Presidenti Vladimir Putin e ka bazuar marrjen e mbështetjes vendase mbi rritjen ekonomike dhe rivendosjen e “Botës Ruse”. Me rënien e theksuar të ekonomisë ruse, ka gjithnjë e më shumë gjasa që Kremlini të sulmojë një nga ish-fqinjët sovjetikë për të ringjallur kredencialet e tij perandorakë.
Dymbëdhjetë vite më parë, Rusia pushtoi Gjeorgjinë për të larguar vëmendjen e opinionit publik nga kriza financiare e vitit 2008, ndërsa, në vitin 2014 pushtoi Ukrainën për të ndihmuar në shtypjen e protestave në rritje kundër sundimit të Putinit. Një shumicë faktorësh do t’i bëjë muajt e ardhshëm të rrezikshëm veçanërisht për fqinjët e Rusisë, por edhe për vetë Rusinë.
Një politikë e jashtme këmbëngulëse mund të largojë vëmendjen nga rreziku i rënies ekonomike të Rusisë, ndërsa pandemia globale ofron një mundësi strategjike unike. Kryeqytetet perëndimore janë të preokupuar me krizën shëndetësore dhe pasojat e saj ekonomike. Për më tepër, SHBA përballet me paqëndrueshmëri shoqërore dhe ekonomike, në mes të zgjedhjeve thellësisht përçarëse.
Putini urgjentisht do të kërkojë një fait accompli – fakt të kryer – jashtë, sidomos pasi ai mund të jetë përballë administratës më luftarake të Biden. Edhe pse ekipi amerikan i sigurisë kombëtare i është kundërvënë sulmit rus, Putin e percepton Trump si më favorizues. Dhe nëse Trump rizgjidhet, Putin do të kërkojë një marrëveshje të madhe e cila do të pranojë pushtimet e reja të Rusisë.
Kremlini ka disa mundësi për sulme përgjatë kufijve ruse në Europë dhe në Azinë Qendrore. Ndonëse Moska aspiron të marrë Kazakistanin verior, të banuar nga një popullsi e konsiderueshme etnike ruse, një operacion i tillë do të ishte i tejzgjatur, shkatërrues dhe do t’i largonte prej Rusisë aleatët e tjerë të saj në Azinë Qendrore.
Një sulm i drejtpërdrejtë ndaj një anëtari të NATO-s që përfshin popullsi të konsiderueshme ruso-folëse, si Estonia ose Letonia, mund të jetë joshes, por ai ka të ngjarë të provokojë kundërpërgjigjen amerikane, për të mbrojtur aleatët e saj. Vendet jashtë NATO-s janë më të prekshmet, pasi ato nuk janë të pajisura me një mburojë sigurie shumëkombëshe.
Ukraina mbetet “çelësi” kyç i axhendës neo-perandorake të Moskës. Pavarësia e saj dhe integrimi perëndimor nxjerrin zbuluar pretendimet mashtruese të Rusisë ndaj historisë, identitetit, kulturës dhe territorit të këtij vendi. Megjithëse Rusia ka pushtuar Krimenë e Ukrainës dhe pjesë të rajonit lindor të Donbasit, Moska nuk ka arritur ta detyrojë Kievin të rihyjë nën kontrollin e saj. Prandaj Putin po vlerëson disa mundësi për një tjetër sulm ndaj sovranitetin të saj. Këto (mundësi) përfshijnë një ofensivë të re për të zgjeruar Donbasin e mbajtur nën kontroll, pasi të pretendohet se procesi i paqes të Minskut ka dështuar, ose edhe aneksimin e drejtpërdrejtë të “republikave popullore” të Donetsk dhe Luhansk.
Një tjetër mundësi është një operacion humanitar i maskuar për t’i siguruar ujë Krimesë të goditur nga thatësira. Kjo do të përfshinte pushtimin e pjesës më të madhe të bregdetit jugor të Ukrainës nga deti Azov në qytetin port të rëndësishëm të Odesas. Një operacion i tillë do të bllokonte daljen e Ukrainës në Detin e Zi dhe do ta shtërngonte edhe më tej ekonominë e vendit.
Kështu Rusia do të kthehej në kërcënim të drejtpërdrejt për aleatin e NATO-s, Rumaninë, si dhe për rotën e anijeve tregtare dhe platformat e energjisë të Detit të Zi. Rusia ka dërguar 150,000 trupa dhe më shumë se 100 anije luftarake pranë kufijve të Ukrainës, të cilat presin në gjendje gatishmërie të lartë dhe po zhvillojnë një seri ushtrimesh sulmuese. Moska pretendon se po sigurohet ushtarakisht kundër kërcënimeve terroriste, por objektivi duket më ogurzi.
Një mundësi e afërt është thithja e Bjellorusisë, e cila në Moskë shihet si tokë ruse me një sens të rremë identiteti kombëtar. Preteksti i rritjes së trazirave në Bjellorusi dhe zgjedhjet e diskutueshme presidenciale të 9 gushtit mund t’i japin Putinit mundësinë të hiqet si çlirimtari i kombit nga sundimi autokratik i Aliaksandr Lukashenka. Askush nuk parasheh se rënia e Lukashenka do t’i paraprijë një qeverie demokratike pro-perëndimore në Minsk.
Përkundrazi, Moska do të përpiqet të garantojë se Bjellorusia nuk do të ndjekë rrugën e Ukrainës dhe Gjeorgjisë drejt institucioneve perëndimore.
Por, pavarësisht llogaritjeve të tij, ndërtimi i perandorisë nga Putini mund të ketë efekt të kundërt në vend. Deri më tani, kundërshtimi i hapur ndaj Moskës është sjellur rreth ankesave specifike – qoftë kjo humbja e territorit nga Ingushetia në Kaukazin e Veriut, largimi nga detyra i një guvernatori popullor në Kabarovsk në provincën e Lindjes së Largët, pakësimi i të drejtave gjuhësore në mesin e etnive joruse në republikat e shumta kombëtare, apo ndotja e mjedisit në rajonet Veriore të Largëta të vendit.
Paradoksalisht, në vend që të largojë vëmendjen nga problemet e brendshme, një sulm jashtë mund të përkeqësojë dhe ripërqendrojë zemërimin e popullit. Kundërshtia ndaj ndërhyrjes së Moskës në Siri dhe rajone të ndryshme të Afrikës është në rritje dhe (gjithnjë e) më pak njerëz shohin përfitim në një lufte në Donbas.
Një tjetër aventurë arratie e kushtueshme që varfëron dhe izolon më tej Rusinë mund të ndihmojë në bindjen e segmenteve të mëdha të popullatës ruse se e vetmja zgjidhje është rrëzimi (nga pushteti) i Putinit.
Dita, Albania
RUSSIA’S IMPERIALISM CAN OVERTHROW PUTIN ?
Janusz Bugajski, July 2020
President Vladimir Putin has based his domestic support on economic growth and restoring the “Russian World.” With the Russian economy nosediving, the Kremlin looks increasingly likely to attack a former Soviet neighbor to revive its imperial credentials. Twelve years ago Russia invaded Georgia to divert public attention from the 2008 financial crisis, and in 2014 it invaded Ukraine to help quash growing protests against Putin’s rule. A confluence of factors will make the next few months especially dangerous for Russia’s neighbors, but also for Russia itself.
An assertive foreign policy can shift the spotlight away from Russia’s economic decline and the global pandemic provides a unique strategic opportunity. Western capitals are preoccupied with the health crisis and its economic repercussions. In addition, the U.S. confronts social and economic convulsions in the midst of a deeply divisive election. Putin will urgently seek a foreign fait accompli, especially as he may face a more combative Biden administration. Although the U.S. national security team has pushed back against Russia’s aggression, Putin perceives Trump as more accommodating. And if Trump is re-elected, Putin will seek a grand deal that will acknowledge Russia’s new conquests.
The Kremlin has several offensive options along its long European and Central Asian borders. Although Moscow aspires to seize northern Kazakhstan, inhabited by a large Russian ethnic population, such an operation would be prolonged, destructive, and alienate Russia’s other Central Asian allies. A direct attack on a NATO member containing sizeable Russian-speaking populations, such as Estonia or Latvia, may be tempting but this is likely to provoke an American response to defend its allies. It is countries outside NATO that are most vulnerable, as they do not possess a multi-national security shield.
Ukraine remains key to Moscow’s neo-imperial agenda. Its independence and Western integration exposes Russia’s fraudulent claims to the country’s history, identity, culture, and territory. Although Russia occupies Ukraine’s Crimea and parts of the eastern Donbas region, Moscow has failed to coerce Kyiv back under its control. Putin is therefore weighing several options in staging another assault on its sovereignty. These include a new offensive to expand proxy-held Donbas after claiming that the Minsk peace process has collapsed, or even the direct annexation of the Donetsk and Luhansk “people’s republics.”
Another possibility is a disguised humanitarian operation to provide water to drought-stricken Crimea. This would involve the seizure of much of Ukraine’s southern coastline from the Azov Sea to the major port city of Odessa. Such an operation would block Ukraine’s access to the Black Sea and further strangle the country’s economy. It would also directly threaten NATO ally Romania as well as Black Sea commercial shipping routes and energy platforms. Russia has placed 150,000 troops and more than 100 warships on a state of high alert close to Ukraine’s borders and is conducting a series of offensive exercises. Moscow claims it is providing military security against terrorist threats, but the objective looks more ominous.
A looming prospect is the absorption of Belarus, viewed in Moscow as Russian land with a false sense of national identity. The pretext of growing unrest in Belarus and the disputed presidential elections on 9 August may enable Putin to pose as the national liberator from the autocratic rule of Aliaksandr Lukashenka. One cannot assume that the fall of Lukashenka will herald a democratic pro-Western government in Minsk. On the contrary, Moscow will seek to make sure that Belarus does not follow the path of Ukraine and Georgia toward Western institutions.
But despite his calculations, Putin’s empire building can seriously backfire at home. Thus far, open opposition to Moscow has revolved around specific grievances – whether the loss of land by Ingushetia in the North Caucasus, the sacking of a popular governor in Khabarovsk in the Far East province, the reduction of language rights among non-Russian ethnics in numerous national republics, or environmental pollution in the country’s Far Northern regions.
Paradoxically, instead of distracting attention from domestic woes, a foreign offensive can both exacerbate and refocus public anger. Opposition to Moscow’s intervention in Syria and various parts of Africa has been growing and fewer people see the benefit of a war in Donbas. Another costly escapade that further impoverishes and isolates Russia may help convince large sectors of the Russian population that the only solution is Putin’s ouster.
Komentet