Mynihut dhe se disa muaj më pas ai Ribentrop-Molotov ishte veprim baraspeshues i intrigës së shteteve kapitaliste për të asgjësuar me duart e Hitlerit Bashkimin Sovjetik. Kështu sipas tezës së të shkuarës, por edhe të rigjallëruar herë pas here sot, gjesti i Stalinit qe manovër e drejtë dhe e vetmja mënyrë që BRSS të fitonte kohë për t’u mbrojtur nga dy armiq njëherësh: Perëndimi borgjez dhe Nazizmi.
Gjithashtu asnjë prej ish-komunistëve shqiptarë të njohur që mbetën gjallë nga lufta nuk ka lënë ndonjë kujtim për këtë çështje, përveç një interpretimi të përgjithshëm të Liri Belishovës. Sipas saj, “kur Italia fashiste sulmoi dhe okupoi Shqipërinë, nuk mbajtën të gjitha një qëndrim të qartë. Disa u shprehën dhe dënuan këtë agresion, pati brenda këtyre grupeve komuniste edhe rryma që mbajtën një qëndrim shumë të dënueshëm, duke thënë që okupacioni fashist do të krijojë mundësi për industrializimin e Shqipërisë, pra për lindjen dhe zhvillimin e proletariatit dhe kështu do të favorizohej dhe zhvillimi i lëvizjes komuniste…Në fakt, është rasti të theksoj, që pasi Stalini dhe Hitleri firmuan traktatin e famshëm të vitit ’40… partitë komuniste të botës e ndërprenë demaskimin dhe luftën kundër fashizmit…”. (Siç e shihni bolshevikja e njohur Belishova, e persekutuar edhe ajo prej regjimit, nuk e mban mend as vitin e saktë të firmosjes së paktit. Nuk gjen asnjë vëmendje për këtë temë të raporteve mes komunistëve shqiptarë dhe fashizmit as në serialin dhjetëra vëllimësh të librave të Enver Hoxhës, as në ato të bashkëshortes së tij, e cila për fat ende jeton dhe kishte e ka kohë për të saktësuar ndonjë rrethanë të ndikimit të marrëveshjes Ribentrop-Molotov në veprimtarinë e grupeve komuniste. Heshtja e tyre është shumë e thellë dhe sa më tepër ditë shkojnë bëhet edhe më e fajshme.
Edhe Ramiz Alia, protagonist dhe përjetues i ndryshimit të regjimit, politikan radikal i majtë, por me prirje liberale, nuk qëndron më pas në këtë pasivitet të qëllimtë. Në librin e tij testament “Jeta ime”, botuar në 2010, as edhe e përmend si term e ca më pak si periudhë kohën e Marrëveshjes Ribentrop-Molotov. Por atje ka dy fraza të arta, të shkruara instinktivisht, prej të cilës mund të kuptosh rënien në letargji, mosaktivitetin, e komunistëve shqiptarë që prej fundgushtit 1939 deri në 21 qershor 1941. Kjo frazë që përshkruan vitet pas themelimit të PKSH, thotë: “Patriotë dhe antifashistë të njohur u burgosën ose u internuan në ishujt e Italisë, midis tyre edhe disa nga profesorët tanë, si V. Gjikondi, V. Andoni, N. Bulka etj.”. Alia nuk ngul këmbë se para krijimit të partisë vendinternimet e shumta në Itali qenë mbushur me komunistë. Pohon se këta qenë thjesht elementë patriotë dhe antifashistë. “Ndërsa grupet komuniste, shkruan dy rreshta më poshtë Alia në librin e vet, që vepronin në disa qytete, si në Korçë, Shkodër apo në Tiranë, më tepër grindeshin me njëri-tjetrin për të gjetur se kush i kishte tiparet e vërteta komuniste ose kush njihej nga Kominterni dhe kishte “vulën” e tij”.
Apo, arsyetojmë, grindshmëria e lartë e grupeve komuniste shqiptare ishte rrjedhojë e qëndrimit të tyre larg misionit të angazhimit të drejtpërdrejtë në rezistencë aktive dhe luftë konkrete kundër pushtimit? Ndërkohë studiuesi Kastriot Dervishi mendon se “Padyshim që ndër fashistët më interesantë të kësaj kohe është edhe Ramiz Alia. Në kohën që ai kryente gjimnazin (në vendin ku është sot Dhoma e Tregtisë në Tiranë), ishte ndër më aktivët e rinisë fashiste”. Pasi thotë këtë autori i mësipërm nuk paraqit asnjë provë dokumentare.
Ndërkohë Enver Hoxha…
Duhet pohuar njëkohësisht se jo vetëm komunistët, por as kundërshtarët e tyre, ballistët, edhe pse kishin njerëz më intelektualë dhe pas lufte edhe liri e mjete të shumta jashtë vendit ku emigruan, nuk realizuan kurrë një vështrim të plotë të veprimtarisë së bolshevikëve shqiptarë para krijimit të PKSH dhe ndryshimit përmbysës që i bënë qëndrimit ndaj Boshtit Fashist në 21 qershor 1941. Duket se janë frenuar nga që, po të përdornin këtë akuzë, do të shkaktonin simpati të të vetëve për bolshevikët. Në fund të fundit qenë vetë ata që po e kryenin këtë aleancë. Duhet të saktësojmë se mes propagandës së madhe të sotme antikomuniste, dukshëm të përgjithshëm dhe të pafrytshëm prej sloganeve dhe pasinqeritetit politik, ka një emër që është i vëmendshëm ndaj temës së bashkëpunimit të stalinistëve shqiptarë me fashistët. Ky është studiuesi Kastriot Dervishi. Në 30 nëntor 2016 në shtyp ai kreu një përpjekje pjesërisht të dokumentuar për praninë e afrisë politike dhe shpirtërore të jo pak komunistëve shqiptarë me fashistët italianë pas pushtimit. Ai mes të tjerash shkoi deri edhe në spikatjen e tezës së tij se “qeveria e parë e Enver Hoxhës, nga 13 ministra, 9 kishin qenë anëtarë të Partisë Fashiste”. E rikujtojmë lexuesin gjithsesi se Presidenti i parë Shqiptar i pas Luftës, Omer Nishani, çfarë e pohon edhe vetë Hoxha në librin e tij “Kur u hodhën themelet e Shqipërisë së re”, në periudhën e paktit Ribentrop-Molotov kishte qenë anëtar i Këshillit të Shtetit. Ndërkohë Dervishi vë në dukje se Nishani e pati vlerësuar në shtypin fashist edhe doktrinën musoliniane. Thekson: “Ky fakt nuk i kishte shpëtuar as të huajve saqë kur delegacioni qeveritar shqiptar ndodhej në Paris në Konferencën e Paqes më 21 gusht 1946, pas fjalimit të kryeministrit Enver Hoxha, delegati grek Caldaris kishte cituar një artikull të Omer Nishanit pro fashizmit botuar pak vite më parë në shtypin fashist”. Mirëpo kur studiuesi tjetër Aurenc Bebja botoi së fundi faksimilen e shkrimit me këtë temë publikuar në gazetën franceze “L’Aube” (të datës 23 gusht 1946), akuzat e Kaldarisit nuk janë për Omer Nishanin, por për Enver Hoxhën, i cili kishte ardhur personalisht në Konferencën e Paqes në Paris dhe ishte mbërthyer në një polemikë të fortë me kryeministrin helen, duke i bërë deklaratën e famshme se në territorin e Shqipërisë nuk kishte asnjë pëllëmbë tokë greke. Teksti i njoftimit të gazetës “L’Aube” ishte ky: “Z. Tsaldaris deklaron para 21-ve, Gjenerali Hoxha, president i Shqipërisë ka qenë “kolaboracionist”. Me një qetësi të ftohtë, z. Tsaldaris e vuri Konferencën në gëzim. Ai foli për një kohë të gjatë. Argumentet e tij nuk ishin pa peshë (vlerë). Por ai filloi të citonte fjalimet e mbajtura në 1940, mbi lavdinë e fashizmit dhe të Musolinit, nga z. Hoxha i cili, asokohe nuk ishte Gjeneral – President i Shqipërisë. Çfarë thoshte z. Hoxha? Sipas një gazete shqiptare, “Tomorri”, e datës 12 prill 1940, ai shprehte në terma ditirambike admirimin e tij për Viktor-Emanuelin III dhe Musolinin. Ai (Enver Hoxha) deklaronte se fashizmi, dhe ai i vetëm, ishte i domosdoshëm për Shqipërinë dhe se vetëm ai do t’i jepte (siguronte) kufijtë e saj natyrorë. Ky fjalim, i mbajtur për të festuar ditën kur Viktor-Emanueli mori titullin Mbret i Shqipërisë, përfundoi me këto fjalë: “Rroftë Viktor-Emanueli! Rroftë Duçja”! Shihet qartë se “L’Aube”, i shtyrë nga çfarë manipuloi Kaldaris, ka gënjyer dhe emri i Enver Hoxhës si i akuzuar për kolaboracionizëm nuk është e vetmja pasaktësi në atë shkrim. Kështu kjo akuzë për Hoxhën bie. Gjithsesi Kastriot Dervishi ngul këmbë se ka ekzistuar “një fotografi e bërë në fillim të vitit 1941 në shtëpinë e Mustafa Kruja në Krujë, ku përveç tij duken edhe Enver Hoxha, Xhovani Xhiro (njeriu kryesor që u mor me përhapjen e ideologjisë fashiste në Shqipëri), Nikolla Kotte, Kostandin Kotte dhe Aristidh Lamani. Të gjithë personat kanë pozuar përpara një tavoline të tejmbushur. Kjo fotografi është ndodhur për shumë vite në shtëpinë e një personi të sipërpërmendur”. Mirëpo kjo foto nuk është paraqitur prej studiuesit Dervishi, ndoshta sepse nuk është gjendur. Sidoqoftë ai, duke qenë se e di emrin e personit që e ka pasur në albumin e vet fotografik, duhej ta përmendte me emër, çfarë nuk e bën, duke e zbehur fare peshën e kësaj akuze. Pse të mos jetë propagandë prej kundërshtarësh politikë të Enver Hoxhës, siç qenë të gjashtë të mësipërmit? Po ta kishte, këtë foto kompromentuese njëri prej tyre do ta përdorte pas lufte. Nisur edhe nga prova e dëshmi të tjera, por kryesisht hipotetike, Kastriot Dervishi po ashtu ngul këmbë se duke qenë mësues në Liceun e Korçës patjetër duhej të kishte një akt betimi ndaj regjimit fashist të Enver Hoxhës dhe anëtarësim të tij (qoftë edhe formalisht) në Partinë Fashiste Shqiptare, por çdo gjurmë e këtij dokumentacioni është shfarosur me të marrë pushtetin. Kjo patjetër ka ndodhur, sepse u përsërit edhe pas gjysmë shekulli nga rënia e regjimit komunist. Kur në vitin 1950, për shkak se rezultoi që në parti patën depërtuar shumë me biografi të kamufluar, pra edhe me të kaluar lidhjeje me fashizmin, Enver Hoxha ishte në vijë të parë të qëndrimeve shumë të ashpra. Më i zhurmshmi proces ishte kundër Kahreman Yllit, i cili u dënua për disa vite me ulje nga postet shtetërore dhe partiake, sepse nuk kishte rrëfyer që në vitin 1940 pati qenë, sipas njoftimit të gazetës “Tomori”, federal i fashizmit në Peshkopi. Në të vërtetë Ylli në asnjë minutë nuk e kish kryer atë funksion. Hoxha nuk e la mënjanë për pa denoncuar publikisht edhe Bedri Spahiun, për të njëjtën arsyeje bashkëpunimi. Në librin “Shqipëria dhe Kosova në arkivat ruse”, me autorë Hamit Kaba dhe Ethem Çeliku”, Tiranë 2017, faqja 64, ndodhet edhe një pjesë nga ditari i Sekretarit të Parë të Misionit të BRSS në Shqipëri, A.N.Gagarinov, me shënimin “Sekret”, nga një bisedë të tij në 13 shtator 1947 me Nako Spirun. Në fund të atij shumëfaqëshi thuhet: “Mua m’u krijua një përshtypje e tillë se Nako Spiru kohët e fundit, po fillon të ndjejë frikë për fatin e tij të mëtejshëm. (E gjithë puna është se, e kaluara e tij, nuk është fort e pastër. Thonë, se ai ka qenë drejtues i organizatës së Rinisë Fashiste në Durrës dhe se duke qenë në këtë pozicion, ka vizituar edhe Italinë në kohën e luftës). Ndoshta ky është edhe shkaku i vërtetë i debatit të tij me Enver Hoxhën”. Po ashtu e informojmë lexuesin se në 2 nëntor 1995, kur Abaz Ermenji, kolegu i Enver Hoxhës në liceun e mësipërm, erdhi në Shqipëri, deklaroi se “Komunistët në atë kohë nuk mendonin si ne. Ata influencoheshin nga traktati Ribentrop-Molotov dhe bile Hoxha mundohej të më mbushte mendjen se është mirë të pranojmë nga fuqia e Boshtit, ku kapitali është i organizuar nga shteti dhe mund të kthehet prej një dite në tjetrën në komunizëm se sa me plutokracitë e fëlliqura të Perëndimit”. Sipas Ermenjit, kjo qe deklaruar nga Enver Hoxha në fund të nëntorit 1939.
Tesera fashiste e Nexhmije Xhunglinit
Nga emrat që Kastriot Dervishi citon dhe për autorin e këtij shkrimi ka lidhje tërthorazi me ndikimin e 22 muajve të paktit Ribentrop-Molotov, është edhe Nexhmije Xhunglini. Sipas tij, në 8 shtator 1939 i ati i saj iu drejtua me një letër Ministrisë së Arsimit, në të cilën lutej që të bijës t’i jepej një bursë studimi. Dy vite më pas, në 8 nëntor 1941, tashmë për të siguruar një vend pune si mësuese, ajo ka identifikuar firmën e saj te noteri. Në 10 nëntor, sërish sipas Dervishit, “mori raportin mjekësor pozitiv dhe po atë ditë Partia Fashiste njoftoi regjistrimin me teserën nr. 637 të Nexhmije Xhuglinit në Partinë Fashiste. Nënshkrimin e ka bërë komandanti krahinor, Eqerem Stërmasi. Më 11 nëntor 1941, Prefektura e Tiranës ka dhënë mendim pozitiv për të duke shkruar se “mban qëndrim moral dhe politik të mirë”. Me dokumentin e prefekturës dhe të anëtarësisë në Partinë Fashiste Nexhmije Xhunglini është paraqitur në Ministrinë e Arsimit ku ka marrë emërimin (për çudi këto ngjarje janë të zhvilluara paralelisht, ditë pas dite dhe pothuaj orë pas ore, me punimet e themelimit të Partisë Komuniste). Sigurisht ky anëtarësim nuk ka qenë aspak ambicie politike e Nexhmije Xhunglinit, më vonë bashkëshortja e Enver Hoxhës, se cila ishte dhe mbetet me formim të palëkundur bolshevik, por që prej 3 qershorit 1939 qe e detyruar si për këdo që bëhej punonjës administrate i regjimit të pushtimit, veçanërisht mësues, të kryente betimin ndaj fashizmit dhe të anëtarësohej në këtë parti. Ky urdhër qarkor i Këshillit të Ministrave, nënvizon studiuesi Dervishi, kishte numrin 589/1 dhe qe i datës 6 qershor 1939. Marrëveshja Ribentrop-Molotov, gjersa u prish nga sulmi hitlerian mbi Bashkimin Sovjetik, imponoi periudhë mostrazimi reciprok dhe në jo pak herë bashkëpunimi të komunistëve me nazifashistët. Në rastet kur nuk i bënin dot për vete, siç qe Qemal Stafa, ata i kompromentonin, siç vepruan me të, duke i botuar ndonjë poezi apo skicë nëpër gazetat e tyre. Gjithsesi një fakt mbetet: në 22 muajt e Marrëveshjes Ribentrop-Molotov komunistët, përjashto Llazar Fundon që ishte antistalinist, nuk u burgosën apo internuan nga italianët. Kjo qe periudha kur persekutimi u bëhej vetëm nacionalistëve. Të mos harrojmë se prej 15 pjesëmarrësve në themelimin e PKSH-së, asnjë më parë nuk qe burgosur prej fashistëve. Kur një vit më vonë u krijua Balli Kombëtar, rezultoi që në grupin kryesor udhëheqës nuk qenë vetëm një e dy ish-të internuar, duke nisur nga vetë nënkryetari i BK, Ali Këlcyra. Saktësojmë: në intensitetin dhe thellësinë e tyre, bashkëpunimi i parë komunisto-nazifashist ndryshon nga i dyti, ai i ballistëve. Ky i fundit qe më aktiv, me përmasa më të gjera dhe i kryer me zell të madh.
Pas tërmetit të fuqishëm, Ministrja e Kultures Elva Margariti ka inspektuar disa nga institucionet kulturore, si Teatri Kombëtar i Operas dhe Baletit, Galeria Kombëtare e Arteve dhe Muzeu Historik Kombëtar.
Zyra e shtypit konfirmon për “Gazetën Shqiptare” se ka dëme sipërfaqësore, plasaritje dhe rënie suvash. Sipas ministrisë, muzetë u mbyllën më herët. Dje u inspektuan ndërtesat që paraqiten probleme. “Pasi të evidentohen të gjitha problematikat do vendoset se si do procedohet me hapjen e muzeve në vijim”, tha zyra e shtypit pranë MK. Ndërkaq dy godinat e Teatrit Kombëtar dhe atij Eksperimental nuk kanë pësuar asnjë dëm, çka konfirmohet nga qytetarët e artistët që i ruajnë nga vendimi i qeverisë për t’i shembur.
Nata e së shtunës e ka lënë Shqipërinë pa qetësi, nga tërmete dhe lëkundje të vazhdueshme të tokës.
Nga tërmeti 5.8 rihter që është ndjerë 7.5 ballë, në Shqipëri kanë rënë edhe 25 tërmete të tjerë me forcë rreth 3. Instituti sizmiologjik regjistroi mbi qindra lëkundje toke që nga goditja e parë.
Ministria e Shëndetësisë ka bërë një bilanc provizor të personave që kanë marrë ndihmë mjekësore si pasojë e lëndimeve që kanë marrë nga lëkundjet sizmike.
Sipas Ministrisë së Shëndetësisë 105 persona kanë marrë shërbim mjekësor për lëndimet që kanë pësuar, 74 prej të cilëve në spitalin e Traumës.Ministria ka bërë me dije se pjesa më e madhe e qytetarëve janë larguar nga spitalet pasi kanë marrë shërbimin dhe vetëm 10 prej tyre po qëndrojnë në spitalin e Traumës dhe 5 në atë të Durrësit.
Gjatë një mbledhjeje urgjente të qeverisë, u bën të ditura dhe të dhënat lidhur me pasojat e tërmetit.
Ministrja Olta Xhaçka, tha së janë mbi 500 banesa dhe mbi 30 pallate, kryesisht në Tiranë dhe Durrës, të cilat janë dëmtuar. Në pjesën dërrmuese, bëhet fjalë për plasaritje dhe krisje të mureve apo dëmtime në tavane.
“Dëmet materiale janë shumë më modeste se sa mendohej dhe më e rëndësishme është se nuk ka patur asnjë jetë të humbur dhe asnjë dëmtim serioz. Me fat që dëmet kanë qenë kaq të kufizuara”, deklaroi ministrja Xhaçka.
Kryeministri i Shqipërisë Edi Rama, përmes një postimi në Facebook në mëngjesin e së dieles ka bërë të ditur se qeveria ka vënë në dispozicion të plotë Sistemin e Emergjencave dhe se ekipet janë në terren për të ndihmuar qytetarët.
Në Durrës kryesisht, por edhe në Tiranë, shumë banorë e kaluan natën jashtë për shkak të frikës nga lëkundjet e forta të tokës.
Lëkundja e parë e fortë e tërmetit u regjistrua në orën 16:05 me një magnitudë 5.8 gradë të shkallës Richter dhe intensitet 7.5 ballë.
Tërmeti i së shtunës pasdite ishte më i madhi i rregjistruar në 20-30 vitet e fundit.
Ai u pasua nga të paktën 130 lëkundje me një intensitet më të ulët.
Shqipëria u godit në mesnatë nga një tjetër tërmet i fortë, ndonëse me intensitet pak më të ulët se ai i pasdites të së shtunës. Sipas të dhënave, epiqendra ka qenë 2 kilometra në juglindje të Durrësit, me magnitudë 4.9 gradë të shkallës Richter dhe lëkundjet u ndjenë të fuqishme edhe në Tiranë, ku në ato moment po zhvillohej mbledhja e qeverisë e fikusuar pikërisht te tërmeti i pasdites. Ndërsa ajo transmetohej direkt, u ndje një kërcitje dhe lëkundje e kameras. Ministri i Brendshëm Sandër Lleshaj, i cili kishte fjalën në ato momente, e ndërpreu për pak çaste duke ngritur kokën lart. Ai vijoi të fliste, ndërkohë që dridhjet dalloheshin në transmetim, aq sa një moment ministri tha se “po përpiqem dhe unë të mos më lëkundet zëri”.
Gjatë mbledhjes së qeverisë u bën të ditura dhe të dhënat e përditësuara lidhur me pasojat e tërmetit. Ministrja Xhaçka tha së janë mbi 500 banesa dhe mbi 30 pallate, kryesisht në Tiranë dhe Durrës, të cilat janë dëmtuar. Në pjesën dërrmuese, bëhet fjalë për plasaritje dhe krisje të mureve apo dëmtime në tavane. Numri i personave që ka kërkuar ndihmën mjekësore, po në Tiranë dhe Durrës, dy qytetet që kanë qenë më parën epiqendrës, “ka arritur ne 105 persona, nga të cilët, deri në mesnatë vetëm 12 ishin ende në spital nën vëzhgimin e mjekëve”, informoi nga ana e saj ministrja e Shëndetësisë Ogerta Manastirliu.
“Dëmet materiale janë shumë më modeste se sa mendohej dhe më e rëndësishme është se nuk ka patur asnjë jetë të humbur dhe asnjë dëmtim serioz. Me fat që dëmet kanë qenë kaq të kufizuara”, deklaroi ministrja Xhaçka. Nga ana e tij kryeministri vlerësoi reagimin e strukturave shtetërore, duke njoftuar se qeveria është e gatshme të vërë në disposizion fondet e nevojshme për të përballuar pasojat. I kthyer në Shqipëri në mbrëmje pasi ndërpreu udhëtimin drejt Shteteve të Bashkuara ku do të merrte pjesë në Asamblenë e Kombeve të Bashkuara, kryeministri Rama tha se kishte marrë telefonata solidariteti dhe mbështetje nga kryeministri italian Giuseppe Conte, presidenti francez Emmanuel Macron, kancelari austriak dhe udhëheqës të tjerë nga vende të ndryshme.
Paniku dhe frika ka mbajtur të mbërthyer deri orët e vona të natës banorët në kryeqytet, të cilët kanë vijuar të qëndrojnë jashtë. Në Tiranë po dhe në Durrës janë ngritur dhe disa qendra pritjeje. Lëkundja e parë e fortë e tërmetit u rregjistrua në orën 16.05 minuta, me një magnitudë 5.8 gradë të shkallës Richter dhe intensitet 7.5 ballë. Tërmeti i së shtunës pasdite ishte “më i madhi i rregjistruar në 30 vitet e fundit”, sipas sismiologëve. Ai u pasua nga të paktën 130 pasgoditje me një intensitet më të ulët. Kryesisht në Tiranë e Durrës, qytetarët përjetuan frikë dhe ankth për orë të tëra. Ata kanë dalë me shpejtësi na banesat e tyre për të qëndruar në rrugë e sheshe. Në fakt një pjesë e mirë e të plagosurve, janë lënduar pikërisht në ikje e sipër me nxitim, për të dalë nga banesat e tyre. Në një rast, një person ka pësuar frakturë të këmbës pasi është hedhur nga kati i dytë i banesës, ndërsa një tjetër, është përplasur nga një makinë ndërsa tentonte të kalonte rrugën me shpejtësi.
Partitë politike, të cilat po garojnë në zgjedhjet e parakohshme parlamentare të 6 tetorit në Kosovë, thonë se dialogu ndërmjet Kosovës dhe Serbisë është i nevojshëm, por asnjëra nga to nuk do ta marrë në konsideratë idenë për ndryshim të kufirit ndërmjet Kosovës dhe Serbisë, si opsion i zgjidhjes së kontestit ndërmjet dy vendeve.
Për më shumë, shumica e këtyre partive thonë se lidhur me këtë çështje kanë shprehur edhe me herët qëndrime të qarta se janë kundër kësaj ideje dhe se, sipas tyre, këto qëndrime nuk do të ndryshojnë edhe nëse e marrin pushtetin për të qeverisur me vendin.
Zëvendëskryeministri në largim i Kosovës, Enver Hoxhaj, nënkryetar i Partisë Demokratike të Kosovës, thotë për Radion Evropa e Lirë që subjekti politik të cilit i takon, do të angazhohet për dialogun me Serbinë, për të përmbushur interesat strategjike të Kosovës, siç janë njohja e ndërsjellë me Serbinë dhe anëtarësimi i Kosovës në Organizatën e Kombeve të Bashkuara. Ndërkaq, sipas tij, për ndryshim të kufirit nuk do të pranojë të flitet fare.
“Ne mendojmë që duhet të mbyllet shtet-ndërtimi i Kosovës brenda këtyre kufijve dhe brenda këtij territori. Ky është pozicioni i Partisë Demokratike të Kosovës. Por, ne i besojmë dialogut dhe mendojmë që në dialog do të arrijmë që t’i përmbushim interesat dhe pritjet që i ka Kosova. Nuk mendoj që Kosova do ta bëjë dhe nuk do të lejojmë në asnjë formë të ketë asnjë kompromis të ri në raport me Serbinë. Ajo se ku mund të shpërblehet Serbia, mund të jetë se çfarë i ofron Bashkimi Evropian, përmes integrimit evropian dhe jo dikush tjetër”, tha Hoxhaj.
Ai ka shtuar se varianti i vetëm në të cilin mund të flitet për kufirin, është çështja e demarkacionit me Serbinë, si proces teknik, por vetëm pasi që kjo e fundit ta njohë Kosovën si shtet në kufijtë ekzistues.
Qëndrim refuzues karshi idesë së ndryshimit të kufirit ka edhe Lidhja Demokratike e Kosovës. Anëtari i kryesisë së këtij subjekti politik, Kujtim Shala, thotë për Radion Evropa e Lirë se nuk do ta marrin fare në konsideratë mundësinë për tu negociuar tema e ndryshimit të kufirit.
Demarkacionin e kufirit e shohin vetëm si proces teknik, pas njohjes së Kosovës në kufijtë ekzistues nga Serbia.
“Qeveria e Kosovës e udhëhequr nga LDK-ja, nuk do të pranojë asnjëherë që të diskutojë për një çështje të tillë, në asnjë rast. Kufijtë e Kosovës janë përcaktuar, janë të njohur dhe të qartë, të njohur edhe ndërkombëtarisht. Ndërkaq, procesi i demarkacionit është vetëm proces teknik dhe nuk ka të bëjë fare me territoret. Do të thotë është një proces, përmes të cilit shënohet kufiri që kemi, kufiri ekzistues. Në këtë rast me Serbinë do të bëhet si edhe me vendet tjera”, tha Shala.
Rexhep Selimi, anëtar i kryesisë së Lëvizjes Vetëvendosje, duke folur për Radion Evropa e Lirë shpreh mendimin që detyrë parësore e cilësdo qeveri në vend, është ruajtja e integritetit dhe sovranitetit të vendit. Kjo sipas tij është edhe detyrë e qeverisë së ardhshme, të cilën e synon Lëvizja Vetëvendosje.
“Çfarëdo lloj marrëveshje që vjen në kundërshtim të Kushtetutës, sovranitetit dhe integritetit, normalisht që as që duhet dikush ta mendojë që ta bëjë, ta realizojë, ta ratifikojë e aq më tepër që ta draftojë. Është e qartë që në mbrojtje të Kushtetutës, të rendit kushtetues, të sovranitetit dhe integritetit, pra ne nuk do të duhej të bënim hapa të tillë, që deri më tash janë vetëm pjesëza ose copëza të disa takimeve në mes (presidentit të Kosovës, Hashim) Thaçit dhe (presidentit të Serbisë, Aleksandar) Vuçiqit”, tha Selimi.
Ai ka shtuar se duhet të ekzistojë një itinerar i temave që kanë të bëjnë me kufirin ndërmjet dy vendeve, por para së gjithash duhet të ketë njohje ndërmjet tyre. Sipas tij, në radhë të parë ky kufi duhet të ekzistojë dhe të njihet prej të dy vendeve, si dhe pastaj të bisedohet eventualisht për demarkacion të kufirit ndërmjet tyre.
Ahmeti Isufi, nënkryetari Aleancës për Ardhmërinë e Kosovës, e cila përzgjedhjet e 6 tetorit do të garojë në koalicion me Partinë Socialdemokrate, ka thënë se ky koalicion as që do të merret fare me idenë e ndryshimit të kufirit.
“Kosova është në kufijtë e saj, nga pavarësia që është shpallur me 17 shkurt 2008 dhe absolutisht nuk merret me temën e kufijve. E vetmja temë, me të cilën do të merret Kosova në dialog, sipas Qeverisë Haradinaj, është njohja e Kosovës nga ana e Serbisë, pa të cilën nuk ka asnjë temë që mund të shtrohet. Pas njohjes që mund të ndodhë nga ana e Serbisë, duhet të bëhet edhe demarkacioni i kufirit(si proces teknik)”, u shpreh Isufi.
Sidoqoftë, ideja për ndryshim të kufirit, si zgjidhje e mundshme e kontestit ndërmjet Kosovës dhe Serbisë , pati dalë në pah në qershor të vitit 2018.
Në fund të muajit gusht të po atij viti, dy protagonistët kryesorë të dialogut Kosovë-Serbi, presidenti i Kosovës, Hashim Thaçi dhe presidenti i Serbisë Alakdandar Vuçiq, në Forumin Evropian në Alpbach të Austrisë, patën elaboruar në pika të shkurta idenë që marrëveshja të përfshijë edhe ndryshimin e kufirit, e cila, më pas, nga presidenti Thaçi u quajt si ‘korrigjim i kufirit’, ndërkaq nga presidenti Vuçiq si “përcaktim i kufirit ndërmjet serbëve dhe shqiptarëve”.
Një tërmet i fuqishëm ka goditur sot vendin tonë duke sjellë edhe dëme të mëdha në objekte por edhe persona të plagosur. Sipas IGJEUM epiqendra ka qenë në Durrës. Pikërisht zona e Durrësit deri në Shëngjin është edhe më e goditura por edhe kryeqyteti, Tirana.
Ndërkohë qytetarë nga Kavaja raportojnë në “BalkanWeb” se tërmeti ka shkaktuar shembje tek Shkëmbi i Kavajës. Nuk ka ende informacion zyrtar për këtë gjë, por qytetari që ka dërguar edhe një video në “BalkanWeb” shprehet se për shkak të lëkundjeve të forta kanë rënë shkëmbinj dhe një re pluhuri është ngritur në zonë.
Gazetari i çështjeve sociale të “News 24”, Erjon Skëndaj raporton se në spitalin Ushtarak janë shtruar 27 persona të plagosur nga pasojat e tërmetit. Fatmirësisht, askush nuk ka humbur jetën.
Të gjithë të plagosurit janë nga zona Durrës-Tiranë. Tërmeti 5.8 shkallë Rihter që goditi Shqipërinë është më i forti i 30 viteve të fundit dhe e pati epiqendrën tek Kepi i Rodonit.
Ministria e Brendshme ka publikuar numrat ku qytetarët mund të kërkojnë ndihmë, pas dy lëkundjeve të forta të tërmetit.
Njoftimi
Pas lëkundjeve të tërmetit të rënë pak minuta më parë, Ministria e Brendshme, në bazë të raportimeve të para që ka marrë nga Drejtoritë Vendore të Policisë, Shërbimet Zjarrfikëse dhe Prefekturat, njofton se nuk ka persona të lënduar dhe as dëme të rënda materiale.
Të gjitha strukturat e rendit janë në gadishmëri të plotë dhe do të marrin çdo masë për të qenë pranë dhe në shërbim të qytetarëve.
MB dhe Policia e Shtetit fton këdo që ka nevojë për ndihmë, të telefonojë në nr falas 112.
Ky është njoftim paraprak dhe pas thellimit të informacionit do të japim të dhëna të tjera.
Qendra Studimore INFOÇIP publikoi të shtunën një studim mbi Gjykatën e Lartë para dhe pas Reformës në Drejtësi mbi transparencën dhe llogaridhënien e drejtësisë shqiptare.
Sipas studimit, Gjykata e Lartë dha 7 herë më pak vendime në vitin 2018, vetëm 217 vendime, nga 1500 që dha në 2015-ën, kur reforma nuk kishte nisur ende. Më 2019 u morën vetëm 12 vendime deri në 30 prill.
Gjyqtari i fundit u shkarkua nga vetingu në korrik 2019, dhe ky ishte kryetari Xhezair Zaganjori.
“Organet e reja gjyqësore ende nuk kanë marrë një vendim se sa duhet të jetë numri i gjyqtarëve të Gjykatës së Lartë, kundrejt 19 anëtarë, që ishin deri dje. Gjykata e Lartë duhet plotësuar me trupë të shtuar gjyqësore urgjentisht. Rekurseve që presin të shqyrtohen i janë shtuar rreth 2 vjet vonesa, këtë herë jo për pasojë të eficencës problematike të Gjykatës së Lartë, por si pasojë e Reformës në Drejtësi dhe mos-plotësimit të vakancave” – thuhet në studim.
Në Gjykatën e Lartë presin shqyrtimin gjyqësor rreth 30 mijë dosje (28 mijë e 863 deri në fund të vitit 2018), ndaj për ta përballuar këtë mbingarkesë për 10 vjet duhen marë 3 mijë vendime në vit, ose 10 vendime në ditë, pa pranuar rekurse të reja gjatë kësaj dekade.
“INFOÇIP vlerëson që nëse Gjykata e Lartë do të plotësohej me trupë të re gjyqësore prej 19 anëtarësh dhe kolegjet të nisnin punën rregullisht, për të marrë vendim për rekurset që presin, do të duheshin rreth 20 vjet, nëse e përllogarisim eficiencën me mesataren e vitit 2015, më e mira e 5 viteve të fundit” – tha Gerti Shella, drejtues i kësaj qendre studimore.
Nëse stoku i dosjeve duhej shmangur brenda një viti, pa pranuar rekurse të reja, do të duhej që të jepeshin 107 vendime përfundimtare çdo ditë pune, secili kolegj do të duhej të merte 36 vendime në një ditë të vetme pune.
“Për të përballuar volume të tilla, Gjykata e Lartë do të duhej të kishte një trupë gjyqësore me të paktën e dyfishin e anëtarëve dhe trefishin e ndihmësave ligjorë. Nëse Gjykata e Lartëë do të ketë të njëjtën trupë gjyqësore siç ka patur, pra me 19 anëtarë, me nga dy këshilltarë secili, ajo është e destinuar të zvarrisë shqyrtimin gjyqësor pashmangshmërisht për shkak të backlog-ut që trashëgon. Një nga premisat e Reformës në Drejtësi, që ishte eleminimi i zvarritjes së proçeseve gjyqësore, rrezikon të mbetet objektiv i parealizueshëm në Gjykatën e Lartë” – thuhet në studimin e INFOÇIP.
Sipas vëzhgimeve të vazhdueshme, në 5 vitet e fundit Gjykata e Lartë dha 4054 vendime përfundimtare. Në vitin 2019, për shkak të largimit të trupës gjyqësore si pasojë e vetingut, Kolegji Administrativ arriti të jepte vetëm 12 vendime deri më 30 prill 2019. Kolegji Penal dhe ai Civil vendimet e tyre të fundit i dhanë në 30 Qershor 2018.
Për periudhën 2015-2019, Gjykata e Lartë ka dhënë mesatarisht rreth 1 mijë vendime në vit. Viti 2015 ka të dhënat më të larta, me 1 mijë 462 vendime nga kjo gjykatë.
“Gjykata e Lartë është ankuar shpesh lidhur me ngarkesën që përballon, por nga ana tjetër, vetë ajo ka pranuar më shumë rekurse se sa ka patur mundësi të gjykojë. Raporti i përllogaritur nga ky studim është 2/1 (pra 2 pranime për 1 shqyrtim të përfunduara). Ky tregues e ngarkon me përgjegjësi vet Gjykatën e Lartë, tashmë të shpërbërë, pasi konsiderohet si shkaku kryesor i vonesave të theksuara në dhënien e drejtësisë prej saj” – tha zoti Shella i INFOÇIP.
Procesi i vetingut ekspozoi para publikut probleme serioze të integritetit të trupës gjyqësore të kësaj gjykate, thuhet në studim.
Vlerësohet si rasti më flagrant ai i gjyqtarit Admir Thanza, i cili u fshehu autoriteve shqiptare faktin se një gjykata italiane e kishte dënuar në vitin 1999 me vendim të formës së prerë (me 40 ditë burg dhe 100 mijë lireta gjobë). Dënimi i tij penal në Itali u zbulua nga përfaqësuesit e ONM-së. Gjykata e Tiranës e shpalli fajtor atë dhe e dënoi më 31 mars 2018 me 9 muaj burg, të konvertuar në 18 muaj shërbim prove.
Një tjetër anëtare e Gjykatës së Lartë, Majlinda Andrea, u përfshi në marrje ryshfeti për një vendim pronësor. Ky skandal gjithashtu goditi rëndë reputacionin e Gjykatës së Lartë, e cila e shpalli fajtor të pandehurën Majlinda Andrea për veprën penale të “korrupsionit pasiv të gjyqtarëve, prokurorëve dhe funksionarëve të tjerë të organeve të drejtësisë.
“Prania e personave të tillë në trupën gjyqësore të Gjykatës së Lartë përbën padyshim një skandal me përmasa dramatike. Rrethana të tilla kanë legjitimuar plotësisht vetimin e ashpër të gjithë trupës gjyqësore, që përfundoi në korrik 2019 me largimit e kryetarit të Gjykatës së Lartë, Xhezair Zaganjori. Besimi tek Gjykata e Lartë ka marrë goditje të rëndë” – vlerësoi INFOÇIP.
Qendra INFOÇIP thotë se mosplotësimi i vendeve vakant në Gjykatën e Lartë, është një e metë e reformës në drejtësi.
“Pamundësia e organeve të reja gjyqësore, por edhe e institucioneve të larta vendimarrëse për të menaxhuar krizën e thellë që ekspozoi procesi i vetingut në Gjykatën e Lartë është tregues që nuk flet në favor të një planifikimi të kujdesshëm”. Ligjvënësit shqiptarë duhet të kishin parashikuar “planin e kontigjencës” për një situatë të tillë të paprecedentë. Organet e reja gjyqësore duhet të marrin në dorë situatën pa vonesa dhe pa justifikime të mëtejshme, duke nxjerrë si fillim vendimin për organikën. Zbrazja e Gjykatës së Lartë nga trupa gjyqësore ka prodhuar një moment të vështirë jo vetëm sa i takon palëve që kanë depozituar rekurse, por edhe për gjithë sistemin gjyqësor në tërësi, i cili tashmë nuk orientohet dot përmes praktikës së unifikuar. Gjykata e Lartë, tashmë e zbrazur, ka paralizuar vendimmarrjen për trupën e Gjykatës Kushtetuese” – thotë zoti Shella.
Gjykata e Lartë ka trashëguar stokun më të lartë se çdo gjykatë analoge në Europë, me mbi 30 mijë dosje. Shumica dërrmuese e tyre janë rekurse administrative, ku palë e paditur janë institucionet shtetërore.
Rreth 60% e këtyre rekurseve kanë të bëjnë me sigurimet shoqërore, pensionet e ushtarakëve dhe pushime nga puna. Gjykata e Lartë ka dhënë vendime të ndërmjetme për pezullim ekzekutimi të vendimit të apelit, ku shteti ka qenë palë humbëse.
“Kjo konsiderohet një praktikë negative, madje antikushtetuese, që ka mohuar drejtësinë për qytetarët që kanë fituar në Apel. Për më tepër, ajo rrezikon të rrisë në përmasa domethënëse kostot që mund t’i faturohen taksapaguesve shqiptarë në një kohë të dytë sa i takon dëmshpërblimeve nëse rekurset fitohen nga individët kur Gjykata e Lartë të rifillojë punën sërish” – vlerëson INFOÇIP në studimin e publikuar sot.
Pas më shumë se 10 orë në dhomën e këshillimit, Gjykata për Krime të Rënda dënoi me 5 vite burg ish-ministrin e Brendshëm, Saimir Tahiri, për “Shpërdorim detyre”, ndërsa rrëzoi 3 akuzat e ngritura nga Prokuroria. Dënimi me burg i Tahirit u pezullua dhe kaloi në shërbim prove për tri vite.
Ndërkohë, Prokuroria akuzonte Tahirin për “Trafikim të narkotikëve”, në bashkëpunim, në formën e grupit të strukturuar kriminal, “Kryerja e veprave penale nga organizata kriminale” dhe “Grup i strukturuar kriminal”, por për Gjykatën këto akuza nuk faktohen me prova dhe për këtë është bërë ndryshimi i cilësimit të veprës penale, duke e gjetur fajtor për “Shpërdorim detyre”.
***
Vendimi i bërë publik nga treshja e gjyqtarëve në orët e mbrëmjes, nuk ka kaluar pa u komentuar nga mediat ndërkombëtare, të cilat që në titull raportojnë se një gjykatë shqiptare e ka liruar nga akuzat për trafik droge ish ministrin Saimir Tahiri.
Ja çfarë shkruajnë mediat e huaja sot:
REUTERS: “Një gjykatë shqiptare e shpalli fajtor ish-ministrin e brendshëm Saimir Tahiri të enjten për shpërdorim detyre por të pafajshëm për trafik droge, dhe e dënoi atë me tre vjet shërbim provë. Prokurorët kerkonin që Tahiri, dikur një nga bashkëpunëtorët më të afërt të kryeministrit Edi Rama, të burgosej për 12 vjet me akuzën e korrupsionit, trafikut të drogës dhe të qenurit pjesë e një grupi kriminal, një rast që ka tronditur administratën e majtë.
Vendimi vjen një muaj para se vendet anëtare të Bashkimit Evropian, të interesuar të shohin Tiranën të rritë luftën e saj kundër korrupsionit, të takohen për të vendosur nëse do të mbështesin ofertën e Shqipërisë për të filluar bisedimet e pranimit të rekomanduara nga Komisioni i BE”.
Ansa: “Ish-minister ne kabinetin e kryeministrit socialist të Edi Ramës, në detyrë deri në marsin e kaluar 2017, Tahiri përfundoi në gjyq pas hetimeve të kryera në Itali, hetime që çuan, në tetor të po këtij viti, në shkaterrimin e një organizatë kriminale e përbërë nga italianë dhe shqiptarë, disa të afërm të ish-ministrit, qe merreshin me trafikimin ndërkombëtar të drogës dhe armëve. Tahiri tashmë ka njoftuar se do të apelojë vendimin”.
Euronews: “Ligjvënësit socialistë në pushtet refuzuan thirrjet për të hequr imunitetin e Saimir Tahirit vitin e kaluar dhe per tja dorezuar drejtesise, por ai hoqi dorë vetë nga mandati i deputetit në muajin maj pasi shtetet e BE kërkuan nga Tirana që të luftonte seriozisht korrupsionin nëse dëshironte të anëtarësohej ne BE.
Një nga yjet në ngjitje të Partisë Socialiste kur u emërua ministër i Brendshëm në vitin 2013, kur ishte vetëm 34 vjeç, Tahiri filloi modernizimin e forcës policore dhe i dha fund prodhimit në shkallë industriale të kanabisit në Lazarat në fillim të vitit 2014.
Sidoqoftë, kanabisi më pas u përhap në të gjithë vendet e Ballkanit dhe trafikantët kanë zbarkuar ngarkesa deri në një ton në Itali”.
BalkanInsight: “Gjykata i jep ish-ministrit të Brendshëm një dënim me burg të pezulluar për shpërdorim detyre, por e konsideron atë jo fajtor për akuzat më të rënda për trafik droge, në një aktgjykim që partia kryesore e opozitës e quajti “të turpshem”.
Miq, parodia e procesit Tahiri qe sapo perfundoi, fakton ne menyre perfundimtare se mafia e droges veten nuk e gjykon dhe nuk e denon! Ky vendim i turpshem eshte i ngjashem me ato te karteleve, ne te cilat droga, trafiqet jane merite dhe jo krim dhe kumbaret kryesor mbrohen e nuk denohen.
Narko prokuroria, siç kane faktuar mediat fakte thelbesore dhe prova perveluese te bashkepunumit te Saimir Trafikut me Habiljat, nuk i vendos dhe si trajton si te tilla ne aktakuzen e saj.
Narko prokuroria kerkon per veprat penale qe e akuzon nga se paku 40 vite burg vetem 12 vite.
Narko gjykatesit mezi priten ti kerkonin ndjese Saimir Trafikut se ishte i pafajshem, por te detyruar dhe vetem sa per sy e faqe te shqiptareve dhe nderkombetareve po te japin nje akuze koti per abuzim detyre dhe jo kurre per kanabizimin se bashku me shefin e madh Edvin Mafine te mbare vendit sepse ti o Sajmir Trafiku ke zbatuar vetem porosine e tij.
Si perfundim miq, ky proces deshmon perfundimisht se per narkoshtetin e vetem dhe e te pare ne Europe shteti ligjor nuk ekziston. Vetem qytetaret shqiptar me guxim dhe sakrifica mund te nxjerrin fatin e tyre nga kthetrat e mafies se droges te kryesuar nga Edvin Mafia! Sb
Ish-presidenti i Kroacisë, Stipe Mesiç, në një intervistë për edicionin e DW-së në gjuhën polake, ka folur për zhvillimet në Ballkanin Perëndimor.
Mesiç ka thënë se problemi i Bosnje e Hercegovinës është një prej problemeve që duhet zgjidhur, pasi, sipas tij, është një prej problemeve më komplekse në rajonin e Ballkanit Perëndimor.
Mesiç ka kritikuar ndërkohë politikën e Beogradit karshi Bosnjës, pasi siç thotë ai, në njërën anë serbët deklarohet se e respektojnë një Bosnje e Hercegovinë të unifikuar, ndërkohë në të njëjtën kohë mbështesin politikat e Millorad Dodikut, i cili nuk e njeh si shtet Bosnjën.
Tutje ish-presidenti kroat ka folur edhe për paprekshmërinë e kufijve të shteteve në Ballkanin Perëndimor, duke theksuar faktin se të gjitha luftërat në Ballkan janë bërë për shkak të kufijve.
“Absolutisht. Të gjitha luftërat në Evropë kanë filluar për shkak të kufijve. Dhe të gjithë agresorët kanë gënjyer duke thënë se po tentojnë të mbrojnë minoritetet kombëtare në vendin tjetër. Sidoqoftë ata më pas pushtonin territore të popujve tjerë. Ata thjesht kanë gënjyer”, ka thënë Mesiç, transmeton Gazeta Express.
Teksa ka folur për regjimin e Sllobodan Millosheviqit, Mesiç ka thënë se presidenti famëkeq dëshironte një Serbi të Madhe etnikisht të pastër.
Por ish-presidenti kroat thotë se Millosheviq edhe përkundër ushtrisë së fuqishme që kishte nuk kishte mundur të ndryshonte asnjë milimetër kufijtë në mes të republikave të ish-Jugosllavisë dhe provincave.
“Pra kur Millosheviqi me ushtrinë e tij të fuqishme nuk arriti t’i ndryshonte kufijtë, askush nuk mund t’i ndryshojë ata as tani”, ka potencuar Mesiç, transmeton Gazeta Express.
Ish-presidenti kroat shton tutje se tendenca e Millosheviqit për krijimin e një “Serbie të Madhe” e të pastër etnikisht kishte shkaktuar persekutimin dhe spastrimin etnik të popujve tjerë joserbë të Ballkanit.
Teksa është pyetur për mundësinë e ndonjë shpërthimi të mundshëm në Ballkan, Mesiç ka thënë se nuk beson që situata është në atë fazë që mund të pritet diçka e tillë, duke ritheksuar si problematike, Republika Srpskan e Dodikut në Bosnje e Hercegovinë.
Komentet